Контакт

Македонија

(Видео) Бунарите пресушуваат, изворите се повлекуваат; наместо над 400, УХМР има 40 станици за следење на подземните води

Објавено пред

Секнати кладенци, пресушени бунари, повлечени изворишта на вода и суви поила за стока станаа главна мака во речиси сите региони во Македонија. Експертите со години посочуваат дека причините за тоа што ја снемува водата се константното покачување на температурите и долготрајните сушни периоди, но за разлика од низата експертизи, студии и стратегии за воздухот и за површинските води, за подземните води никој не води грижа, нема студии, нема нови стратегии. Се снаоѓаат како умеат само оние кај кои водата пресушила.

dobivaj vesti na viber

„Овие бунари се од турско време. Имаше вода, пред две-три години снема. Потоа дупчев 15-16 бунари и таму нема вода. Се мачиме. Носиме вода со камионче, со комбе, со што најдеме. Имаме вработени, без вода не може да се функционира. На 130, на 80 метри, на 60 метри, на 40 метри, на 30 метри – вода нема“, вели Стое Илиевски, земјоделец од село Страцин.

Васко Стојов, хидролог во Управата за хидрометеоролошки работи, вели дека тие со години укажуваат на маловодие во земјата, но грижата за подземните води, место да се зголеми, со текот на годините се намалува.

„Во Управата за хидрометеоролошки работи од 1947 година постојат мониторинзи на подземни и површински води. Површинските се 110 хидролошки станици, а кај подземните постојат 115 официјални, меѓутоа поради намалување на средствата за работа со станиците и, едноставно, поради откажување на набљудувачите поради ниски награди, голем број од станиците се намалени. Во моментот се мониторираат четириесетина станици за подземни води. Тоа е многу малку и не ја покрива целата територија на Македонија. Затоа е потребно овој број да се зголеми барем на 400 и да бидат покриени и Кичевското Поле, и Малешевијата и Кривопаланечко. Да речеме, во струшкиот дел, од десетина станици, останати сме само на една станица, во охридскиот исто така треба да се зголеми бројот, Преспанскиот Регион има станици, но нема доволен број набљудувачи. Во Дојран немаме контрола на подземните води, во Тиквешко исто… Останати се мониторинзите во Скопскиот Регион, Тетовскиот, Овчеполскиот, во Струмица исто така во минатото имавме многу станици, а сега е останато само на две станици, а ова е земјоделски регион. Доволно кажува дека негрижата за водите придонесува за негативни последици врз самите води“, вели хидрологот Стојов.

Како институција вели дека со години укажуваат дека Македонија ќе биде под влијание на маловодие, а влијанието на климатските промени дополнително ја става земјата во многу тешка позиција. Во такви услови Стојов смета дека количините вода со кои располагаме мора правилно да се мониториираат.

Освен мониторингот, тој наведува низа конкретни мерки што може да придонесат за ублажување на проблемите со подземните води.

„Секако дека има начини да ги ублажиме овие проблеми со водите, меѓутоа не можеме да ги спречиме. Со разни мерки може да се ублажат овие проблеми. Тука се браните, една од мерките, кои треба да се градат секаде каде што има недостиг на води, особено источниот дел на државата. Браните ќе формираат акумулации и ќе овозможат сите оние вишоци вода што се јавуваат со топење на снегот при обилни врнежи понатаму да се користат во услови на маловодие“, посочува хидрологот Стојов.

Формирањето акумулации, кои ќе ја задржат водата во горните текови, е само една од мерките. Хидрологот Стојов смета дека од особено значење се и пошумувањето на голите делови, кои ќе ја задржат водата на тие места, брани и прегради на сите суводолици, каде што има опасност од поплави при поројни дождови, а како особено актуелна мерка во светот го наведуваа жнеењето вода со копање канали по изохипсите на планините, како што има кај нас на Водно. Во градските средини Стојов смета дека се потребни подземни резервоари.

„Во услови кога сè е асфалтирано, не се дозволува да понира водата во подземните води и се случува да се јавува слегнување на почвата и тоа негативно влијае на темелите на објектите. Ние насекаде имаме големи површини со паркинзи, имаме бетонски површини, кои мора да бидат обезбедени со подземни резервоари, кои би ја собирале таа вода и не би дозволиле да истече неповратно, би ја задржале во сливот“, вели Стојов.

