Македонија
Регионална конференција на ХЕРА: Младите имаат решенија за предизвиците со кои се соочуваат, само треба да се слушнати
„Заедно водиме: Младите се сила на Балканот“ е темата регионалната конференција која денеска ги собра младите од Западен Балкан во Скопје. Целта е младите од регионот да се обединат, да ги идентификуваат заедничките предизвици и да се залагаат за инклузивен дијалог, кој ќе им овозможи активно учество во донесувањето важни одлуки.
Ѓерѓ Мура, извршен директор на Фондот за Западен Балкан, во воведното обраќање изјави дека регионалната соработка е клучот за просперитетна иднина на Западен Балкан.
„Без разлика на секторот, било да се работи за спорт, култура или образование и младинското вклучување, нашиот напредок зависи од единството, разбирањето и заедничките можности. Во овој контекст младите имаат клучна улога“, рече Мура.
Даворин Трпески, декан на Природно-математички факултет, во поздравното обраќање истакна дека е радосен што конференција за млади од ваков ранг се одржува на овој факултет.
„Се обидуваме во нашето опкружување да ја наметнеме премисата дека вложувањето во младите е инвестиција за државата и затоа доколку се поддржуваме во нашите намери, можеме да ги направиме нашите земји поубави и попријатни места за нашите млади да останат тука“, рече Трпески.
Државниотт секретар во Министерството за здравство, Бесим Мемеди, изјави дека младите лекари се главна движечка сила на здравствениот систем. Заложба на Министерството за здравство е да овозможиме што е можно поповолни услови за развој на младите лекари и соодветно вреднување на нивниот труд. Покрај зголемувањето на платите, кои се значаен чекор за мотивација младите доктори да останат во државата, Министерството за здравство веќе активно работи и на процесот на вработување 300 + 300 млади специјализанти.
„Со овие чекори ја јакнеме здравствената заштита и испраќаме силна порака дека младите лекари се наш приоритет и иднината на здравствениот систем“, рече Мемеди.
На првата пленарна сесија беше истакнато дека во време на важни регионални политички и социјални промени младите на Балканот активно учествуваат во процесите на создавање подобра иднина.
Драгана Стојановиќ, извршна директорка на Центарот за граѓански политики и одржлив развој (ЦППОР), истакна дека во Србија се случува историски момент бидејќи студентите ја водат најголемата демонстрација во регионот од 1968 година.
„Младите во Србија, и покрај насилството и репресијата од властите, не подлегнуваат на заплашувања и продолжуваат да се борат за својата иднина. Ова не е само политичко прашање, туку егзистенцијално“, изјави Стојановиќ.
Филип Ивковски, претседател на Националниот младински совет на Македонија (НМСМ), рече дема треба да сме свесни дека голем дел од предизвиците со кои се соочуваат младите, како што се миграциите, младинскиот стандард, вработувањето, образованието и така натаму, се всушност предизвици на кои самите млади може да понудат решенија, само треба да им се даде можност да бидат слушнати.
Савче Ѓошева, студентска правобранителка, рече дека квалитетот во високото образование останува конзистентна приказна на чие подобрување треба да се работи.
„Кој било студент да прашате, ќе ви посочи дека проблемите не се малку на број, но она што е најважно е дека сè уште сме далеку од бесплатно високо образование и модерен пристап кон наставата, став што го делат сите студентски организации. Потребни ни се национален консензус и силна волја од општествените актери за да се случи ваква реформа“, рече Ѓошева.
Стојан Пандов, член на Унијата на младите сили на ВМРО-ДПМНЕ, рече дека Владата е посветена на создавање подобри услови за младите преку модернизација на образованието, поттикнување на претприемачкиот дух и создавање нови можности за вработување.
Стефанија Кузмановска, потпретседателка на Социјалдемократската младина на Македонија, рече дека во свет на брзи промени, соочени со дострелите на науката и технолошкиот напредок, идниот интелектуален капацитет треба да се подготвува преку образование што ќе овозможи научна извонредност и вредносна ориентација.
Конференцијата преку пет работилници се фокусира на клучни области, како што се образованието, здравството, вработувањето, културата и климатските промени.
Марија Ѓорѓиевска, програмска асистентка во ХЕРА, рече дека достапно, доверливо и квалитетно здравство е клучно за јакнење на младите. Потребна е посебна превентивна програма за млади. Новите здравствени предизвици не се препознаеини.
Вероника Гијовска, членка на Студентското собрание при Природно-математички факултет, како млад истражувач посочи дека младите се свесни за климатските промени, но не се доволно запознаени со главните предизвикувачи и со политиките што ги регулираат.
На работилницата посветена на културата беше истакнато дека културата е моќен инструмент преку кој младите може да ги изразат своите идеи и да се борат за промени. „Преку уметноста ние им даваме можност на младите да се ангажираат и да бидат активни во создавањето подобро општество“, изјави Даниела Кортоци од Министерството за култура на Албанија.
