Македонија
„Екосвест“: Битолската електрана емитува повеќе сулфур диоксид отколку сите електрани во Германија

Загадувањето од ТЕЦ Битола и ТЕЦ Осломеј во 2020 година е на истото високо ниво како и во 2019 година, посочува новиот извештај од CEE Bankwatch Network и Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA), подготвен во соработка со „Екосвест“.
„Емисиите на сулфур диоксид остануваат најголем проблем кога станува збор за електраните на јаглен. Двата оџаци на битолската електрана, Битола Б1+Б2 (60.422 тони) и Битола Б3 (24.091 тони), остануваат најголем извор на сулфур диоксид во земјата. Ова се количини што се девет пати над она што е дозволено да емитува електраната и се повисоки од вкупните емисии на сулфур диоксид од сите електрани во Германија“, се наведува во извештајот.
Емисиите на прашина (ПМ честички), велат од „Екосвест“, исто така, остануваат сериозен проблем. Од таму наведуваат дека со 3.684 тони од ТЕЦ Битола и ТЕЦ Осломеј заедно, нивото е речиси исто како во 2019 и 2018 година – повеќе од двојно повисоко од тоа што е дозволено за земјата.
Директивата за големи согорувачки капацитети – ЕУ Директива за намалување на емисиите на опасни супстанци, којашто е пренесена и во македонското законодавство како дел од претпристапните обврски за ЕУ преку Спогодбата за Енергетската зедница, наложува земјава да ги има намалено емисиите од големите капацитети заклучно со јануари 2018 година. Сепак, велат од Екосвест, како што покажува извештајот, во 2020 година емисиите и панатаму се на опасно високи нивоа, повеќе пати над дозволеното.
„Во трите години откако Директивата стана задолжителна за имплементација во земјите од регионот, електраните во Србија, Босна и Херцеговина, Северна Македонија и Косово редовно емитуваат шест и повеќе пати повеќе сулфур диоксид отколку што е дозволено. Како резултат на ова, од 2018 до 2020 година, се проценува дека само од електраните на јаглен од Западен Балкан се предизвикани околу 19.000 предвремени смртни случаи. Речиси12.000 од овие се предизвикани поради надминувањата на граничните вредности за емисии на загадувачи, што значи дека би можеле да се спречат доколку земјите ги исполнеле своите законски обврски“, велат од „Екосвест“.
Од таму тврдат дека РЕК Битола е меѓу поопасните по здравјето на луѓето во регионот. Доколку емисиите биле доведени во законските граници, се наведува во соопштението, само во 2020 година би можеле да се спречат скоро 300 предвремени смртни случаи од рак, респираторни и кардиоваскуларни заболувања.
„Во последните 10 години нема речиси никаков прогрес во намалување на загадувањето од електраните на јаглен. Земјава и понатаму е сериозно зависна од јагленот како енергенс и покрај најавите за негово постепено напуштање. Но, дури и ако се остварат стратешките определби да се затворат двете електрани во наредните пет до седум години, недозволиво е тие да продолжат да загадуваат на овие нивоа. РЕК Осломеј мора итно да се престане да работи без понатамошни одложувања, а ТЕЦ Битола мора да ги намали работните часови за да намали барем дел од загадувањето што го предизвикува“, вели Невена Смилевска од „Екосвест“.
„Северна Македонија официјално има план за престанок на употребата на јаглен и ова е пример што треба да следат земјите од регионот. Но, работите мора да се одвиваат побрзо за да се овозможи максимална заштита на здравјето на луѓето. Мора интензивно да се инвестира во енергетска ефикасност, како и во сончева и ветерна енергија, за да може што побрзо да се случува планираната енергетска транзиција“, изјави Давор Пехчевски, координатор за аерозагадување за Балканот во CEE Bankwatch Network.
„Секако, овој процес мора да е по принципите на праведна транзиција, каде што работниците и заедниците што зависат од работата на електраните на јаглен нема да бидат заборавени. Мора веднаш да се започне со изработка на планови за оваа транзиција со сите релевантни страни, особено со најзасегнатите заедници“, дополни Смилевска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Димитриевски по реизборот: Ќе градиме нови лидери за нова Македонија

На вториот Конгрес на партијата Движење ЗНАМ за наша Македонија, Максим Димитриевски денеска едногласно повторно ја доби довербата од делегатите и беше реизбран за претседател на партијата. Во своето обраќање тој порача дека ЗНАМ останува нова политичка сила што работи со и за граѓаните, а неговата цел е да создаде нови лидери и да го трансформира движењето во сериозен политички субјект на македонската сцена.
