Македонија
Најавени законски измени за поголема безбедност на новинарите

На 24 ноември се одржа вебинар на тема: „Изменување и дополнување на Кривичниот законик: Решение за зајакнување на безбедноста на новинарите“ во организација на Здружението на новинарите на Македонија (ЗНМ) и заедничката акција на ЕУ и Советот на Европа „Слобода на изразување и слобода на медиумите во Северна Македонија (ЈУФРЕКС)“.
Главниот заклучок од настанот беше дека само преку конкретни измени на Кривичниот законик со давање надлежност на Обвинителството да постапува по службена должност и преку зголемување на казните кон напаѓачите системски ќе се подобрат безбедноста и политиката на неказнивост кон новинарите и медиумските работници. Додека се одвиваше настанот, се одѕва Министерството за правда на социјалните медиуми со укажување дека Кривичниот законик, заедно со ЗНМ и новинарскиот Синдикат, набргу ќе биде ревидиран со цел зголемување на безбедноста на новинарите. Во објавата Министерството дополнително забележа дека новите закони не се толку потребни колку што е нужно поефикасно постапување од страна на надлежните институции за истрага и санкција на нападите кон новинарите.
На вебинарот учествуваа триесетина учесници, и тоа група новинари, претставници од Владата и Министерството за правда, Советот на Европа, од Основното јавно обвинителство и адвокати што застапуваат новинари пред судовите. Свое видеообраќање имаше Бојан Маричиќ, министерот за правда, а во воведниот дел имаше и говор на Патрик Пенинкс, раководител на секторот за информатичко општество, од Советот на Европа. Исто така, учество на вебинарот имаше и Сашо Рајчев, шефот на Основното јавно обвинителство во Скопје со новинари што ја следат проблематиката на безбедност, како и странски експерт во делот на медиумското право.
Една од целите на овој настан беше да се дебатира за начините како да се изнајдат решенија за институционална заштита на новинарите и медиумските работници, а со тоа и да се придонесе во процесот на консултации предводени од Министерството за правда за измена на Кривичниот законик.
Министерот Маричиќ во своето излагање потенцира дека Министерството за правда веќе почнало постапка за изготвување нов кривичен законик со бараните измени, во кој ќе бидат вметнати и кривични дела со кои ќе се подигне нивото на заштита на новинарите, но и општо на медиумските работници. „За изготвување квалитетен текст во законот веќе одржавме состанок со претставниците од новинарската фела и новинарските здруженија, вклучително и Здружението на новинарите на Македонија и Синдикатот. Нивните предлози, секако, се добредојдени бидејќи само преку отворен дијалог токму со новинарите ќе можеме да донесеме нов закон кој дополнително ќе ги заштити слободно да си ја извршуваат одговорната работа, а сите оние што ќе се обидат да ги заплашуваат или, пак, физички и вербално да ги напаѓаат новинарите, односно медиумските работници, ригорозно да се казнуваат“, истакна министерот Маричиќ.
Патрик Пенинкс од Советот на Европа упати честитки за овој мултилатерален процес помеѓу важно засегнати страни, власта, министерствата и новинарите. Тој истакна дека досега сме биле навикнати за вакви важни теми на унилатерални решенија, кои се покажале дека биле нефункционални. „Ја поздравувам иницијативата за ваков тип на вебинар каде имаме можности заеднички да дискутираме за имплементацијата на Кривичниот законик во Северна Македонија и да ги идентификуваме оние специфични одредби во законот, кои би ги уредиле и унапредиле гаранцијата и безбедноста на новинарите. Како што се зголемува бројот на закани годишно, притисокот врз новинар(к)ите се продлабочува. Овој облик на притисок доби и специфични родови нијанси во нападите против новинарките, кои се покажаа претежно родово пристрасни, како онлајн така и офлајн. Поради тоа, силно верувам дека во ваквата заедничка дискусија со вас, засегнатите страни и странските експерти, ќе отвориме заеднички дијалог во интерес на унапредување на правната заштита на новинарите и новинарството во Северна Македонија“.
