Македонија
Дебата за иднината на новинарството во дигиталната ера вечерва ќе ја отвори третиот Истражувачки филмски фестивал – Скопје
Филмови, дебати, работилници, посветени на медиумите и новинарството во дигиталната ера, ќе може да проследи публиката на третото издание на Истражувачкиот филмски фестивал – Скопје, кој ќе почне вечерва во 19 часот во киното „Култура“.
Трите фестивалски дена ќе бидат исполнети со богата програма, повеќе од 30 странски и домашни гости, врвни истражувачки новинари, кои ќе ги споделат своите искуства и ќе дебатираат како новинарството може да преживее и напредува рамо до рамо со доминантните социјални медиуми, што би можеле медиумите да ѝ понудат на публиката опремена со лични дигитални редакции во своите телефони и кои алатки и платформи може да се исползуваат за сеопфатно пласирање на новинарските приказни.
Мотото на третото издание на Истражувачкиот филмски фестивал – Скопје е со наслов „Кон дигиталното“ и од разни аспекти ја разгледува позицијата на медиумите и новинарите во дигиталната ера.
„Годинава фестивалот ги разгледува негативните и позитивните влијанија на новите дигитални трендови и социјалните мрежи врз новинарството и медиумите. Првпат ова издание ќе има и интерактивна програма во која посетителите во текот на целиот фестивал ќе може да гледаат интересни содржини за користење дел од најиновативните алатки во медиумите и новинарската работа“, изјави Кристина Озимец, претседателка на ПИНА и главен координатор на фестивалот.
Истражувачкиот филмски фестивал – Скопје ќе биде отворен со дебатата: „Новинарството и медиумите во дигиталната ера и социјалните мрежи, каде одиме?“, која, по воведниот дел, ќе почне во 19.15 часот.
Новинарката Ана Зафирова на панел-дискусијата посветена на борбата за опстанок и интегритет на новинарството во светот на социјалните медиуми ќе разговара со гостинките Марија Фернанда Лаурет од „Ал џезира“ – „Контраст“ и Ана Јакимовска, докторка на науки од областа на вештачката интелигенција, која работела во престижни британски медиуми, како „Гардијан“, „Скај њуз“, Би-би-си и „Ченл 4“.
Потоа, во 20.30 часот ќе биде прикажан филмот „Големиот упад“, документарен филм за скандалот со „Кембриџ аналитика“ и злоупотребата на личните податоци на фејсбук-корисниците.
Со интерактивната содржина на третиот ИФФС, првпат на Фестивалот на посетителите им се нуди увид во виртуелната реалност во новинарството преку работата за правата на бегалците на тимот на „Контраст“. Овој дел од програмата на Фестивалот е поддржан од УНХЦР Скопје.
Покрај презентацијата за покривање актуелни социјални проблеми преку документарци со виртуелна реалност, на ИФФС ќе се зборува и за новите дистрибутивни модели преку video on demand-платформите, за користење блокчејн-технологија во онлајн-медиумите, за правото на приватност и заштита на податоци на интернет, за иницијативите за неформално новинарско образование за млади новинари, како и за прекугранични соработки на новинари од земјава и соседна Грција.
Богатата фестивалска програма не ги заобиколува ниту актуелните домашни теми, па на ИФФС ќе ги чуеме ставовите и стравовите на искусни новинари поврзани со предложениот акциски план на Владата за борба против дезинформации и лажни вести.
Фестивалот повторно нуди широка палета на работилници и разговори за најновите трендови во медиумите и на социјалните мрежи. Со гостинката од Германија, уредничката Верена Ламерт, ќе разговараме како успешно да се користи „Инстаграм“ за пласирање на горливите прашања што ја засегаат помладата публика. Организаторот на ИФФС, Платформата за истражувачко новинарство и анализи – ПИНА, неодамна почна две нови програми – Програма за жени новинарки, како и Програма за мобилно новинарство, со кои ќе се запознаеме преку разговори за можностите за развој на мобилното новинарство во земјата, како и за предизвиците на жените новинари.
На водечката тема на годинешното издание на ИФФС ќе се разгледа и патот кон дигиталното на домашните редакции, а покрај дискусијата, на оваа тема новинарите ќе имаат можност и да го разгледаат примерот за дигитализација на редакцијата на финскиот јавен сервис на работилница со гостинот од Финска, Матијас Еркиле.
