Македонија
ИНРЕКОМ: (Зло)употребата на вонредната состојба за донесување додворувачки владини уредби

Во чиј интерес работи техничката Влада на Република Македонија? Вонредната состојба, која беше продолжена вчера за нови 14 дена, веќе два месеца ѝ дава одврзани раце на Владата да носи уредби со сила на законот. По одржувањето на 58. седница на Владата. се поставува дилемата за издржаноста на одлуките што ги носат на седниците. Имено, спротивно на волјата на операторите на јавни електронски комуникациски мрежи и дел од здруженијата на медиумските работници.
Донесената уредба со законска сила за изменување и дополнување на уредбата со законска сила за формирање фонд за помош и поддршка за справување со кризата предизвикана од Ковид-19, со која се опфатени сите радиодифузери во земјата за надомест на трошоци за 2020 година кон операторот на дигиталниот терестријален мултиплекс за дозволата за емитување во согласност со Законот за електронските комуникации како ублажување на економските последици предизвикани од коронавирусот.
Од тука, ИНРЕКОМ поставува легитимно прашање: зошто се опфатени единствено националните и некои регионални канали што зрачат терестријално, а се дискриминирани каналите што зрачат преку мрежи што не користат ограничен ресурс, како што се кабелските и сателитските канали? Исто така, прашуваме каде се и радијата во целата оваа приказна?
ИНРЕКОМ ваквиот начин на финансирање на македонските телевизии го смета за директна атака врз слободата на говор и независноста во нивното работење, нешто што постоеше и во минатото, а за кое сегашната владејачка гарнитура се бореше за укинување. Најспорен е и тајмингот во предвечерието на вонредните парламентарни избори, а ова e oдлука донесена под превезот на економска помош во време на корона-кризата.
Дали со овој потег Владата им се додворува на националните телевизии, кои минатата година прокнижиле добивки, а воедно годинава во неколку наврати имаа тивок бојкот на конференциите од страна на Владата и нејзините министри на сметка на операторите, кои ќе бидат принудени да ги зголемат цените на фиксните услуги, нешто што ќе го платат граѓаните како крајни корисници на услугите.
Институтот исто така ги потсетува засегнатите страни дека од буџетот токму медиумите годинава ќе добијат солени суми за политичко претставување на политичките партии за време на изборните кампањи. Дополнително, и регулаторот АВМУ им вшприца одредени економски инјекции за спас од економската криза. Од тука, се наметнува логичното прашање – колкава висина на средства се потребни за овие медиуми да не станат државни буџетари?
ИНРЕКОМ препорачува, наместо директно влевање средства во медиумите, да се донесат одредени олеснувања во даночните политики и други поволности за медиумите и медиумските работници преку дијалог со релеватните засегнати страни, со единствена цел да се намали влијанието на државата во уредувачката политика.
Владата денеска донесе и дополнување на уредбата со законска сила за примена на Законот за аудио и аудиовизуелните медиумски услуги за време на вонредната состојба во согласност со која кабелските операторите се должни до Агенцијата за аудио и аудиовизуелните медиумски услуги да достават пријави за регистрација на странските радиодифузери што ги реемитуваат во рок од 60 дена од денот на нивното донесување.
Вака приближно гласи втората скандалозна одлука од страна на Владата донесена на 58. седница, со која де факто ќе настане медиумски мрак и операторите ќе бидат принудни да ги исклучат сите странски канали за кои нема да бидат во можност да ги обноват договорите за реемитување! ИНРЕКОМ за ова извести во повеќе наврати и напомена за неприменливоста на одредбите што произлегоа со измените на Законот за аудио и аудиовизуелните медиумски услуги донесени по скратена постапка во 5 до 12 пред самораспуштањето на Ммакедонското Собрание.
Преку ова донесување се исполнува заканата што Владата ја проследи до операторите пред два месеца, во која стоеше дека доколку не се промени сликата со странските канали, Владата ќе биде принудена да донесе уредби.
Дополнително, операторите во Македонија во повеќе наврати се заканија со исклучување на сите канали, со исклучок на каналите на јавниот сервис МРТ. Алтернативно, операторите најавуваат исклучување само на петте национални телевизии со кои се во војна за авторските и сродните права и наводната пиратерија. Во случај на предвремено раскинување на договорите, т.е. укинување на некои од македонските канали, операторите во соопштение информираа дека во таква ситуација ќе се избегне покачувањето на месечните претплати бидејќи корисниците нема да плаќаат нешто што не го користат.
ИНРЕКОМ потсетува дека никаде во светот и Европа не може да му се препише одговорност на операторот доколку некој ТВ ж-канал емитува пиратерија. Едноставно, операторите не може да влијаат врз програмските шеми на самите медиуми бидејќи тие само го реемитуваат сигналот од каналите.