Професорот Михаил Гаревски, кој е и директор на Институтот за сеизмички отпорни градби и климатски промени, е согласен дека е можно слегнување на почвата во услови на суша, но тоа е само на површината на земјата. Тој вели дека климатските променине влијаат на земјотресите.

„Генерално, се смета дека климатските промени не влијаат на зголемена појава на земјотресите иако има некоја логика бидејќи климатските промени се поврзани со сушите и сите овие работи. Нивото на подземните води се намалува и може да дојде до релаксација на напоните на земјината површина, која може да предизвика некој тип на индуцирана сеизмичност. Големи докази нема дека навистина климатските промени може да иницираат земјотреси, особено не земјотреси со многу големи магнитуди. Би рекол дека не може да иницираат ниту магнитуда 5 или поголеми, а магнитуди што се исклучително мали човекот не може ни да ги почувствува. Се бележат само со мерни инструменти. Такви се магнитуда 2 или магнитуда 1,5. Тие можеби се предизвикани како резултат на овие климатски промени, но такви земјотреси има многу често, па доаѓа до коинциденција дека не е таа директна корелација оти врнело, па еве сега се јавил нов земјотрес. Или како што секогаш велиме дека скопскиот земјотрес е резултат на поплавата од 1962 година, што воопшто не е точно. Тоа било еден вид, така да кажам, коинциденција“, вели Гаревски.

Климатските промени, зголемувањето на температурите, долготрајните суши и поплавите Гаревски потврдува дека влијаат на подземните води за кои е очекувано да дојде до намалување, кое ќе биде критично за следните генерации.

„Подземните води се поврзани со нивото на езерата. Подземните води се поврзани и со богатството вода на Рашче. Шарските води на некој начин ја полнат котлината. Ние на некој начин сме на ниво помеѓу десет и три метри варирање на подземната вода во Скопската Котлина. Сигурно дека ќе дојде до некое намалување на подземните води, може да има и некои други последици, но сè уште не е толку видно. Сè уште не е критично. Би сакал да напомнам дека практично климатските промени и последиците од нив ќе ги почувствуваат нашите внуци. Да не кажам уште повеќе, правнуците. Ние многу нема да ги почувствуваме бидејќи тука температурата не варира многу и таргетот за регулација на испуштањето јаглероден диоксид до 2050 е глобалната температура да не се зголеми повеќе од 1,5 степен. Сега сè­­­ уште сме загрижени дали ќе може овој таргет да се постигне до 2050 година, но се работи на тоа“, објаснува Гаревски.

Неговиот Институт, меѓу другото, издава одобренија за безбедно поставување фотоволтаици, кои масовно се поставуваа изминативе две години. За нив Гаревски вели дека се една од конкретните мерки за намалување на глобалното затоплување, мерка на која Македонија, како и сите земји во светот, е обврзана да работи. Иако можеби оние што ги поставуваат се водат од бизнис-логика, а не од грижа за животната средина, Гаревски смета дека многу придонесуваат во користењето обновливи извори на енергија, што е една од главните мерки за намалување на глобалното затоплување оти има нула испуштање јаглероден диоксид.

Македонија

„Вреди“ бара истрага за намерна манипулација со бројот на Aлбанците на пописот

Објавено пред

Од „Вреди“, известуваат дека ќе поднесат кривична пријава до Основното јавно обвинителство – Скопје против поранешното раководство на Државниот завод за статистика, други одговорни и раководни лица во врвот на поранешната Влада на ДУИ и СДСМ, како и други лица со моќ на договарање во тогашната политичката власт во врска со пописот на населението.

dobivaj vesti na viber

Причина за пријавата, како што појаснуваат е сериозниот сомнеж за политичко договарање и следствено на тоа, фалсификување на резултатите од Пописот во 2021 година. Од „Вреди“ се сомневаат дека е извршено кривично дело Злоупотреба на службена положба и овластување (чл. 353 од Кривичен Законик).

„Последиците од овој чин се далекусежни: драстично и свесно е намален бројот на прикажаните Албанци во многу села, населени места и градови низ државата. Со тоа Албанците лично и поединечно губат многу права (гарантирани со Уставот) како вработувања, политичка застапеност и јазична еднаквост. Но и институциите се доведени во ситуација да олучуваат за намена на средства и фондови по погрешни и намалени бројки, со што повторно се оштетени граѓаните во многу општини“.