Филмската програма на ИФФС опфаќа документарци за децентрализиран интернет „Времето на децентрализиран интернет доаѓа“, за модерирање на содржините што се шират на социјалните медиуми – „Чистачите“, онлајн-закани кон новинарки – „Мрачно место“. Ќе имаме филм за ширењето на десничарска пропаганда во Европа (How Steve Bannon’s far-right ‘Movement’ stalled in Europe), а ќе биде прикажан и филмот „Белингкет“ – вистината во светот на поствистината“.
Годинава, ИФФС првпат ќе прикаже и игран филм, драмата „Официјални тајни“, заснована на вистински случувања. Филмот во кој Кира Најтли ја игра Кетрин Ган, која, споделувајќи тајни документи, се обидела да ја спречи американската инвазија врз Ирак, ќе се прикаже во МКЦ како дополнителна програма на третото издание на Истражувачкиот филмски фестивал – Скопје.
Платформата за истражувачко новинарство и анализи – ПИНА, која го организира ИФФС заедно со партнерот ФЕС – Скопје, е организација од новинари, ентузијасти и професионалци, која се залага за промоција и зајакнување на истражувачкото новинарство и професионалноста во медиумската средина во Македонија.
Фестивалот е од интернационален карактер и дел од настаните се на англиски јазик. Влезот за сите настани е бесплатен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Светна новогодишната елка! Отворен и Божиќниот маркет во Скопје
Во Скопје вечерва светна новогодишната елка и официјално беше отворен Божиќниот маркет, со што симболично беше означен почетокот на празничната магија во главниот град.
Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓоргиевски, им се заблагодари на скопјани, особено на најмладите, за масовното присуство, радоста и позитивната енергија што, како што наведе, заеднички ја споделиле на настанот.
„По години сивило, Скопје повторно блесна“, порача Ѓоргиевски, додавајќи дека со оваа церемонија градот направил значаен чекор напред кон визијата да се развива рамо до рамо со современите европски градови, преку создавање настани што носат заедништво и радост за сите генерации.
Градоначалникот оцени дека оваа вечер ќе остане запишана и ќе прерасне во убава традиција, упатувајќи благодарност до сите граѓани што со своето присуство ја направиле ноќта посебна.
„Време е Скопје повторно да живее со светлина, насмевки и празнична топлина“, порача Ѓоргиевски.
Со свеченото украсување и отворањето на Божиќниот маркет, Скопје официјално влезе во празничниот период. Ѓоргиевски претходно денес најави повеќе настани во таа насока.
Во периодот од 15 до 31 декември секојдневно од 18 часот ќе има празнична програма со музички настапи, диџеј сетови уметнички изведби и бројни изненадувања. Секој викенд од 12 до 14 часот содржините се целосно посветени на најмладите со анимации, креативни работилници, интерактивни активности и празнични изненадувања.
„Ова е почеток на нешто ново, магично и возбудливо за нашиот град. Првпат во историјата Скопје ќе ја дочека новата 2026 година со вистинска новогодишна зимска бајка. Настан кој ги обединува сите генерации од најмладите до највозрасните заедно се семејствата, пријателите, сограѓаните. Скопје конечно ќе покаже дека може да биде весел, модерен и динамичен град, град кој наликува на светска метропола во срцето на Балканот“, вели градоначалникот Ѓорѓиевски.
Централниот дел од новогодишната програма започнува на 27 период во кој градоначалникот Ѓорѓиевски смета дека Скопје ќе живее во полн празничен ритам. Напладне на Плоштад Македонија ќе дојде дедо Мраз со подароци и изненадувања за сите присутни.
Посебна можност во празничните денови Град Скопје ќе им даде на талентираните средношколци.
„Публиката ќе има можност да ги слушне најталентираните скопски средношколци кои ќе настапат со свои музички изведби и свои бендови. Во програмата се вклучени сите средни училишта на градот Скопје како дел од заложбата за поттикнување на младинската креативност и активно учество во културниот живот на нашиот град. Ги поканувам сите граѓани, сите семејства и посетители заедно да ја започнеме новата традиција и да бидат сите дел од новогодишната магија создавајќи Скопје исполнето со светлина, радост и позитивна енергија“, повика градоначалникот Ѓорѓиевски.
