Македонија
„Меѓаши“ бара итни мерки за намалување на загадувањето на воздухот

Првата детска амбасада во светот „Меѓаши“ на Меѓународниот ден на човековите права – Правото на живот побара итни мерки за намалување на загадувањето, кое директно влијае врз здравјето на децата и нивниот живот.
Оттаму предупредуваат дека загадувањето на воздухот во урбаните средини е континуирано над европските стандарди и претставува алармантен проблем. Во 2019 година Македонија имаше највисока годишна концентрација на ПМ 2,5-честичките во Европа и 3.400 прерани смртни случаи како директна последица од загадувањето, додаваат од „Меѓаши“.
„Енормното аерозагадување во зимскиот период е проблем за 2/3 од децата во државата. Децата се особено ранливи на штетните ефекти од загадувањето на воздухот. Децата вдишуваат поголема количина воздух, а со тоа поголема количина и штетни супстанции. Тие се подложни на негативните ефекти од загадувањето на воздухот, особено за време на феталниот развој и во најраните години. Респираторните заболувања со години се на првото место во структурата на поединечните групи на болести кај децата, а медицинскиот кадар постојано апелира за негативните ефекти од загадувањето врз здравјето на децата. Децата истакнуваат дека, освен на нивното физичко здравје, аерозагадувањето се одразува и на ментално здравје, им го ограничува секојдневното функционирање и ги принудува да останат во своите домови. Тие се исто така загрижени за негативниот ефект на загадениот воздух врз нивните блиски и другите луѓе во државата кои имаат здравствени проблеми, како и за дополнителните здравствени трошоци како резултат на проблемите предизвикани од аерозагадувањето“, се наведува во извештајот на организацијата.
„Како се чувствуваат децата кога воздухот е загаден и како тоа влијае на нивниот секојдневен живот?
„Се чувствувам изнемоштено и омалаксано, ме боли стомакот“.
„Имам некои здравствени проблеми и загадениот воздух уште повеќе ми го попречува дишењето“.
„Порано немав проблем, но оваа зима имав проблем со дишењето. На моменти не можев да земам воздух и бев принудена да носам маска и цело време да одам на инхалација кај матичната докторка,чија амбуланта не е во близина на моето место на живеење, така што моите родители во тој период имаа многу повеќе дополнителни трошоци за мене и моето здравје“.
„Се чувстувам лошо. Мојот родител има хроничен бронхитис и многу лошо му влијае целата ситуација со воздухот и му наштетува на здравјето. Тоа исто така дополнително ме загрижува. Ми влијае и мене, постојано сум затнат и не можам да се издишам“.
„Депресивно“.
„Не се чувствувам среќно и понекогаш се вонемирувам“.
„Се чувствувам напнато и влијае негативно на мене“.
„Се чувствувам нездраво и немам желба за излегување на прошетки и слично“.
„Се чуствувам како да живеам во ѕвоно поради тоа што ретко изглегувам надвор и морам да носам маска“.
Во извештајот се предупредува дека покрај здравствените, аерозагадувањето има и сериозни економски последици. Така, анализите на Светската банка укажуваат дека аерозагадувањето ја чини државата од 500 до 900 милиони долари годишно.
„Во изминатите години беа донесени повеќе национални и локални стратешки документи за подобрување на квалитетот на воздухот. Повеќето од предвидените активности во нив се насочени кон минимални рестриктивни мерки во делот на сообраќајот и кон субвенции за промена на начинот на загревање на домаќинствата. Најголем дел од овие мерки не е спроведен, а само мал дел е во фаза на изработка/подготовка.
Македонија како потписник на многубројни меѓународни документи за заштита на човековите права, вклучително и Конвенцијата за заштита на правата на децата, има обврска да ги почитува, заштитува и унапредува условите за реализација на човековите права на децата. Оваа обврска бара државата да преземе соодветни законски, административни, буџетски, судски и други мерки во правец на целосна реализација на правата на децата. Во таа насока ја повикуваме државата да ги исполни обврските во однос на почитување на основното право, ПРАВОТО на ЖИВОТ воведувајќи ИТНИ мерки за намалувањето на загадувањето, кое диретно влијае врз здравјето на децата и нивниот живот. Децата имаат ПРАВО на ЖИВОТ! Бараме ИТНИ мерки за намалувањето на загадувањето на воздухот“, се заклучува во извештајот на „Меѓаши“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Алиу: Нашата цел се едноставни дигитални решенија со директна корист за пациентите

Министерството за здравство учествуваше на XXI Конгрес на лекари во организација на Македонското лекарско друштво, каде во фокусот на еден од панелите беше дигитализацијата и новите технологии во здравството.
Во рамки на Fireside Chat дискусијата „Solving Human Health“, министерот Алиу нагласи дека граѓаните денес се технолошки подготвени повеќе од кога било досега, што претставува основа и обврска за поголемо дигитално учество во здравствениот систем.
„Нашата цел е едноставни и практични решенија што ќе носат директна корист за пациентите: полесен пристап до податоци, навремени информации и сигурност дека нивните податоци се заштитени. Системот ‘Мој Термин’, апликацијата ‘Мое Здравје’ и идните национални мрежи за радиологија и телемедицина се чекор напред во таа насока. Верувам дека со зголемување на интероперабилноста, анализа на податоци и примена на нови технологии, ќе создадеме поефикасен и поправеден здравствен систем,“ истакна министерот Алиу.
Свое учество на оваа панел дискусија имаше и Далибор Фруниќ, извршен директор на СОРСИКС и експерт за дигитално здравство.
„Дигитализацијата на здравството во Македонија е на светско ниво и податоците кој постојат се богатство кое ќе овозможи напредни чекори во вештачка интелигенција и ‘data-driven decisionmaking’, за бенефит и на системот и на клиничка пракса“, рече Далибор Фртуниќ извршен директор на СОРСИКС и експерт за дигитално здравство.
На панелот беше истакната потребата од: целосна интероперабилност на системите и размена на податоци, поголема употреба на постоечките алатки за анализа и предвидување на потребите, воспоставување на национална радиолошка мрежа (PACS) и пилот проекти за телемедицина, глобална соработка со европски и меѓународни иницијативи.
Преку новите дигитални решенија ќе се овозможи поефикасно управување со листите на чекање, следење на епидемиолошки состојби и поголема ефикасност на скрининг програмите.
Министерството за здравство останува посветено на создавање на модерен дигитален систем кој ги става пациентите во центарот на здравствената заштита.
Македонија
Агелер по повод 30 години дипломатски односи: Македонија и САД покажаа што значи вистинско пријателство

