Македонија
Хелсиншки комитет: Системот не им дозволува на Ромите да излезат од маргините
Меѓународниот ден на Ромите е прилика за славење на ромската култура, но и повод да се осврнеме на фактичката состојба во која се наоѓа оваа заедница, односно на причините кои оневозможуваат вистинска социјална интеграција на ромската заедница во општеството, велат од Хелсиншкиот комитет за човекови права.
Според Комитетот, вкоренетиот расизам е во сржта на повеќекратната дискриминација со која Ромите секојдневно се соочуваат и таа се согледува и во односот на институциите кон нив, но и во третманот кој го добиваат од страна на општеството во целина.
„Токму расната дискриминација е клучниот проблем поради кој, децении наназад, сите посебни политики и мерки наменети за оваа заедница остануваат половични, недоволни и неефективни во пракса“, се наведува во извештајот.
Како што посочуваат од Хелсиншки, ова се согледува и во актуелниот проблем на неколку ромски семејства сместени во прифатниот центар во Визбегово.
„Иако една од главните цели на социјалните реформи е извлекување на луѓето од кругот на сиромаштија и искоренување на нејзините екстремни форми, последниот случај со плановите за иселување на Ромите од прифатниот центар покажува ригидно толкување на законските одредби. Со тоа што нивните деца конечно се вклучиле во образованието, а мал дел од родителите започнале самостојно да заработуваат, се смета дека овие семејства излегле од состојба на социјален ризик, иако нерешеното домување и нивното евентуално враќање на улица ќе значи поништување дури и на овие мали чекори напред.
Понатаму, и покрај тоа што образованието е еден од главните предуслови за излез од трансгенерациска сиромаштија, факт е дека голем број ромски деца се исклучени од образовниот процес, а тие кои посетуваат настава честопати се соочени со сегрегација во образовните установи. Хелсиншкиот комитет реагираше на овој проблем со поднесување тужба од јавен интерес за заштита од дискриминација (actio popularis) поради сегрегирање на ромските деца во во две основни училишта во Битола и Штип. Судската постапка е во тек, но со големи паузи помеѓу рочиштата, што укажува на задоцнета заштита и говори за односот на правосудните органи кон проблемите на оваа заедница.
Здравствената заштита е исто така право од кое Ромите често се лишени. Иако Комитетот за елиминација на сите облици на дискриминација врз жените при ООН утврди дискриминација при пристапот на сексуални и репродуктивни права на Ромки и препорача соодветно буџетирање и пристап за здравствени услуги за овие жени, токму овие програми сега се соочуваат со кратење на финансиите, што дополнително ќе ја влоши и онака неповолната состојба“, се наведува во соопштението на Комитетот.
Од таму констатираат дека расното профилирање на Ромите и понатаму останува клучниот фактор кој го спречува еднаквиот пристап до добра и услуги, предизвикува случаи на полициска бруталност и го цементира нивниот маргинализиран статус во општеството.
Повикуваат на значителна промена на односот на државните органи кон оваа заедница бидејќи, како што велат, само со системски промени се гради целосна инклузија и подобро општество.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Средба со просветните работници на годината во Битола
Наташа Тодоровска- наставник по одделенска настава во ОУ „Ѓорѓи Сугарев“ во Битола и Аница Б. Златевска- психолог во ОУ „Коле Канински“ во Битола, кои беа меѓу просветните работници кои добија признание од Министерството за образование и наука и Сојузот на просветни работници, денеска имаа прием кај градоначалникот на Битола, Тони Коњановски.
Градоначалникот Коњановски им честиташе за признанијата „Просветен работник на годината“ за учебната 2024/2025 година, кои претставуваат чин на јавно признание, но и симбол на поширока заложба за градење општество кое активно ја поддржува и вреднува улогата на воспитувачите, наставниците и стручните соработници.
Инаку по повод 5 Октомври – Светскиот ден на учителите Министерството за образование и наука ја започна кампања за истакнување на нивната незаменлива улога во општеството и поголема почит од заедницата во рамките на кампањата „Магијата е во знаењето“.
Македонија
ФЗО прворангиран во мониторинг-извештајот за државните институции за 2025 година
Фондот за здравствено осигурување на Република Северна Македонија (ФЗО) е рангиран на прво место во Извештајот за мониторинг на државните институции за 2025 година, изготвен од Агенцијата за заштита на правото на слободен пристап до информациите од јавен карактер. ФЗО ја дели водечката позиција со Државниот завод за ревизија, со освоени максимални 51 бод.
