Македонија
За 10.000 се намалил бројот на баратели на земјоделски субвенции од 2018 досега: враќање на земјоделските задруги за поефикасно субвенционирање

Со нов начин на субвенционирање Министерството за земјоделство шумарство и водостопанство ќе ја укинува праксата парите од субвенциите да се трошат за плаќање сметки, купување храна и облека место за унапредување на производството. Додека речиси секоја земјоделска гранка повеќе од една деценија бележи пад, се намалуваат земјоделските површини и сточниот фонд, Министерството за земјоделство ќе бара нов модел за субвенционирање, а земјоделците стравуваат дека ќе ја изгубат и таа поддршка од државата што сега ја добиваат.
„Постојниот модел на субвенционирање има потреби од измени во насока на подобрување на политиките на директните плаќања колку што е можно повеќе со исправање на грешките од изминатиот период и концентрирање на типот на мерките од политиките што продуцираат развој. Намалувањето на земјоделските површини и сточниот фонд се сериозен предизвик со кој треба да се справиме наредниот период. Нашата заложба е да се зголеми производството на земјоделски производи, да се зголеми сточниот фонд, да произведуваме доволно храна. Наместо да сме зависници на увоз на храна, да работиме нашите земјоделски производи да бидат застапени на странските пазари“, велат од кабинетот на министерот за земјоделство, Цветан Трипуновски, за „Макфакс“.

Какви ефекти дало субвенционирањето е дел од анализата на Националната стратегија за земјоделство, но Министерството нe ја споделува оти била интерен документ
Не кажуваат дали веќе имаат конкретен модел по кој би им помагале на земјоделците, а парите би оделе за унапредување на производството. На тоа ќе работат во следниот период, но децидни се дека субвенциите што се наменети за земјоделците треба да се користат во насока на поддршка на производството.
„Во наредниот период нашите планови се да се зголемат средствата во делот на финансирање инвестициски мерки за модернизација и достигнување на европските стандарди кај земјоделските стопанства, преработувачките, инвестиции во наводнување и одводнување, како и поддршка на пазарните форми на здружување (задруги и организации на производители) и за поставување ефикасен систем за знаење и иновации во земјоделството“, објаснуваат од кабинетот на министерот Трипуновски.
Изминативе месеци Министерството направило анализа на Националната стратегија за земјоделство и рурален развој, која ќе претставува база за натамошно креирање на идните мерки и активности.
„Макфакс“ ја побара анализата во која се наведени и досегашните ефекти од субвенционирањето, но Министерството не ја даде на увид со објаснување дека се работи за интерен документ.
Засега нема рок во кој би се случила промената на моделот на субвенционирање. Од Министерството велат дека тоа не е краткорочен процес и не може да се случи веднаш.
„Трансформација и подобрување на состојбите ќе се почувствуваат во наредниот период“, одгворија од кабинетот на министерот Трипуновски на прашањето кога ќе се менува моделот на субвенционирање.
Земјоделците бараат повисоки субвенции
Од страв дека ќе ја изгубат и онаа субвенција што сега ја добиваат многумина од земјоделците не сакаат јавно да зборуваат. Велат дека и да сакаат со парите што ги добиваат како субвенции не може многу да направат оти не се доволни. Не кријат дека понекогаш плаќаат и сметки со тие пари и кажуваат дека доколку не им е субвенцијата, има месеци во годината кои тешко би ги преживеале без државната помош.

„Јас не издржав, сега веќе ја уривам фармата оти и одржувањето празна фарма е скапо“, вели Зоран Лазаревски, поранешен сопственик на „Зола компани“
Сточар од Кратовско, кој до 2018 година користел субвенции, а сега ја урива фармата оти не може да ја одржува, вели дека решението е едноставно.
„Доволно е да видат како се субвенционира сточарството во соседството, приближно 400 евра е субвенцијата за грло крава во Бугарија, а кај нас е 8.000 денари. Треба сериозно субвенционирање, не само колку да се каже дека државата нешто прави, инаку еден по еден сите ќе се откажат. Јас не издржав, сега веќе ја уривам фармата оти и одржувањето празна фарма е скапо“, вели Зоран Лазаревски, поранешен сопственик на „Зола компани“, компанија чиј национален бренд „бејби биф“ му беше одземен од ДЗИ во време кога со неа директоруваше сегашниот градоначалник на општина Центар, Горан Герасимовски.
10.000 помалку барања за земјоделски субвенции од 2018 година досега
Податоците за субвенционирањето од Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој го отсликуваат падот на земјоделското производство кај нас. Од 2018 година досега бројот на барања за субвенции се намалил за речиси 10.000. „Макфакс“ ги побара бројките на поднесени барања за земјоделски субвенции од 2007 година наваму откога беа воведени, но Агенцијата ни ги испрати бројките само за последните седум години.
Во 2018 година вкупниот број на баратели на субвенции бил 70.312, а во 2024 година Агенцијата имала вкупно 60.566 баратели.
Некои од пристигнатите барања секоја година се одбиваат.
„Бројот на одбиени барања е од 3 до 6 % од вкупниот број поднесени барања, од кои 1-2 % се целосни, а другиот дел делумно се одбиени само за една или повеќе подмерки“, велат од Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството.
Причини за одбивање на барањата се утврдена неусогласеност на податоците во барањето со податоците од контролите на самото место или податоците од регистрите и евиденциите што ги водат надлежните органи. Меѓу одбиените што барале субвенција од обработлива површина често имало и такви на кои им била откриена непосеана површина, пријавена друга култура, необработено земјоделско земјиште, неизвршени агротехнички мерки, број на растенија или површина под утврден минимум или погрешно исцртани парцели во системот за идентификација на земјоделските парцели.
Најчестите причини за одбивање на барањата за субвенции кај одгледувачите на животно, пак, се наодите дека делумно или целосно животните не се чувани до утврдениот период за задолжително чување, делумно или целосно животните не се пронајдени на одгледувачницата при вршење на контролите, непријавено намалување во утврден рок, непронајдени податоци во регистарот на животни или непотврдени од страна на овластени ветеринарни друштва.
Со овој текст „Макфакс“ се приклучува на иницијативата за зголемена транспарентност на институциите што Институтот за комуникациски студии ја спроведува во соработка со медиумите во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од британската амбасада.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Случајот со Фросина Кулакова не’ собра, а причина е системот, велат од „Кој е следен“ по обвинувањата дека ја злоупотребиле трагедијата

