Македонија
Одбележан Светскиот ден на борба против дијабетесот

„Дијабетесот не е само инсулин и боцкање. Дијабетесот е главна причина за срцеви заболувања, инфаркти, слепило, откажување на работата на бубрезите и ампутација на долните екстремитети. Еден од двајца заболени од дијабетес е недијагностициран. Раната дијагностика и лекување се клучни моменти во спречувањето или одложувањето на животнозагрижувачките компликации.“
Ова се само мал дел од заклучоците што се донесоа на денешното одбележување на Светскиот ден на дијабетесот, во организација на Сојузот на здруженија на дијабетичари, со поддршка од Министерство за здравство, здруженија, институции и компании. Настанот се одржа во Деканатот на Медицинскиот факултет во присуство на голем број директори на здравствени установи, медицински лица и поддржувачи на заболените од дијабетес.
„Веќе немаме инсулинска криза, имаме и најнови генерации инсулин, имаме игли со различни димензии, кои, за жал, несоодветно се распределуваат низ инсулинските аптеки. Ова мора да го решиме. Воведовме нови ГЛП-1 агопнисти и ДПП-4 инхибитори. Очекуваме да се прошири листата на орални антидијабетици со нови терапии, како превенција од дијабетес. Добивме зголемен број инсулински пумпи, но немаме доволно обучен медицински кадар за истите пумпи да ги вградат на пациентите. Светските статистики велат дека еден од пет здравствени работници не се доедуцирани за дијабетес. Листата на пациенти што чекаат инсулински пумпи е огромна. И тоа не само деца, пумпи заслужуваат и малку повозрасните, како и оние што планираат да формираат семејства, а имаат потреба од инсулинска пумпа и сензори. Најголем проблем и понатаму ни остануваат глукометрите. Се обидовме заеднички да ги дефинираме стандардите и критериумите за глукометрите. Нема да се откажам од борбата додека не добијам глукометар што навистина ќе ги задоволува светските стандарди, кои се движат во правец на дигитална самоконтрола во домашни услови, преку која ќе им се олесни работата и на нашите доктори“, се осврна на проблематиката Бојан Киров, претседател на Сојузот на здруженија на дијабетичари на Македонија.
Како признание за континуираната поддршка на лицата со дијабетес и придонесот кон унапредување на квалитетот и достапноста на третманот, пациенти кои живеат со дијабетес цели педесет години му доделија посебна Плакета со благодарност за континуирана поддршка за лицата со дијабетес на министерот за здравство, доц. д-р Венко Филипче.
Тој во своето кратко обраќање потенцираше дека Министерството за здравство е целосно посветено на обезбедување најквалитетен третман за сите пациенти со дијабетес мелитус и сите лица на инсулинска терапија се соодветно снабдени со инсулин, нагласувајќи дека грижата за лицата со дијабетес и обезбедувањето соодветна инсулинска терапија е врвен приоритет на Министерството за здравство.
„Ова е еден значен сегмент од нашиот здравствен систем. Ние во овој изминат период се обидовме да започнеме да имплементираме процеси кои ќе значат превенција, рано откривање, соодветно третирање на дијагнозите, согласно светските здруженија. Еден сегмент од реформата во здравството, во периодот што следи, како дел од обврските на матичните лекари, што ќе им биде вметнат дури и во договорите, е рано препознавање на симптоми кај деца, доколку има сериозна индикација и дијагностички постапки за рано откривање на дијабет. А во следните нивоа на лекување. Мислам дека навистина заеднички постигнавме многу во изминатиот период, посебно со оригиналните инсулини, ги нема веќе тие проблеми за контролата на гликемијата, на компликациите што произлегуваа од дијабетесот. Се зголеми буџетот на програмата и се донесоа три нови инсулини, два нови анализи, значајно е подобрена контролата на третманот кај дијабетот како болест. Сега веќе зборуваме за поставување европски стандарди, нешто што не беше претходно замисливо. Во таа насока се водевме и при изработувањето на Стратегијата за дијабет. Планираме да почнеме со ревитализација на сите центри за дијабет ширум државата, со огромна поддршка од фармацевтскиот сектор“, потенцираше министерот Филипче.
Меѓу присутните беа и претставници од Клиниките за ендокринологија, Очни болести, Кардиологија, Нефрологија, како и претставници на повеќе агенции за лекови и медицински помагала.
„За дијабетесот кажани се многу вистини, но крајниот заклучок е дека сите ние, целата заедница, треба да се ангажира и да делува превентивно од најрана возраст на нашите деца, преку различните начини на превенција, посебно во начинот на исхрана и во начинот на живеење, преку многу физички активности. Соработката на Фондот за здравствено осигурување и ‘Малмед’ и секако лекарите кои го поврзуваат овој синџир, може да ги даде посакуваните резултати“, изјави Висара Риза, директорка на Агенцијата за лекови и медицински помагала „Малмед“ – Скопје, добитничка на специјална благодарница за поддршката и посветеноста во обидите за унапредување третманот на лицата со ова заболување.
Сериозните прашања отворени на оваа манифестација своето заокружување го имаа со еден сосема симпатичен гест, кога човек од публиката стана и изјави дека со децении живее со дијабетес, а потоа со прстен ја побара за сопруга својата партнерка, која педесет години живее со оваа состојба.
Овогодишните активности, покрај централниот настан вклучија и рекреативен сегмент во кој лицата со дијабаетес, но и многу пријатели и поддржувачи се вклучија и беа дел од рекреативното искачување до средно Водно.
(ПР текст)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Викендов прскање против комарци во Скопје

