Македонија
Од Бучковски, преку Груевски и Ставрески до Бектеши – кој сè потпишувал за рудниците во струмичко
Еден месец откако ѝ предложи на Владата спојување на концесиите за рудници во струмичко без да ја извести јавноста за тоа, министерот за економија Крешник Бектеши денес во детали објасни зошто морал да предложи спојување. Со имиња и презимиња кажа кој сè потпишувал и давал позитивни мислења за отворање на рудниците за бакар и злато од 2005 година сè до пред еден месец, кога тој предложи, Владата изгласа спојување на концесиите, а вчера, по притисокот од јавноста и изјавите на некои министри дека се изманипулирани, Владата ја поништи одлуката за спојување на концесиите.
Еден и пол час министерот Бектеши набројуваше потписници на документи и ги образложуваше постапките за рудниците од кои може да се заклучи дека сите влади од 2005 година, вклучително и сегашната, сè што направиле досега било во корист на инвеститорот на рудниците наспроти огромниот, континуиран револт на жителите на Босилово и Ново Село, каде што се предвидени.

Одлуката за геолошки истражувања за првата концесија ја потпишал Владо Бучковски, тогашен премиер
Објасни дека се работи за две концесии од кои првата, помалата, е заобиколена од сите страни со втората, поголема концесија и дека двете се на истиот концесионер, на истиот инвеститор, а истата компанија заведена во Централен регистар.
Целата постапка почнала во 2005 година, за првата, помалата концесија.
„Првично, согласно тогашните закони, барање за концесија за детални геолошки истражувања е доставено од страна на ‘Фелпс доџ’ од 28.10.2005 година и со писмо е известено Министерството за економија од страна на генералниот секретар, во тоа време Снежана Станковиќ. Јас ќе се извинам што треба да ги спомнувам и имињата, но ги кажувам имајќи предвид дека ќе бидат објавени документите. Согласно тоа писмо, согласно Законот за минерални суровини, Министерството доставило барање за добивање мислење до Министерството за животна средина и до Министерството за земјоделие“, рече министерот Бектеши.
Двете институции доставиле позитивни мислења за геолошките истражувања. Мислењето од Министерството за животна средина го потпишал директорот на Управата за животна средина Костадин Сидеровски, а од Министерството за земјоделие позитивното мислење го потпишал во тоа време директорот Ќенан Селмани.
„Имајќи ги предвид позитивните мислења и Законот за минерални суровини во тоа време, Владата со предлог од Министерството за економија, со прикачени мислења од надлежните институции носи одлука за давање концесија за вршење детални геолошки истражувања. За да нема забуна, најважни одлуки во делот на издавање концесии за минерални суровини се одлука за детални геолошки истражувања, како прва постапка, одлука за давање на концесија за експлоатација, која е втора постапка, и крајна постапка, пред да почне со работа одреден концесионер е дозвола за експлоатација на рудата за која ги завршил истражувањата и добил договор за експлоатација. Оваа одлука е донесена во тогашната Влада со претседател Владо Бучковски“, рече министерот Бектеши.
Следела втора фаза во која концесионерот поднел барање за експлоатација, а Министерството за економија повторно било обврзано да бара мислења од институциите. Во име на Министерството за животна средина позитивно одговорил Филип Иванов, тогаш директор на Упрвата за животна средина. Дополнително побарале мислење и во делот за управување со води, кое тогаш било надлежност на Министерството за животна средина па позитивното мислење го потпишал истиот директор, Филип Иванов.

Пако Кузман, како директор на Упрвата за заштита на културно наследство, во неколку наврати потпишал позитивно мислење
Промени претрпел Законот за минерални суровини па за експлоатација станало неопходно и мислење од Министерството за култура, односно Управата за заштита на културно наследство. Позитивно мислење им потпишал тогашниот директор, Паско Кузман.
За барањето за експлоатација двапати позитивно се изјаснил и министерот за земјоделие Љупчо Димоски, еднаш за шумите еднаш за земјоделското земјиште.
