Македонија
„Земи здив“ со седум мобилни станици ќе го мери квалитетот на воздухот во Битола
Во Малата сала на Центар за култура – Битола беше промовирана платформата за следење на квалитетот на амбиенталниот воздух „Земи здив“, а истовремено беше објавен и првиот месечен извештај за квалитетот на воздухот генериран врз основа на мерењата направени во февруари со 4-те активни мерни станици во мрежата на платформата „Земи здив“.

Платформата е формирана од страна на 5 здруженија на граѓани на почетокот на март со основна цел: воспоставување и одржување сензорска мрежа за континуирано следење на квалитетот на амбиенталниот воздух, која ќе генерира податоци и информации што ќе бидат достапни за граѓаните.

„Земи здив“ следењето на параметрите на квалитетот на амбиенталниот воздух во Битола во овој момент го врши со 7 сертифицирани мобилни мерни станици кои се набавени од независната глобална светска мрежа AIRLY и се референтни уреди што ги поседуваат сите сертификати за квалитет и стандард ISO EN 16450:2017. Сензорите на овие мерни станици мерат концентрации на ПМ 1 (единствен уред во Македонија што ја мери концентрацијата на овие честички), ПМ 2,5, ПМ 10 и од нив го генерираат нивото на CAQI. Покрај овие параметри, тие ја мерат и температурата, како и воздушниот притисок и влажностa на воздухот, а податоците се графички презентирани на веб-платформата на AIRLY, на која може да се пристапи од секој паметен уред. Податоците се прикажуваат во реално време, а вредностите се ажурираат на секои 3 минути. Нашата заложба е инсталирање дополнителни 13 сензори, кои со постојните 7 ќе генерираат точни интерполирани мерења и податоци за секој дел од Битола.

Податоците од ваквата мрежа ќе помогнат во идентификација и мапирање на загадувачите и ќе бидат основа за доставување поднесоци до институциите, кои ќе се базираат на докажливи податоци од мрежата. Анализата на податоците од мрежата ќе овозможи изработка на месечни и квартални извештаи за квалитетот на воздухот врз база на кои ќе се предлагаат конкретни мерки и ќе се следат ефектите од спроведувањето на тие мерки. Сето ова, заедно со користењето на алгоритмите за прогноза на аерозагадувањето, ќе помогне во изнаоѓање соодветни решенија што треба да се применуваат при креирањето на политиките во борбата со загадувачите и последиците од загадениот воздух. Податоците генерирани преку мрежата се од јавен карактер и ќе им бидат достапни и на овластените субјекти (општинската власт, инспекциите за животна средина, градоначалникот, Советот на Општина Битола), кои располагаат со овластувањата да преземат соодветни мерки. Податоците од континуираното следење на квалитетот на воздухот, структурирани во месечни и годишни извештаи, ќе бидат алатка преку која граѓаните ќе може да проценат дали се преземаат мерки за намалување на загадувањето и каква е ефективноста на мерките што ги преземаат носителите на јавни функции.

