Рударската компанија „Булмак 2016“, која управува со рудниците Тораница и Злетово, годинава речиси двојно го зголеми износот за концесискиот надоместок за експлоатација на минерални суровини. Со тоа во буџетите на трите општини Пробиштип, Крива Паланка и Кратово ќе се слеат над милион евра. Растот се должи на висината на концесискиот надоместок, кој од јануари годинава е зголемен од 2 на 4 проценти.

Директорот Тони Тоневски, кој е и кандидат за градоначалник на Пробиштип, зборува за тоа како Булмак го гледа својот придонес во локалниот развој, какви се бизнис плановите за наредните години и зошто рударството мора да се гледа како стратешка индустрија за Македонија. Компанијата е дел од групацијата „Минстрој холдинг“.

Рударството повторно станува актуелно во Европа како економски двигател, но овој пат во фокусот на индустријата е постигнување на целите на зелената транзиција. Дали овој бран на промени се чувствува и кај нас?

„Булмак 2016 работи во традиционално рударски регион, но како индустриска гранка се уште има простор да се развива и расте, се разбира, како и досега со примена на европските стандарди за заштита на животната средина. За двата рудника, Злетово и Тораница, Булмак 2016 поседува А-интегрирана еколошка дозвола, и со тоа нашата работа е строго регулирана и под контрола на државните органи. Тоа значи дека сме обврзани да го следиме и пријавуваме секој аспект – од емисии во воздухот, до квалитетот на водите, управувањето со отпад и бучавата. Ова не е формалност, туку законска рамка која гарантира дека рударството е усогласено со европските стандарди. Месечно доставуваме извештаи до Министерството за животна средина и просторно планирање и Државниот инспекторат, и таа транспарентност е дел од нашата одговорност.

Покрај тоа, инвестираме и во заштита на самите вработени – модерни системи за вентилација, лична заштитна опрема, во обуки на вработените и медицински надзор. Здравјето и безбедноста на луѓето кои работат под земја се наш највисок приоритет.

Македонија има потенцијал да се вклучи во европскиот процес на развој на технологијата на чиста енергија и да имаме свој придонес во таа зелена транзиција. Очекуваме дека најновите законски решенија за рударството ќе го овозможат тоа“.

Годинава рударските компании одвојуваат речиси двојно повеќе средства за концесиските надоместоци за поддршка на општините. Како Булмак 2016 е подготвена за оваа промена?

„Се разбира дека промената влијае, но ние сме подготвени и го прифаќаме како дел од нашата обврска да го зацврстиме општествениот капацитет и локалниот развој. Во интерес и на нас и на локалната заедница во трите општини – Пробиштип, Крива Паланка и Кратово е тие средства да се искористат за вложувања во развој на заедницата. Односно, ако тие пари се вложат во патишта, училишта, болници, директно во тие општини каде работите, сите ќе имаме корист. Овие средства за нас се и алатка која обезбедува транспарентност, која е клучна за компанијата, затоа што сакаме луѓето да гледаат дека дел од вредноста што ја создава рударството се враќа таму од каде потекнува. Ние ќе продолжиме со инвестициски активности и модернизација, бидејќи тоа е предуслов за стабилна работа.

Рударството е столб на економскиот развој на регионот. Нашите рудници обезбедуваат стотици директни и индиректни работни места. Имаме подизведувачи со кои работиме. Значи директно сме вклучени во над 700 домаќинства, а индиректно таа бројка е многу поголема. Поддржуваме и други локални проекти во образование, култура и спорт што ја потврдува нашата цврста заложба дека рударството може да биде симбиотичка алатка на локалните заедници, а не само индустрија.

Како партнер на локалната заедница, на рудниците не гледаме само како на извор на суровини, туку и двигател на општествен живот“.

Дел сте од многу голем рударски ходлинг, колку искористувате од тоа искуство за развој на македонското рударство?

„Булмак 2016 е дел од Минстрој Холдинг, една од најголемите рударски корпорации во регионот со седиште во Бугарија. Поддршката од матичната компанија ни овозможува стабилност и пристап до современи технологии и знаење, што е клучно за долгорочен развој. Тоа ни овозможува во Пробиштип и Крива Паланка да сме значаен фактор за економски раст – обезбедуваме стотици директни и индиректни работни места и ја поддржуваме локалната инфраструктура, спортот и културните настани. Тоа е начин да покажеме дека рудникот е партнер, а не само индустриски капацитет“.

Кои се главните бизнис цели и планови на Булмак 2016 за периодот по 2025 година?

„Нашата цел е модернизација на технологијата, зголемување на безбедноста и продолжување на животниот век на рудниците. Работиме на нови истражувања кои треба да потврдат резерви за долгорочна експлоатација. Постојано воведува новини –  системи за управување со производството, како и да ја зголемиме енергетската ефикасност. Паралелно, планираме соработки со образовните инсутуции, од каде во моментов младите доаѓаат за пракса во нашата компанија. Посветуваме внимание на оваа соработка затоа што младите се важен сегмент од општините, сакаме да придонесе за намалување на одливот на млади и да ги задржиме во регионот. За нас, одржливоста значи три нешта: стабилно производство, безбедни вработени и здрава животна средина. На тие три столба ќе градиме и понатаму“.

Вие не сте ново име во политиката – ова е вашата третa трка за градоначалник на Пробиштип. Како ја гледате врската меѓу овој ангажман и раководењето со Булмак 2016?

„Како човек кој двапати ја добил поддршката од моите сограѓани од 2009 до 2017 година, сега влегувам со многу поголемо искуство и докажан успех во јавниот и во приватниот сектор. Раководењето со ’Булмак 2016’ ми даде дополнително практично искуство во управување на големи тимови, испорачување на цели, планирање на инвестиции и финансиска дисциплина – вештини кои особено ќе помогнат во уште поефикасно општинско менаџирање со јасни приоритети и рокови. Од другата страна, искуството од локалната власт ми потврди дека во раководењето со јавните процеси нема место за импровизации: процедурите мора да бидат ефикасни и транспарентни, а тимовите да бидат координирани.

Координацијата помеѓу локалната власт, Владата и бизнис заедницата е единствен начин како да се продуцира економски раст и инвестиции за подобар живот во Пробиштип. Мислам дека тоа можам да го постигнам со моето искуство и контакти. Ако не привлечеме поддршка од Владата и бизнис заедницата, Пробиштип ќе биде запоставен како што е последните години, а можеме повеќе“.