Македонија
Џафери: Земјата мина низ многу премрежија, а пред нас е уште еден предизвик – таканаречениот „Француски предлог“
Во изминативе триесетина години, мојата земја, Република Северна Македонија, мина низ многу премрежија на својот демократски развој. Сепак, и покрај сѐ, еве сме денес, земја која ги започнува преговорите со Европската унија за полноправно членство, земја членка на НАТО и лојален партнер на меѓународната заедница. Тоа е секако голема придобивка за нас и за развојот на нашата демократија, порача собранискиот спикер Талат Џафери од Конференцијата за демократија во Европа.
Улогата на парламентот и на парламентарците, во процесот на јакнење на демократијата и владеењето на правото, според Џафери е важна и голема и треба да се работи многу на јакнењето на суштинската демократија која ќе ја чувствуваат граѓаните и конкретно, а не само формално.
„Во 2001 година, се донесоа измени на Уставот со кои еднаквите колективни права на различните етнички заедници се подвлекуваат како едно од основните политички начела на државата. Во 2019 година, по консултативниот референдум за Договорот од Преспа со Република Грција во однос на името на државата, со уставни амандмани се смени името на државата во Република Северна Македонија. Сега, повторно пред нас стои „предизвик“, односно, потреба од нови уставни измени предвидени согласно преговарачката рамка со Европската унија. Тоа е всушност таканаречениот „Француски предлог“ со кој прифативме компромис и се согласивме во Уставот да ја вметнеме и бугарската заедница која живее во Република Северна Македонија. Се надевам дека оваа обврска ќе биде завршена за конечно и конкретно да ги започнеме преговорите со Европската унија“, рече тој.
Оцени дека покрај трите најважни функции како застапувањето на гласачите, донесувањето на законите и надзорот врз работењето на извршната власт преку јавните и надзорните расправи, парламентот има активна улога и во контролата и надзорот над безбедносните служби.
„Јакнењето на надзорната функција на парламентот и парламентарните тела е од примарно значење за неговата делотворност, отчетност и независност. Во насока на јакнењето на делотворноста на парламентарците и демократизацијата на парламентот, во Собранието на Република Северна Македонија донесовме „Етички кодекс за пратениците“, а очекувам низ политички дијалог и взаемен консензус да ги донесеме и измените во Деловникот за работа на Собранието во рамките на Процесот на Дијалогот Жан Моне со уредување на увидените нејаснотии во истиот а кои понатака произведуваат тешкотии во функционирањето на Собранието и одвивањето на демократската дебата.
Во однос на транспарентноста на демократските процеси и отвореноста кон граѓаните, на интернет страната на Собранието на Република Северна Македонија е активирана функционална алатка или „е-прозорец“, каде граѓаните имаат пристап до работата на законодавниот дом и за пријавување за организирана посета на истиот.
Секако, дијалогот меѓу политичките чинители во едно демократско општество има посебно место, како единствен начин во решавање на политичките недоразбирања и усогласување на различните мислења. Парламентот е сепак арена на која се вкрстуваат различните политички гледишта и интереси и сите треба да бидат слушнати. Впрочем, смислата на демократијата е токму во правото на секој парламентарец да учествува во парламентарна расправа и дијалог. Затоа е јакнењето на политичката култура клучна во развојот на демократијата“, рече тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Сиљановска-Давкова: Системските недостатоци во имплементацијата на Истанбулската конвенција, бараат системски пристап во нивото отстранување
Покрај формалната, нужна е реална заштита на жените од насилство, порача претседателката Гордана Сиљановска-Давкова на јавната расправа за имплементацијата на Истанбулската конвенција, што ја одржа собраниската Комисија за еднакви можности на жените и мажите.
Според неа, Извештајот на Државниот завод за ревизија дава прецизна дијагноза на реалните состојби и открива системски недостатоци во имплементацијата на Истанбулската конвенција.
Нејзини клучни препораки се: итно донесување на Националната стратегија 2026 – 2033; проширување на мрежата на засолништа; обезбедување долгорочна финансиска поддршка на жртвите; воведување стандарди во давањето на услугите од страна на социјалните центри; вработување на соодветен, стручен кадар и негова континуирана обука како и побрзо лиценцирање на СОС линиите. Според неа, програми за психосоцијален третман, треба да се спроведуваат не само со жртвите, туку и со сторителите.