Бараат Јавното Обвинителство да ги испита овие наводи.

„Дополнително, овие денови високи функционери на ДУИ јавно признаа дека „пописот бил во рамки на договореното“, што уште повеќе го поткрепува сомнежот за политичка режија на целата операција“.

Од „Вреди“ велат дека ја преземаат ваквата иницијатива во одбрана на законитоста, еднаквоста и реалната статистичка слика на државата. Очекуваат ОЈО итно да отвори предмет, да ги обезбеди сите материјални докази и да спроведе темелна истрага.

„Нема компромис кога се повредува достоинството и бројноста на нашата заедница. Борбата за вистината започнува сега и ќе ја истуркаме до крај, во интерес на сите граѓани на Република Северна Македонија“.

Прикажи повеќе...

Македонија

Поради сообраќајна несреќа, во прекин сообраќајот кај село Луково

Објавено пред

Од 12:42 часот, сообраќајот на патниот правец Струга – Дебар кај с.Луково е во прекин во двата правца, поради случена сообраќајна незгода, соопшти АМСМ.

dobivaj vesti na viber

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по суви коловози.

Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е зголемен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.

АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.

Прикажи повеќе...

Македонија

50-60 магационирани БТР, „хермелини“ и „пинцгауери“ ќе гаснат пожари летово, им се вградуваат резервоари за вода, рече Мицкоски

Објавено пред

Застарените и магационирани возила на министерствата за внатрешни работи и за одбрана се приспособуваат за гаснење пожари на непристапен терен. Премиерот Христијан Мицкоски вели дека годинава државата е драматично поподготвена за пожарите во однос на претходните години. Тој рече дека пожари ќе се гаснат како и досега со армиските и со полициските хеликоптери, како и со авионите на Дирекцијата за заштита и спасување, чие дополнување ќе бидат приспособените возила, кои досега стоеле во магацините.

dobivaj vesti na viber

„Она што ќе биде новитет е дел од застарената и магационирана опрема, како што се БТР 70, 80, старите ’хермелини’, ’пинцгауери’ и слично, кои беа во магацините на министерствата за одбрана и за внатрешни работи, се модернизираа, обработија, им се инсталираа посебни резервоари за вода, се купија пумпи што работат на висок притисок и може да пристапуваат на непристапни терени. Тие се за она што многу ни беше важно, навечер, кога огнот, како што велат, спие, да може да му пристапиме и да го изгаснеме за да не се распламти преку ден. Се подготвуваат и многу бргу од денеска ќе бидете сведоци на една таква показна вежба како од ништо направивме нешто. Очекувам 50-60 вакви возила да бидат подготвени со соодветен инсталиран волумен за вода до шест кубни метри, шест тона. Очекувам подготвено да ги пречекаме пожарите и мислам дека драматично сме многу поподготвени од претходните години“, рече премиерот Мицкоски одговарајќи на новинарски прашања по посетата на компанијата „Реплек“.

Премиерот извести дека двата авиона за гаснење пожари на Дирекцијата за заштита и спасување (ДЗС) се тука, а третиот се чека да пристигне од сервис.

ДЗС денес извести дека го надминале и проблемот со недостиг на пилоти за авионите за гаснење пожари со тоа што повторно ги ангажирале двајцата пензионирани пилоти.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија39 минути

„Вреди“ бара истрага за намерна манипулација со бројот на Aлбанците на пописот

Од „Вреди“, известуваат дека ќе поднесат кривична пријава до Основното јавно обвинителство – Скопје против поранешното раководство на Државниот завод...

Топ1 час

Мотоцилистот удрил во пешакот и избегал, МВР со детали за трагичната несреќа на кејот

Мотоцикл „кавасаки“ го прегазил пешакот кој загина вчера на кејот на Вардар, во близина на Паркот на франкофонијата. Според информациите...

Македонија1 час

50-60 магационирани БТР, „хермелини“ и „пинцгауери“ ќе гаснат пожари летово, им се вградуваат резервоари за вода, рече Мицкоски

Застарените и магационирани возила на министерствата за внатрешни работи и за одбрана се приспособуваат за гаснење пожари на непристапен терен....

Македонија3 часа

СДСМ поднесе 160 амандмани за ребалансот на буџетот

Овој ребаланс е фискално нереален, социјално штетен и без развојна компонента, изјави пратеничката на СДСМ, Сања Лукаревска, на денешната собраниска...

