Македонија
Државната матура да се реформира и адаптира на образованието на иднината, но приемниот испит на факултетите е неопходен за валоризирање на квалитетот и нивото на знаење на ученикот
Полагањето на државната матура за средношколците како концепт треба да се задржи, но треба да се осовремени и да се прилагоди согласно новите технолошки трендови, потребите и барањата на пазарот на труд. Сепак, приемниот испит на факултетите е неопходен за валоризирање квалитетот и нивото на знаење на ученикот. Кога станува збор за реформирањето, сериозно треба да се размислува за начинот како државната матура ќе се реализира, со цел да се изнајде механизам за потврдување на знаењето на средношколците. Секако, мора да се земе предвид и стандардот за оценување, односно да се работи на едукација на наставниот кадар за да стекнат компетенции за правилно валоризирање на знаењето на учениците. Реформирањето на државната матура не е едноставен процес, но доколку се вклучат сите засегнати страни ќе се изработи долгорочна стратегија за образованието на новото време, односно за образованието кое е потребно за иднината.
Ова е заклучокот од денешната дебата организирана од Американскиот универзитет на Европа – ФОН на тема „Државна матура или приемен испит на факултет“ на која учествуваа поранешни министри за образование и наука, професори од средните училишта, професори од државни универзитети и претставници на средношколците.

Поранешниот министер за образование и наука, Никола Тодоров оцени дека државната матура и поранешниот концепт за полагање на приемен испит на универзитетите имаат свои предности и слабости, но и можности за „провлекување“ преку „врски“. Затоа, сè зависи од квалитетот и нивото на знаење со кои се стекнуваат учениците и од квалитетот и изедначеноста на критериумите за оценувањето.
„Доколку учениците имаат квалитетни знаења кои се компетитивни со нивните врсници во светот и доколку постои систем кој гарантира релативно изедначен критериум за оценување, тогаш ирелевантно е дали ќе преовлада концептот на државна матура или концептот на полагање на приемен испит. Но и обратно, доколку нивото на знаење е ниско, а оценките кои ги учениците ги добиле на државната матура не соодветствуваат со нивото на знаење, тогаш и да се промени концептот повторно ќе добиеме ист негативен резултат. Работите нема да се променат ако се промени начинот на тестирање, без притоа да се промени клучниот фактор, а тоа е квалитетот и нивото на знаење на ученикот во услови на стандардизиран критериум за оценување“, оцени Никола Тодоров, поранешен министер за образование и наука, кој во моментов е адвокат.

„Државната матура, како завршен дел на средното образование, има за цел да послужи и за селекција на кандидатите за запишување на високото образование. Одлуката за прием на кандидатите, факултетите ја носат исклучиво врз основа на успехот од средно училиште и резултатите од државната матура. Меѓутоа, испитната програма многу често не соодветствува со потребите на високото образование. Дополнително, постои можност за упис и на кандидатите кои на државната матура полагале предмети кои се несоодветни за студиската програма на која конкурираат. Како резултат на тоа, во прва година на факултетите се случува да се запишат студенти кои не ги поседуваат соодветните предзнаења и имаат сериозни потешкотии во следењето на наставата. Приемните испити би овозможиле надминување на овие недостатоци“, истакна Соња Геговска – Зајкова, професор на Факултетот за електротехника и информациски технологии (ФЕИТ) и во моментов продекан за настава.
Државна матура или приемен испит, според директорката на СМУГС ,,Д-р Панче Караѓозов” Маја Салиу како тема е навистина комплексна. Таа го преферира приемниот испит затоа што секоја високообразовна институција е најкомпетентна да одреди ниво на минимум потребни предзнаења за продолжување на образованието кај нив.
„Од друга страна заокружување на средното образование како форма мора да се задржи, макар и како државна матура, но со модификации. Вака како што е поставено, еве со тривијален пример – непознавањето на стих од Бодлер може да ограничи ученик од средно медицинско да се запише на факултет за медицина. Секако дека генерички знаења се потребни, па затоа тестовите треба да опфаќаат поопшти познавања. Факт е дека стандардизираните тестови одредуваат најмногу кои ученици се добри во решавање таков вид тестови и не нудат вистинска, комплетна слика за способностите на ученикот“, смета директорката Салиу.
