Македонија
МЖСПП: Малите и евтини сензори не даваат сигурни резултати за квалитетот на воздухот
Во врска со сè позачестената појава на набавка и мерења на квалитетот на воздухот со мали и евтини сензори, кои сè уште се далеку и од референтните и од индикативните станици, Министерство за животна средина и просторно планирање испрати објаснување зошто тие не може да бидат основа за мониторинг и оцена на квалитетот на амбиенталниот воздух.
„За разлика од мерењата што се вршат со Државиот мониторинг-систем за квалитет на воздухот (ДАМСКАВ), сè почесто во државава се шпекулира со податоци добиени од мерења со уреди, кои популарно се наречени сензори (Low Cost Sensors), кои не може да се земат предвид поради нивната голема мерна несигурност, дури ниту за индикативни мерења (примерот со Ѓорче Петров и Прилеп). Индикативни мерења се сметаат оние чиј критериум за квалитет на податоци е понизок од критериумот кој се однесува на фиксните мерења, a конкретно за ПМ 10 и ПМ 2,5 се оние што имаат до 50 отсто мерна неодреденост во споредба со референтната метода. Но, доста ретки се сензорите што може да имаат мерна неодреденост и до 75 отсто, а многу од нив не ни даваат информација за ова прашање ниту, пак, како е таа пресметана, што е најзначајно во целиот процес на мерење.
Мерењата со мобилните сензори покажуваат прилично нереални резултати поради тоа што сензорите имаат висока вредност на граница на детекција и не може со сигурност да се земат предвид измерените податоци. Резолуцијата при мерењето е различна и резултатите може да покажат разлика и до 1.000 пати. Друга причина за несигурноста на резултатите добиени од ваквите сензори е што тие имаат висока осетливост на промени на температурата и влажноста и кај нив се забележува заемна реакција на слични типови молекули. Тоа значи дека постои голема веројатност да не може да се разграничат разните загадувачки супстанции. Конверзиите од бројачите на честички во маса на ПМ се базирани на теоретски модел и мерениот сигнал зависи од многу фактори, како што е самиот облик на микрочестичката, бојата и густината, влажноста, индексот на рефлексија итн.“, соопшти Министерството.
Истовремено, се појавуваат и системи од сензори или таканаречени Smart Systems, кои претставуваат мрежа од сензори поставени на разни локации, но најчесто во близина на некоја референтна мониторинг-станица со мерни инструменти што работат според референтни методи. Сензорите постојано комуницираат меѓу себе, но и со референтната станица за понатаму да даваат резултати врз кои се врши корекција со помош на математички алгоритми, односно податоците од вистинските мерења од сензорите не се достапни и се затворени во т.н. Black Box. Повеќе информации за мерните методи и мерните инструменти кои се дел од ДАМСКАВ може да се најдат на следниот линк:
http://air.moepp.gov.mk/wp-content/uploads/2019/11/IstorijatDAMSKAV.pdf.
„Заклучокот е дека доколку квалитетот и точноста на податокот е од примарна цел, податоците од овие мобилни сензори не би требало да се земат предвид. Со тоа добиваме огромен збир од несоодветни податоци од извршени мерења со кои не може да се изработуваат ниту плански документи ниту, пак, тие може да се репортираат како валидни податоци.
Овие сензори може да бидат употребувани единствено за научни истражувања, но и тука треба да се внимава при анализа и користење на резултатите.
МЖСПП има воспоставено и систем на моделирање и изготвува тридневна прогноза на квалитетот на воздухот со користење податоци обработени со регионален модел SILAM, развиен од страна на Финскиот метеоролошки институт (FMI). Моделот обезбедува 72-часовна прогноза на аерозагадувањето на национално ниво за загадувачки супстанции ПМ 2,5, ПМ 10, СО2, НО2, СО и О3, кои се презентираат на веб-порталот за квалитетот на воздухот во РСМ. Презентацијата на резултатите што ги генерира моделот во прогностички режим беше воспоставена во соработка со стручните експерти од FMI во склоп на твининг-проект за квалитетот на воздухот. Значајно е да се нагласи дека обработката на податоците се врши во реално време на супер сервер во Финска за цела Европа, а на нашиот портал се прави визуализација на резултатите кои се однесуваат на подрачјето на државата со висока резолуција 10×10 км. Притоа, треба исто така да се нагласи дека моделирањето на квалитетот на воздухот носи голема несигурност. Особено кога станува збор за моделирање на концентрацијата на ПМ-честичките, што се должи на разните природни и антропогени извори на ПМ-честичките, како и локални извори на ПМ, кои не може да се земат предвид при моделирањето“, се додава во соопштението.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Со потпишување на „Декларацијата Скопје“ заврши Светскиот енергетски форум
Со потпишување на „Декларацијата Скопје“ заврши 14. Светски форум за одржлива енергија (IFESD-14), што во изминатите три дена го претвори Скопје во глобален центар на енергетскиот дијалог, идеи и визии за иднината. Претставниците на Обединетите нации и петте регионални економски комисии ја оценија организацијата како „беспрекорна“, а Македонија и Скопје како „вистински домаќини на светската енергетска сцена“.
