Македонија
Договорот од Преспа – болна тема во Грција

„Охи“. Ова е најчесто одговорот на Грците во Солун доколку се праша дали нивните соседи во иднина ќе почнат да ги нарекуваат „Северна Македонија“, ако целосно се реализира договорот од Преспа.
„Скопје и ФИРОМ“. Тоа сепак е најчестиот избор со кој граѓаните во Грција велат дека би ги именувале граѓаните во Македонија, барем ако може да се извлече заклучок од анкетите и разговорите со обичните луѓе во Солун. На улица во обид да се направи анкета за расположението на граѓаните во овој дел на Грција, тешко се доаѓа до алтернативни одговори. Повеќето како „од пушка“ велат дека не се многу радосни со постигнатиот договор од Преспа. Употребата на зборот „македонски“, „Македонци“, но и зборот „Македонија“ во името на земјата е нешто што за многумина е сè уште неприфатливо, барем во овој дел на Грција.
„Може да се нарекуваат со некое друго име, не знам зошто го избрале токму Македонија, се знае дека Македонија е грчка“, вели една млада девојка која ја сретнавме на плоштадот Аристотелос во Солун.
Според последното испитување на јавното мислење спроведено во Грција, дури 65% од граѓаните се изјасниле дека се против договорот од Преспа, 17 % се за договорот, додека 5% кажале дека тој не ги засега никако.
Споменувањето на договорот од Преспа како тема за дискусија речиси неизбежно предизвикува бурни реакции, најчесто емотивни кај многу Грци. Сепак, ако се има шанса за подлабок разговор на темата и во пријателска атмосфера, на дел од луѓето знае и да им се спушти и по некое „Македонија“ или Македонци за нивните соседи.
Во голема мера, во грчкиот регион „Македонија“ сè се врти околу Александар Македонски и антиката. При споменувањето на договорот од Преспа во дискусиите со некој од Грција речиси невозможно е инстантно да не се спомене оваа историска личност и античкото наследство, дел од историјата кој е многу значаен за граѓаните на оваа земја.
„Нема да имам проблем да се нарекувате Македонци и Македонија, единствено ако се изјасните дека во таков случај и вие имате грчко потекло. Бидејќи Македонците биле дел од хеленската култура, Александар Велики бил Грк, зошто го негирате тоа“, вели во неформален разговор еден грчки интелектуалец.
Тој сепак признава дека понекогаш грчкото општество е преоптоварено со историјата, толку многу што се игнорираат делови од сегашноста.
„Имаме ние еден проблем, можеби и не толку поврзан со вас, толку сме концетрирани на нашето славно минато, на историјата каде големи работи биле направени од нашите претци, што тешко се фокусираме на денешната реалност во Грција и на што е она што ние како генерација сега ќе успееме да го направиме“, додава тој.
Има балансирани размислувања, но се потивки
Во Солун постојат и гласови кои сметаат дека проблемите меѓу Грција и Македонија треба што побрзо да се надминат, но и такви кои никогаш немале проблем со името на земјата. Сепак, овие гласови засега изгледа дека се потивки, особено во медиумскиот мејнстрим-простор во таа земја.
„Договорот од Преспа не е совршен договор бидејќи сепак е наметнат од САД, НАТО и ЕУ и многу луѓе на Балканот не се баш најсреќни кога треба да го следат авторитетот на овие институции. Со оглед на ова и со оглед на повлекувањата и компромисите од двете страни, се работи за есенцијален договор меѓу две соседни земји, кои сакаат и мораат да го остават во минатотото националистичкиот дискурс во нивните официјални релации“, вели Ник Сикас, студент од Солун за „Макфакс“.
Во однос на тоа дали овој договор ќе реши многу прашања и во реалноста меѓу двете земји, Сикас не мисли дека постојат премногу отворени прашања, но, сепак, национализмот е тој од каде што извираат проблеми.
„Освен јавниот националистички дискурс (вклучувајќи го десниот, екстремно десниот, нео-наци поддржувачите и политичарите кои го адаптираат нивниот дискурс според идеологијата и мислењата на поддржувачите), нема посериозни прашања кои се однесуваат на дневна интеракција меѓу луѓето. Во бизнисот и економски гледано, Грците отсекогаш ги користеле бизнис-можностите во Република Македонија. Подлабоките проблеми кои доаѓаа од националистичкиот дискурс нема да бидат решени од овој договор, па дури може и да ги направи порадикални и погласни“, смета тој.
Смета дека за да се направи овој договор „реалност“ е многу тешко, особено за Македонците, кои веќе го имаат името „Република Македонија“, а сега треба да се преименуваат во „Северна Македонија“. „Разбирам зошто не би им се допаднал овој договор“, додава тој.
За тоа колку луѓето во Грција во иднина ќе почнат да ги нарекуваат нивните соседи Македонци, Сикас вели дека дел од нив го правеле тоа и пред договорот, иако за многумина ваквото нешто е тешко.
„Во голема мера тоа е поврзано и со начинот на кој сме израснале. Има доста луѓе во централна Македонија, во селата и градовите околу Солун кои го говорат нивниот мајчин јазик – македонски и се Грци. За време на балканските војни и до Втората светска војна грчката држава активно го наметна грчкиот идентитет на Македонија, Тракија и Епир, каде граѓаните кои говореа грчки беа малцинство. Затоа негрчките јазици (турскиот и ‘словенскиот’) беа забранети за користење. Оттогаш наваму Грците се растени во заборав за етничките и јазичните малцинства кои живееле на оваа територија пред грчката држава. Доколку работите бргу не се променат во нашата генерална култура и образование, тогаш мнозинството Грци секогаш ќе имаат проблем со нарекување на некој друг Македонец освен себе. Се надевам дека еден ден ќе разбереме сите колку е глупаво да се расправаме меѓу себе поради имиња, историски претци или крвно потекло, како и поради земјата која сме ја населиле само поради историска случајност“, додава Сикас.
Кристина Озимец
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Денес сончево со ветер, од утре повторно температурата во постепен пораст