Точно е дека движењето „Кој е следен?“ настана по сообраќајната несреќа на Партизанска кога загина Фросина Кулакова. Тоа не’ собра како граѓани, а причината е системот кој не функционира. Ова го истакна Борјан Ефтимов од „Кој е следен“, коментирајќи ги обвинувањата на семејството Кулакови дека ја злоупотребиле смртта за нивни интереси и профит.
Ефтимов вели дека секој има право да го каже своето мислење, а тие ќе продолжат да се залагаат за функционален систем и во иднина.
Ефримов тврди дека зад нив не стои ниту една политичка партија, а партиските соопштенија ги третираат како гол популизам.
Претходно, семејството на Фросина Кулакова го обвини здружението дека ја злоупотребило трагедијата. Сестрата на загинатата Фросина, во статус на социјалните мрежи напиша дека ним не им е важна жртвата, туку агендата. Рече дека некој со болен ум, со туѓа трагедија, решил да си прави профит, па така во јавноста се појавила иницијативата „Кој е следен“.
„Кој е следен“ стои и зад протестите по трагедијата во дискотеката „Пулс“ во Кочани, а денес протестира со столчиња пред Собранието, барајќи да бидат објавени сите документи за работњето на дискотеката низ годините.
Македонија
Движењето „Кој е следен“ со столчиња пред Собрание, бара да се објават документите за „Пулс“

Движењето „Кој е следен“ го почна протестот пред Законодавниот дом со кој бараат правда по трагедијата во дискотеката „Пулс“ во Кочани, каде животот го загубија 59 луѓе.
Собраните симболично донесоа столчиња, а видлив е и транспарент на кој пишува: „Собранието заседава, молиме за галама“, откако по трагедијата пратениците одлучија да не заседаваат. Борјан Ефтимов од „Кој е следен“ во таа насока рече: „Како граѓани сме фрустрирани од неактивноста на собранието. Не само овие две недели, Собанието и претходно е пасивно. Кога одат пратениците на одмор, решивме да се собереме и да дискутираме за проблемите“.
Активистот ги повика институциите транспарентно да ја објават документацијата за работењето на „Пулс“. Барањето го упати до Државниот пазарен инспектоарт, Министерство за економија, МВР, Инспекторат за урбанизам, локалната самоуправа во Кочани, Дирекција за заштита и спасување, Управата за јавни приходи и консултативното тело за превенција во Кочани.
„Бараме да се објави документацијата за да видиме дали дали бил извршен надзор врз работењето низ годините откако работела дискотеката“, рече Ефтимов.
Движењето повика да се објави документацијата и за случаите со Беса Транс, Дурмо Турс, Онкологија и модуларната болница.
„Системот не функционира, а јавноста нецелосно информирана за да се заштитат индивидуалци или групи кои владееле со Македонија“, рече тој.
Порача дека морална одговорснот треба да презеде и приватниот сектор. Движењето бара Комората на угостители и нивните здруженија да преземат активни мерки за едукација на членките за да се справат со проблемите и да ги заштитат своите гости, а не да се вкучуваат само кога им треба финансиска помош од државата.
Македонија
(Видео) Шукова: Можеби храната што ја јадеме е под ризик порди излевањето во Крива Река

Се’ што се продава на пазарите во Скопје, Куманово, Паланка, Велес и другите градови, се наводнува од Вардар, Пчиња, Крива Река и другите реки од тој слив. Излевањето на цијанид и други опасни материјали во Крива Река може да биде една од најголемите еколошки катастрофи во поновата историја. Oва го истакна на прес-конференција, поранешната министерка за животна средина и актуелна потпретседателка на СДСМ, Каја Шукова по излевањето на отровните материи од рудникот „Тораница“ во Крива Река.
Таа вели дека инспекторатот за животна средина има огромна одговорност во овој случај, и укажа на неопходноста итно да бидат направени анализи и во Пчиња и Вардар.
„Потребно е итно испитување на сите реки и води кои се во допир со водите од Крива Река, вклучително и делови од Пчиња и Вардар. Потенцираме и укажуваме дека можеби храната која јадеме е под ризик“, рече таа.
Партијата изнесе сомнежи и прашува дали ова е случајно или некој свесно ја штити компанијата „Булмак 2016“.
Социјалдемократскиот сојуз повика на темелна и итна истрага за целиот случај и утврдување кривична одговорност.
СДСМ бара оставка од пратеникот Емил Спасовски, за кој велат дека свесно ширеше дезинформации и ја минимизираше катастрофата. Се бара и одземање на еколошката дозвола на „Булмак 2016“, поради сериозни и повторени прекршувања.
Според независните анализи кои ги објави општианта Крива Паланка и градоначалникот Сашко Митовски, концентрацијата на тешки метали, цијаниди и други токсични материи е десетици и стотици пати над дозволеното.