Македонија
Македонско друштво „Илинден“: УКИМ да не ги поткопува изучувањето на македонскиот јазик на Универзитетот во Тирана

Македонското друштво „Илинден“ од Тирана ги повика институциите да ги штитат националните и државните интереси, апелирајќи УКИМ да не ги поткопува изучувањето на македонскиот јазик и развојот на македонистиката на Универзитетот во Тирана.
Нивниот став го пренесуваме во целост:
„Од формирањето на нашето Друштво во 2009 година, ние, Македонците од Албанија водиме борба за статусот на македонскиот јазик на Факултетот за странски јазици на Универзитетот во Тирана. По 14 години залагања и барања, оваа година, за првпат во историјата се доби работно место за лектор по македонски јазик на Универзитетот во Тирана и прашањето за македонистиката во Албанија стана официјален македонски државен приоритет. Низ годините се обраќавме до многу македонски институции, на највиско ниво, но конкретен резултат немаше. Успехот се постигна откако на крајот на минатата година, со иницијатива за реактивирање на Лекторатот по македонски јазик, за првпат се обративме до Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура. И тоа се постигна само за неколку месеци, благодарение на секојдневните големи залагања на тогашната директорка на Семинарот, проф. Весна Мојсова-Чепишевска и на тогашниот тим на Семинарот, со поддршка од тогашниот ректор на УКИМ, проф. Никола Јанкуловски и со волјата на надлежните државни институции. Денес, истиот УКИМ, но воден од новата ректорка, проф. Биљана Ангелова и Семинарот воден од новата директорка, проф. Кристина Николовска, со она што го прават можат да го поткопаат изучувањето на македонскиот јазик и развојот на македонистиката во Тирана, и притоа воопшто не одговараат на нашите досегашни молби, барања и укажувања, иако станува збор за прашање што е од државен интерес.
Ова ни се случува во период кога и ние, македонското малцинство во Албанија и нашата матична македонска држава, овде се соочуваме и со засилени обиди за антимакедонски влијанија и пропаганди од субјекти од трети страни. За жал, сегашното постапување на УКИМ и Семинарот може да се искористи во прилог на таквите влијанија и пропаганди, спротивно и на македонските национални интереси и ние мораме да алармираме.
Откако без некакво образложение, по назначувањето на Кристина Николовска за директорка, УКИМ и Семинарот во целост ја прекинаа комуникацијата и соработката со нас коишто ја покренавме иницијативата и битката за Лекторатот ја водиме со години, шансата за првпат во историјата да се распише конкурс за лектор по македонски јазик во Тирана, тие не ја искористија за да се избере македонистички кадар што ќе може да ја развива македонистиката во Албанија. Се очекуваше да се внимава каков кадар ќе се избере поради вжноста на овој Лекторат. Но, УКИМ за лектор во Тирана има избрано лице што нема ни студирано македонски јазик или македонска литература и што досега нема држено настава по македонски јазик. За такво лице, воопшто не знаеме дали ќе може да ја работи работата во Лекторатот. Со тоа се доведува во прашање функционирањето на Лекторатот што очекувавме да прерасне и во Катедра за македонски јазик во Тирана. По 14 години борба, откако се случи историски успех, ние, Македонците од Албанија, нема да дозволиме поткопување на постигнатото за македонскиот јазик и за развојот на македонистиката во Тирана, зад кое како приоритет, сега стои и македонската држава! Затоа, реагираме и денес, кога се чествува делото на големиот Блаже Конески и пред големиот празник Свети Климент, затоа што мора да се заштити нешто што веќе е и официјален македонски државен интерес, а се однесува на нашиот македонски јазик.
Нашите барања за државно ангажирање за македонскиот јазик на Универзитетот во Тирана почнаа уште пред десетина години, со наши обраќања до поранешниот македонски претседател, Ѓорге Иванов. Тогаш се настојуваше да се постигне резултат. Но се случи Лекторатот што работеше кратко време, во меѓувреме да се затвори, бидејќи УКИМ, тогаш не се заложи да се добие работно место т.е. конкурс за лектор по македонски јазик во Тирана. Во годините наназад, нашето барање за ангажирање на државата беше покренато официјално и пред Министерството за надворешни работи, во 2017 година, на состанок со Виктор Димовски кој тогаш беше државен секретар во МНР, како и пред Минитерството за образование и наука, во 2018 година, на состанок со тогашната министерка, Рената Дескоска. И тогаш со идеја за Лекторат што ќе стане и Катедра, затоа што во Албанија има интерес за македонскиот јазик. Објективно, ангажирањето на македонската држава се забрза пред точно една година, кога на 5 декември 2022 година одржавме состанок и со претходната директорка на Семинарот, по што конечно се направија сите потребни чекори за повторно отворање на Лекторатот, до распишување конкурс за избор на лектор. За сето ова постои обемна документација што покажува дека прашањето за македонистиката во Тирана било и е наш приоритет со години. Затоа и денес, повторно реагираме. Затоа што од огромна важност за нас, како второ по бројност малцинство во Албанија и за нашата матична македонска држава е овој Лекторат успешно да работи и еден ден да се оствари и идејата за Катедра за македонски јазик во Тирана.
