Македонија
ПАП-тестот е најефикасен кога се изведува редовно, на секои 1-3 години според возраста и ризикот, велат од МАГО
ПАП-тестот е најефикасен кога се изведува редовно, на секои 1-3 години според возраста и ризикот, велат од Македонската асоцијација на гинеколозите и опстетричарите.
Вкупно 191 жена биле прегледени во рамките на проектот „Мобилни гинеколошки амбуланти“ за периодот март – април – мај 2025. Биле посетени Крушево, Бучин, Алдинци, Пресил, Норово, Светомитрани, Кривогаштани, Македонски Брод, КПУ „Идризово“, ХОПС – сексуални работнички.
Од МАГО напоменуваат дека редовниот гинеколошки преглед и навремениот ПАП-тест претставуваат клучни алатки за рано откривање промени на грлото на матката. Во рамките на теренските активности на мобилната гинеколошка амбуланта на сите пациентки им бил понуден ПАП-тест – едноставна, безболна и високоефикасна метода за скрининг на премалигни и малигни состојби.
Кај три пациентки, на просечна возраст од 42 години, била детектирана лесна интраепителна неопластична лезија (ЦИН 1) поврзана со ХПВ-инфекција, што е пример за важноста на редовната проверка и можноста за рана интервенција.
Главни заклучоци од проектот се дека ПАП-тестот е најефикасен кога се изведува редовно, на секои 1-3 години според возраста и ризикот, многу жени, особено од маргинализираните заедници, немаат пристап до овие услуги и скринингот овозможува навремено откривање и спречување цервикален карцином.
МАГО препорачува да се зголеми информираноста за важноста на редовен ПАП-тест, да се обезбеди бесплатен и пристапен скрининг за сите жени, без оглед на нивната социјална или географска положба, да се едуцираат жените за значењето на ХПВ-инфекцијата и нејзината поврзаност со карциномот на грлото на матката и да се воведат редовни теренски активности и во заедниците во кои нема матичен гинеколог.
„Со редовно спроведување ПАП-тестови на терен, особено кај жени што долго време не посетиле гинеколог или никогаш не направиле скрининг, оваа амбуланта значајно придонесува за рана детекција на цервикалните промени и превенција од рак на грлото на матката. Овие резултати испраќаат силна порака – раното откривање не е привилегија, туку право, а превенцијата мора да биде достапна за сите. Поддршката за вакви мобилни модели е инвестиција во едно поздраво, поеднакво и поодговорно општество“, велат од МАГО.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
ЕСМ го одбележува 60-годишниот јубилеј на хидроелектраната „Глобочица“ – шест децении енергија, традиција и напредок
АД ЕСМ и подружницата ХЕС „Црн Дрим“ денеска свечено го одбележаа големиот јубилеј – 60 години од пуштањето во употреба на хидроелектраната „Глобочица“, капитален проект од непроценливо значење за македонскиот електроенергетски систем.
Хидроелектраната „Глобочица“, дел од хидросистемот „Црн Дрим“, е пуштена во работа на 4 ноември 1965 година. Со инсталирана моќност од 42,5 MW, таа во изминативе шест децении произведе повеќе од 10.367 GWh електрична енергија, Средното годишно производство изнесува 175 GWh, а максималното е забележано во 2010 година – 292 GWh.
Во рамките на развојните програми на компанијата, „Глобочица“ претрпе повеќе ревитализации, со што нејзината првична инсталирана моќност е зголемена за дополнителни 9 MW. Денес, електраната претставува пример за успешно спојување на инженерската визија и одржливиот развој, обезбедувајќи чиста, обновлива енергија и намалување на јаглеродниот отпечаток.

Во рамките на Свечената академија, генералниот директор на АД ЕСМ Лазо Узунчев најави капитален проект кој ги опфаќа хидроелектраните Глобочица и Шпилје.
„До крајот на годинава очекуваме почеток со реализација на капиталниот проект „Ревитализација на хидроелектраните“ – Фаза 3, од кои една од главните придобивки ќе биде зголемување на вкупното производство од хидроенергија за 50 GWh, годишно. Од реализацијата на овој проект, најголема придобивка ќе имаат токму ХЕ „Глобочица“ и ХЕ „Шпилје“. Со овој зафат, гарантираме продолжување на нивниот животен век за најмалку уште три децении“ нагласи Узунчев.
Директорот на Подружницата ХЕС „Црн Дрим“, Гоце Божиновски, во своето обраќање пред присутните нагласи:
„Денес славиме 60 години од првите киловат-часови произведени во ХЕ „Глобочица“ – електрана која не е само инженерско чудо, туку и симбол на визија, истрајност и иновативен дух. „Глобочица“ е животна лекција дека човечката визија и природата можат хармонично да соработуваат. Оваа електрана останува трајно сведоштво за силата на знаењето, посветеноста и трудот на генерациите што ја создадоа и ја одржуваат.“, рече Божиновски.
АД ЕСМ и ХЕС „Црн Дрим“ изразуваат искрена благодарност до сите поранешни и сегашни вработени, инженери и техничари кои во изминатите шест децении го вложиле своето знаење и труд во развојот и одржувањето на хидроелектраната „Глобочица“.
Компанијата останува целосно посветена на својата зелена агенда – модернизација и изградба на нови обновливи извори на енергија, кои ќе обезбедат стабилна и одржлива енергетска иднина за Македонија.
Македонија
Беким Сали ќе го наследи Изет Меџити како прв вицепремиер
Портпаролот на коалицијата ВРЕДИ, Дритон Сулејмани, денеска потврди дека Беким Сали ќе биде новиот прв вицепремиер, на местото на Изет Меџити кој стана градоначалник на Општина Чаир.
За нов министер за животна средина и просторно планирање, на местото на Меџити, сè уште се одлучува.
Беким Сали претходно беше министер за здравство од 2022 до 2023 година.
Сулејмани истакна дека ВРЕДИ ќе продолжи да функционира како единствен политички субјект, без поделби по партии, како и досега.
Во осврт на изборните резултати, тој оцени дека локалните избори ја потврдиле новата политичка реалност во земјата и дека ВРЕДИ станува втора политичка сила на државно ниво, со доминација во албанскиот политички блок.
Како примери на успех, Сулејмани ги посочи победите на Билал Касами во Тетово, Фети Абази во Боговиње и Даут Мемиши во Теарце, а резултатот во Чаир го нарече јасна порака од граѓаните против старите политики.
Македонија
Утре променливо облачно време, од четврток до понеделник дожд, најавува УХМР
Времето утре ќе биде променливо облачно со сончеви периоди. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Минималната температура ќе биде во интервал од 5 до 8, а максималната ќе достигне од 12 до 17 степени.
Во Скопје, променливо облачно претпладне со повремен слаб дожд. Ќе дува умерен, северен ветер. Минималната температура ќе се спушти до 7, а максималната ќе достигне до 15 степени.
Во среда и четврток во утринските часови има услови за појава на магла. Под влијание на влажна воздушна маса, од четврток од вечерните часови па се до понеделник, следува период на променливо облачно време со повремени локални врнежи од дожд, наместа пообилни.