„Преземаме голема одговорност. Ова не е игра или обид. Ова е да создадеме нешто ново бидејќи Македонија тоа го заслужува и ние тоа го правиме. Тоа ни го потврдуваат тие што не обвинуваат, критикуваат, бидејќи нормите во Македонија се променија во корен“, рече Димитриевски.
Тој вети дека никој нема да избега од одговорност, без разлика колку и да се обидува да се приближи до политичката елита.
„Сите волци сега облечени во јагнешки кожи плаќаат портали, медиуми и инфлуенсери да шират омраза, лаги и јавни обвинувања против луѓе од кои се плашат, бидејќи вистината секогаш излегува на виделина“, изјави Димитриевски.
Лидерот на ЗНАМ порача дека партијата цврсто стои на идеолошките темели на Крушевската република и АСНОМ и не е ниту ВМРО-ДПМНЕ, ниту СДСМ.
„ЗНАМ не е ниту ВМРО-ДПМНЕ, а уште помалку СДСМ. Не е ниту една друга партија – ЗНАМ е гласноговорник на народот и коректор на власта. Но оваа власт заслужува шанса затоа што народот така одлучи“, потенцираше тој.
Во обраќањето, Димитриевски говореше и за етничката разновидност во партијата, нагласувајќи дека во ЗНАМ членуваат и граѓани кои се изјаснуваат како Бугари.
„Го почитувам бугарскиот народ, но не го почитувам тоа што доаѓа од официјална Софија. Особено не ја почитувам резолуцијата на бугарскиот парламент и ставовите на претседателот Радев. Сакаме да бидеме блиски со сите соседи, но оставете нè да си ја тераме македонската работа на македонски начин“, порача Димитриевски.
Тој повтори дека ЗНАМ е за членство во Европската Унија, но не по секоја цена.
„Имаме природно право да бидеме дел од ЕУ, но нема да се откажеме од себе си, нема да ја бришеме нашата историја, ниту да газиме по коските на предците. Тоа е нашата основна идеја – Крушевскиот манифест и АСНОМСКАТА декларација“, изјави тој.
Претседателот на ЗНАМ ги повика сите сопартијци енергијата да ја претворат во дела, со цел ЗНАМ да стане голем политички субјект.
„Македонија со принципи и систем, не држава на лажни вести и дневна политика. Македонија праведна, чесна, достоинствена – тоа е нашата визија“, рече Димитриевски, додавајќи дека од Конгресот па натаму, ЗНАМ ќе се води по постулатите на отчетност, транспарентност, одговорност и посветеност.
На крајот од своето обраќање, испрати порака до членовите на партијата дека функциите се минливи, но принципите мора да останат.
„Да не заборавиме никогаш – да работиме по закон, посветено и чесно. Само така ќе ја искорениме корупцијата до крај“, заврши Максим Димитриевски, новоизбран претседател на Движењето ЗНАМ.
Македонија
Нов удар за СДСМ, Партијата на пензионери преминува кај ВМРО-ДПМНЕ

Уште една партија ја напушта коалицијата на СДСМ. Партијата на пензионери официјално соопшти дека излегува од досегашната коалиција со СДСМ и дека на наредните локални избори ќе настапи во коалиција со ВМРО-ДПМНЕ.
Претседателот на партијата, Илија Николовски, изјави дека одлуката е донесена врз основа на волјата на членството, при што околу 90% од членовите се изјасниле дека сакаат коалиција со актуелната власт.
„Ние како Партија на пензионери досега бевме дел од коалицијата со СДСМ. Водевме дискусија во извршниот и централниот одбор. Од 100 присутни членови, само неколкумина предложија да настапиме самостојно, ниту еден не беше за останување со СДСМ, а дури 90% се изјаснија за коалиција со актуелната власт. Желбата на членството е јасна, да одиме со власта“, изјави Николовски.
Партијата на пензионери ќе учествува на локалните избори со свои листи за советници во неколку општини, а во Карбинци ќе настапат и со кандидат за градоначалник.
„Имаме кандидати и ќе предложиме советник во Штип, во Карбинци ќе имаме и кандидат за градоначалник, а ќе настапиме и во Делчево и Пехчево“, додаде Николовски.