Евгенија Јанакиевска од Институт „Прогрес“ рече дека младите заслужуваат фер можности, достоинствени плати и работни места што ќе им овозможат да го достигнат својот целосен потенцијал.
На крајот од конференцијата е предвидено усвојување декларација, која ќе служи како важна алатка за креаторите на политики и за лидерите на граѓанското општество да работат заедно со младите.
Конференцијата е дел од регионалниот проект „Зајакнување на младите за демократска и одржлива иднина на Западен Балкан“, поддржан од Фондот за Западен Балкан, а имплементиран од ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување – Северна Македонија, Центарот за популациски политики и одржлив развој – IPPF Србија, Организацијата за унапредување на квалитетот на образованието (ОРКА) – Косово и од Граѓанската отпорност – Албанија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Фетаи на COSP11 во Доха: Стратегиите против корупцијата бараат лидерство, имплементација и јавна доверба
Заменик претседател на Владата, задолжен за добро владеење, Арбен Фетаи, учествуваше на 11-тата сесија на Конференцијата на државите членки на Конвенцијата на Обединетите нации против корупцијата (COSP11), која се одржува во Доха.
Заменик претседателот, Фетаи, се обрати на панел-дискусијата посветена на сеопфатните антикорупциски стратегии во Југоисточна Европа, при што истакна дека антикорупциските политики и стратегии можат да обезбедат одржливи резултати само доколку се поддржани од силно владино лидерство, ефикасна институционална координација и активно учество на граѓанското општество.
Во своето излагање, Фетаи нагласи дека стратешките документи имаат суштинска вредност единствено доколку се преточат во конкретни механизми за имплементација, следење и отчетност, со што фокусот се пренасочува од формални заложби кон мерливи и конкретни резултати.
Осврнувајќи се на искуствата на Република Северна Македонија, тој ја потенцираше важноста на пристапите базирани на податоци, дигитализацијата на процесите и институционалната транспарентност како клучни алатки за намалување на ризиците од корупција и за зајакнување на јавната доверба во институциите.
Македонија
Петрушевски: Ниту еден пратеник од СДС не присуствува на собраниската седница, на повидок нов раскол во СДС?
Пратеникот Бране Петрушевски од ВМРО-ДПМНЕ објави дека денеска ниту еден пратеник од СДСМ не присуствува на собраниската седница. Тој прашува дали на повидок е нов раскол во СДС?
„Денес, ниту еден пратеник од СДС не присуствува на собраниската седница. Дали е случајност или некому испраќаат порака? Особено што вчеравечер Филипче го објави новиот тим на СДС во кој речиси и да нема актуелен пратеник. Очигледно, незадоволството не може да се сокрие“, вели Петрушевски.
Според него, кога внатрепартиските калкулации им се поважни од институциите, резултатот ќе е уште подлабока криза во редовите на опозицијата.
Македонија
Јаневска: За забрзување на напредокот, во 2026 рекордни вложувања во науката
Јавните ресурси се ограничени. Нашата определба, како Министерство и како Влада, да насочуваме од година во година сé поголеми средства кон наука и истражувања, ја покажува решеноста да градиме општество засновано на знаење, иновации и одржлив развој, рече министерката за образование и наука Весна Јаневска на Правниот факултет „Јустинијан Први“ во Скопје, каде беа презентирани прелиминарните резултати од истражувањето „Иновативни научни решенија за намалување на социјалната нееднаквост и сивата економија во Македонија преку даночната регулатива“.
Истражувањето го спроведува тим од Правниот факултет, со финансиска поддршка од Министерството за образование и наука, за стимулирање на научно-истражувачки проекти.
Македонија не може да продолжи со практиката на мали инвестиции во наука. Државите во опкружувањето ги интензивираат вложувањата во научно-технолошки развој и земјата, ако сака да остане релевантна и на меѓународна научна сцена, неопходно е да направи исчекор кон системско и значајно зголемување на средствата за истражувања, создавање современа инфраструктура и поттикнување на иновацискиот капацитет.
Министерката Јаневска посочи дека следната, 2026 година ќе имаме рекордни 773 милиони денари за наука, што е континуиран раст, од 380 милиони денари во 2024 година и 680 милиони денари во 2025 година.
„Преземаме бројни активности насочени кон јакнење на научно-истражувачкиот капацитет на државата. Една од нив е можноста за вклучување на македонските научници и истражувачи во европските истражувачки мрежи, за што потпишавме договор со Заедничкиот истражувачки центар на Европската комисија. Со пристапот до врвни ресурси, знаење и заеднички проекти со европски партнери, нашите научници добиваат мобилност, а државата развојна перспектива“, нагласи Јаневска.
Укажа на зголемените плати на универзитетските професори за 14% и обезбедениот бесплатен пристап до научните бази Web of science и Scopus. Се подготвуваат, како што беше речено и две нови законски решенија, за високо образование и за научно-истражувачка дејност, што, заедно со реформата на Агенцијата за квалитет во високото образование и отворањето на првиот државен научно – технолошки парк, ќе овозможат значајно подобрување на условите за научни истражувања.

