Македонија
(Видео) Законот за јазици да се објави без потпис од Иванов!?

Указот за прогласување на законите го потпишуваат претседателот на Републиката и претседателот на Собранието – според овој став од членот 75 од Уставот на РМ, универзитетскиот професор Темелко Ристески ја толкува можноста собранискиот спикер Талат Џафери да го потпише указот за законот за јазиците, откако претседателот Ѓорге Иванов најави дека нема намера да стави потпис на закон кој според него е неуставен.
– Мислам дека може да се објави со потпис само од Џафери, но тоа би било тежок преседан кој досега сме го немале во нашата пракса и може да предизвика политички турбуленции. Сепак, треба да се најде решение претседателот да го потпише указот. Иванов може да сноси последици, има кривична одговорност за злоупотреба на службената положба. Од импичмент не мора да се плаши, но неговиот мандат ќе заврши, а кривичните дела не застаруваат, вели Ристески.
Со употребата на т.н. џебно вето за законот за јазиците, според Ристески, постои опасност од политичка криза која може да се рефлектира во меѓуетничките односи. Тој му порачува на претседателот Иванов да поднесе иницијатива за оценување на уставноста и законитоста до Уставниот суд, а во спротивно со непочитување на Уставот, Иванов може да се гони кривично за злоупотреба на службената положба, додава Ристески.
Од друга страна, дел од уставните експерти сметаат дека без потпис на указ од шефот на државата, законот не може да стапи на сила.
„Без потпишан указ од претседателот на Републиката законот не може да биде објавен во Службен весник, а штом не е објавен, не може да стапи на сила и не може да се применува во пракса. Во таков случај законот останува само на хартија. Директорот на ‘Службен весник’ не смее да го објави некомплетниот закон бидејќи во нашиот уставен поредок указот не се смета само за обично формално дејствие што го прави претседателот на Републиката, како што сметаат некои, туку потпишувањето на указот е суштествен, клучен чин за правно финализирање и заокружување на целата постапка при носењето на законот“, смета Каракамишева.
Во колумна под наслов „Шверцување на двојазичноста и ‘џебното вето’ на претседателот“, доц. д-р Димитар Апасиев пишува дека законот се смета за дефинитивно донесен единствено кога претседателот на Републиката, своерачно, ќе го потпише указот за негово прогласување.
„Тогаш и само тогаш конкретниот закон, кој претходно бил изгласан, може да биде објавен, а подоцна и да влезе во сила. Значи, без указот – кој, всушност, има конститутивно дејство на пораѓање на законот – законот сè уште го нема: тој не постои и, следствено, не ни може да произведе никакво правно дејство. Во досегашната уставно-правна историја на независна Македонија не постои ниту еден единствен случај закон да биде објавен и да почне да се применува без потпис од шефот на државата“, вели Апасиев.
Тој потсетува на претходни ситуации кога поранешните претседатели го употребиле суспензивното вето, кое, како што додава Апасиев, само привремено ја одолговлекува законодавната постапка – додека, џебното вето, употребено во крајна нужда, може целосно да го блокира донесувањето на законот и de facto да го закочи законодавниот процес.
Законот за јазиците вчера беше изгласан со 64 гласа „за“ во тензична атмосфера. Според собранискиот спикер Талат Џафери, законот бил донесен според процедурата. Тој го повика претседателот Иванов да го потпише указот бидејќи, во спротивно, со непотпишувањето го крши највисокиот правен акт – Уставот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Обвинителниот акт за пожарот во Кочани – одобрен во целост

Советот за оцена на обвинителен акт при Основниот кривичен суд Скопје во целост го одобри обвинението поврзано со пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани.
Од Судот наведуваат дека со оглед дека станува збор за обвинителен акт во кој што има 37 обвинети лица кои што имаат 33 бранители, било исклучително тешко да се достави обвинителниот акт до сите нив, особено од причина што на голем дел од нив мерките притвор биле заменети, па во моментот на достава Претседателот на советот за оцена имал потешкотии да може да утврди кој обвинет каква мерка има и каде се наоѓа за да може да се изврши доставата.
„Особено потешкотии имаше и доставата на делот од бранителите на кои и покрај тоа што им се најавуваше терминот на достава, сепак истите не беа пронајдени во нивните канцеларии. Доставата ја вршевме преку судските служби на Основен кривичен суд Скопје, сѐ со цел да не се одолговлечи истото доколку оди по редовна пошта. Дополнителен проблем при доставата се јави поради тоа што во првично поднесениот обвинителен акт, пред истиот да биде доуреден, во диспозитивот не беа целосно наведени личните податоци на обвинетите од страна на Основниот суд Кочани, како и решенијата за адресите каде се издржува мерката куќен притвор, што дополнително мораше да го проверува Кривичниот суд“, соопштија од Судот.
Македонија
Директорот на БЈБ: Безбедноста на ИКТ системите не е само техничко, туку стратешко и општествено прашање

Директор на Бирото за јавна безбедност при МВР, Александар Јанев учествуваше со свое излагање на 7. Западнобалкански дигитален самит кој се одржува во Скопје од кој Македонија испраќа силна порака за регионална соработка и заедничка дигитална иднина.
„Сајбер-нападите сè почесто ги таргетираат институциите, нарушуваат услуги и ја поткопуваат довербата во системот, па оттаму неопходно е постојано вложување во едукација, како на полициските службеници, така и на јавната администрација, со цел навремено препознавање и реагирање на сајбер-инциденти. Безбедноста на ИКТ системите не е само техничко, туку стратешко и општествено прашање, па во таа насока за надминувањето на предизвиците неопходна е регионална и меѓународна соработка, како и активно вклучување на приватниот сектор во развојот на иновативни решенија“, истакна директорот Јанев во своето излагање.
Јанев ги нагласи можностите и плановите за користење на вештачка интелигенција во полициското работење, со цел побрза и поефикасна обработка на податоци и навремено донесување одлуки.
„SOCTA 2025 потврдува дека сајбер-криминалот е во пораст и мора да остане висок безбедносен приоритет. Само преку координирана акција и споделена одговорност можеме да изградиме отпорен и безбеден јавен сектор“, потенцираше на крај директорот Јанев.
Македонија
Судскиот совет го разреши судијата Енвер Беџети, кој е на црната листа на САД

Судскиот совет го разреши судијата од Апелацискиот суд Скопје, Енвер Беџети, од функцијата. Инаку, тој во декември минатата година, заедно со поранешниот прв вицепремиер и министер за политички систем и односи меѓу заедниците, Артан Груби, беше ставен на црната листа на САД за примање мито и одолговлекување судски предмети поврзани со кривичното осудување на Сашо Мијалков, поранешниот директор на УБК.
Судскиот совет по спроведена постапка за утврдување на одговорност на судијата Енвер Беџети, на 26.05.2025 година донесе одлука за негово разрешување.
Беџети ја обжали одлуката, а Советот за одлучување по жалба при Врховниот суд на денешната седница донесе одлука со која го потврди решението на Судскиот совет од мај годинава.
Груби и Беџети лани беа ставени на црната листа на САД.
„Денешното назначување на Артан Груби и Енвер Беџети е доказ дека политичкото мешање во судството не може – и нема – да се толерира. Соединетите Американски Држави ќе продолжат да ги именуваат оние кои се вклучени во значителна корупција што ги поткопува демократските институции и ја нагризува јавната доверба. Никој не е над законот, а одговорноста е од суштинско значење за напредок“, рече тогаш американската амбасадорка, Ангела Агелер.