Во документацијата стои и позитивно мислење потпишано од Миле Јанакиески, министер за транспорт врски, надлежен за делот пристапни патишта.
Во делот на експлоатацијата, различно од делот за геолошки истражувања, со измената на законот, обврска на Министерството за економија во тоа време било да бара мислење и од општината и од советот на општината. Во март 2012 година Министерството добило позитивно мислење од Општина Босилово потпишано од градоначалникот Љупчо Колев како и позитивни мислење потпишано од тогашниот претседател на Советот, Никола Милчев.
Со сите позитивни мислења Владата на 16.06 2012 донела одлука за концесија за експлоатација, потпишана од Зоран Ставрески, кој тогаш ја водел седницата на Влада.
Откако е објавена одлуката, потпишан е договор со концесионерот за концесија за експлоатација на минерална суровина во Општина Босилово, село Иловица и е потпишан договорот од тогашниот министер за економија Беким Незири.
Откога завршила и втората фаза за првата концесија, Владата донела одлука да објави јавен повик и за втората концесија. За да го објави повикот за геолошки истражувања, Министерството за економија барало и добило позитивни мислења од министерствата за животна средина, култура, земјоделие, транспорт и врски, водостопанство и од општините. Потписници на позитивните мислења за геолошки истражувања за втората концесија се Паско Кузман како директор на Упрвата за заштита на културно наследство, Филип Иванов, директор на Упрвата за животна средина, заменик министерот за транспорт и врски Горан Михајловски, министерот за земјоделие Љупчо Димовски и директорот на Упрвата за водостопанство Методија Томески.
Бидејќи сите мислења биле позитивни, објавен бил јавниот повик, а на наддавањето концесијата ја добила истата компанија, „Фелпс доџ“ па Владата на 7 декември 2010 година со потпис од Зоран Ставрески му одобрила да врши геолошки истражувања и за втората концесија, а тогашниот министер за економија Фатмир Бесими го потпишал договорот.

Никола Груевски два дена пред Нова година, на 29.12.2015 година, ја потпишал одлуката на Влада со која се одобрува концесија за експлоатација и за втората, поголема локација
Следела втора фаза и за втората концесија, односно концесионерот поднел барање за експлоатација. Министерството пак побарало и добило позитивни мислења од институциите, а потпишале министерот за земјоделие Михаил Цветков, министерот за животна средина Нурхан Изаири, градоначалниците на Босилово и Ново Село, Љупчо Колев и Блажо Велков, позитивно се изјаснил и Советот на Општина Босилово со претседател Софче Попоска- Георгиева, министерот за транспорт Владо Мисајловски, директорот на Упрвата за заштита на културно наследство Виктор Адамс и в.д. директорот на Заводот и Музеј – Струмица, Зоран Рујак.
На два дена пред Нова година, 29.12.2015 година, тогашниот премиер Никола Груевски ја потпишал одлуката на Влада со која се одобрува концесија за експлоатација и за втората, поголема локација. Договорот за експлоатација го потпишал тогашниот министер за економија Беким Незири.
Истиот концесионер ги добил двете концесии и побарал спојување, кое законот му го дозволува, а Министерството за економија направило комисија која извршила увид на терен и утврдила дека се исполнети условите да се спојат концесиите, па во 2016 бил доставен предлог за спојување до Владата за кој Бектеши вели дека идентичен со оној од пред еден месец. Но тогашната Влада, поради политичката состојба, не дала никаков одговор.
Следеше изборен период во кој Владата не смее да одлучува за концесии, а по преземањето на власта, во 2018 година Бектеши, за да не дозволи неодговарањето да се протолкува како молчење на администрацијата, го обновил барањето до Владата во 2018 година.