Граѓанските организации Центар за европски развој и интеграција, „Сфера Македонија“, „Геосфера“, „Јасмин“ и младинската асоцијација ИМКА како основачи на платформата „Земи здив“, заедно со здруженијата што ќе ѝ се приклучат на оваа платформа, ќе се грижат за одржување, развој и проширување на мрежата.
Загадениот воздух е јавен проблем во Битола за кој веќе постои високо ниво на свест кај граѓаните. Платформата „Земи здив“ преку генерирање релевантни податоци во реално време ќе им помогне на граѓаните да преземат индивидуални мерки за заштита и намалување на изложеноста на аерозагадување и подигање на индивидуалната еколошка свест, што ќе води кон промена на дел од навиките.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Ахмети од протестот на плоштадот „Скендербег“: Процесот во Хаг треба да заврши со ослободителна пресуда
Лидерот на ДУИ, Али Ахмети, денеска се обрати на протестот што се одржа на плоштадот „Скендербег“ во Скопје, организиран во знак на поддршка за поранешните команданти на Ослободителната војска на Косово (ОВК), на кои им се суди во Хаг за воени злосторства.
Ахмети порача дека судскиот процес треба да заврши со ослободителна пресуда, оценувајќи дека обвинетите се соочуваат со обвинувања за дела кои, како што рече, не ги сториле.
Тој нагласи дека ОВК не била насочена против ниту еден народ, туку дека се борела за слободата на албанскиот народ.
„Време е нашите синови да се вратат дома. Нашите синови се невини, нашата борба е чиста. Војната на ОВК е света и затоа сите ние, големи и мали, мажи и жени, сме ОВК“, рече Ахмети .
Лидерот на ДУИ оцени дека, по Тирана и Приштина, и Скопје го покажало својот став со поддршката за, како што наведе, слобода и правда за поранешните припадници на ОВК.
Меѓу обвинетите во Хаг се поранешниот косовски премиер Хашим Тачи и поранешниот косовски претседател Јакуп Красниќи.
Македонија
Затворен сообраќајот на граничниот премин Евзони
Од 11:00 часот граничниот премин Евзони (ГП Богородица) е затворен за сообраќај, соопшти АМСМ.
Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по претежно суви коловози.
Од 15.11.2025 година започна законската обврска за задолжително поседување на зимска опрема во возилата, без оглед на моменталната временска состојба. Оваа обврска ќе трае до 15.03.2026 година.
Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од градските средини е умерен. На граничните премини од македонска страна, нема подолги задржувања за влез и излез од државата.
АМСМ препорачува прилагодена брзина на движење, почитување на поставената сообраќајна сигнализација и внимателно управување со возилата, особено на патиштата низ котлините, речните долини и клисурите, каде има можност од појава на одрони. Ова посебно се однесува за делниците Катланово – Велес, Маврово – Дебар – Струга, Виница – Берово и Кочани – Делчево.
Македонија
За првпат во Македонија е изведена хируршка интервенција кај дете со ретка конгенитална деформација
На Универзитетската клиника за трауматологија, ортопедски болести, анестезија, реанимација, интензивно лекување и ургентен центар (ТОАРИЛУЦ) за прв пат во Македонија е изведена комплексна хируршка интервенција кај 4-годишно дете со редок конгенитален Спренгелов деформитет (Sprengel deformity), во соработка со проф. д-р Уфук Ајдинли од Република Турција.
Интервенцијата претставува значаен чекор во јакнење на капацитетите на македонскиот здравствен систем за третман на ретки и сложени ортопедски состојби во детската возраст, преку тимска работа, пренос на знаење и примена на современи оперативни техники.
„Оваа интервенција е резултат на врвна мултидисциплинарна координација – ортопедски тим, анестезија, интензивна нега и ургентна поддршка – со јасен фокус на сигурноста и квалитетот на самата постапка. Благодарение на соработката со проф. д-р Уфук Ајдинли, направивме значаен исчекор во третманот на ретки конгенитални деформации кај деца. Нашата цел е овој тип процедури да станат стандарден дел од клиничката пракса во земјата, со континуирана едукација и развој на домашните тимови,“ вели директорот на ТОАРИЛУЦ, проф. д-р Игор Мерџаноски.
Според министерот за здравство, Азир Алиу градењето доверба во здравствениот систем се прави со ваков вид на резултати, со знаење, со тимска работа и со создавање услови најсложените интервенции да се изведуваат во државата.
„Ова е пример како меѓународната соработка, размената на експертиза и знаење директно се претвораат во подобра грижа за пациентите. Министерството ќе продолжи да ја поддржува модернизацијата на клиниките, развојот на човечките ресурси и воведувањето современи медицински методи, со цел граѓаните да добијат модерен, функционален и одржлив здравствен систем“, вели министерот Алиу.
Спренгеловиот деформитет е ретка конгенитална состојба при која лопатката е поставена ненормално високо и е недоволно развиена поради неуспешна надолна миграција за време на ембрионалниот развој. Ова најчесто предизвикува видлива „испакнатина“ и ограничување на движењето на рамото. Состојбата неретко е поврзана и со други придружни наоди, како синдромот Клипел-Фил, сколиоза, а понекогаш и дополнителна коскена/влакнеста врска со ’рбетот (омовертебрална лента), поради што за прецизна дијагностика и планирање се користат снимања како КТ и/или МРИ. Оперативниот третман најчесто се резервира за потешки случаи во возраст од 3 до 8 години, со цел подобрување на функцијата и изгледот.

