Македонија
Анкета на ИКС: Една четвртина од младите се загрижувачки пречесто на социјалните медиуми, не пребаруваат ниту реагираат на вести и не се слуша нивниот „политички глас“

Мнозинството млади луѓе ги одбираат Инстаграм, Фејсбук и Јутуб како најинтересни за следење вести, а вестите за образование, наука и технологија им се најпривлечни. Иако веруваат дека само некои од информациите на социјалните медиуми се вистинити, а речиси една четвртина се загрижувачки пречесто на социјалните мрежи, за младите активното пребарување и реагирање на информациите не е вообичаено. Се сметаат за способни да препознаат дезинформации во медиумите, но повеќе од половината можеби споделиле дезинформации без да знаат. Според младите, политиката и политичките партии се извор на најмногу неточни или погрешни информации. Додека нивните политичките ставови за општествените случувања во државата се нечујни.
Ова го покажува анкетата на Институтот за комуникациски студии (ИКС) во пресрет на претседателските и парламентарните избори, чија цел е да се утврдат навиките за користење на медиумите и вестите кај младите луѓе, нивната способност да ги препознаваат дезинформациите во медиумите и како се граѓански и политички ангажирани.
Младите почесто пасивно ги консумираат вестите, односно почесто наидуваат на вести додека прават други работи отколку што активно ги бараат и ги проверуваат информациите. Читањето вести често ги предизвикува да ги споделуваат усно или онлајн со пријатели и колеги и да ги читаат коментарите од други луѓе на вестите на социјалните медиуми, а поретко практикуваат директно и јавно да реагираат со свое пишано мислење за одредена вест. Во однос на темите, кај младите постои помал интерес за политичките случувања во државата, економијата и социјалната правда, а забележале неточни или погрешни информации за политика, познати личности и за криминал и корупција.
Кај младите луѓе се забележува критичен однос кон вистинитоста на споделените информации, но и мала насоченост кон идентификување на емоционалниот тон на веста, на што треба да се посвети повеќе внимание при едукациите за медиумска писменост. Тие за себе мислат дека се успешни во препознавањето на дезинформациите, иако над половина (51 %) одговориле дека можеби споделиле без да знаат дека е дезинформација. Само 13,4 % сметаат дека поголем дел од информациите на социјалните медиуми се вистинити, а 34,3 % пријавиле присуство на дезинформации во медиумите. Речиси 2/3 од младите испитаници сметаат дека главни креатори на дезинформациите се политичките партии.
Кај испитаните млади луѓе се забележува изразена заинтересираност за јавните работи. Во однос на нивниот граѓански ангажман, над половина (53 %) од испитаниците биле вклучени во некаков вид волонтерска активност за решавање на локалните проблеми. Во поглед на изборниот ангажман, 39,8 % испитаници се изјаснија дека редовно гласаат, а понекогаш гласаат 16,7 %. Но, кога беа прашани за нивниот „политички глас“, најчест одговор на младите испитаници е „Не сум го направил/а тоа“ за серија понудени активности што претставуваат манифестација на политички ставови во однос на определени општествени случувања, како што се: акции за собирање средства во добротворни цели, учество во протест, средба со некој политичар функционер, потпишување писмена петиција, бојкотирање компанија поради нејзините општествени вредности и сл.
Во однос на употребата на социјалните медиуми, 5 % од испитаниците спаѓаат во критичната група на висока зависност од социјални медиуми, но забележителен е и процентот на испитаниците (19 %) што се блиску до критичниот резултат за дијагностицирање на ваквата зависност. Кај луѓето што се зависни од социјалните медиуми може да се забележи појава на вознемиреност, особено кога нема достапност до социјалните мрежи, постојано се проверува телефонот кога ќе се слушне звукот за известување, при поставување слика на профилите постојано се проверуваат коментарите и лајковите, користењето на социјалните медиуми е првото и последното нешто во денот, односно вообичаена рутина, а настаните се проценуваат според тоа колку се вредни за „прикачување“.
Анкетниот прашалник беше спроведен во периодот од декември 2023 до март 2024 година на примерок од 345 испитаници на возраст од 18 до 29 години со различни демографски и социоекономски карактеристики (средношколци, студенти, невработени и вработени). Истражувањето е дел од проектот „Користи факти“, кој е поддржан од Британската амбасада во Скопје, велат од ИКС.
Анкетниот извештај за користењето на вестите, препознавањето на дезинформациите и граѓанскиот ангажман кај младите луѓе е достапен на следниот линк.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Фетаи до ДУИ: Лагата има кратки нозе, прво гласаа за измените во уредувањето на државната администрација , па потоа ја клеветат владата