Форумот обедини повеќе од 500 учесници од над 70 земји, со над 150 говорници кои преку 35 тематски сесии и панели донесоа идеи, решенија и конкретни чекори за иднината на глобалната енергетска транзиција. Потписниците на декларацијата се согласија дека патот напред бара регионална поврзаност, паметни инвестиции, дигитална трансформација и инклузивна енергетска транзиција што никого не остава зад себе.
Божиновска: „Од Скопје тргнува нов импулс на енергетска соработка, солидарност и визија“
Во завршното обраќање, министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, нагласи дека форумот претставува пресвртна точка за регионот:
„Во изминатите три дена, Скопје беше глобалната сцена на енергетската визија и дијалогот за одржлив развој. Она што го видовме овде беше движење на знаење, соработка и амбиција. Форум кој покажа дека кога институциите, науката, бизнисот и меѓународните партнери ќе седнат на иста маса – настанува промена.“
Божиновска истакна дека „Декларацијата Скопје“ е силна порака дека регионот не е само следбеник на глобалната транзиција, туку нејзин активен двигател:
„Горда сум што токму од Скопје, од срцето на Балканот, тргнува нов импулс на енергетска соработка, солидарност и визија. Ова е доказ дека Македонија може да биде платформа на идеи што го менуваат регионот. 14. Меѓународен форум за енергија и одржлив развој ќе остане запаметен како место каде што не само што зборувавме за иднината – туку ја започнавме. Да продолжиме заедно да ја градиме енергетската иднина што ја заслужуваат нашите граѓани“
Таа им се заблагодари на Обединетите нации, УНДП, партнерите и сите учесници за поддршката, додавајќи дека овој форум ќе остане запаметен како место „каде што не само што зборувавме за иднината – туку ја започнавме.“
Армен Григорјан: „Скопје покажа што значи глобална солидарност на дело“
Постојаниот претставник на Програмата за развој на Обединетите нации во земјава (УНДП), Армен Григорјан, изјави дека патот кон одржлива, сигурна и достапна енергија е јасен, но бара заедништво и визија:
„Потребна е политичка волја, глобална солидарност и посветеност. Во УНДП сме задоволни што заедно со Владата и Министерството за енергетика рударство и минерални суровини како и со регионалните комисии на ОН, работиме на дизајнирање политики, решенија за намалување на емисиите, инклузивност и подобрување на квалитетот на воздухот. Инвестираме во луѓето и во иновациите, со цел да испорачаме мерливи резултати кои граѓаните ќе ги почувствуваат дома, на работа и насекаде“, додаде Григорјан.
Дарио Лигути UNECE: „‘Декларацијата Скопје’ е сигнал на регионална амбиција и визија“
Дарио Лигути, директор на Енергетската дивизија на UNECE, изјави дека документот потпишан во Скопје ќе остане важна референтна точка во глобалните енергетски процеси:
„Декларацијата Скопје’ претставува силен сигнал за регионална и глобална соработка и амбиција. Таа ја потврдува нашата заедничка заложба за забрзување на праведната и инклузивна енергетска транзиција – транзиција што носи вистински напредок за луѓето, планетата и просперитетот.“
Заклучоците: паметни технологии, фер транзиција и зелени инвестиции
Во завршницата на документот се наведува дека потписниците ќе работат на:
· интегрирани и инклузивни енергетски политики,
· модернизација на електромрежите и дигитализација,
· вложувања во обновливи извори и фер транзиција,
· промовирање на зелено финансирање и родова рамноправност во енергетиката.
„Заедно можеме да го трансформираме глобалниот енергетски систем кој ќе обезбеди заштита на климатскиот систем, поттикнување на одржливи решенија и достапност до енергија и просперитет за сите,“ се наведува во завршниот дел на декларацијата.
14-тиот Меѓународен форум за енергија за одржлив развој (IFESD-14) се одржа во организација на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини на Република Северна Македонија, Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП) и петте регионални економски комисии на ОН – ECA, UNECE, ECLAC, ESCAP и ESCWA.
„Декларацијата Скопје претставува силен сигнал за регионална и глобална соработка и амбиција. Таа ја потврдува нашата заедничка заложба за забрзување на праведната и инклузивна енергетска транзиција – транзиција што носи вистински напредок за луѓето, планетата и просперитетот.“
Заедно можеме да го трансформираме глобалниот енергетски систем кој ќе обезбеди заштита на климатскиот систем, преку поттикнување нови, одржливи решенија, иновации, со крајна цел да обезбедиме достапност до енергија и просперитет за сите.“ вели Декларацијата Скопје во својата завршница.
14-тиот Меѓународен форум за енергија за одржлив развој (IFESD-14) се одржа во организација на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини на Република Северна Македонија, Програмата за развој на Обединетите нации – УНДП и петте Регионални економски комисии на Обединетите нации ((ECA, UNECE, ECLAC, ESCAP и ESCWA).