Иако техничкиот премиер Оливер Спасовски излезе со ветување дека нема да се донесува уредба која би ги регулирала односите помеѓу телевизиите и операторите, ветување што е прекршено и сторено е токму спротивното.
Институтот повторно потсетува дека мешањето на државата во регулација на односот на два комерцијални играча (медиумите и операторите) е спротивно на Уставот, со што очекуваме Уставниот суд да ги оспори донесените уредби и други правни акти поврзани со овој наметнат проблем.
За крај, ИНРЕКОМ ја известува јавноста дека на чекор кон исклучување на некои од националните телевизии веќе се одлучил еден од операторите, со исклучување три од петте национални телевизии, кои се реемитуваат преку сателит.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Во оваа фарса убијците добиваат милост, 12 години за масакрот на сестра ми што преминуваше улица на пешачки премин: семејството на Фросина повика на протест

Ги повикуваме утре на протест против трулиот судски систем, сите наши пријатели, роднини, и сите родители чии деца секојдневно минат на пешачки, како и сите правдољубиви кои сметаат дека ова е срамна пресуда и дека е охрабрување за многу следни васовци да дивеат и сеат смрт по улиците, напиша на социјалните мрежи таткото на усмртената Фросина Кулакова, Тодор Кулаков по изрекувањето на пресудата за Васил Јованов.
Сестрата на Фросина, росица, оценува дека срамната пресуда, како што ја нарекува е само уште еден триумф на праксата на неказнивост што ја „негува нашето труло судство“.
„12 години за животот на Фросина. 12 години за масакрот на сестра ми што преминуваше улица на пешачки премин на зелено. 12 години за искршен череп, распарчено срце и уништена иднина.
Ова не е пресуда. Ова е плукање врз болката на цело наше семејство и врз болката на сите што ја сакаа Фросина. Во оваа фарса убијците добиваат милост, а невините жртви завршуваат во правни архиви.
Кои се тие олеснителни околности? Дека не побегнал? Дека вриштел врз мртвото тело на сестра ми за последиците кои нејзината смрт ќе ги има на неговиот мизерен живот? Дека е “спортист”? Дека е жив? А Фросина? Фросина немаше ни една олеснителна околност. Фросина сега има само гроб.
Овој суд не донесе правда. Донесе јасна порака: во оваа земја, убиството се исплаќа
Ова не е пресуда што ја задоволува правдата. Ова е потсмев кон секој родител што плаче над гробот на своето дете. Ова е доказ дека во нашата судска пракса неказнивоста стана правило, а на правдата и се врзани рацете
Срам да ви е!
Ние нема да молчиме и од нашата болка правиме повик за промена. Излезете со нас на протест за да нема други мајки што ќе го носат товарот на неказнивост, за да нема повеќе откорнати невини животи. За да има правда за Фросина и за правда за сите! За сите кои утре може да завршат под тркалата на некој монструм. За сите што оваа држава ги предаде! Се гледаме утре во 17.00ч пред Универзална Сала – на местото каде што на монструозен начин и беше одземен животот на Фросина по што ќе се упатиме кон судот кој денес, по втор пат ја уби.
Нека нашите чекори одекнат во име на правдата. Денес за Фросина, а утре и за сите останати потенцијални жртви на корумпираниот систем на неказнивоста“, напиша Росица Кулакова.
Македонија
На Јаневска ѝ е рано да размислува за ресорот здравство: Имам толку многу да доработам во Образование во овој мандат, премиерот ќе одлучи

Премиерот и преговарачкиот тим во коалицијата ќе одлучат кој ќе биде нов министер за здравство на местото на Арбен Таравари, кој излезе од Владата, рече денес министерката за образование, Весна Јаневска. Дека се спомнува нејзиното име во пресметките за распределба на ресорите во владината коалиција, рече дека дознала од медиумите по изјавата на Билал Касами, кој вчера рече дека „Вреди“ ќе го добие ресорот образование, а ВМРО-ДПМНЕ здравство.
„Прочитав во медиумите, но во овој момент јас како министерка за образование и наука имам толку многу работа да доработам за цел мандат, нели, што навистина не мислам, ниту сум вклучена во тие преговори. Има одговорно лице, кое ќе каже како треба да биде“, вели министерката Јаневска, која денес присуствуваше на панел-дискусијата на тема „Образование на иднината: градење лидери, мислители и иноватори“ на 14. самит на Македонија 2025.
На прашањето дали ќе прифати доколку ѝ ја предложат функцијата во Здравство, не даде конкретен одговор.
„Сосема е рано да се размислува за такво нешто. Кажав кои се одговорни, кога ќе дојде тој момент, тогаш ќе разговараме“, рече министерката Јаневска.
