„Најдобриот одговор на денешната безбедносна реалност е градењето на една сеопфатна општествена отпорност, преку засилена соработка особено преку регионални и меѓу-регионални иницијативи како што е Грац – форматот“, рече министерката за одбрана Славјанка Петровска на денешниот состанок во Кремс, Австрија на кој учествуваа министрите за одбрана на Австрија и петте балкански земји – Северна Македонија, Албанија, Босна и Херцеговина, Црна Гора и Србија.

Министерката порача дека руската агресија врз Украина, вклучувајќи ги и нападите врз украинската инфраструктура, претставуваат базично непочитување на меѓународното право и непочитување на Повелбата на Обединетите Нации. Северна Македонија, рече Петровска, од првиот момент ја осуди оваа инвазија и даде целосна поддршка на Украина и украинскиот народ во заштитата на својата независност и сувереност.

„Постојаните напади врз инфраструктурата во Украина покажуваат дека земјите мора да се фокусираат токму на градењето на отпорност, размената на информации и на научени лекции како подобро да се организираат во заштитата на критичната инфраструктура и есенцијалните услуги за граѓаните, но и економиите“, подвлече Петровска.

Министерката се осврна и на неколку модули за развој на клучен персонал организирани во овој формат, како Регионалниот курс за стратешко лидерство и Курсот за цивилно-воен кризен менаџмент, за кои рече дека се одлична можност претставниците на земјите да работат заедно, да разменуваат идеи како да се справиме со предизвиците и како да ги развиваме вештините на нашите идни лидери.

Во контекст на растечките закани, министерката ја спомена и борбата со дезинформациите и хибридните закани, при што информираше за реализацијата на првиот пилот – курс за справување со дезинформации и градење отпорност во НАТО – партнерскиот центар во Северна Македонија, Регионалниот центар за односи со јавноста.

„Главната цел на овој Курс е да развиеме способности за детекција и справување со дезинформациите, мисинформациите и пропагандата кои се сериозна закана за нашите современи општества“, рече министерката и додаде дека овој курс на меѓународно ниво ќе биде достапен во втората половина на следната година.

Соработката во форматот Грац е иницирана од Австрија во 2018-та година, како начин за засилување на безбедносната соработка со земјите од Западниот Балкан, за што беше потпишана и Заедничка декларација. Овој формат има за цел да овозможи поинтензивен дијалог и соработка во справувањето со современите предизвици како миграцијата, хибридните закани, потоа учеството во операциите на Европската Унија, градењето на капацитети и приближувањето на регионот кон Европската Унија.

Во Брисел денес почна дводневниот билатерален скрининг за Поглавјето 23, „Правосудство и фундаментални права“, на кој заменик претседателот на Владата задолжен за европски прашања и главен преговарач со Европската Унија, Бојан Маричиќ, рече дека континуирано расте напредокот во правосудството, што е потврдено и последниот Извештај на ЕК за 2022.

„Имаме постигнато доволно добро ниво, а сега мораме да ги забрзаме реформите кои ќе имаат директно влијание врз секојдневниот живот на граѓаните. Но, има уште многу што да се направи. Приоритет на македонската администрација и правосудни органи мора да остане исполнувањето на обврските во оваа област со цел задржување на динамиката и напредокот во преговорите. Скринингот и текот на преговорите очекуваме да дадат брзи мерливи резултати кои квалитативно ќе се одразат на целиот процес и на целокупниот општествен амбиент“, рече Маричиќ пред претставниците на Европската комисија.

Од страна на претставниците на Европската комисија на почетокот на состанокот беше кажано дека очигледен е напредокот и посветеноста на реформите во правосудството, што е нотирано и во годишниот Извештај за 2022 година, но дека не е сè направено и мора уште да се работи.

Експертите посочија дека нема сомнеж дека Северна Македонија има значајно подобрување во оваа област и ја истакнаа проактивноста на Државната комисија за спречување на корупција. Тие додадоа дека сме добар пример за мултиетничко општество, а потенцираа дека мора да продолжиме во обезбедувањето на основните права, заштитата на малцинствата.

На билатералниот скрининг за Поглавјето 23 учествуваат над четириесет претставници од државните институции кои презентираат и одговараат на прашањата од експертите на Европската комисија во четири тематски целини: судски реформи, антикорупциска политика, фундаментални права и права на граѓаните на ЕУ.

Одговорна институција за Поглавјето 23 е Министерството за правда, а координаторка на преговарачката група е Фросина Тасевска, државен советник за ЕУ-интеграции.

антикорупциската политика и фундаменталните права, од денот акцентот беше ставен на антикорупциската политика и законодавството во однос на справување и борбата со корупцијата, административните капацитети и инструменти, евиденција, степенот на усогласеност и сл.

Македонскиот преговарачки тим презентираше на две теми: Антикорупција и фундаментални права, со акцент на антикорупциската политика и законодавството во однос на справување и борбата со корупцијата, административните капацитети и инструменти, евиденција, степенот на усогласеност и сл. Презентирањето за фундаментални права, ги опфати прашањата поврзани со правната рамка на фундаменталните права, понатаму правата на слободно изразување и религија, мерки за борба против расизмот и ксенофобијата, говорот на омраза и злосторство од омраза, правата на детето, недискриминација – расна или етничка дискриминација, вклучително и права и дискриминација на Роми, дискриминација против ЛГБТ-заедницата, родова еднаквост и насилство врз жените, слобода на изразување, вклучувајќи ja слободата на медиумите и плурализам и права на лицата со попреченост.

Утре билатералниот скрининг за поглавје 23 продолжува со темата фундаментални права и судство, известуваат од Секретаријатот за европски прашања.

Министерот за животна средина и просторно планирање Насер Нуредини направи обиколка на локацијата во Охис каде што е спакувана контаминираната земја со HCH од малата депонија. По комплетирањето на сите потребни дозволи за извоз на земјата, компанијата Polyeco денес го започна транспортот на 126 тони земја контаминирана со HCH, која е спакувана во 7 контејнери.

Крајна дестинација на контаминираната земја е Германија, каде ќе биде испорачана во постројка лиценцирана за третман на ваков тип отпад. Со тоа завршуваат активностите во кои како имплементациона агенција учествуваше UNIDO. Во реализацијата на вториот лот е вклучена имплементационата агенција UNOPS со средствата обезбедени во Повеќе-партнерскиот фонд за животна средина и веќе се ископани, спаковани и транспортирани до крајната дестинација за уништување 480 тони на HCH отпад од вториот лот, известува Министерство за животна средина и просторно планирање.

Во наредниот период се очекува да започнат активности за чистење на третиот лот за што во завршна фаза е евалуацијата по огласот за избор на изведувач за чистењето и се очекува во најскоро време постапката да заврши и избраниот изведувач да потпише договор со UNOPS.

Досега вкупно се ископани, спаковани и извезени 960 тони на HCH отпад од првиот и вториот лот, од кои 480 тони се веќе спалени, соопшти Министерство за животна средина и просторно планирање.