Македонија
Засадување на 946 дрвја со поддршка од ЕУ – чекор кон подобрување на квалитетот на воздухот во Тетово

Како значаен чекор кон подобрување на квалитетот на воздухот и промоција на одржливиот урбан развој, Општина Тетово, во партнерство со проектот „ЕУ за чист воздух’, започна иницијатива за засадување на 946 дрвја внимателно избрани дрвја во урбаните делови на Тетово. Оваа активност за зазеленување има за цел да го зголеми зелениот простор, да го подобри квалитетот на воздухот и да го намали јаглеродниот отпечаток на градот. Иницијативата за засадување на дрвја исто така ќе помогне во ублажување на ефектите од индустриското загадување и урбанизацијата и ќе придонесе кон глобалните напори против климатските промени.
“Како дел од проектот на Европската унија за чист воздух, оваа иницијатива е повеќе од програма. Tоа е ветување за нас и за идните генерации. Проектот вклучува широк спектар на активности кои ќе ја трансформираат нашата животна средина и начинот на кој се однесуваме кон неа. Промената на системите за греење ќе помогне во намалување на штетните емисии, носејќи ни почист и посвеж воздух. Садењето на 946 дрвја, почнувајќи од денеска со 146 дрвја од видот Betula pendula (бела бреза), ќе донесе видлива промена во нашиот урбан пејзаж Секое дрво што го садиме е инвестиција во нашето здравје и чекор кон создавање на побогат и повитален екосистем.,“ изјави Билал Касами градоначалник на Тетово.
Со 10 милиони евра ЕУ го финанасира тригодишниот проект „ЕУ за чист воздух“, кој има за цел да ги намали емисиите на загадувачи и честички во Тетово, Скопје, Битола и Куманово—градови најмногу погодени од загадувањето на воздухот во државата. Освен засадувањето на околу 1.000 дрвја, проектот во Тетово ќе ги зајакне капацитетите за мониторинг на квалитетот на воздухот и ќе го поддржи преминот на системите за греење во јавните објекти што го загадуваат воздухот кон почисти извори на енергија.
Претставникот на Делегацијата на ЕУ, Штефен Худолин, раководител на секторот за соработка во Делегацијата на ЕУ во Северна Македонија, ја истакна важноста на иницијативата: „Денешната иницијатива за засадување дрвја во Тетово е витален чекор кон подобрување на квалитетот на воздухот и создавање поздрави услови за живот за заедницата. Оваа активност е во согласност со целта на Европскиот зелен договор за градење одржлива, зелена иднина. Со поддршка на локалните акции како оваа, ЕУ ја потврдува својата заложба за намалување на загадувањето на воздухот, подобрување на јавното здравје и промовирање почиста животна средина. Заедно можеме да создадеме трајни промени кои ќе имаат придобивки и за луѓето и за планетата.“
Проектот се спроведува од Канцеларијата на Обединетите Нации за проекти (УНОПС) во тесна соработка со Министерството за животна средина и просторно планирање и избраните општини. Пред засадувањето на дрвјата, Градот Тетово и УНОПС потпишаа Меморандум за разбирање, со кој се формализира нивната соработка во рамките на проектот ЕУ за чист воздух.
„Денес го означуваме почетокот на партнерството помеѓу УНОПС, ЕУ и Општина Тетово, со кое ќе се засадат речиси 1.000 дрвја оваа есен, ќе инсталираме поеколошки извори на енергија за системите за греење во Клиничкиот центар во Тетово, што ќе придонесе за намалување на штетните емисии на ПМ10 и ПМ2.5 за 98%, и ќе се надгради станицата за мониторинг на квалитетот на воздухот во Тетово со нова опрема за мерење на загадувачи кои досега не беа мерени во земјата,“ изјави Микела Телатин, претставник на УНОПС во Северна Македонија.
Во наредните месеци, соработката преку проектот ЕУ за чист воздух ќе се интензивира, со подготовки за подобрување на системите за греење во јавните објекти кои придонесуваат за загадување на воздухот. Овие системи ќе се префрлат од нафта на компримиран природен гас, што дополнително ќе ги намали штетните емисии во Тетово.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Потпишани договори за 40 научно – истражувачки проекти на универзитетите, научните институти и МАНУ