„Во претходната Влада на четири седници најмалку е ставена на дневен ред точката за спојување на концесиите. Ни ниедна од тие седници Владата не донела одлука. Четирипати ја одложила точката и им се давало простор на таков начин на концесионерот да ја тужи одлуката за одбивање на решение за дозвола за експлоатација“, рече министерот Бектеши.
Тој лично вели дека е против рудниците, но за да се сопре нивната изградба побара акт дека ја уништуваат животната средина од некоја од надлежните институции врз основа на кој Министерството за економија веднаш ќе изготви предлог за раскинување на договорот не за едната, туку за двете концесии.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Лукаревска: Не се знае колку ќе трае супсензијата на ИПАРД, а во буџетот се кратат 185 милиони денари за земјоделците
Пратеничката на СДСМ Сања Лукаревска во рамките на амандманската расправа за буџетот за 2026 година во собраниската комисија за финансирање и буџет, ги повика пратениците да го преиспитаат намалувањето на средствата во програмата за рурален развој за скоро половина и да го прифатат предложениот амандман на СДСМ износот да остане ист како во 2025 година. Годишната стапка во буџетот беше околу 300 милиони денари.
-За 2026 година се предлага намалување на оваа ставка, скоро половина, односно 185,9 милиони денари, или намалувањето е во износ од 115 милиони денари, истакна Лукаревска.
Таа додаде дека суспензијата на ИПАРД, која е актуелна овие денови, создава и големи финансиски проблеми на самите корисници и во сегашно време, меѓутоа и во иднина.
Лукарецска стакна дека скратените буџетски средства се користат за кофинансирање на финансиска поддршка, која корисниците ја добиваат, и тоа ќе биде еден лош сигнал и за земјоделците, меѓутоа и за стопанствениците, коишто очекуваат од Владата, пред се од Министерството за финансии, како креатор на буџетот, паметно и прагматично да ги планира средствата.
-Ние не можеме да знаеме колку време ќе трае самата суспензија, а во тој период веќе ќе имаме одредени обврски коишто ќе мора да се спроведуваат, односно ќе доспее рокот за обврските коишто агенцијата ќе ги има кон корисниците, рече Лукаревска, додавајќи дека по враќањето на оваа програма повторно во сила ќе може да се компензираат овие средства преку средствата од Европската унија.
-Затоа е добро да се прифати овој амандман за доброто на земјоделците и за целиот тој засегнат – секој којшто е дел од столбовите во нашето општество за соодветен раст и развој, па дури и промоција, истакна пратеничката на СДСМ Сања Лукаревска пред собраниската комисија за финансирање и буџет.
Македонија
Сиљановска-Давкова ги додели стипендиите „Борис Трајковски“
„Изминативе дваесетина години се создаде почитувана, позната и експонирана заедница од над 300 успешни, реализирани личности, кои се издигнале над индивидуалните кариери и придонеле за општото добро“, оцени претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, на доделувањето на стипендиите „Борис Трајковски“ за академската 2025/2026 година.
Според претседателката, оваа грчко-македонска образовна соработка е уште едно камче во мозаикот на искрена доверба меѓу двете држави и општества.
За неа е најважно државата да не ги заборави стипендистите по завршувањето на програмата и да ги вклучи во креирањето на јавни политики и вредности.
Упатувајќи честитки и посакувајќи им успех на годинешните добитници на стипендиите, министерката за образование и наука, Весна Јаневска, изрази задоволство од функционирањето на Европскиот кампус на Универзитетот Јорк, Сити Колеџ, којшто изнедри 20-тина генерации дипломирани студенти, успешно интегрирани во македонското општество.
За неа, стипендијата е признание за упорноста, талентот и потенцијалот на избраните студенти.
Директорот Јанис Верверидис ја истакна посебната вредност на студирањето на Европскиот кампус на Универзитетот Јорк, Сити Колеџ. Тој посочи дека Executive MBA е современа програма што се реализира заеднички со Универзитетот во Стразбур (високопрестижна француска институција со 18 добитници на Нобелова награда во својата историја) и води до две MBA дипломи: една од Универзитетот Јорк и една од Универзитетот во Стразбур.