Заменик-претседателот на Владата задолжен за политики за добро управување, Арбен Фетаи, денеска реагираше во врска со дистанцирањето на Демократската унија за интеграција (ДУИ) од измените на Законот за организација на органите на државната управа, измени кои, како што вели, токму пратениците на оваа партија ги изгласаа на 10 јуни 2024 година.
Фетаи истакна дека ДУИ, во текот на 22 години владеење, ги измамила граѓаните правејќи стотици штетни компромиси на грбот на Албанците, молчела за политички монтирани случаи и не побарала правда за неразјаснетите убиства на поранешни борци на ОНА.
„И денес, како опозиција, се однесуваат исто: прво гласаат со својата рака за измените во уредувањето на државната администрација, а потоа ја напаѓаат владата за наводно ‘укинување’ на Инспекторатот за употреба на јазиците“, напиша Фетаи на својот Фејсбук-профил.
Тој потсетува дека Собранието го усвои Законот за изменување и дополнување на Законот за организација и работа на органите на државната управа со 88 гласа „за“, 22 „против“ и ниту еден воздржан, пред да биде избрана новата влада. Според него, измените не се однесуваат само на Инспекторатот за употреба на јазиците, туку на сите инспекторати, „им се одзема статусот на правно лице и се систематизираат под надлежните министерства, според појасен и поефикасен модел на отчетност и координација“.
„Денес, кога бучните од ДУИ пролеваат крокодилски солзи, ги повикуваме да побараат одговорност од своите пратеници – почнувајќи од претседателот па натаму,“ заклучува Фетаи, додавајќи дека лагата има кратки нозе.
Македонија
Началникот на Генералштабот на Армијата на меѓународниот саем DEFEA 25 во Грција

Началникот на Генералштабот на Армијата, генерал-мајор Сашко Лафчиски, ја предводи армиската делегација на Меѓународниот саем за одбрана и вооружување DEFEA 25, кој се одржува во Атина во период од 5 до 7 мај, на покана на началникот на Националната одбрана на Република Грција, генерал Димитриос Хупис.
За време на посетата на саемот, Лафчиски и останатите членови на армиската делегација, имаа можност да погледнат дел од најновите достигнувања на полето на воена опрема и вооружување.
Посетата на саемот е дел од активностите на Генералштабот на кои се согледуваат можностите за модернизација на опремата со нови платформи, согласно потребите и приоритетите за развој на капацитетите и способностите на Армијата.
Во рамки на посетата, геЛафчиски оствари срeдба со началникот на Националната одбрана на Република Грција, генералот Хупис на која беше изразено уверување за продолжување на континуираната меѓуармиска соработка, особено во доменот на воената едукација, обука на специјалните сили, учество на вежби и меѓународни операции, како и за процесот на стандардизација во НАТО.
Лафчиски во оваа прилика изрази искрена благодарност за несебичната помош од страна на Република Грција, која веднаш ги понуди своите специјализирани капацитети за лицата на кои итно им беше потребен висококвалитетен медицински третман по пожарот кој се случи во Кочани. „Тоа претставува вистински одраз на солидарност и пријателство меѓу две соседски земји“, рече генералот Лафчиски.
На саемот DEFEA 25, кој се реализира под покровителство на грчкото Министерство за национална одбрана, 436 изложувачи од 37 земји прикажаа дел од најновата и најсофистицирана воена опрема за потребите на конвенционални, поморски, воздухопловни, национални и сајбер безбедносни одбранбени системи.
Македонија
Владата донесе одлука за помош на млади и младински организации, одобрени и измените на ЗЕЛС за подобро функционирање на општините

Денес Владата ја одржа 77-та седница на која беа донесени неколку значајни одлуки во интерес на граѓаните, соопшти владината прес-служба.
На седницата беше разгледана информацијата за носење на Предлог-програма за финансиска поддршка на проекти од областа на младите на младинските организации, организациите за млади и младински чадор организации за 2025 година преку министерството за социјална политика, демографија и млади.
Преку Министерството ќе се дадат грантови за проекти од областа на младите, на младинските организации во износ не поголема од 300.000 денари.
Проектите и апликациите треба да се насочени кон следните приоритетни цели и тоа: зајакнување на влијанието на младите во сите процеси на донесување одлуки на локално и национално ниво врз основа на соодветна правна рамка;
препознавање на младинската работа како клучна алатка за помагање на позитивниот личен и социјален развој на младите;
оспособување на младите со знаења и вештини за медиумска и дигитална писменост кои препознаваат дезинформации и ги артикулираат сопствените интереси и ставови како активни граѓани во општеството со развиена критичка свест;
зголемување на свеста и имплементација на мерки за намалување на врсничко насилство, родово базирано насилство, сајбер безбедност и дигитална хигиена во рамките на образовните институции и
креирање на иновативни решенија за намалување на невработеноста на младите и промоција на мерки за самовработување и претприемништво.
Се со цел да се запази транспарентноста, ќе се објави јавен повик при што претставници од министерството и Генералниот секретаријат ќе ги разгледуваат апликациите и проектите, додека пак распределба на средствата ќе се врши согласно правилник за распределба, информираат од Владата.
Исто така, Владата го одобри предлог Законот за изменување и дополнување на Законот за локална самоуправа. По одобрувањето од страна на Собранието, како што појаснуваат надлежните, овие измени ќе донесат значителни подобрувања во функционирањето на општините, зголемување на транспарентноста, граѓанското учество и административната ефикасност.