Претседателот на Здружението на новинарите на Македонија, Младен Чадиковски, во своето обраќање потенцира дека новинарите и медиумските работници играат клучна улога како чувари на јавниот интерес, а новинарската професија е важен дел на секое демократско општество. „Актуелниот тренд на напади врз новинари воопшто не ми се допаѓа, ми се чини дека влегуваме во една фаза на демократска рецесија, уште повеќе што европерспективите на глобален план, поради проблемот со Бугарија, се затвораат. Не би сакале да видиме ретроградни процеси, а овој тренд упатува на тоа. Важно е да се истакне дека неказнивоста неминовно води кон самоцензура или цензура, го ограничува просторот за слободни медиуми и ја лишува јавноста од правото да биде информирана“, додаде Чадиковски.
Филјана Кока, новинарка од МРТ, додаде „потребни се нови и соодветни законски одредби и нова клима погодна за медиуми што ги поддржуваат демократските процеси. Властите беа и се повикани да се вложат во креирање безбедност за новинарите да може слободно и независно да си ја вршат својата работа, без да биде извршен каков било притисок за тоа што известуваат, ЗНМ и новинарите нема да се откажат од тоа“.
Васко Маглешов, новинар од „Призма“/истражувачки онлајн-медиум, во својот панел потенцира дека е потребна едукација на идните судии и јавни обвинители да бидат сензибилизирани за значењето на новинарската работа со тоа што во рамките на обуките би се вовеле, односно прошириле, предметни програми за слобода на говор и изразување и за важноста на новинарската професија во демократските процеси.
Шефот на Основното јавно обвинителство, Сашо Рајчев, исто така еден од панелистите, во своето обраќање на вебинарот ја истакна поддршката на овој процес од страна на Обвинителството и даде кус осврт на одговорите на кривичното право за заштита на новинарите во Северна Македонија. Рајчев потенцира дека за суштински да се направат промените, потребно ќе биде да се зголемат ресурсите на Обвинителството.
Во својство на меѓународен експерт, Џонатан Прајс, адвокат во Doughty Street Chambers, Велика Британија, во своето излагање сподели неколку компаративни случаи од адвокатската пракса во контекстот на безбедноста на новинарите. Тој потенцира дека проблемот не е во самите закони, туку во нивната имплементација. На крајот, препораката е дека потребни се едукација и ревидирање на целокупните елементи на правосудниот систем и секако заеднички здружено дејствување од страна на сите засегнати страни.
Вебинарот беше организиран од страна на Здружението на новинарите на Македонија во рамките на акцијата која е дел од „Horizontal Facility за Западен Балкан и Турција II“, заедничка програма на ЕУ/Советот на Европа, имплементирана од Советот на Европа, која има цел да им асистира на корисниците во регионот на Западен Балкан и Турција во усогласувањето со стандардите на Советот на Европа и acquis на Европската Унија во рамките на процесот на нејзино проширување, онаму каде што тоа е применливо.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Цветан Димов има по 100.000 возила дневно и итно ќе го направи со шест ленти, Ѓорѓиевски ги повика чаирчани масовно да гласаат

