Македонија
Владата формира нова безбедносна служба во замена за актуелната УБК

Во рамките на реформите во безбедносните служби, Владата на Северна Република Македонија во соработка со Министерството за внатрешни работи поднесе предлог-закон до Собранието за основање нова безбедносна служба, агенција за национална безбедност, како замена за Управата за безбедност и контраразузнавање, која досега беше синоним за недоверба кај граѓаните. Едно од значајните промени е тоа што новата агенција ќе остане владина структура, но надвор од МВР со цел да се избегне нејзина злоупотреба. Агенцијата, како што најави министерот за внатрешни работи, Оливер Спасовски, нема да има полициски овластувања. Таа се очекува да почне со работа од 1 јуни годинава.
„Точно е дефинирано на кој начин и кога ќе може да се прибираат информации, како и нивно чување и користење. Прибирањето информации ќе биде во согласност со Законот за заштита на личните податоци. Секој граѓанин, лично за себе, ќе може да побара информација дали агенцијата презема некакви дејства кон него. Сакаме да се ослободиме од терминот тајна полиција. Во оваа држава повеќе нема да се прислушува неосновано“, рече Спасовски додавајќи дека сите информации што ќе бидат прибавени од страна на агенцијата нема да се користат како доказ пред судот, туку тие ќе се прибираат со цел заштитување на безбедноста.
Како што рече министерот Спасовски, поентата на реформите во безбедносните служби е нивна децентрализација, односно ниту една служба да не ги поседува сите информации. Во насока на ова Спасовски истакна дека нема да постои ниту една агенција што ќе ги собира сите информации, односно ниту една служба нема да знае што работи друга служба.
Налогот за прибирање информации од одредена личност ќе дава директорот на агенцијата за национална безбедност, но за тоа мора да го извести јавниот обвинител. Работата на агенцијата ќе биде во насока на контраразузнавање, контратероризам, пролиферација, корупција, како и повисоки форми на организиран криминал.
Агенцијата за национална безбедност ќе биде регулирана, односно ќе ѝ биде вршен надзор од повеќе државни институции, меѓу кои Врховниот суд, Собранието на СРМ, јавниот обвинител, народниот правобранител, Државниот завод за ревизија и Агенцијата за класифицирани информации. Во склоп на агенцијата, од страна на директорот ќе биде формирана и единица за внатрешна контрола по мислење на Собранието.
Директорот на Агенцијата за национална безбедност ќе се избира од страна на Владата по предлог на премиерот на државата. Во однос на вработувањето во Агенцијата, министерот за внатрешни работи, Оливер Спасовски, рече дека ќе постојат строги критериуми, односно ќе биде формирана комисија, која ќе има задача да создаде профил на работните места и профил на вработените што треба да бидат ангажирани во службата.
Спасовски истакна дека припадниците на агенцијата претходно ќе бидат изложени на длабински безбедносни, психолошки и друг вид проверки по пракса воспоставена од НАТО и другите западни безбедносни служби. На прашањето дали вработените во УБК ќе бидат префрлени во новата агенција, министерот истакна дека доколку вработените ги поминат предвидените проверки, ќе бидат поставени во новата служба АНБ, а преостанатите ќе добијат отказ.
Со формирањето на новата безбедноста служба предвидено е и проширување на мрежата на соработници што ќе бидат ангажирани со соодветен паричен надомест за чија висина не сакаше да говори минстерот Спасовски.
Законот за агенцијата за национална безбедност ќе се носи со двотретинско мнозинство. Спасовски изјави дека во целиот процес на подготовка на нацрт-законот учествувале и членови од опозицските партии поради што очекува и поддршка за законот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Во оваа фарса убијците добиваат милост, 12 години за масакрот на сестра ми што преминуваше улица на пешачки премин: семејството на Фросина повика на протест

Ги повикуваме утре на протест против трулиот судски систем, сите наши пријатели, роднини, и сите родители чии деца секојдневно минат на пешачки, како и сите правдољубиви кои сметаат дека ова е срамна пресуда и дека е охрабрување за многу следни васовци да дивеат и сеат смрт по улиците, напиша на социјалните мрежи таткото на усмртената Фросина Кулакова, Тодор Кулаков по изрекувањето на пресудата за Васил Јованов.
