Македонија
Пет години странски јазици се учат без учебници, четворица министри не успеаја да ги обезбедат

Петта по ред учебна година учениците од основните училишта учат странски јазици без учебници. Министерството за образование и оваа година не успеа да ги обезбеди, но новата министерка Весна Јаневска уверува дека ќе ги има за следната учебна година. Нејзиното ветување е исто како и ветувањата што ги даваа нејзините претходници – Јетон Шаќири, кој раководеше со Министерството од јануари 2022 година до јуни 2024 година, Мила Царовска, која беше министерка од јануари 2020 година до јануари 2022 година, и Арбр Адеми, кој беше на чело на Министерството за образование од јуни 2018 година до јануари 2020 година. Сите ветуваа учебници, меѓу другите, и за странски јазици, но учебници за учениците нема.
Наставниците по странски јазици соочени уште на почетокот и на оваа учебна година без учебници велат дека се снаоѓаат за да им го предадат предвидениот материјал на учениците. Не сакаат да зборуваат јавно оти стравуваат за работните места, но се жалат дека некогаш се заглавуваат и цел час во диктирање на лекциите за учениците да имаат од што да учат.
Министерката Јаневска во неколку наврати досега изјави дека учебниците по странски јазици не се одобрени оти не биле квалитетни. „Макфакс“ побара конкретно објаснување од Министерството за образование зошто нема учебници по странски јазици. Кабинетот на министерката вината ја префрли на претходното раководство на Министерството за образование, без да прецизира каков е проблемот во предложените учебници за странски јазици.
„Веќе петта година по ред недостигаат учебници за странски јазици од прво до деветто (англиски од прво до деветто – прв странски јазик; француски, германски и руски од шесто до деветто – втор странски јазик, италијански за шесто – втор странски јазик). Претходното раководство во МОН ја поништило постапката за јавна набавка и таа одлука е во жалбена фаза, која сѐ уште трае, односно се чека одговор од второстепена комисија. По нејзиното завршување, ќе биде повторно објавена и спроведена во согласност со законските прописи и целосно транспарентно“, велат од кабинетот на министерката Јаневска за „Макфакс“.
Од таму не одговорија на конкретното прашање дали е можно учебниците да бидат набавени за второто полугодие, но наведоа дека сите учебници по странски јазици ќе бидат обезбедени за следната учебна година.
Ваквото ветување е небулоза за вишиот просветен инспектор во пензија, Ѓорѓи Илиевски. Не петта, туку седма година по ред министрите за образование манипулираат со учениците, наставниците и со родителите кога се работи за обезбедување учебници за странските јазици, смета поранешниот инспектор Илиевски.
„Четворица министри даваат исти ветувања, а учебници нема. Образованието е на невидено дно. Повеќе од очигледно е дека министрите манипулираат и шпекулираат оти во прашање се седум, не пет години, како што вели новата министерка. Оправдување за ненабавен учебник може да се случи за еден-два месеца доцнење, но ние зборуваме за седум години. И новата министерка имаше доволно време, ако не за почетокот на учебната година, тогаш за второто полугодие да ги обезбеди и овие учебници, но такви најави нема. Таа од самиот почеток зборува дека ќе ги обезбеди за следната учебна година. Очигледно е дека тендерите беа и останаа проблем во Министерството. Што правеа досега Националната комисија за учебници, Педагошката служба во Министерството, Бирото за развој на образованието и сите досегашни министри што не успеаја да се усогласат за учебниците по странски јазици?“, вели поранешниот инспектор Илиевски за „Макфакс“.
Прирачник по странски јазици за наставници и за ученици е решение кога нема учебник, но и таков нема
Кога веќе знаеле дека и оваа година ќе нема учебници, Илиевски вели дека можеле да најдат привремено решение, како што досега било пракса со оние учебници што од разни причини не можеле да им бидат на располагање на учениците.
„Министерката итно треба да го задолжи Бирото за развој на образованието да подготви прирачник за странски јазици за учениците и за наставниците, кој би можеле да го користат до второто полугодие од оваа учебна година, време што е доволно за да се обезбедат и учебниците“, рече поранешниот инспектор Илиевски.
Бирото за развој на образованието вината за немањето учебници по странски јазици посочува дека треба да се бара кај Педагошката служба во Министерството за образование, надлежна за спроведување на постапката за набавка на нови учебници.
„Во поглед на прашањето за учебниците, сметаме дека тие се важно дидактичко средство првенствено за учениците како поддршка во процесот на совладувањето странски јазик и дека учениците треба да имаат учебник, но тој не треба да биде единствениот ресурс во наставниот процес. Притоа истакнуваме дека изборот на учебници, па и на оние по странските јазици, е во надлежност на Педагошката служба при Министерството за образование и наука, која во законски утврдена процедура, во согласност со Законот за учебниците за основно и средно образование, ја спроведува целата постапка за набавување учебници“, велат од Бирото за развој на образованието.
Бирото за развој на образованието изработило нови наставни програми за странски јазици во 2021 година. Тие, како што објаснуваат, содржат и јасни стандарди за оценување, како и предлог-активности, кои наставниците може да ги преземат од наставната програма, да ги модифицираат или да предвидат активности по свој избор, како и содржини за дискусија, соодветни на постигнатото јазично ниво.
„Бирото за развој на образованието како институција што ги изработува и на министерот му ги предлага наставните програми во согласност со своите законски надлежности спроведе обуки за новите наставни програми за странските јазици, со кои ги опфати сите наставници што реализираат настава по странски јазик. Во текот на обуките беа дадени јасни и детаљни насоки како да се изработуваат планирањата на наставата и нејзината реализација, беа понудени примери за планирања од страна на советниците од Бирото, извори за користење дополнителни ресурси потребни при реализација на наставата, особено дигиталните ресурси, од видот на платформи, линкови и слично“, велат од Бирото за развоја на образованието за „Макфакс“.
Од Бирото уверуваат дека советодавната поддршка за наставниците од страна на нивните советници е континуирана. Изминатиов период успеале да направат и контроли за квалитетот на наставата.
„Спроведени се советодавни посети кај наставниците што реализираат настава во согласност со новите наставни програми, со цел да се утврди квалитетот на наставата и притоа е констатирано дека повеќето од наставниот кадар многу успешно ја реализира наставата по странски јазици користејќи дополнителни материјали, дигитални содржини преку паметни уреди и слично“, објаснуваат од Бирото за развој на образованието.
Пензионираниот инспектор Илиевски вели дека од ваквата состојба во јавните училишта ќаруваат приватните училишта за странски јазици оти сите што можат да си дозволат ги запишуваат децата на курсеви по странски јазици.
(Продолжува)
Со овој текст „Макфакс“ се приклучува на иницијативата за зголемена транспарентност на институциите што Институтот за комуникациски студии ја спроведува во соработка со медиумите во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од британската амбасада.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Земјотресот на Света Гора почувствуван и во Македонија