Таа смета дека програмите за психосоцијален третман се потребни не само за жртвите, туку и за сторителите.
Претседателката укажа на потребата од јасни критериуми при распределбата на финансиите, врз основа на претходна анализа на трошоците.
Мора да се заостри казнената политика во однос на семејното насилство и фемицидот, истакна таа.
Сиљановска-Давкова предупреди дека жените остануваат незаштитени во критички момент како резултат на дисфункционалноста и некоординираноста на институциите. Заради тоа, фемицид расте, институционалната недоверба се продлабочува и се нарушува нашиот кредибилитет во исполнувањето на меѓународните обврски.

Укажувајќи на поразителната статистика на МВР за бројот на жртвите, учесниците во јавната расправа се заложија за системски промени насочени кон превенција на семејното насилство, како и соодветен одговор на кривичните дела врзани за насилството.
На седницата се обратија претседателката на Комисијата, Жаклина Пешевска, потпретседателката на Собранието, Весна Бендевска, заменик-министерот за социјална политика, демографија и млади, Ѓоко Велковски и помошничката на главниот државен ревизор, Катерина Чалоска Алексовска.
Во дискусијата учествуваа претставници од државните институции на национално и локално ниво, на граѓанскиот сектор и меѓународните организации.
Македонија
Освен во „Димо Хаџи Димов“, во друго училиште во Карпош не се најдени патогени бактерии
На 27.11.2025 АХВ заедно си службени лица од ИЈЗ направи вонредна контрола во 9 основни училишта во рамките на општина Карпош.
Од секое училиште беа земени мостри од храна како и брисеви од работни површини од кујните во училиштата.
По направените анализи во испитуваните примероци не се докажани патогени бактерии.
Освен во едно од училиштата каде на 2 површини е докажано присуство на ентеробактерии, што е индикатор на недоволна хигиена.
ИЈЗ ќе предложи иницијатива што ќе значи дополнителни промени во Националната годишна програма за јавно здравје, одредени правилници, законски и подзаконски акти, кои се во насока на подобра хигиена во училиштата, градинките, како и побезбедна храна, вода во истите што ќе значи унапредување на теми поврзани со јавното здравје.
Македонија
Муртезани во Брисел на средби во ГД РЕГИО и ГД ЕНЕСТ
Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, во рамки на првиот ден од работната посета на Брисел, имаше одвоени средби со генералната директорка на Генералниот директорат за регионална и урбана политика на Европската комисија (ГД РЕГИО), Темис Кристофиду и со директорката во Генералниот директорат за проширување и источно соседство (ГД ЕНЕСТ) при Европската комисија, Валентина Суперти. Разговорите беа фокусирани на унапредување на евроинтегративниот процес на Северна Македонија, спроведувањето на реформите и продлабочувањето на соработката со институциите на Европската Унија.

Во разговорот со генералната директорка Кристофиду, министерот Муртезани изрази благодарност за континуираната поддршка што Европската комисија ја обезбедува преку Генералниот директорат за регионална и урбана политика, особено во делот на територијалната и прекуграничната соработка. Тој се осврна на тековното претседавање на Северна Македонија со Стратегијата на Европската Унија за Јадранско-јонскиот регион (EUSAIR), нагласувајќи дека земјата, и покрај почетните предизвици, успешно ги реализира планираните активности во рамки на програмата на претседавањето. Министерот подвлече дека Владата останува целосно посветена на зајакнување на регионалната поврзаност, промовирање на одржлив развој и зголемување на видливоста на земјата во рамки на макрорегионалните иницијативи на Унијата. Двете страни се согласија за продолжување на тесната соработка во насока на финализација на претседателството и подготовка на годишниот форум на EUSAIR.

На средбата со директорката Суперти детално се разговараше за напредокот во спроведувањето на реформските активности во контекст на европската агенда, како и за приоритетите на Владата во периодот што следи. Министерот Муртезани ја нагласи подготвеноста на Северна Македонија за финализирање на патоказите за јавната администрација, владеењето на правото и странските инвестиции, како и активностите поврзани со Реформската агенда и Планот за раст. Во фокусот на разговорот беа и очекувањата за отворање на Кластер 1, како и прашања поврзани со Спогодбата за стабилизација и асоцијација и за мерките кои влијаат врз челичната индустрија во земјата. Министерот го потенцираше значењето на економската интеграција и рамноправниот пристап до европскиот пазар како клучни елементи за стабилност и развој, а беше изразена и подготвеност од страна на Европската комисија за понатамошна техничка поддршка и координација во спроведувањето на реформите.