Сестрата на Фросина, росица, оценува дека срамната пресуда, како што ја нарекува е само уште еден триумф на праксата на неказнивост што ја „негува нашето труло судство“.
„12 години за животот на Фросина. 12 години за масакрот на сестра ми што преминуваше улица на пешачки премин на зелено. 12 години за искршен череп, распарчено срце и уништена иднина.
Ова не е пресуда. Ова е плукање врз болката на цело наше семејство и врз болката на сите што ја сакаа Фросина. Во оваа фарса убијците добиваат милост, а невините жртви завршуваат во правни архиви.
Кои се тие олеснителни околности? Дека не побегнал? Дека вриштел врз мртвото тело на сестра ми за последиците кои нејзината смрт ќе ги има на неговиот мизерен живот? Дека е “спортист”? Дека е жив? А Фросина? Фросина немаше ни една олеснителна околност. Фросина сега има само гроб.
Овој суд не донесе правда. Донесе јасна порака: во оваа земја, убиството се исплаќа
Ова не е пресуда што ја задоволува правдата. Ова е потсмев кон секој родител што плаче над гробот на своето дете. Ова е доказ дека во нашата судска пракса неказнивоста стана правило, а на правдата и се врзани рацете
Срам да ви е!
Ние нема да молчиме и од нашата болка правиме повик за промена. Излезете со нас на протест за да нема други мајки што ќе го носат товарот на неказнивост, за да нема повеќе откорнати невини животи. За да има правда за Фросина и за правда за сите! За сите кои утре може да завршат под тркалата на некој монструм. За сите што оваа држава ги предаде! Се гледаме утре во 17.00ч пред Универзална Сала – на местото каде што на монструозен начин и беше одземен животот на Фросина по што ќе се упатиме кон судот кој денес, по втор пат ја уби.
Нека нашите чекори одекнат во име на правдата. Денес за Фросина, а утре и за сите останати потенцијални жртви на корумпираниот систем на неказнивоста“, напиша Росица Кулакова.
Македонија
На Јаневска ѝ е рано да размислува за ресорот здравство: Имам толку многу да доработам во Образование во овој мандат, премиерот ќе одлучи

Премиерот и преговарачкиот тим во коалицијата ќе одлучат кој ќе биде нов министер за здравство на местото на Арбен Таравари, кој излезе од Владата, рече денес министерката за образование, Весна Јаневска. Дека се спомнува нејзиното име во пресметките за распределба на ресорите во владината коалиција, рече дека дознала од медиумите по изјавата на Билал Касами, кој вчера рече дека „Вреди“ ќе го добие ресорот образование, а ВМРО-ДПМНЕ здравство.
„Прочитав во медиумите, но во овој момент јас како министерка за образование и наука имам толку многу работа да доработам за цел мандат, нели, што навистина не мислам, ниту сум вклучена во тие преговори. Има одговорно лице, кое ќе каже како треба да биде“, вели министерката Јаневска, која денес присуствуваше на панел-дискусијата на тема „Образование на иднината: градење лидери, мислители и иноватори“ на 14. самит на Македонија 2025.
На прашањето дали ќе прифати доколку ѝ ја предложат функцијата во Здравство, не даде конкретен одговор.
„Сосема е рано да се размислува за такво нешто. Кажав кои се одговорни, кога ќе дојде тој момент, тогаш ќе разговараме“, рече министерката Јаневска.
Највисокото раководство на Алијансата за Албанците, чиј лидер е Арбен Таравари, синоќа и официјално одлучи партијата да оди во опозиција.
Освен Таравари, од Алијансата за Албанците во овој владин состав е и заменик-претседателот на Владата задолжен за добро владеење, Арбен Фетаи.