Македонија3 часа

Граѓаните може да пријават недостапна здравствена услуга или злоупотреба на клиниките на веб-страницата на Министерството

Министерството за здравство се отвори за жалби на граѓаните од здравствениот систем. Граѓаните веќе може секоја забелешка, жалба од функционирањето...

Македонија3 часа

(Видео) Лукаревска: Со ребалансот власта крати пари од граѓаните за да се луксузира

Предложениот ребаланс на Буџетот наместо да понуди подобрување на состојбите во економијата е всушност доказ за целосниот неуспех на економската...

Свет5 часа

(Видео) Објавено какво оружје Америка престанува да испраќа во Украина

САД ја прекинаа испораката на клучно оружје за Украина, вклучително и системи за воздушна одбрана кои беа клучни за Киев...

Свет6 часа

Мерц: Русија не води војна само против Украина, туку и против нас

Германскиот канцелар, Фридрих Мерц, синоќа изјави дека Русија не води војна само против Украина, туку и против Германија. Во интервју...

Свет6 часа

Иран: Американските бомби сериозно го оштетија Фордоу

Американското бомбардирање на клучниот ирански нуклеарен објект Фордоу сериозно го оштети местото, изјави иранскиот министер за надворешни работи, Абас Араки,...

Македонија7 часа

Арсовска до амбасадорката Агелер: „Не Ви е малку незгодно што на листата со ВИП-гости Ви беа лица што треба да Ви се на црната листа на санкции“

Градоначалничката на град Скопје, Данела Арсовска преку социјалните мрежи упати прашање до американската амбасадорка Анџела Агелер. „Добро утро Амбасадорке Агелер,...

Свет8 часа

(Видео) Силна бура во Сиднеј: урнати дрвја, повеќе од 35.000 дома без струја, откажани десетици летови

Силна бура го погоди Сиднеј втор ден по ред, соборувајќи дрвја, оставајќи илјадници домови без струја и принудувајќи ги домашните...

Свет8 часа

Трамп: Израел се согласи на условите за 60-дневно примирје во Газа

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека Израел се согласил со условите за конечен договор за 60-дневен прекин на огнот...

Европа9 часа

(Видео) Бомбардер „су-34“ се урна во Русија

Руски борбен авион Су-34 се урна вчера за време на воена вежба во регионот Нижни Новгород, објави руската државна новинска...

Македонија21 час

Сиљановска-Давкова се сретна со шпанскиот премиер Педро Санчез

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, во рамки на учеството на 4. Меѓународна конференција за финансирање на развојот во Севиља оствари средба со...

Топ23 часа

(Фото) Запленети околу 100 килограми марихуана во Струмица, уапсени три лица

Полициски службеници од Секторот за внатрешни работи Струмица во координација со Агенцијата за национална безбедност, а во согласност со своите...

Македонија1 ден

Филипче: Не е време за калкулации, ниту за ситнопартиски интереси, СДСМ останува силен промотор на европската идеја

Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, по средбата со еврокомесарката за проширување Марта Кос, изјави дека поддршката од Европската Унија за...

Македонија1 ден

Уписот во средно в година ќе биде подигитален од годинешниот: родителите нема да трчаат да ги скенираат свидетелствата, тие дигитално ќе се преземаат

Годинешното дигитално пријавување во средните училишта значеше само повеќе мака и ангажман на родителите во споредба со претходните уписи. Иако...

Македонија1 ден

(Видео) Мицкоски: Не прифаќаме наметнувања под маска на европскиот процес

Не прифаќаме наметнувања под маска на европскиот процес, изјави премиерот Христијан Мицкоски, на заедничката прес – конференција со еврокомесарката за...

Топ1 ден

Го удрил со тупаница докторот што му давал лекарска помош, а потоа тепал и полицајци: предложен притвор за 28-годишник

Основното јавно обвинителство Битола поведе постапка против едно лице за кое постои основано сомнение дека сторило дело – Напад врз...

Македонија1 ден

Арсовска со отворено писмо до Михалис Рокас: Во секоја држава има мафија, само во Македонија мафијата си има своја држава

Градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска упати отворено писмо до Михалис Рокас, Амбасадор на Европската Унија во Македонија. „Почитуван господин...