Оваа година се одбележуваат 30 години од воспоставувањето на дипломатските односи (13 септември 1995) меѓу Република Северна Македонија и Соединетите Американски Држави. Во чест на три деценискиот јубилеј се спроведуваат и планираат низа активности во двете држави, а централниот настан се одржа вчера во Клубот на пратениците во Скопје.
На настанот се обратија министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, и амбасадорката на Соединетите Американски Држави, Анџела Агелер.
Министерот Муцунски во своето обраќање истакна дека одбележуваме три децении партнерство кое помогна македонскиот народ да стане посилен, послободен и поуспешен: „Од првите денови на независноста, македонскиот народ чувствуваше дека Соединетите Американски Држави стојат покрај него. Во клучни мигови таа поддршка беше одлучувачка. Особено ја паметиме одлуката од 2004 година за признавање на нашето уставно име – чин што остави длабока трага во срцата на македонскиот народ и потврди дека нашата демократија и нашата независност се важни. Нашата соработка доби институционална рамка со Декларацијата за стратешко партнерство од 2008 година, а во 2022 година во Вашингтон ја унапредивме со воспоставувањето на Стратешкиот дијалог – механизам кој отвора пат за подлабока соработка во безбедноста, економијата, енергетиката и образованието.“
Министерот потсети и на соработката во делот на одбраната и придонесот кон стабилноста и безбедноста:
„Денес сме и НАТО-сојузници. Заедничките цели и добрата координација потврдени на Самитот во Хаг, како и лидерството на претседателот Трамп, направија Алијансата да излезе уште посилна и пообединета. Македонскиот народ ќе продолжи да придонесува кон оваа заедница на слобода и безбедност. Горди сме на извонредната соработка на нашата Армија со Националната гарда на Вермонт, како и на учеството во меѓународни мисии и во Глобалната коалиција против тероризмот. Тоа е нашиот придонес кон светот – стабилност, партнерство и сигурност,“ додаде тој.
„Во време на глобални кризи – безбедносни, економски и општествени – пријателството со Соединетите Американски Држави е темел на стабилност и надеж,“ порача Муцунски, изразувајќи уверување дека и следните три децении ќе бидат години на доверба, надеж и напредок за македонскиот и американскиот народ.
Амбасадорката Агелер, од своја страна, потсети дека пред три децении Соединетите Американски Држави и Република Северна Македонија формализираа партнерство засновано на доверба и заедничко почитување на демократските вредности: „Од тогаш, заедно му покажавме на светот што може да се постигне со силина, компромис и трпелива решителност. И покажавме како изгледа вистинско пријателство и партнерство.“
Таа изрази уверување дека и во следните 30 години двете држави ќе продолжат да работат заедно во насока на продлабочување на ова вредно партнерство: „Ќе ги прошириме трговските врски, ќе се бориме против корупцијата, ќе ја модернизираме соработката во одбраната, ќе ја поттикнеме дигиталната трансформација и ќе продолжиме со изградбата на енергетската инфраструктура која обезбедува независност и раст.“
На свеченоста присуствуваа претседателката Гордана Силјановска – Давкова, претседателот на Владата Христијан Мицкоски, министри од Владата, претставници на дипломатскиот кор и истакнати општествени личности од различни сфери кои дале значаен придонес во развојот на партнерството и соработката меѓу двете држави во изминатите 30 години.
Македонија
СДСМ: За состојбата со депониите во Скопје виновни се кадрите на ВМРО-ДПМНЕ

СДСМ обвини дека Скопје е задушено во чад поради горење на депониите и дека граѓаните со сопственото здравје ја плаќаат цената на, како што велат, неспособноста и лагите на ВМРО-ДПМНЕ.
Од партијата посочуваат дека Даме Димитровски, советник на премиерот Христијан Мицкоски за животна средина и поранешен претседател на комисија на ВМРО-ДПМНЕ, воедно е и претседател на Управниот одбор на „Дрисла“.
„Ќе побара ли сега Мицкоски одговорност од него?“ прашуваат од СДСМ и додаваат: „ВМРО-ДПМНЕ имаше и директор на Дрисла – Јане Мицевски, човек без никакво соодветно искуство, магистер за туризам и менаџмент.“.
Тие потсетуваат дека со депонијата Вардариште со децении управувале градоначалници од ВМРО-ДПМНЕ, како и дека партијата и нејзините кадри пред четири години ветувале фабрика за селекција на отпад во „Дрисла“, затворање на Вардариште и „зелена зона“ со рекреативни содржини, но ништо од тоа не е реализирано.
„ВМРО-ДПМНЕ и Мицкоски не само што не решија ништо, туку ги оставија депониите да го трујат градот. Вината за еколошката катастрофа е кај нивните кадри и градоначалници,“ стои во реакцијата на СДСМ.