Македонија
Мојсова-Чепишевска: Македонскиот јазик, литература и култура се факт и предизвик за светската наука

„Каква иронија на историјата, народот чии предци им го дале на Словените првиот литературен јазик, беа последни на кои им се призна јазикот како посебен словенски јазик, различен од соседните“. Ова го има забележано еден од најистакнатите странски слависти и македонисти на XX век, Реџиналд де Бреј. Ама заради идејата која довела до организација на оваа Конференција пред пет децении, а на која сме доследни и денес, историјата доби поинаков тек. Преку оваа Конференција непрекинато се покажува дека иако заради општествено-политичките околности, кодификацијата на нашиот, македонски литературен јазик се случи подоцна отколку на некои други словенски јазици, се успеа – научните заклучоци и вистини за македонистиката да го добијат своето место во славистичкиот свет и воопшто во науката. Славистиката денес е незамислива без македонистиката! Македонскиот јазик, литература и култура се факт и предизвик за светската наука.
Ова го истакна директорката на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при УКИМ Весна Мојсова-Чепишевска, на отворањето на 50. Меѓународна научна конференција.
Директорката потсети и на една од пораките на Мисирков, од 1914 година: „Македонија ќе биде самостојна и обединета земја. За тоа гарантираме ние, Македонците. Нас лошо не знаеја и лошо не знаат, но ние ќе се добереме до триумфот на нашето справедливо дело, до толку повеќе што тоа не е во спротивност со ничии интереси“.
„Денес, кога тогашна убеденост на Мисирков, на извесен начин веќе е потврдена, и кога за нашата земја, за нашиот јазик, литература и култура добро знае сета славистика и филологија, не само ние, туку и странските македонисти, балканисти и слависти гарантираат за присуството на македонистичките научни вистини во светот. И тоа и со трудовите што во децениите наназад биле презентирани на оваа Конференција, ама и со трудовите што се дел од обемната програма на ова јубилејно, 50. нејзино издание“, нагласи Мојсова-Чепишевска.
Потврда дека е така како што посочи, ќе биде и обемната библиографија во која ќе бидат претставени сите научни трудови од овие 50 години Меѓународна научна конференција, на која се работи во соработка со НУБ „Св. Климент Охридски“.
На отворањето на Конференцијата, директорката на МСМЈЛК при УКИМ потсети и на стихови на Шопов: „Таа агонична бучава, тој продорен крик на светот / измешан од најчиста вселенска светлина, / од мака и радост на породилно раѓање и агонија / се шири и искачува на вишини до недоглед, / и од тие вишини го гледа својот иден свет, / а во него и Mакедонија.“
„Ако во овој период на динамични случувања во светот, Ацо Шопов преку поетска слика требаше да ја претстави сегашноста, најверојатно тоа повторно ќе го направеше со овие стихови. Ама и среде таа агонична бучава, денес, светот ја гледа таа, Мисиркова и Шопова Македонија, и преку она што произлегувало и произлегува од оваа Научна конференција – од овие вишини крај Охридското Езеро. Денес, и ние, и славистиката и филологијата воопшто, токму од овде, од овие вишини го гледаме светот“, порача Мојсова-Чепишевска.
Конференцијата ќе трае до 3 септември, со околу 70 пријавени учесници кои своите нови научни согледби од областа на македонистиката ќе ги презентираат на одделни сесии за јазик и за литература и култура.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Граѓаните ќе можат од својот дом да симнат и испечатат документи, наместо да одат на шалтер