Градот Скопје ги известува граѓаните дека на 28 и на 29.06.2025 година (сабота и недела) во раните утрински часови ќе се реализира авионска дезинсекција против возрасни форми на комарци, а на 30.06.2025 година (понеделник) ќе почне терестрична дезинсекција против возрасни форми на комарци.
Терестричната дезинсекција против возрасни форми на комарци на подрачјето на градот Скопје ќе се реализира од 30.06 (понеделник) до 03.07.2025 (четврток), во периодот од 22.00 до 03.00 часот, наредниот ден.
Доколку временските услови не го дозволуваат вршењето на дезинсекцијата, дезинсекција ќе се изврши првиот нареден ден, кога временските услови ќе бидат поволни, во истиот термин.
Се известуваат пчеларите навремено да ги преземат потребните мерки за заштита на пчелите.
Македонија
Усвоена Декларација за одбрана на професионалното новинарство на годишното собрание на ЗНМ

Здружението на новинарите на Македонија (ЗНМ) на 26 јуни 2025 година во Скопје го одржа своето редовно годишно неизборно собрание, на кое едногласно беше усвоена Декларација за одбрана на професионалното новинарство. Со оваа декларација, ЗНМ упати јавен апел до политичките чинители, институциите и јавноста за почитување на слободата на медиумите и улогата на новинарите.
Во документот се повикува на воздржаност од навреди, дисквалификации и напади врз новинарите, се бара обезбедување на услови за нивно непречено и безбедно работење, а се потсетува и дека секој притисок врз медиумите претставува закана за демократските процеси. Особено внимание е посветено на претстојните локални избори, при што ЗНМ апелира јавноста да ја препознае важноста на независното новинарство во време на зголемена политичка чувствителност.
Собранието претставуваше можност за критичка евалуација на реализираните активности и зацртување на приоритетите за наредниот период. Претседателот на ЗНМ, Младен Чадиковски, во своето обраќање истакна:
„Наш приоритет отсекогаш бил и останува подобрување на условите за работа на новинарите, обезбедување законска и институционална заштита, унапредување на транспарентноста на јавните политики и поддршка на независното новинарство. Ова се наши заеднички предизвици кои бараат заедничка посветеност, упорност и меѓусебна доверба. Ви благодарам за довербата и ве повикувам и понатаму заедно да се бориме за достоинствено и слободно новинарство.“
Во рамките на работниот дел од собранието беа презентирани и извештаите за работата на телата на ЗНМ во 2024 година. Присутните членови изразија поддршка за натамошно засилување на активностите на Здружението, особено во контекст на зголемените притисоци и ризици со кои се соочува новинарската фела.
ЗНМ во изминатата година спроведе над 30 обуки и настани во Скопје и регионалните центри, со повеќе од 450 учесници. Темите опфатија истражувачко новинарство, етика, дигитална безбедност и вештачка интелигенција во медиумите. Со „ТАЈМ Академијата“ и летниот камп за млади новинари, се обезбеди континуирана поддршка и мотивација за новата генерација медиумски работници.
Во 2024 година беа пријавени 4 физички напади врз новинари, а ЗНМ обезбеди бесплатна правна помош во 66 случаи и психолошка поддршка во 11 случаи.
Беше презентиран и Годишниот извештај за слободата на медиумите и безбедноста на новинарите, како и Индексот за безбедност за 2024 година, подготвени во рамки на регионалната мрежа SafeJournalists. Извештајот укажува на умерен напредок, но нотира и постојани предизвици – како што се бавните судски процеси, економската несигурност, автоцензурата и порастот на онлајн закани и SLAPP тужби.
На собранието беа презентирани и резултатите од проектот „Заштита на слободата на изразување и независноста на медиумите“, поддржан од Европската Унија. Беа истакнати стратешките приоритети на ЗНМ – солидарноста меѓу новинарите, поддршката за младите, развој на тематски секции и подобрување на правната и медиумската средина преку застапување и кампањи.
Членовите активно се вклучија во дискусијата со конкретни предлози за натамошно подобрување на состојбата во медиумскиот сектор и улогата на новинарите во заштита на јавниот интерес.
Македонија
Oписни оценки само во електронскиот дневник, Јаневска вели ги ослободиле наставниците од административни обврски, за да се посветаат на суштината

Во време на забрзана дигитализација на образованието и воопшто на општеството, нема потреба наставниците да пополнуваат едни исти податоци на две различни места. Донесовме одлука отсега да не внесуваат описни оценки во главната книга, со оглед дека еднаш тие податоци се наведени во електронскиот дневник и одлуката е поздравена од 24 илјади наставници, рече министерката за образование и наука Весна Јаневска одговарајќи на пратеничко прашање во Собранието.
„Административното работење ќе се одвива во дигитална форма и тоа е голем чекор во образовниот систем и во работeњето на наставниците, кои всушност тоа и го чекаа од нас како нова владина гарнитура. Ова можело да се сработи и досега, да се овозможи податоците електронски да се преземаат од е-дневникот, но не било сработено од претходните министри“, рече Јаневска.
На прашањето зошто се менуваат правилниците за ангажирање на образовни асистенти, посочи дека во државата постои недостиг на ваков кадар и затоа се проширува нормативот со звања со кои стручни лица можат да се пријавуваат на конкурсите.
„Со измените на правилниците, за образовен асистент може да аплицира лице кое стекнало звање специјален едукатор и рехабилитатор, педагог, психолог, социјален работник, социјален и рехабилитациски педагог, социолог, семејнолог, наставник по одделенска настава, односно лице кое ги исполнува условите за наставник во одделенска настава и наставник по предметна настава со завршено образование и со стекнати најмалку 240 кредити или завршено најмалку високо образование со траење од четири години“, информираше Јневска.
Напомена и дека сите образовни аситенти пред да се вклучат во обрзовниот процес на учениците со попреченост, ќе посетуваат обуки и курсеви, кои како што посочи, во минатото ги немаше