Покрај настапот на локалните избори, партијата најави дека ќе бара и учество во извршната власт на државно ниво – конкретно, министерски и директорски позиции.
Николовски истакна дека очекуваат зголемена вклученост на членството и подобра застапеност на интересите на пензионерите преку зголемен број на советнички места во општините.
Македонија
Јаневска: Учебници на 1 септември, повисоки плати, 7 нови училишта и обнова на студентските домови

Во првата година од мандатот на министерката за образование и наука, Весна Јаневска, се испорачани значајни резултати – учебници на 1 септември, зголемени плати за наставниците и универзитетските професори, изградба на нови училишта и сали, како и темелна обнова на студентски домови.
На денешната прес-конференција во МОН, Јаневска, придружувана од заменик-министерот, државниот секретар и директорите на клучните сектори, порача дека заеднички се поставуваат темелите на модерен, конкурентен и ефикасен образовен систем кој нуди еднаквост, знаење и вистински вредности за сите.
„Недостигот на учебници беше првиот предизвик со кој се соочивме. Го надминавме, и покрај кратките рокови. Испечативме и испорачавме веќе одобрени учебници, а подготвивме и нови наставни материјали за предмети за кои претходно немаше ниту едно помагало. За средното стручно образование печатени се над 100 нови наслови. Учениците имаат и ќе имаат од што да учат“, истакна Јаневска.
Министерката додаде дека веќе се во тек постапките за набавка и печатење на нови учебници за наредната учебна година, вклучително и оние по странски јазици кои недостасуваа шест години.
Посебна благодарност упати до наставниците, кои, како што рече, активно учествувале во сите реформи.
„Одлучивме за етапно, но реално покачување на платите на наставниците во наредните четири години. Веќе добија зголемување над 12%. Универзитетските професори од јануари годинава добија зголемување од 14%“, рече министерката.
Истовремено, наставниците се ослободени од тројно внесување идентични податоци, со што добиваат повеќе време за квалитетна настава.
Во делот на инфраструктурата, Јаневска информираше дека со 2 милијарди денари се градат седум нови училишни објекти, се реконструирани 20, се градат четири спортски сали, а темелно се обновуваат два студентски дома во Скопје. Над 50 училишта ќе добијат фотоволтаици, продолжува изградбата на ФИНКИ и Факултетот за физичка култура, а наскоро ќе започне изградба на кампуси за Универзитетот „Мајка Тереза“ и за Медицинскиот факултет во Штип.
„Од почетокот се залагам за оптимизација на училишната мрежа и воведување на едносменска работа. Тие два процеса ќе овозможат поквалитетна настава, поголема социјализација, заштеда и ефективно реинвестирање. Оваа година 153 училишта работеа во една смена, а наскоро ќе се приклучат уште шест“, рече министерката.
Посебно задоволство изрази од соработката со студентите, кои доставиле 10-тина прифатени предлози за проширување на нивните права и можности.
„Науката ни е во фокусот. Двојно го зголемивме буџетот за научно-истражувачка дејност – 680 милиони денари. Објавивме три повици за финансирање на иновативни проекти и станавме партнери со Истражувачкиот центар на Европската комисија, кој отвори врати за нашите истражувачи. Web of Science и Scopus се достапни бесплатно за сите студенти и вработени на државните универзитети“, додаде Јаневска.
Во изминатата година, Државниот просветен инспекторат и службите на МОН извршиле над 2.000 надзори. Поради непостапување по насоки, затворени се 14 приватни научни институти и школи. По години занемарување, повторно се активирани лекторатите по македонски јазик – шест лектори работат во Хрватска, Словачка, Кина, Италија, Романија и Полска.
Јаневска информираше и за пет нови закони: ангажирање образовни асистенти, поддршка за талентирани ученици и ментори, финансиска помош за наставнички здруженија и организатори на олимпијади, како и за формално образование за лица во казнено-поправни установи и за возрасни ученици кои не посетувале училиште.
„Времето го покажа резултатот од негрижата – деца последни на ПИСА тестирања, универзитети кои ги нема на ранг-листи и научници кои бегаат во странство. Затоа темпото мора да продолжи. Ви благодарам и на вас, медиумите, што ги следите институциите и со критика ни помагате да бидеме поефикасни“, заврши Јаневска.