Силниот земјотрес на Света Гора почувствуван и во југоисточниот дел на Македонија.
„Телеметриската сеизмолошка мрежа на Република Северна Македонија, на сеизмолошките станици инсталирани ширум нашата територија, одржувани од Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот факултет во Скопје, денес 7 јуни 2025 година регистрираа серија на земјотреси чии епицентри потекнуваат од соседна Република Грција.
Според досегашните податоци со кои располага опсерваторијата, почувствуван е земјотресот во 14 часот и 46 минути чиј епицентар се наоѓа 290 km југоисточно од Скопје, со Рихтерова локална магнитуда M L 5.2.
Земјотресот беше почувствуван во југоисточниот дел на Републиката со интензитет од III степени според Европската макросеизмичка скала“, известија од Сеизмолошката опсерваторија.
Македонија
АХВ го одбележа 7 Јуни – Светски ден на безбедна храна

Aгенцијата за храна и ветеринарство и оваа година се приклучи и ја поддржува глобалната иницијатива и го одбележа 7 јуни, Светски ден на безбедна храна. Со едукативен и спортско рекреативен настан наменет за граѓаните и децата, денес, во паркот Авионче во скопската населба Ново Лисиче на присутните им беа поделени едукативни флаери за безбедноста на храната, а за најмалите се одржаа спортско-рекреативни игри преку кои се афирмираше безбедноста на храната и нејзиното значење.
На 10 јуни, во вторник, со поддршка и во соработка со Европската агенција за безбедност на храната – ЕФСА, Агенцијата за храна и ветеринарство ќе одржи настан за подигнување на јавната свест за безбедноста на храната на која ќе учествуваат реномирани претстставници од EFSA, од научните и други институции поврзани со прашпања кои се однесуваат на производството на храна и нејзината безбедност.
Годинашното мото на Светскиот ден на безбедна храна – 7 јуни е „Науката во акција“ и тоа денес не потсетува на важноста на науката како основна алка од синџирот на безбедна храна. Едноставно, тоа е дел без кој не се може и кој ги создава основите за креирање на политиките за безбедност на храната од страна на институциите, како што е и Агенцијата за храна и ветеринарство.
Преку едукативниот спортско рекреативен настан кој се одржа денес и настанот кој во соработка со EFSA ќе се одржи во вторник, АХВ и годинава активно работи на подигнување на свеста на граѓаните за важноста на безбедноста на храната и за превенирање и управување со ризиците со цел унапредување на нивното здравје.
Македонија
(Видео) Василевски: Нула нови градинки за 4 години во Аеродром, околу 700 деца чекаат за запишување секоја година

Изминаа речиси 4 години откако ВМРО-ДПМНЕ ја освои локалната власт. И По 4 години, ВМРО-ДПМНЕ во Општина Аеродром не изгради ниту една од ветените 4 нови градинки, рече денеска на прес-конференција Бојан Василевски, ОО СДСМ Аеродром.
„Овиe градинки беа првиот од 7-те топ приоритети на Муцунски и Митески во програмата со кои ја освоија довербата на нашите сограѓани од Аеродром. Митески и Муцунски ветија целосно нови градинки во Острово, Мичурин, Лисиче и Долно Лисиче, но еве, четири години подоцна, ниту една од овие ветени градинки до денес не е ни започната со градба“, вели Василевски.
Според него, околу 700 дечиња годишно се на листа за чекање за упис во градинка, заради недостатокот на места во градинките во Аеродром.
„ВМРО-ДПМНЕ во Аеродром покажа целосна незаинтересираност за решавање на овој проблем. Единствениот објект на градинка кој се гради во моментов во Стар Аеродром е со 70.000.000 денари, средства обезбедени од Владата на СДСМ во 2024 година. Само за споредба, кога со Општина Аеродром управуваше СДСМ се изградија 2 нови градинки со вкупен капацитет од 400 деца. Целосно нов објект Црвенкапа во Стар Аеродром со капацитет од 200 деца и целосно нов објект Буба Мара во Ново Лисиче со капацитет од исто така 200 деца“, кажа Василевски.