И според Сојузот на средношколци, државната матура е подобро решение од приемните испити, но потребно е подобрување на концептот. На денешната дебата генералниот секретар на Сојузот, Влатко Стојкоски истакна дека матурските испити овозможуваат стандардизирана проверка на знаењата и вештините, како и соодветна споредба на оценките. Сојузот смета дека треба итно да се донесе новата концепција за државната матура која ја зголемува сериозноста, ригорозноста и екстерноста на овој мошне сериозен процес.
(ПР текст)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Стаменкоска Трајкоска – Ле Риголер: разменети мислења за унапредување на соработката
Денес, во Општина Кисела Вода, градоначалничката Бети Стаменкоска Трајкоска оствари средба со францускиот амбасадорот, Кристоф Ле Риголер.
Средбата помина во духот на пријателство и заемна почит, при што беа разменети мислења за унапредување на соработката и продлабочување на партнерските односи, со посебен акцент на образованието, културата и промоцијата на европските вредности на локално ниво.
Посетата има и симболично значење, имајќи предвид дека токму амбасадорот Ле Риголер, на почетокот од 2025 година, на свечена церемонија во Француската резиденција во Скопје, ѝ го додели на Стаменкоска Трајкоска високото француско одликување „Витез од редот на академските палми“. Одликувањето ѝ беше врачено додека таа беше пратеничка во Собранието на Република Македонија и претседателка на Секцијата на Собранието во Парламентарното собрание на Франкофонијата, како признание за нејзиниот исклучителен придонес во промоцијата на француската култура, образованието и франкофонската заедница, информираат од општината.
-За мене претставува особена чест и големо задоволство денес да го пречекам францускиот амбасадор во Општина Кисела Вода. Оваа средба е уште една потврда за одличните односи и заемната почит што постојат помеѓу нашата држава и Француската Република.
На почетокот од оваа година, во својство на пратеничка, имав чест да бидам одликувана со признанието “Витез од редот на академските палми”, што го доживувам како потврда за долгогодишниот континуиран ангажман во промовирањето на француската култура, образованието и франкофонските вредности. Денешната средба претставува природно продолжение на таа соработка и взаемна доверба. Како градоначалник, силно верувам дека ваквите односи треба да се надградуваат и на локално ниво, преку конкретни партнерства и иницијативи од заемен интерес. Општина Кисела Вода останува отворена за соработка, со цел создавање нови можности и подобар квалитет на живот за нашите граѓани- изјави градоначалничката Бети Стаменкоска Трајкоска.
Македонија
(Видео) Кузеска: Фирма со тројца вработени добила 1,2 милион евра за два месеца
„Им благодариме на сите граѓани кои се приклучија и доставија информации и докуметни на нашата дигитална платформа за борба против корупција и криминал, МИЦКО (https://micko.mk/)
47 различни пријави за само еден ден. Има и од различни општини, од Охрид, Штип а има и некои многу интересни информации за Скопје. Македонија се крена против корупцијата и криминалот“, кажа на прес-конференција Богданка Кузеска, портпаролка на СДСМ.
Сите овие информации, документи, докази, како што наведе таа, ќе бидат анализирани, документирани и ќе се информира јавноста за секој можен случај.
„Денеска АКТ објавува нова бомба, нов скандал, нови сомнителни милионски тендери.
Повторно истата шема. Фирма со само тројца вработени за период од 2 месеци добива тендери од Владата на Христијан Мицкоски од 74 милиони денари или 1,2 милиони евра.
Милионски суми, мал број на вработени, фаворити за тендери од власта на ДПМНЕ“.
Овие факти, додава Кузеска, отвораат сериозни сомнежи за нетранспарентни постапки, фаворизирање и коруптивни тендерски шеми како во досегашните објавени бомби.
„За која фирма станува збор? Сигмоид Гроуп ДООЕЛ Скопје, формирана пред само две години. Од кого добива тендери? Од Генеалниот секретаријат на Владата на Мицкоски и од СОЗР. Двете владини инстиуции, истите две вмешани и во преходните бомби кои ги објавивме. И како и во првата бомба, повторно станува збор за IT опрема. Случајно нели?
Еве го првиот договор, со Министерството за финансии, склучен на 13.10.2025 година, вреден околу 60.000 евра. Само после два дена, има нов договор, склучен на 15.10.2025, со Генералниот секретаријат на Владата, вреден: речиси милион евра (980 илјади евра). И шест недели подоцна, на 01.12.2025, нов државен тендер, овојпат за софтвер за следење на работни процеси во СОЗР, вреден околу 76 илјади евра денари. Каква милионска експанзија за два месеци? 173% раст на добивка од тендери! Истите шеми повторно“.