Со гордост сакам да ви соопштам дека вчера, на Комисијата за транспорт и дигитална трансформација, 4 клучни закони кои се однесуваат на дигитализација на државните служби и услугите кон граѓаните, го поминаа првиот собраниски филтер, изјави Тони Јаревски, пратеник на пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ.
Станува збор за Законот за електронски комуникации, Законот за безбедност на мрежи и информациски системи, Законот за архивски материјал, како и Законот за електронски документи и електронска идентификација.
„Со ова, Собранието даде зелено светло за владата да ја направи најтемелната трансформација на односите, односно начинот на кој комуницираат граѓаните и државните органи. Со овие реформи, граѓаните ќе можат од својот дом да симнат и испечатат документи кои ќе имаат правна важност еднаква како оние издадени на шалтер, документи кои ќе содржат QR-код како безбедносен елемент и доказ за автентичност“, рече Јаревски.
Тој додаде дека се воспоставува и целосен инспекциски надзор над дигиталните услуги, со јасно утврдени 22 задолженија на инспекторите кои ќе дејствуваат под капата на новото Министерство за дигитализација односно за дигитална трансформација.
„Предвидените глоби за институциите што нема да ги прифатат дигиталните документи се јасен сигнал дека дигиталната реформа не е опција, туку обврска“, рече Јаревски.
Тој додаде дека ќе следи јавна расправа за овие закони со цел во овој, како што рече, сериозен државен зафат да се вклучи експертската и стручната јавност.
Македонија
Успешно изведени две трансплантации на коска од починат донор на Клиниката за ортопедски болести

На Клиниката за ортопедски болести успешно се изведени две сложени трансплантации на коска од починати донори, со што продолжува примената на современи и високоспецијализирани медицински интервенции во областа на ортопедија и трауматологија во нашата земја, соопштија од Министерството за здравство.
Во првиот случај, е извршена операција на коскена циста кај 45-годишен пациент. Интервенцијата ја спроведе стручен тим, во состав: проф. д-р Милан Самарџиски, доц. д-р Александар Трајановски, д-р Билјана Лазарова, специјализант по ортопедија, анестезиолог д-р Марина Темелковска, инструментарка с. Кристина Реџеп, помошник инструментар д-р Оливера Лазаревска, сестра анестетичар Гордана Захариева и болничарка Снежана Тодоровска.
Втората трансплантација беше изведена кај 65-годишна пациентка со дијагностициран гигантоцелуларен тумор на дисталниот дел од радиусот на десната подлактица. По претходно направена биопсија е заменето туморското ткиво со здраво коскено ткиво од донор. Интервенцијата ја водеше специјалист ортопед и супспецијалист трауматолог д-р Резеарт Далипи, заедно со тимот: д-р Маја Неделковска, специјалист ортопед, д-р Симона Карапанџевска, специјализант по ортопедија, д-р Искра Шојлевска–Јовановска, специјализант по ортопедија, анестезиолог д-р Јадранка Зафировска, анестетичар Мерита Рамадани, инструментарка Оливера Лазаревска, помошна инструментарка Сања Тодоровска, радиолошки техничар Силвана Стојковска и болничар Сејнур Идриз.
Двете интервенции се реализирани во соработка со д-р Милена Богојевска Доксевска, болнички координатор за ортопедија и одговорна за ткивната банка.
„Огромна благодарност до сите членови на тимовите вклучени во трансплантациите, како и до семејствата на донорите. Зајакнување на знаењата и вештините, следење на современите европски трендови и воведување нови методи во трансплантологијата, се нашиот постојан императив“, истакна проф. д-р Билјана Кузмановска, национален координатор за трансплантација.
Македонија
Утре започнува уписот во средно образование во учебната 2025-2026 година

Министерството за образование и наука потсетува дека утре започнуваат уписите во средните училишта во учебната 2025-2026 година. Пријавувањето е електронски и се спроведува преку порталот e-uslugi.mon.gov.mk, каде учениците се најавуваат со сопствените кориснички сметки на schools.mk.
Првото пријавување трае од 14 до 17 јуни, а второто е на 30 јуни. Конечните ранг листи по двете пријавувања, училиштата ќе ги објават на 2 јули.
Како и во изминатите учебни години, учениците ќе треба да достават хартиени документи до училиштата, а се прават напори од следната година процесот целосно да се дигитализира, велат од МОН.
Конкурсот со слободни места е објавени на овој линк.