До пред неколку месеци и бевме убедени дека ќе биде така. Затоа што уште во мај оваа година, на состанокот во Тирана меѓу раководството на Факултетот за странски јазици, тогашната директорка на Семинарот при УКИМ, Весна Мојсова-Чепишевска и македонскиот амбасадор, Данчо Марковски, како што официјално извести македонската амбасада, успешно беше договорено согласно со развојот на интересот да се зголемува програмата по македонистика со вклучување на македонски јазик и култура. За тоа беше известен и ректорот на Универзитетот во Тирана. А тоа најверојатно ќе беше и чекор понатаму кон Катедра во иднина. Но, денес, стравуваме дека тоа нема да се случи поради ваквиот однос и ваквото постапување од УКИМ и Семинарот со новото раководство. Стравуваме дека тоа може да доведе дури и до повторно затворање на Лекторатот, а не до развивање на студиите по македонски јазик. Без соодветен македонистички кадар овозможен од нашата матична држава, според строгите критериуми на Универзитетот во Тирана, убедени сме дека за жал не може ни да се размислува за позначајно развивање на студиите, а не пак за Катедра. Веруваме дека нашата матична македонска држава тоа нема да го дозволи. И затоа отворено нагласуваме – нашата реакција не е за да се проблематизира, туку за Лекторатот да постои и да се развива, а ние и сега и секогаш понатаму ќе сториме сè што можеме да биде така.
Уште еднаш мораме да нагласиме дека ние бевме и сме подготвени со сите наши сили да придонесеме Лекторатот по македонски јазик да се популаризира и да има што повеќе студенти. Но, откако од за нас непознати причини, Семинарот има нова директорка, Кристина Николовска, тоа не можеме да го направиме, затоа што од тој момент и Семинарот, и УКИМ немаат соработка и комуникација со нас, иако за успешно остварување на вакви иницијативи во Албанија, нужно е да се има тесна соработка со своето малцинство. И ректорката, проф. Биљана Ангелова не одговори на нашето барање за средба. Иако, претходно, уште на средината на септември, официјално, со допис од претстедателот на Друштвото ја информиравме: „Ние како Друштво сме подготвени да помогнеме и со кампањи, настапи и поддршка во активностите со кои студентите ќе се информираат дека Лекторатот запонува со работа и дека можат да студираат/учат македонски јазик. Но за тоа е неопходно да знаеме дека наставата веќе ќе може да почне. Според дописот што го добивме од Факултетот за странски јазици, натамошните активности зависат најмногу од УКИМ и затоа Ве замолувам да не ја пропуштиме оваа шанса.“ За жал, по начинот на кој УКИМ и Семинарот со новото раководство ги спроведуваат активностите во врска со Лекторатот, во отсуство на каква и да е видлива активност за развој на македонистиката во странство и посебно важно со ваков избор на лектор за кој дознаваме само преку фотографии на социјалните мрежи, стравуваме дека шансата може да се пропушти, и покрај нашата силна желба и решеност. УКИМ го игнорираше и нашето претходно јавно обраќање.
Затоа, поаѓајќи од тоа дека за првпат, државата веќе има застанато зад Лекторатот по македонски јазик во Тирана, јавно апелираме, во функција на заштита и на македонските државни и национални интереси, сите надлежни македонски институции да се заинтересираат и да се заложат да се исправат пропустите и да не се дозволи да се доведе во прашање неговото постоење и развивање. Овој апел го упатуваме и до претседателот на државата, и до Владата за реакција и преку ресорните министерства, пред сè Министерството за образование и наука, како и до Државниот просветен инспекторат, но и до сите општествени и политички субјекти и фактори во државата што се залагаат за заштита на македонските национални и државни интереси. Да застанеме на линијата за развој на македонистиката во Албанија. Наш приоритет со години беше и останува да се развиваат студиите по македонски јазик во Тирана и веруваме дека заеднички со македонската држава ќе успееме во тоа“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Студентите ќе добијат по 250 евра за набавка на електронски уреди од септември, најави Мицкоски

Премиерот, Христијан Мицкоски денес изјави дека Владата планира ученички стипендии за наредната година, а во однос на новинарското прашање за најавата на Владата за помош на студентите за набавка на електронски уреди, изјави:
„250 евра за електронски уреди. Тие пари се предвидени во буџетот. Процедурата во рамките на Владата, односно Генералниот секретаријат е отпочната. Се дефинираат критериумите и нормално е дека чекаме да отпочне новата студентска година затоа што еден од критериумите е да студентите имаат заверен семестар. И ги чекаме овие бруцоши коишто сега ќе се запишат за да го заверат семестарот и да може да ги добијат тие 250 евра помош од државата за купување на електронски уреди. Така што веќе во септември месец, јас сум сигурен дека тоа ќе се случи“.