Проширување на улицата Цветан Димов во Чаир ќе биде еден од првите проекти на Орце Ѓорѓиевски, кандидатот на ВМРО-ДПМНЕ за градоначалник на Скопје, доколку биде избран. Денес на чаирчани им вети булеварско решение за улицата која е едно од најтесните сообраќајни грла на Скопје која место да се помине за пет минути, поради метежот од паркирани автомобили и пешаци, се вози по половина час.

Сообраќајниот метеж овде одамна го надмина прагот на издржливост, рече Ѓорѓиевски
„Првиот и најзначаен проект за оваа општина е изградбата на булеварот Цветан Димов. По години одлагање по изборите конечно ќе се почне со реализација на овој проект кој претставува главна сообраќајна артерија што го поврзува Чаир со центарот на главниот град. Денес на овој потег дневно се движат по околу 100.000 возила бидејќи тука минуваат возачи од Чаир, Бутел и Шуто Оризари. Три општини кои се силно зависни токму од овој булевар. Сообраќајниот метеж овде одамна го надмина прагот на издржливост, а воедно носи и големи безбедносни ризици. Согласно проектот од мојата програма за Скопје овој булевар ќе биде изграден со шест коловозни ленти, велосипедски патеки, тротоари, зеленило и современо осветлување со што ќе се реши хроничниот хаос, но уште поважно, ќе се подобри безбедноста на сите учесници во сообраќајот“, рече Ѓорѓиевски.
Проектот за уредување на Цветан Димов објасни дека е дел од неговата стратегија „Визија нула несреќи“, преку која до 2030 година Скопје ќе редизајнира 50 критични улици и крстосници применувајќи европски стандарди за урбана безбедност.
Освен булеварот, Ѓорѓиевски најави и изградба на катна гаража.
„Паралелно со булеварот ќе почнеме и изградба на монтажна катна гаража кај трговскиот центар „Чаирчанка“ непосредно до нас. Со години наназад овој дел од градот се соочува со драматичен недостиг на паркинг места. Со новиот монатжен систем ќе добиеме решение кое е брзо, функционално и безбедно без дополнително оптоварување на јавниот простор како што е во моментов. Оваа гаража ќе понуди зголемен капацитет и уредено паркирање со што ќе се растовари околината и ќе се подобри квалитетот на животот во овој густо населен дел во Чаир“, рече Ѓорѓиевски.
Доколку биде избран за градоначалник Ѓорѓиевски рече дека овој проект ќе го почне веднаш по ребалансот на буџетот, што, пак, ќе му биде прва обврска во Град Скопје.
Проширувањето на Цветан Димов ќе го почне истовремено со пристапите за подземната сообраќајница на „Лимак“ како приоритети за кои веќе има проекти.
„Верувам дека граѓаните ќе ми дадат поддршка, не за да победам во првиот круг туку за да не губиме две до три недели, затоа ги повикувам граѓаните масовно, референдумски да излезат. Пред нас имаме зимски период во кој ќе мора за некои процеси веднаш да реагираме и да ги доведеме во нормална состојба“, повика Ѓорѓиевски.
Најавите за проширување на Цветан Димов не се ништо ново за чаирчани оти ги слушаат секои избори. По изборите во 2021 година дури имаше и обид да почне реализација на проектот, но кога дојде до фаза да се преговара за експропријација на голем дел од дуќаните кои треба да се урнат за да се прошири улицата активностите запреа, а Град Скопје под водство на Данела Арсовска ги пренамени предвидените средства за други проекти и долгови.
Последна инвестиција на Град Скопје на оваа улица, беше бетонската ограда поставена во мај 2021 година кога градоначалник на Скопје беше Петре Шилегов. Бетонската ограда се покажа исклучително функционална оти, онаму каде што ја има, не може да се врти полукружно, а значително го намали и бројот на пешаци кои претрчуваа насекаде. Пешаци и сега има, но за да ја преминат улицата мора да ја прескокнат бетонска ограда. Арсовска, на почетокот на мандатот најави дека ќе ја вади, но проектот за проширување беше одложен, а оградата остана.
Македонија
СДСМ: Половина од министрите на Мицкоски имаат бугарски пасоши

ВМРО-ДПМНЕ може секој ден да го пушта редовниот лажго, Бране Петрушевски, може да штанца соопштенија со лажни обвинувања за СДСМ ама не може да побегне од вистината: половина од министрите на Мицкоски имаат бугарски пасоши, а тој и неговите соработници се заплеткани во бугарски бизнис интереси, реагираат од СДСМ на обвинувањата на Бране Петрушевски.
„Тие водат фирми во Бугарија, прават зделки за лична корист и додека се богатат, граѓаните ги оставаат во сиромаштија. Да потсетиме, фотографии од ручеци и средби со бугарскиот олигарх Волканов има Христијан Мицкоски, нема Венко Филипче. Токму Волканов, кој ја загадува Крива Река е пријател на Мицкоски, не на СДСМ. Токму во неговите фирми директори се функционери на ВМРО-ДПМНЕ. Тоа се нивните вистински интереси, тоа се нивните вистински бизнис зделки. СДСМ се бори за државата а ВМРО-ДПМНЕ за своите бизни интереси, тоа е голема разлика“, се наведува во реакцијата.
Македонија
Петрушевски: Венко Филипче со бугарските фирми со бонбона бизнис за Бугарија

Венко Филипче со бугарските фирми со бонбона бизнис за Бугарија. Венко Филипче со резолуцијата прави бонбона бизнис за Бугарија, но отвора и пат за нови зделки негови и на Заеви во таа држава, кои одамна ги имаат, изјави Бране Петрушевски, пратеник на ВМРО-ДПМНЕ.
„На 18 ноември 2022 година Венко Филипче во Бугарија ја формирал фирмата Пауер АИ8 ЛТД (POWER i8 Ltd). И истата ја регистрирал на адреса со фирмите на Заеви, меѓу кои и Гомасидра, каде завршија 9 милиони евра од јагленот за РЕК Битола. Заеви, заедно со Филипче откако свртеле 9 милиони од јагленот преку бугарските фирми во Македонија во Дојран направиле фирма за производство на струја од фотоволтаици. Дали овие пари кои ги извадиле од РЕК Битола дел ги внеле во бизнис со струја во Македонија, а другиот дел го вртат по светот?“, праша тој.
Петрушевски тврди дека за сите овие операции Филипче и Заев ја користеле Бугарија.
„Што и должат на Бугарија? Или пак отвораат пат за нови зделки во иднина па преку бонбона бизнисот со резолуцијата сакаат да ја покажат нивната кооперативност и подготвеност за идни трговии со државните интереси?“, праша тој.