Македонија
Каранфилова-Пановска: Унгарскиот кредит е најлош можен договор со највисоки камати и скриени трошоци

Пред речиси осум месеци, премиерот Христијан Мицкоски во четири очи договори кредит од Унгарија во висина од 1 милијарда евра. Целиот изминат период јавноста беше под постојана пропаганда за исплатливоста на ова задолжување и убедување од Мицкоски дека со овој кредит државата економски ќе процвета и директно ќе се постигне голем економски раст, вели Фани Каранфилова-Пановска, заменик-претседателка на СДСМ.
„Откога Владата, конечно, едвај успеа да најде начин како да го пласира кредитот до компаниите, денес сме тука да направиме детаљна и прецизна економска анализа на ова задолжување. Да ги презентираме клучните бројки и факти, кои потврдуваат дека овој кредит е најлошиот финансиски договор за задолжување што државата некогаш го постигнала, што јасно потврдува дека не станува збор за економски интерес на државата, туку политички и можеби бизнис-интерес на власта. Задолжувањето од унгарската Експорт-импорт банка, во износ од една милијарда евра (500 милиони евра за враќање на еврообврзницата од 2018, 250 милиони евра за општините и 250 милиони евра за стопанството), отвора сериозни прашања за финансиските и за институционалните импликации содржани во него. Внимателната анализа покажува дека овој договор, покрај финансиските трошоци, вклучува и институционални недостатоци, кои укажуваат на неподготвеност, и сериозни потфрлања во процесите на водење на јавната финансиска политика“, вели Каранфилова-Пановска.
Според неа, економските штети од овој договор се сериозни и далекосежни.
„1. Каматната стапка од 3,25% годишно изгледа конкурентна во споредба со просечните каматни стапки за државни заеми во регионот. Сепак, договорената дополнителна каматна стапка од 1,95% за 250 милиони евра што ќе се пласираат преку комерцијалните банки значи дека граѓаните и компаниите ќе треба да подмират ефективна камата од 5,2%. За споредба, домашните банки нудат кредити по каматни стапки под 5% односно просечна каматна стапка од 4,78% Ова значи дека кредитите од унгарските пари не се конкурентни на домашниот финансиски пазар, т.е. ќе го чинат стопанството поскапи пари, а со тоа намален потенцијал за економски раст.
2. Еден од најкритичните аспекти на ова задолжување е провизијата од 0,5% годишно за неповлечените средства. За износ од 500 милиони евра, ова значи годишен трошок од 2,5 милиони евра, или приближно 208.000 евра месечно. Со оглед на неподготвеноста на институциите за навремено ефектуирање на средствата, државата веќе ја исплаќа оваа провизија, без реална економска корист.
Имајќи предвид дека 500 милиони евра наменети за општините и стопанството легнаа на трезорската сметка во октомври минатата година, заклучно со јануари 2025, по основ на оваа провизија државата треба да има исплатено најмалку 600 илјади евра. Ова е трошок кој директно паѓа на товар на граѓаните и е уште еден пример за финансиско неодговорно управување со јавните средства. Заради неспособноста на Владата и лошата организација на пласманот на парите, граѓаните плаќаат камати за буквално ништо.
3. Дополнителниот финансиски товар за државата не се ограничува само на каматната стапка или провизиите за неповлечени средства, туку и на скриените трошоци за правни услуги, кои носат значителен ризик. Овие правни услуги, иако дел од договорот, се директно иницирани и организирани од унгарската банка, без соодветно вклучување или консултација со македонските институции. Преку овие услуги се гарантира „заштита“ и спроведување на правата на банката според договорот, со што трошоците се префрлаат врз државата. Недостатокот на транспарентност во однос на точниот износ и деталите за овие услуги создава повеќе прашања отколку одговори: Колкав е точниот износ на овие трошоци? Зошто државата прифати да ги финансира, кога тие не се директно поврзани со нејзините интереси? Зошто Владата упорно ги крие овие трошоци? Тие не само што го зголемуваат вкупниот финансиски товар, туку и укажуваат на потенцијален недостаток на институционален капацитет за преговори и анализа на вакви договори.
За кредитот од 1 милијарда евра, државата ќе плати безмалку 500 милиони евра камати во следните 15 години – сума која можеше да се насочи кон училиштата, болниците или патиштата. Прашањето кое се поставува е, дали владата очекува дека економскиот раст ќе ги оправда овие половина милијарда евра камата? Ова е невозможно и реално тешко дека ќе се случи затоа што средствата наменети за стопанството, наместо да бидат инвестирани во нови производствени капацитети, ќе завршат за мали и краткорочни проекти кои немаат никакво влијание врз економскиот раст.
Во делот на општините реализацијата е целосно фијаско. Првин требаше да се реализираат 250 милиони евра до крајот на 2024, а до тогаш не беше речиси ништо реализирано. Од 250 милиони евра, кои беа наменети за општините, досега се искористени само 78 милиони евра! Ова покажува дека мнозинството општини управувани од ВМРО-ДПМНЕ немаат капацитет за реализација на големи инфраструктурни проекти. Парите остануваат неискористени, а граѓаните плаќаат камати за нив“, посочува Каранфилова-Пановска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Александар Трајановски: Централната пошта да стане Градски инспекторат и Центар за урбано планирање – време е за пресметка со дивоградбите и урбаниот хаос