Тоа што ВМРО и оваа Влада ветуваат, во којашто се политичките партии ВРЕДИ, коалицијата ВРЕДИ, политичката партија ЗНАМ и нашата коалиција, додаде тој, тоа што ние го ветуваме, тоа го испорачуваме, но се разбира во зависност од приоритетите, бидејќи многу приоритети има, мора многу дупки и многу лоши работи од минатото да се санираат коишто ги наследивме.
„Така што еве, за овие година дена мислам дека успеавме многу од тие лоши работи, еден од тие е и овој објект, да ги санираме. Така што мислам дека последната бројка е на приватните и државните универзитети, некаде околу 55 илјади студенти, со заверка на семестар ќе може да ги користат овие 250 евра за набавка на електронски уреди од септември“, изјави Мицкоски.
Македонија
Тошковски најави поголема набавка на униформи за полицијата од онаа за специјалците: Спорната набавка е законска, но немаше доволно критериуми во тендерот

На нов тендер Министерството за внатрешни работи ќе бара униформи за 6.000 полицајци, најави денес министерот за внатрешни работи Панче Тошковски. За него не е спорно што мало модно студио и тукушто отворена фирма треба да испорачаат униформи за специјалната полиција за 3,8 милиони евра и вели дека набавката била спорна за јавноста не оти е незаконска туку поради што немало доволно критериуми во тендерот, па освен оваа, најави уште една, поголема набавка на униформи.
„ Оваа набавка која што да речеме беше спорна во јавноста, не од законски аспект туку од аспект на тоа што немало доволно критериуми во рамки на тендерската документација, е помалата набавка. Сега треба да следи поголема набавка која што се однесува на сите униформирани полициски службеници, не само на специјалните сили. Ако таа беше да речеме за бројка од 1000 луѓе, сега ќе следи набавка за бројка од 5-6.000 полициски службеници за кои ќе треба да се набави униформа“, вели министерот Тошковски.
Се надева дека најбрзо што може ќе бидат ефектуирани и едната и другата набавка. Министерот останува на ставот дека на полицајците им треба достоинствена униформа, а обидите да се осуети набавката, според него, се манипулација, растурање пердуви и обвинувања.
„Во јавноста имаше еден обид за девалвација на процесот за набавка на униформи за полициските службеници. Имам една фотографија која што ја има и претходно споделено во јавноста, а ја има и на мојата веб-страница, како беа облечени полициските службеници во рамки на една моја постеа, додека бев во техничка Влада. Едниот со фармерки, другиот со работничко одело, третиот со палто од татко му затоа што татко му бил полициски службеник. Срамота. Се надевам дека во текот на оваа година сите полициски службеници ќе добијат достоинствена униформа заради тоа што навистина ова што го имаме сега од аспект на униформа е катастрофа. И ќе го направиме. Осум години не набавиле униформа, ќе направиме и тоа. Осум години денар не вложиле во управните служби, го правиме и тоа. Нека продолжат да манипулираат, нека фрлаат пердуви и празни обвинувања. Суди македонскиот народ. Мудар е, гледа што се случува и за брзо време ќе си каже што мисли на локалните избори“, рече министерот Тошковски на пуштањете во употреба на обновените простории за вадење пасоши и лични карти во зградата на Македонската телевизија.
Македонија
Герасимовски: Од Капиштец почнува караванот „Се гледаме во маало“

Градоначалникот на Општина Центар, Горан Герасимовски, утрово на брифинг појадок со новинари најави дека караванот „Се гледаме во маало со Горан Герасимовски“ отпочнува денеска од населбата Капишец, а ќе трае до 4-ти јули.
Герасимовски потенцираше дека преку овој караван, граѓаните ќе се информираат за тоа што е реализирано во изминатите три ипол години, но исто така центарци ќе можат да дадат и свои идеи, сугестии и предлози за поубав Центар.
„Караванот почнува денеска и ќе трае до 4-ти јули. Заедно со граѓаните ќе креираме политики и идеи и ќе ги реализираме. Самиот караван почнува од населбата Капиштец, од детското игралиште кај Зебра. Со општинските служби ќе бидеме заедно со граѓаните и ги слушаме сите нивни предлози и идеи, она што го правиме во текот на годините преку буџетските форуми, истражувањата, анкетите. Нашата цел е да ги слушнеме центарци за нивните предлози и идеи. Се гледаме вечер во маало“, рече Герасимовски.