Македонија
Mицкоски: Скопје добива градоначалник кој ќе работи неуморно, вреден борец, човечен, личност со која ќе се гордееме сите
Скопје добива градоначалник кој ќе работи неуморно, вреден борец, посветен, човечен, личност која ќе направи да се гордееме сите, но и кој е свесен дека резултатите и испорачаните проекти се обврска, исто како и довербата, и дека погледите во него по изборите се вперени со двоен диоптер и многу цилиндри и ќе му се прати секој чекор и ќе се очекуваат брзи дејствија и резултати од него. Драги скопјани, токму овој човек, вашиот човек за главниот град, Орце Ѓорѓиевски, е доказ дека можат да се направат промени кога некој работи со срце, рече претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски на денешниот народен митинг во Скопје во рамки на изборната кампања под слоган „Вистинскиот избор! Твојот човек! Твоето место! За твојата иднина!“ за вториот круг од локалните избори во недела на 2 ноември.
Мицкоски посочи дека Ѓорѓиевски е човек што не ветува без да е сигурен дека може да исполни, и кој испорачува за граѓаните.
„И кога гледам што Орце направил за Кисела Вода, знам дека истиот дух, истата енергија и иста совесност ќе ја донесе во Скопје. И Скопје ќе влезе во една нова фаза на предвидливост и извршување на обврските. Орце е сериозен, приземен, прилично методичен карактер. Тој ќе го направи Скопје повторно да живее слободно и да дише слободно. Град каде што јавниот превоз нема да е изговор и да се прекршува врз суети и изговори, туку систем каде што пешачките премини значат безбедност, а не се руски рулет, каде што отпадот е ресурс, а не срам и загаденост“, рече Мицкоски.
Додаде дека Скопје бара управување, не експеримент и за Орце, Скопје е мрежа на животи и сега му треба вашиот јасен мандат за Скопје да стане град на ред, чистота, култура, лесно движење, рамно развиени општини и чесна локална економија.
Мицкоски исто така ги повика граѓаните да гласаат и за Сотир Лукровски во Карпош, за Дејан Митевски во Аеродром, за Ерџан Демири во Шуто Оризари, како и за Зоран Бајовски кој е во натпревар за прв човек за блиската општина до Скопје, Чучер Сандево.
„Ова е вистински избор. Затоа што е избор за секој ден, не само за изборен ден. Ова е избор за твој човек, човек што работи и кога нема камери. Ова е твоето место, град во кој не си гостин. Ова е за твојата иднина, да останат и децата, и соништата“, истакна Мицкоски.
Македонија
Мицкоски: Имаме историска шанса Кичево да биде симбол на соживот, а не на поделби
Христијан Мицкоски, претседател на ВМРО-ДПМНЕ, на денешниот митинг од пред платото на Филхармонија, се осврна и на Кичево, и кандидатот за градоначалник од редовите на ВМРО-ДПМНЕ. Според него, Кичево се наоѓа пред историска можност да избере градоначалник кој ќе ја промовира инклузивноста и соживотот меѓу сите. Мицкоски рече дека овој избор не е прашање на етничка припадност, туку на вредности и посветеност на сите жители на Кичево со цел градот да стане симбол на единство, прогрес и историска победа за сите.
,,Дваесет години таму немало градоначалник што ја носи нашата програма, нашите вредности, немало човек кој гледа за сите, туку гледал само самиот за себе си. Дваесет години градот беше под управување, кое често ги делеше луѓето по вера, народност или партија“, вели Мицкоски.
Мицкоски повика на единство меѓу сите заедници во Кичево, апелирајќи до Македонците, Албанците, Турците, Власите, Ромите, Србите и Бошњаците.
,,Вечерва испраќам од овде од Скопје порака до сите кичевчани и Македонци, и Албанци, и Турци, и Власи, и Роми, Срби, Бошњаци. Излезете во недела и гласајте за човекот што ќе биде градоначалник на сите! Да се обединиме околу идејата дека Кичево може да биде симбол на соживот, а не на поделби. Да ја направиме историјата вистина, првпат по две децении, Кичево да има градоначалник кој не прашува „чиј си“, туку „што можеме да направиме заедно“, додаде Мицкоски.
Тој истакна дека оваа победа ќе биде заедничка за сите граѓани на Кичево и дека Владата ќе го поддржува Кичево во напорите да го подобри животот на сите жители, и додаде дека оваа промена не е прашање на етничка припадност, туку на човечка посветеност.
,,Тоа ќе е заедничка историска победа на сите граѓани на Кичево, а ние како Влада ќе го помагаме Кичево максимално, во свои напори да го подобри животот на сите негови граѓани. И тука нема етничка приказна, туку сосема човечка димензија. Ова не е повик за етничко гласање туку за гласање за човек, за човек Македонец со сопруга Албанка, кои се пример за вредности и сила, човек кој ќе работи за сите, за своите кичевчани, ќе биде градоначалник буквално за сите и за Македонците, и за Албанците, ќе ги помага и ќе биде коректен, и за Турците, Ромите, Власите, Бошњаците. Со сите кои таму живеат без разлика на партија, етникум и верска определба. Тој е човек и ќе работи за Кичево“, посочи Мицкоски.