Тој кажа дека имал само една желба околу дочекот, забавата да ја направам домашни музички ѕвезди, па за дочекот се најавени Каролина Гочева, Тамара Тодевска, Миле Кузмановски, Огњан Здравковски, Куку Леле, Лара, Пајак, Два Бона и Тина Перовска.
Зимската бајка Град Скопје ја организира со финансиска поддршка од Државната лотарија на Македонија.
Македонија
Првите подводни археолошки истражувања во Преспанското Езеро открија редок органски материјал
Преспанското Езеро годинава е во фокусот на значаен археолошки настан, откако за првпат во овој регион беа реализирани подводни археолошки истражувања, кои донесоа исклучително вредни откритија за културното наследство на Северна Македонија.
Истражувањата се спроведуваат од НУ Завод и музеј – Битола и Граѓанската организација за развој на алтернативен туризам „Љубојно“, во рамките на проектот ACT4PRESPA. Целта е идентификација, документација и заштита на археолошките богатства во и околу Преспанското Езеро.
Во првите две фази, стручен тим спроведе рекогносцирање на македонскиот дел од преспанското крајбрежје, од границата со Република Грција до границата со Република Албанија. При тоа беа евидентирани и документирани 11 археолошки локалитети. Како најзначаен се издвојува локалитетот во близина на селото Наколец, каде што започнаа сондажни археолошки истражувања, реализирани во два циклуси.
„Ова е исклучително значаен момент за Преспа. За првпат имаме можност да навлеземе во археологијата на езерото и да откриеме слоеви од минатото кои досега беа целосно непознати“, изјави Орданче Петров, раководител на тимот за подводна археологија.
Поради повлекувањето на нивото на езерото, дел од локалитетите излегоа на копно, што овозможи детални сондажни истражувања. На локалитетот кај село Наколец е откриен дел заштитен со дрвена палисада, како и голем број движни археолошки предмети. Особено значајно е откривањето на предмети изработени од органски материјали – дрвени алатки, рачки, чешли и конструктивни елементи.
Станува збор за прв и засега единствен пример на зачувани органски материјали од археолошки локалитет во Македонија, датиран од крајот на XIII до крајот на XIV век. Локалитетот кај Наколец претставува и прв познат пример на благороднички имот во македонската археологија од XIV век.
„Зачувувањето на органски материјали е навистина невообичаено. Милот и тињата на езерото создаваат средина без кислород која ги штити објектите од распаѓање, што ни овозможува уникатен увид во минатото“, објаснува Петров.
Првичните анализи укажуваат дека средновековните жители на Преспа претежно се занимавале со земјоделство, а не со риболов, што е неочекувано со оглед на близината на езерото. Податоците, исто така, сугерираат дека Преспанското Езеро во минатото било значително помало.
„Исклучителните наоди од истражувањата кај село Наколец се од непроценлива важност не само за македонската, туку и за балканската и европската археологија. Тие го збогатуваат културното наследство на Преспа и претставуваат значаен потенцијал за развој на културниот туризам во регионот“, изјави д-р Мери Стојанова, координатор на проектот ACT4PRESPA од НУ Завод и музеј – Битола.
Керамичките и металните предмети се депонирани во Завод и музеј – Битола, додека органските материјали се испратени на специјализирани конзерваторски истражувања во Лајбниц-центарот за археологија во Германија. Процесот се очекува да трае најмалку една година, по што предметите ќе бидат презентирани пред јавноста.
Истражувањата се реализираат со активна поддршка од локалната заедница, која во повеќе наврати пријавувала пронајдоци и учествувала во заштитата на локалитетите.
Проектот ACT4PRESPA се спроведува во рамките на програмата на Европската Унија за одржлив развој на регионот на Преспанското Езеро, преку Инструментот за претпристапна помош за рурален развој.
Македонија
Дел од Општина Центар утре без вода поради уличен дефект
Од ЈП „Водовод и канализација“ информираат дека утре, 16 декември 2025 година (вторник), поради уличен дефект на булеварот „Св. Климент Охридски“, спроти Соборниот храм, ќе има прекин на водоснабдувањето.
Без вода ќе останат корисниците на потегот од крстосницата со булеварот „Партизански одреди“ до паркингот ЈАТ.
Прекинот е најавен во периодот од 08:30 часот до завршување на санацијата на дефектот, соопштуваат од претпријатието.
Засегнато подрачје е Општина Центар.