Највисокото раководство на Алијансата за Албанците, чиј лидер е Арбен Таравари, синоќа и официјално одлучи партијата да оди во опозиција.
Освен Таравари, од Алијансата за Албанците во овој владин состав е и заменик-претседателот на Владата задолжен за добро владеење, Арбен Фетаи.
Македонија
Јаневска: Растат платите во образованието, инвестираме во инфраструктурата и во нови наставни програми и учебници

Образовниот систем создава кадар каков што му е потребен на македонското стопанство, на индустријата, економијата, трговијата, па и администрацијата. Но проблемот е друг, демографски. Лошите политики во изминатите години го намалија бројот на населението. За 7 години, бројот на ученици е намален за 17 илјади. Имаме 7 илјади студенти помалку. Не можат да се пополнат сите новосоздадени места или испразнети постојни. Ние како нова Влада се трудиме да го спречиме трендот на иселување и да го стимулираме наталитетот со квалитетни политики и мерки.
Ова го истакна министерката за образование и наука Весна Јаневска на панел дискусијата „Образование на иднината: градење лидери, мислители и иноватори“ во рамки на 14-от годишен Самит на Македонија 2025, одговарајќи на прашање дали образовниот систем продуцира кадар со потребни вештини и дали бизнис заедницата е доволно вклучена во образованието на младите.
„Особено ме радува што сé повеќе се зголемува општествената одговорност кај компаниите и тие сфаќаат дека се важна алка во образовниот систем и без нив, без нивно учество во едуцирањето на младите, државата не би можела да создаде работна сила каква што тие очекуваат. Успешен пример на соработка е дуалното образование. Над 550 компании примаат деца на практична обука и нудат можност за нивно вработување по стекнувањето на дипломата, се разбира доколку ученикот не изрази желба за понатамошна академска надградба“, рече Јаневска, потенцирајќи дека соработката меѓу образовните установи и компаниите е помалку изразена во високото образование и постои потенцијал за воспоставување нови релации.
Говорејќи за приоритетите на Владата кога е во прашање образованието, Јаневска рече дека три клучни столбови го детерминираат квалитетот на наставата: наставни програми и учебници, мотивиран наставен кадар и инфраструктура.
„Се трудиме постојано да ги зајакнуваме сите три столба. Заедно со Бирото за развој на образование изготвуваме нови наставни програми, со унапредена содржина која ги има интегрирано глобалните образовни трендови, нови достигнувања, факти и слично. Врз основа на тие наставни програми се изработуваат и нови учебници, без грешки и небулози кои ги имаше во минатото. По некои предмети воопшто немало учебници и децата немале од што да учат. На пример по цели шест години од септември ќе имаме учебници странски јазици“, рече Јаневска.
Потсети дека платите на наставниот кадар во два наврати за 10 месеци се зголемени вкупно за над 12%, додека согласно договорот со СОНК во текот на владиниот мандат ќе се зголемат до 60% во зависност од степенот на инфлација. Се воведуваат можности за кариерен развој и напредување во звања, како и за професионален развој преку повеќе обуки на различни теми. Платите во високото образование од јануари 2025 се зголемени за 14% на професорите и за 8% на административниот кадар.
„Третиот столб е инфраструктурата. Ќе споделам дека само во моментов имаме активни 30тина инвестиции во вкупна вредност од 32 милиони евра. Градиме 7 нови училишни објекти, 20тина реконструираме, градиме 4 спортски сали, реконструираме два студентски дома. Училиштата ги опремуваме со нови клупи, столчиња, нова ИТ технологија, интернет онаму каде за жал недостасувал досега“, додаде министерката.
Владата се труди да ги следи глобалните образовни трендови, повеќе да ги насочи младите кон етичка примена на вештачката интелигенција, развој на дигитални вештини, медиумска писменост, избор на СТЕМ области и слично.
Говорејќи за квалитетот во високото образование и науката, рече дека преку контроли на министерството и на Државниот просветен инспекторат биле затекнати фрапантни ситуации, поради кои 13 приватни научни институти се затворени, бидејќи во најголем дел не работеле по закон. Рече дека има приватни универзитети кои постојат како трговски претпријатија, штанцале дипломи години наназад и Владата им се спротивстави. Но, посочи и дека има приватни универзитети кои навистина добро работат.
„Не сум против отворање на приватни школи, универзитети и слично, но секој мора да го почитува законот и уште поважно, тие да не се отвораат исклучиво за бизнис цели, туку со мисија навистина да помогнат во подобрување на квалитетот на образованието во државата и да градат добро подготвени млади генерации. Мораме наместо кон квантитет, да се ориентираме кон квалитет“, заклучи Јаневска.