Министерството за образование и наука потпиша договори за финансирање на 40 научно-истражувачки проекти со државни факултети, научни институти и МАНУ.
Од нив, 15 проекти се од природно-математичките науки, инженерството и технологијата, медицинските и здравствените науки како и од земјоделските и ветеринарните науки.
Исто толку проекти се од општествените и хуманистичките науки.
За прв пат оваа година, се финансираат 10 проекти од областите кои со Стратегијата за паметна специјализација се утврдени дека имаат висок иновациски, истражувачки и економски потенцијал: паметното земјоделство и храна со повисока додадена вредност, ИКТ технологиите, електромашинската индустрија и одржливите материјали и паметни згради.
Проектите беа одбрани на јавен конкурс, вкупниот износ за финансирање по проект изнесува до 8 милиони денари, а истражувачките тимови треба да ги завршат до крајот на октомври 2026 година.
Министерската за образование и наука Весна Јаневска рече дека ова е трет конкурс по кој се одобруваат средства за финансирање на научно-истражувачки проекти, што јасно ја покажува насоката кон која сакаме да ја придвижиме државата.
„За оваа Влада науката е стратешки ресурс за развој. Затоа ги интензивираме вложувањата во научно-истражувачки проекти, врз основа на прецизни критериуми за селекција: поттикнуваме оригинални и иновативни идеи, поддржуваме млади истражувачи и меѓународно конкурентни и релевантни проекти. Наша цел е да создадеме услови за квалитетна наука која носи реални резултати и има потенцијал да го забрза општествено-економскиот развој на државата“, нагласи Јаневска.
Претходно, Министерството за образование и наука одобри и средства за пет научно-истражувачки проекти од посебен научен и јавен интерес кои се резултат на соработката помеѓу академскиот и бизнис секторот во рамки на паметната специјализација на државата, во вкупен износ од 30,4 милиони денари.
Минатата недела беа склучени договори со осум јавни научни установи за финансирање на научно-истражувачки проекти, во вкупен износ од 23,7 милиони денари.
Оваа година Министерството за образование и наука издвои буџет од 680 милиони денари за финансирање на наука, што е речиси двојно зголемување во споредба со Буџетот од 2024 година.
Македонија
Германски државјанин протеран од државата: на натпреварот Шкендија-Карабаг во Скопје веел знаме „Голема Албанија“

По извршена идентификација и поднесена кривична пријава, Основното јавно обвинителство Скопје по итна постапка процесуираше државјанин на Германија за кривично дело – Предизвикување омраза, раздор или нетрпеливост врз национална, расна, верска и друга дискриминаторска основа.
Против него беше поднесено обвинение, бидејќи на 5 август, непосредно пред фудбалскиот натпревар помеѓу ФК „Шкендија“ и ФК „Карабаг“ што се одигра на градскиот стадион во Скопје, со истакнување и веење знаме на „Голема Албанија“ и со натпис „Автохтона“, предизвикал чувство на омраза, раздор и нетрпеливост врз основа на етничка припадност. Тоа го забележале полициски службеници, кои го лишиле од слобода.
Врз основа на обезбедените докази во координација меѓу полицијата и надлежното обвинителство, Основниот кривичен суд Скопје веднаш изрече пресуда со која обвинетиот го огласи за виновен и го осуди на условна казна затвор од две години, која нема да се изврши доколку осудениот не стори ново кривично дело во следните 5 години.
Во исто време, бидејќи станува збор за странски државјанин, Судот донесе одлука да го протера и да му забрани влез во државава во следните пет години.
Од Обвинителството најавија дека тие и МВР продолжуваат да преземаат координирани активности за откривање и идентификување на сторители на кривични дела на ширење на омраза и нетрпеливост поврзани со спортски натпревари. Веднаш по идентификацијата на сторителите, тие ќе бидат процесуирани во согласност со надлежностите на јавното обвинителство.
Македонија
Одложени активности на отворено: Министерството за здравство со препораки поради најавите за високи температури

Министерството за здравство информира дека во согласност со најновата прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР) во периодот од 8 до 13 август 2025 година се очекува значително зголемување на дневните температури, кои во одделни региони може да достигнат до 39°C.
Поради тоа, потсетуваат на почитување на општите препораки за заштита на населението од високи температури:
„Престојувајте во затворени, разладени простории, особено во периодот од 11 до 17 часот;
Внесувајте доволно течности избегнувајќи алкохол и засладени пијалаци;
Носете лесна, светла облека и користете заштита за главата и за очите;
Избегнувајте физичка активност во најтоплите часови од денот;
Посветете внимание на децата, старите лица, лицата со хронични заболувања и на бремените жени – овие групи се особено чувствителни на високи температури;
Во случај на симптоми, како вртоглавица, главоболка, гадење или забрзан пулс, веднаш побарајте медицинска помош;
Одложете активности на отворено во најтоплиот дел од денот;
Обезбедете микроклиматски услови (разладени простории со температура до 25°C) на работното место и во домот“.
Министерството, како што велат, внимателно ја следи состојбата на дневна основа и ќе постапува во согласност со процените и потребите.