Кандидатот за градоначалник на Град Скопје од коалицијата „Искуство за успех“, Александар Трајановски, најави конкретен план за обновување на Централната Пошта и нејзина трансформација во Градски инспекторат и Центар за урбано планирање.
„Ги засукуваме ракавите и влегуваме во директна пресметка со дивоградбите и урбаното дивеење во градот Скопје и општините. Повеќе нема да има недопирливи згради, бесправни градби и хаотичен развој. Време е институциите да си ја вратат својата сила,“ изјави Трајановски.
Со овој потег, еден од највпечатливите објекти на скопскиот модернизам ќе добие нова јавна функција со вистинска корист за граѓаните – место каде ќе бидат обединети сите градски инспекции и урбанистички служби, во транспарентен и ефикасен систем.
„Централната Пошта е дел од нашето културно наследство, но и од нашиот градски срам – ја оставивме да пропаѓа. Наместо да ја рушиме, ќе ѝ дадеме нова улога. Таа ќе стане симбол на ред, контрола и паметно урбано управување,“ изјави Трајановски.
Новиот Градски инспекторат ќе обедини повеќе од десет инспекциски служби – урбанистички, градежни, комунални, еколошки и сообраќајни. Просторот ќе биде отворен за јавноста, архитектите и стручната фела, со современи канцеларии, дигитални системи и сали за јавни консултации.
Дел од поширока визија – „Поправка на она што вреди“
Оваа иницијатива е дел од визијата за „поправка на она што вреди“ – враќање на животот во објектите што го обликуваа идентитетот на Скопје. Во истиот план се предвидени и:
· ГТЦ – нов дом на градската администрација, младите и културата,
· Кино Милениум – обновен културен простор и филмски центар,
· МКЦ – проширен центар за современа уметност и независна сцена.
„Скопје не треба да се гради одново – треба да се обнови со памет и љубов. Градот го измалтретиравме доволно, време е да го лекуваме,“ порача Трајановски.
Македонија
Муцунски на Состанокот на министрите за надворешни работи во рамки на Берлинскиот процес во Белфаст

Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, учествува на состанокот на министрите за надворешни работи во рамки на Берлинскиот процес, што денес се одржува во Белфаст.
Во фокусот на дискусиите беа регионалната соработка, европските перспективи на земјите од Западен Балкан и заедничките безбедносни предизвици.
Во своето обраќање, министерот Муцунски ја нагласи потребата од заеднички одговор на современите безбедносни ризици – хибридни и сајбер закани, дезинформации, миграции, нелегално финансирање и организиран криминал, кои дополнително влијаат на безбедноста и стабилноста, поткопувајќи ги институциите и јавната доверба.
На состанокот беше истакнато дека политиката на проширување на Европската унија претставува витална рамка за трансформација на општествата и унапредување на добрососедските односи, демократските стандарди и владеењето на правото. Зaедничко беше констатирано дека постепената интеграција, Планот за раст и Заедничкиот регионален пазар значајно го приближуваат Западен Балкан до Европската унија и го прават пристапниот процес поопиплив за граѓаните.
Македонија
(Видео) Шукова: Младински хабови, градски ваучер и нова гимназија Скопје станува град на можности за младите

Кандидатката за Градоначалничка на Град Скопје, Каја Шукова, ја претстави својата визија за модерен, инклузивен и младински ориентиран главен град кој нуди вистински можности за раст, развој и иднина.
„Мојата визија за Скопје е град што создава можности, особено за младите,“ истакна Шукова. „Како градоначалник, имам јасен план за младински хабови современи урбани простори каде младите добиваат директен пристап до компании, обуки, ментори и финансиска поддршка за нивните идеи.“
Според Шукова, младинските хабови се еден од клучните приоритети во нејзината програма. По примерот на големите европски метрополи, тие ќе бидат места каде младите ќе можат да развиваат свои идеи, да се вмрежуваат со компании и инвеститори и да стекнуваат практични знаења и искуства.
Во рамки на овие центри ќе биде обезбедено:
• поврзување со компании што бараат нов кадар,
• советување за избор на образование и кариера,
• обуки за дигитални вештини, претприемништво и личен развој,
• финансиска и менторска поддршка за млади претприемачи.
„Овие хабови ќе бидат мост меѓу младите и светот на бизнисот. Ќе помогнеме идеите да станат реалност, а талентот успех,“ нагласи Шукова.
За локации на првите младински центри, предвидени се катната гаража „Беко“, како и просториите во Воената кула кај Нова железничка во Аеродром, кои се во сопственост на Град Скопје.
Во делот на социјалните политики, Шукова најави и нова мерка градскиот ваучер „Скопје за сите“, кој ќе овозможи бесплатен јавен превоз, пристап до ЗОО, музеи, библиотеки и културни активности, како и субвенции за паркинг и спорт. Ваучерот е наменет за младите, семејствата со пониски приходи, пензионерите и лицата со попреченост.
„Со ваучерот ‘Скопје за сите’, ќе создадеме град што се грижи, град што е достапен и топол за сите генерации,“ порача таа.
Во сферата на образованието, нејзината програма предвидува реновирање и современо опремување на училиштата, зголемена поддршка за младински проекти за 300%, како и мрежа на младински центри, нова гимназија во Аеродром, дигитализација на наставата и Фонд за стипендии за спортисти и талентирани ученици.
„Со овие мерки, Скопје создава основа за град што ги задржува младите, отвора квалитетни работни места и вложува во знаење и иднина. Верувам дека кога ќе им дадеме можност на младите да успеат овде сите ќе успееме заедно. Ова е наш град. Овде ни е домот,“ порача Каја Шукова.