Македонија
Јаневска: Растат платите во образованието, инвестираме во инфраструктурата и во нови наставни програми и учебници

Образовниот систем создава кадар каков што му е потребен на македонското стопанство, на индустријата, економијата, трговијата, па и администрацијата. Но проблемот е друг, демографски. Лошите политики во изминатите години го намалија бројот на населението. За 7 години, бројот на ученици е намален за 17 илјади. Имаме 7 илјади студенти помалку. Не можат да се пополнат сите новосоздадени места или испразнети постојни. Ние како нова Влада се трудиме да го спречиме трендот на иселување и да го стимулираме наталитетот со квалитетни политики и мерки.
Ова го истакна министерката за образование и наука Весна Јаневска на панел дискусијата „Образование на иднината: градење лидери, мислители и иноватори“ во рамки на 14-от годишен Самит на Македонија 2025, одговарајќи на прашање дали образовниот систем продуцира кадар со потребни вештини и дали бизнис заедницата е доволно вклучена во образованието на младите.
„Особено ме радува што сé повеќе се зголемува општествената одговорност кај компаниите и тие сфаќаат дека се важна алка во образовниот систем и без нив, без нивно учество во едуцирањето на младите, државата не би можела да создаде работна сила каква што тие очекуваат. Успешен пример на соработка е дуалното образование. Над 550 компании примаат деца на практична обука и нудат можност за нивно вработување по стекнувањето на дипломата, се разбира доколку ученикот не изрази желба за понатамошна академска надградба“, рече Јаневска, потенцирајќи дека соработката меѓу образовните установи и компаниите е помалку изразена во високото образование и постои потенцијал за воспоставување нови релации.
Говорејќи за приоритетите на Владата кога е во прашање образованието, Јаневска рече дека три клучни столбови го детерминираат квалитетот на наставата: наставни програми и учебници, мотивиран наставен кадар и инфраструктура.
„Се трудиме постојано да ги зајакнуваме сите три столба. Заедно со Бирото за развој на образование изготвуваме нови наставни програми, со унапредена содржина која ги има интегрирано глобалните образовни трендови, нови достигнувања, факти и слично. Врз основа на тие наставни програми се изработуваат и нови учебници, без грешки и небулози кои ги имаше во минатото. По некои предмети воопшто немало учебници и децата немале од што да учат. На пример по цели шест години од септември ќе имаме учебници странски јазици“, рече Јаневска.
Потсети дека платите на наставниот кадар во два наврати за 10 месеци се зголемени вкупно за над 12%, додека согласно договорот со СОНК во текот на владиниот мандат ќе се зголемат до 60% во зависност од степенот на инфлација. Се воведуваат можности за кариерен развој и напредување во звања, како и за професионален развој преку повеќе обуки на различни теми. Платите во високото образование од јануари 2025 се зголемени за 14% на професорите и за 8% на административниот кадар.
„Третиот столб е инфраструктурата. Ќе споделам дека само во моментов имаме активни 30тина инвестиции во вкупна вредност од 32 милиони евра. Градиме 7 нови училишни објекти, 20тина реконструираме, градиме 4 спортски сали, реконструираме два студентски дома. Училиштата ги опремуваме со нови клупи, столчиња, нова ИТ технологија, интернет онаму каде за жал недостасувал досега“, додаде министерката.
Владата се труди да ги следи глобалните образовни трендови, повеќе да ги насочи младите кон етичка примена на вештачката интелигенција, развој на дигитални вештини, медиумска писменост, избор на СТЕМ области и слично.
Говорејќи за квалитетот во високото образование и науката, рече дека преку контроли на министерството и на Државниот просветен инспекторат биле затекнати фрапантни ситуации, поради кои 13 приватни научни институти се затворени, бидејќи во најголем дел не работеле по закон. Рече дека има приватни универзитети кои постојат како трговски претпријатија, штанцале дипломи години наназад и Владата им се спротивстави. Но, посочи и дека има приватни универзитети кои навистина добро работат.
„Не сум против отворање на приватни школи, универзитети и слично, но секој мора да го почитува законот и уште поважно, тие да не се отвораат исклучиво за бизнис цели, туку со мисија навистина да помогнат во подобрување на квалитетот на образованието во државата и да градат добро подготвени млади генерации. Мораме наместо кон квантитет, да се ориентираме кон квалитет“, заклучи Јаневска.