Управата за хидрометеорологија (УХМР) за денес прогнозира претежно сончево време со умерен до засилен ветер од северен правец, кој наместа ќе достигнува брзина од 60км/ч.
Минималната температура ќе биде во интервал од 11 до 20, а максималната ќе достигне од 27 до 36 степени.
Во Скопје, сончево со умерен до засилен северен ветер. Минималната температура ќе се спушти до 19, а максималната ќе достигне до 35 степени.
Од понеделник следува период на стабилно и потопло време со постепен пораст на дневнaтa температура.
Македонија
Движењето ЗНАМ со панел-дискусии одбележа една година дел од Владата

Во полна сала, со силна енергија и инспиративни пораки, Движењето ЗНАМ –за наша Македонија, одржа панел дискусија под мотото „Посветеност –Отчетност – Резултати“. Во фокусот на настанот беше една година учество на Движењето ЗНАМ – за наша Македонија во Владата и што е направено досега.
Настанот беше поделен во два тематски панели, кои отворија прашања за реформите во јавната администрација, енергетиката, животната средина, правосудството, дигитализацијата, пензискиот систем, односите со верските заедници и здравството.
Во рамки на првиот панел „Јавната администрација и зелената иднина“,
каде панелисти беа министерот за јавна администрација Горан Минчев,
заменик-министерот за енергетика, рударство и минерална суровина
Мирослав Лабудовиќ, државниот секретар во министерството за
земјоделство, шумарство и водостопанство Борче Серафимовски,
директорите на Државниот инспекторат за животна средина Ивана Гиновска и Институтот за Акредитација Нико Берберу. Се говореше за реформските закони, енергетиката, земјоделието, животната средина и европската акредитација. Во него беше потенцирано дека реформите во државната служба се движат кон поефикасен, инклузивен и модерен јавен сектор кој е во служба на граѓаните. Истакнати беа стратешките вложувања во енергетиката и поддршката за земјоделците, особено младите, со фокус на дигитализација,
задругарство и климатска отпорност.
Дополнително, беа презентирани политики за заштита на животната средина засновани на превенција и одговорност на сите општествени чинители, како и значењето на европската акредитација за конкурентноста на македонската економија.
Низ вториот панел „Силни институции – стабилно општество“, министерот за правда Игор Филков, заменик министерот за дигитална трансформација Радослав Настасијевиќ Варџиски, директорот на Фондот за ПИОМ Никола Мемов, претседателката Комисијата за односи верските заедници и директорот на Клиниката за физикална медицина Злате Мехмедовиќ.
Во дискусиите панелистите истакнаа дека реформата започнува со
транспарентна комуникација, дигитална достапност, правна сигурност и
социјална инклузивност.
Вториот панел ја нагласи клучната улога на транспарентноста и реформите во правосудството, при што беа презентирани системски закони насочени кон зајакнување на интегритетот, професионалноста и независноста на судството, како и целосно нов Закон за Судски совет.
Панелистите дискутираа и за стабилизацијата на пензискиот систем,
дигиталната трансформација на институциите, унапредувањето на
здравството и важноста од градење на општество засновано на меѓусебна почит и верски дијалог.
Движењето ЗНАМ уште еднаш покажа дека со интегритет, стручност и
посветеност, Македонија може да чекори напред – обединета, сигурна и достојна, со најава дека настани од ваков тип ќе следат низ целата
држава.
Македонија
Директорот на БЈБ на планинарски марш од пет километри во тетовско: Службата не е само униформа – таа е братство

Директорот на Бирото за јавна безбедност во Министесрвтвото за внатрешни работи (МВР), Александар Јанев, денеска учествуваше на планинарски марш со полициски службеници од СВР Тетово, извести МВР. Досега вакви маршови се пдржаа во Велес, Струмица и Битола.
„Во духот на соработката, заедништвото и искрената комуникација, заедно го градиме оној полициски идентитет кој значи блискост со граѓаните, одговорност кон задачата и сила која извира од заедничките вредности. Надвор од канцелариите и рутините, утрово низ заедничка активност со пешачење од околу 5 км низ тетовскиот регион имавме можност да го јакнеме тимскиот дух, но и – што е најважно – подлабоко да се дозапознаеме, да зборуваме отворено за предизвиците на теренот, за реалните проблеми со кои се соочуваме, и за начинот како уште повеќе да се доближиме до граѓаните од Тетовскиот регион. Полицијата не се мери само со акции и бројки. Таа се мери со довербата што ја има кај народот. А таа доверба се гради со постојано присуство, искрен дијалог и подготвеност да се биде со граѓаните – и кога е тешко, и кога е мирно.“, кажа на маршот директорот Јанев.
Директорот Јанев потенцираше дека градиме полиција која не се плаши да ги погледне проблемите во очи и што чекори напред со дигната глава – за стабилноста на државата, за безбедноста на граѓаните, и за достоинството на полициската професија.
„Македонија има полиција што се движи напред – тим по тим, регион по регион – со срце за народот и со сила за предизвиците. Градиме тимови што се потпираат еден на друг – мотивирани, дисциплинирани и посветени на заштита на секој граѓанин. Затоа што секоја лична победа е колективна сила, а секој ден е нова можност да станеме подобри – за себе, за колегите, и за Македонија.“, истакна на крај Јанев.