Како е ова можно, која е близината, праша Кузеска.
Дополнително запраша дали причината за тоа е близината на сопственикот на фримата, извесен Ј. Јанкуловски, кој дипломирал на Машинскиот факултет, токму на насоката мехатроника и роботика, каде што е Христијан Мицкоски професор.
„Ова ли е клучот за вретење милионски тендери од власта на ДПМНЕ? Близината со Мицкоски?
АКТ продолжува. Работата не е завршена“.
Македонија
(Видео) Манасиевски: СДС оди во стечај, кадрите на Заев се новите лица на Филипче
СДС вчеравечер ја потврди нашата констатација дека продолжуваат да тонат се повеќе, наместо нов и свеж кадар, Филипче ги врати старите лица на Зоран Заев. На следните избори 100.000 гласови им се плафон, вели Валентин Манасиевски, член на ЦК на ВМРО-ДПМНЕ.
Претставија, додава тој, “Нова сила”, а всушност, како што истакнува, тоа се стари лица на Зоран Заев кој заедно со Филипче го доприватизираа и раскрчмија СДС.
„Во т.н “ново” раководство на СДС влезе екс директорот на затворот Шутка со активна кривична пријава за злоупотреба на службена должност, Филип Андов, исто така влезе и Јон Фрчковски кој беше фатен како се дрогира на своето работно место и призна за тоа и наместо казна тој доби унапредување во СДС.
Новите сили, а стари кадри напишани од Зоран Заев, а изгласани од Венко Филипче се:
Рената Младеновска, поранешна директорка на Државниот санитарен и здравствен инспекторат и досегашен член на ИО на СДС; односно стар кадар.
Драган Крајовски, претседател на ОО на СДС во Битола во времето на Ковачевски а директор на затворот „Црн мост“во времето на Зоран Заев и член на Централниот одбор на СДС; односно стар кадар.
Дејан Николовски, вработен во кабинетот на Зоран Заев и задолжен за странските инвестиции и досегашен претседавач на Централниот одбор; односно стар кадар.
Андреј Жерновски, прелетач за функција од ЛДП во СДС на Зоран Заев, неуспешен и скандалозен дипломат, неуспешен градоначалник, неуспешен градежник, а јавноста не го памети по ништо добро, туку само по ширење на паника дека ќе се урне стадионот кој ден денес сеуште го имаме во Скопје; исто така стар кадар.
Агрон Демири, екс советник во секторот за Европска Унија и меѓународна соработка, потоа правник и е дел од Одделението за правни услуги во АД ЕСМ, коносител во ИЕ 6 на парламентарните кога СДС го претрпеа најголемиот пораз во историјата и впрочем Агрон Демири не успеа да влезе како втор на листата како пратеник; исто така стар кадар.
Љупчо Фармаковски – Фосил уште од времето на Хари Костов во Влада и МВР како државен советник, па и до ден денес му е главен координатор за човечки ресурси во Комерцијална Банка. Во 2008 година беше претседател на Националната комисија за интегрирано гранично управување. И до сега впрочем беше организациски секретар на СДС; исто така стар кадар.
Јованка Тренчевска, поранешна министерка во владите на Заев за труд и социјална политика. Кочеше 16 согласности за воспитувачки и негувателки како и 10 согласности за помошно технички персонал во градинките во општина Бутел кога градоначалникот беше од ВМРО-ДПМНЕ, а исто така опструираше и одземаше ингеренции и во Куманово. Го врати на работа директорот на меѓуопштински Центар за социјална работа во Радовиш, Александар Филев од СДС, откако беше разрешен затоа што беше фатен во трговија со дрога. Во 2024 година таа се повлече од функцијата како Претседателка на форумот на жени на СДС каде што вели, цитирам: „Од денес во СДС нека настапат оние со квалитети, вистински знаења, лицата блиски до народот на кои им се верува. Нови лица, неизвалкани од бремето на претходните функционери“, е вака тогаш напиша, а сега се промовира како освежување Јованка Тренчевска, потпретседател на СДС; исто така стар и истрошен кадар.
И почитувани, се што треба да знаете за СДС е дека новиот кадар на Венко за претседавач на ЦО на СДС е Герасим Лазов“.
Ова според Манасиевски е убедливо најлошиот состав на СДС, Филипче и Зоран Заев. Оценува дека приватизациjата на СДС завршува, а наредниот чекор е тежок стечај.