Ова претставува значителен напредок за институцијата, ако се има предвид дека во 2024 година Фондот бил рангиран на 45. место со 24,5 бода. Според соопштението, за само една година ФЗО се искачил на врвот на листата преку унапредување на транспарентноста и отчетноста.
Извештајот е изготвен согласно Методологијата за спроведување на мониторинг за проактивно објавување информации од јавен карактер, а е достапен на официјалната веб-страница на Агенцијата.
Во меѓувреме, ФЗО спровел контроли во 26 јавни здравствени установи, од кои 12 во Скопје и 14 надвор од главниот град. При контролите биле утврдени неправилности поврзани со пресметка на дежурства, комбинирање додатоци за сменска работа и дежурство, прекувремена работа, недоставени податоци, исплата на бонуси и други отстапувања од прописите.
Дополнително, биле извршени контроли и во 37 установи за итна медицинска помош и домашна нега, при што во 14 установи биле констатирани неуредни наоди. Најчесто утврдените проблеми се однесуваат на недостиг од соодветни одлуки и согласности за ценовници, неправилно фактурирање, наплата на услуги што не подлежат на наплата и користење застарени ценовници.
На здравствените установи кај кои се утврдени неправилности им е оставен рок од два месеци за нивно целосно отстранување.
Македонија
Играта е право: Нова иницијатива за проширување на учењето преку игра
За време на посетата на градинката „Младост-Риниа“ во Тетово, Министерството за социјална политика, демографија и млади, УНИЦЕФ и партнерите го означија почетокот на новата иницијатива „Учење преку игра и образование во раното детство“ во насока на промовирање интегрирани пристапи кон играта во раното детство.
Иницијативата, поддржана од Stiftung Kinderförderung von Playmobil (Фондација Плејмобил) е дел од пошироката програма на УНИЦЕФ за унапредување на развојот во раното детство. Програмата има за цел да обезбеди сите деца, без разлика на нивното потекло или околности, да имаат континуирани можности за развој и учење преку игра.
Со цел пристапите на учење преку игра да станат суштински дел од раното детско образование, иницијативата вклучува поддршка за развој на нова програма за образование во раното детство и ревидирање на националните стандарди за рано учење и развој.
„Инвестирањето во раниот детски развој е инвестирање во иднината на нашето општество. Играта е јазикот на децата – преку неа тие учат, растат и се подготвуваат за живот“, изјави Фатмир Лимани, министер за социјална политика, демографија и млади.
Како дел од иницијативата „Учење преку игра и образование во раното детство“, Фондацијата Плејмобил донираше и над 9.000 сетови за игра на УНИЦЕФ. Овие сетови се распределени во сите јавни градинки и други установи за згрижување деца. Тие се користат за да им се помогне на децата да учат на забавен и интересен начин за здравата исхрана, рециклирањето, заштитата на животната средина и рамноправноста помеѓу момчињата и девојчињата.
„Играта има суштинско значење за учењето, здравјето и отпорноста на децата,“ изјави Лесли Милер, претставничка на УНИЦЕФ. „Од најраните денови од животот, интеракциите преку игра го стимулираат развојот на мозокот и помагаат да се изградат сигурни емоционални врски. За децата од предучилишна возраст, играта претставува можност да ги истражат своите способности, да ја негуваат љубопитноста, да изградат самодоверба и да ги постават темелите за доживотното учење.“
И покрај овие придобивки, значењето на учењето преку игра недоволно се препознава во Северна Македонија. Податоците покажуваат дека 57% од мајките и само 5% од татковците учествуваат во активности на учење преку игра со своите деца на возраст од 3–4 години.
За да се надмине овој јаз,иницијативата ќе обезбеди и поддршка за родителите и старателите преку градење на капацитетите на патронажните сестри и проширување на апликацијата за родителство „Bebbo“ со информации, ресурси и стратегии за вклучување на играта во секојдневниот живот.
„Со задоволство го поддржуваме овој вреден проект, и преку донација и преку Плејмобил материјали“, изјавија Андреа Мерингер и Флоријан Лефлер, членови на Управниот одбор на Фондацијата. „Со интерес ќе го следиме не само развојот на наставната програма, туку и како ќе се прошируваат можностите за учење и развој преку игра.“
Со поддршка на стручните работници и семејствата, иницијативата „Учење преку игра и образование во раното детство“ има за цел да обезбеди секое дете да има можност да расте, учи и напредува преку моќта на играта.