Стипендиите „Борис Трајковски“ за студии од втор циклус на извршната МБА програма се доделуваат на 20 студенти веќе 22 години и се резултат на заедничката активност и соработка на Претседателот на државава, Министерството за образование и наука, Меѓународната фондација „Борис Трајковски“ и Европскиот кампус на Универзитетот Јорк, Сити Колеџ од Солун, Грција.
Македонија
Николовски: Програмата за рурален развој е преполовена, субвенции не се исплаќаат, суспендирани се 130 милиони евра од ИПАРД
Пратеникот на СДСМ Љупчо Николовски во рамките на амандманската расправа за буџетот за 2026 година во собраниската комисија за финансирање и буџет посочи на хаосот во земјоделството со кратење и суспендирање на програми.
-Имаме суспендирана програма од 130 милиони евра и сосема неодговорен пристап на орган надлежен за управување со ИПАРД. Гледаме дека министерот бега и се крие и ги крие информациите, па дава контрадикторни информации секој ден за вака сериозна тема. Прво, немаше суспензија, па после призна дека има суспензија, па не беа засегнати договори, па станаа 50 договори засегнати, истакна Николовски.
Тој нагласи дека според официјалните бројки потврдени од Министерството за финансии има 453 склучени договори, 270 делумно исплатени и 180 комплетно неисплатени.
-Програмата за рурален развој, од милијарда и 200 милиони е скратена на половина, на 650 милиони. Националното кофинансирање за ИПАРД во програмата за рурален развој е скратено, рече Николовски, додавајќи дека во времето на владата на СДСМ за еден повик, како овој каде што се фатени корупциски зделки, биле потребни 4 месеци, а сега се потребни 18 месеци, што може да се провери на страната на Делегацијата на Европската унија, но и на Платежната агенција.
Николовски нагласи дека јавно од собраниската говорница алармирал за овие состојби, меѓутоа не добил никаков одговор од министерството.
-Се крати на субвенциите, милијарда денари, не се исплатени субвенциите за овчарите, за млекото, укината е авансната исплата на субвенции, за која сега се измислуваат некакви причини зошто е скратена итн. Факт е дека земјоделците до крајот на годината нема да ги добијат за првпат овие 30%, а големите фирми ќе добијат по еден милион евра, рече Николовски, додавајќи дека се крати и ИПАРД-програмата и програмата за рурален развој, што претставува огромен шок и огромно кратење, буквално на секој поглед, во секоја програма, во секоја мерка во земјоделството.
Николовски истакна дека веднаш по објавата на скандалот има промена на 40% од раководниот кадар на ИПАРД, за којшто за да се промени треба да се пријави во Европската унија.
Таму има уште поголем проблем, затоа што во ваков скандал, со суспендирани пари, еден ден по завршувањето на изборите се носи решение за распоредување на 40% од кадарот кој го работеше најуспешниот ИПАРД-2 во регионот, каде што има 85% искористеност, најдобро од сите земји, истакна Николовски.
Наместо да откочиме и да ги ослободиме работите, се прават грешки во оваа нервоза, за да се заглават уште повеќе процедурите. Заедно со скратените износи за субвенции од 500 милиони денари и преполовената програма за рурален развој, се инвестициските мерки со укинатите програми за малите производители, но се форсираат големите компании. Со тоа што нема исплата на субвенции со месеци и нема аванс на исплата, сериозно ќе биде доведен доходот на земјоделците и нивната спремност за нова реколта. Со ова, мерките се креираат за големите фарми или една–две винарии преку програмите во владина процедура и одлуки на Собранието, каде што се гледа дека се форсираат големите компании, а треба да се гордееме на четири илјади мали производители и на постојана поддршка на малите земјоделци, а не на пет–шест големи компании, порача пратеникот на СДСМ Љупчо Николовски во обраќање пред собраниската комисија за финансирање и буџет.

