Македонија
Пировска:Владата да ја врати довербата на граѓаните во администрацијата
На вториот панел дискусија од Форумот посветен на Две години Влада – Одговорно пред граѓаните се дебатираше за фокусот и приоритетите на Владата до крајот на мандатот за периодот 2019-2020. Овој панел беше отворен со воведно обраќање на премиерот Заев, а потоа во дебатата се вклучија и новинарот, Томислав Кежаровски, универзитетската професорка, Беса Арифи, граѓанска активистка и претседателка на НВО Амбрела, Љатифа Шиковска, директорката на Хелсиншкиот комитет за човекови права, Уранија Пировска и извршниот директор на ЦИВИЛ, Џабир Дерала како модератор на вториот панел дискусија.
„Отвараме важно поглавје, а тоа е иднината пред нас, за децата, за идните поколенија. Сѐ што направивме на надворешен план е заради иднината, економијата и јакнење на институциите. Направивме редослед на активности кои треба да бидат чекор по чекор реализирани за да направиме квантни чекори напред. Јас бев еден од оние кои им се придружија на граѓанските организации кога пркосевме на режим и на едно замолчено и кревко општество. Точно е дека првите приоритети ни беа на меѓународен план за да ги отворивме сите прозорци и врати на можности. Ние сме мала земја и мала економија. Ако не се вградиме во глобалниот свет ние не можеме да очекуваме прогрес“, рече Заев.

Премиерот посочи дека за прв пат, комесарот за проширување и добрососедство, Хан ја промовираше нашата земја како економска дестинација за нови инвестиции на Виенскиот економски форум и тоа само по себе зборува колку многу напредок е постигнат до сега. Тој исто така се осврна на тоа дека е важно да ја вратиме довербата во правосудството, да имаме здравство во кое пациентот е на прво место и да имаме култура за денеска и за иднината, а не за минатото како што беше претходно.
„Многу работи се сменија во нашата земја. Придобивките мора да ги верификуваат и да ги потврдат граѓаните. Во многу земји се случувале тие придобивки, ќе се почувствуваат и кај нас. Постигнатите економски бројки сѐ уште граѓаните не ги чувствуваат непосредно, но сами по себе се надеж дека ќе се почувствуваат ефекти ако продолжиме по тој пат. Јас сум премиер кој сака да учи и да слуша. Ако заедно сработиме ќе ги максимизираме ефектите, убеден сум во тоа“, потенцираше премиерот Заев.
Во своето експозе за идните приоритети и политики, премиерот Заев се задржа на евроспките интеграции и ја истакна мотивацијата за динамичен континуитет во непосредните активности од нашиот процес за членство во ЕУ.
„За 9 или 10 месеци да бидеме полноправна членка на НАТО. Исто така важно е и ЕУ да испорача резултати, Не оквалификуваа како светол пример. Важно е сите да се вклучиме. Секој да ги засука ракавите и секој да го најде своето вистинско место. Мора да бидеме добар сервис за граѓаните“, рече премиерот Заев.
Во овој дел од дискусијата, професорката Беса Арифи даде свое видување за идните чекори и приоритети на Владата во следниот период и рече дека во Извештајот на Европската комисија е нотиран значителен напредок во рамки на реализацијата реформскиот процес, во сите области, а посебно во правосудството, разунавачките служби и во јавната администрација.
„Јас сум дел од Советот за следење на реформите во правосудниот систем можам да кажам дека со најголема посветеност се следени сите упатства од сите извештаи и на Прибе и на ЕК при носење на низа закони кои ни ја донесоа ова добра оценка во извештајот на ЕК. Владата, граѓаните, и академскиот сектор, беа партнери во носењето на овие закони. Како општество е важно да го видиме и она што не го пишува во извештајот“, додаде професорката Арифи и рече дека фокусот во следниот период треба да биде достапноста на правдата, имплементација на законите и квалитетната борба против корупцијата.
Директорката на Хелсиншкиот комитет за човекови права, Уранија Пировска во своето излагање зборуваше за потребата од квалитетно спроведување на законските решенија, на реформата во јавната администрација и на враќање на довербата на граѓаните во инситутциите.
„Неспорно е дека оваа влада во изминативе 2 години помина низ крупни процеси за да се отвори патот кон ЕУ и НАТО. Ние како граѓански организации низ комуникација со граѓаните знаеме како функционира јавната администрација. Општа констатација приоритет мора да биде на оваа Влада да ја врати довербата на граѓаните во администрацијата. И мора имплеметацијата да биде висока за да можат граѓаните да почувствуваат ефекти од реформските закони. Сѐ додека не се случи тоа не може да зборуваме за вистинска реформа во земјата. Се донесоа многу закони за кои претходно беше незамисливо дека ќе се донесат. Но, тоа бара висок степен на имплементација за да бидат постигнати ефектите. Потребен е систематски пристап“, рече Пировска и додаде дека за да ја направиме државата на задоволни граѓани мора да претрпи трансформација и културата на државната администрација.
Граѓанската активистка и претседателка на НВО Амбрела, Љатифа Шиковска зборуваше за очекувањата на ромската заедница од до сега сработеното, за Националата стартегија на Ромите и за новиот закон за социјална помош со кој зе зголемува помошта и опфатот на граѓани чии корисници во најголем дел се припадници на ромската заедница, за кој изрази очекување дека ефикасно ќе се имплементира.
Новинарот Томислав Кежаровски зборуваше за важноста на слободата на говорот и изразување, потсети на времето кога овие основни човекови права беа загрозени во периодот на владеење на претходната власт, и нагласи дека овие вредности мора да останат во врвот на приоритетите на Владата на РСМ.
„Правото на слобода на говор е едно од основните човекови права. Без слобода на говор нема слободни луѓе и слободни луѓе. Ова слобода е право на секоја демократија. Преку слободата на говорот може да корегираме она што го прави извршната власт. Новинарите треба да бидат надзор и контрола на власта. Важен е квалитетот и степенот на информирање на граѓаните“, истакна новинарот Кежаровски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Родителите на починатите во „Пулс“ со порака до судиите: Не дозволувајте болката и гневот да станат уште поголеми
Во Кочани денеска родителите на жртвите од пожарот во дискотоеката „Пулс“ одржаа нов „Марш за ангелите“, упатувајќи порака до правосудните институции дека очекуваат вистинска правда за настраданите.
-Не дозволувајте болката и гневот да станат уште поголеми, затоа што ако институциите продолжат да молчат, луѓето ќе ја изгубат вербата во системот. Исполнете ја вашата должност — не за нас, туку за нашите деца и за иднината на сите други што утре ке сакаат да живеат во држава со вистинска правда, порачаа родителите на починатите во „Пулс“ во своето обраќање пред медиумите.
Пред зградата на Основниот суд, мајка на починато дете во името на сите учесници на маршот, упати критика до Јавното обвинителство дека оваа институција не реагирала на тоа што уште пред три недели им биле доставени докази дека осомничено лице се сретнало со оштетен родител, што сметаат дека носи реална опасност да се влијаа врз сведоците и оштетените и да се загрози целата постапка и нејзината правичност. Тие најавија, дека во рок од една недела очекуваат јасен и конкретен одговор за преземените мерки по доставените докази, во спротивно велат ќе преземат посилни јавни и организирани акции.
Првото судско рочиште за пожарот во дискотеката „Пулс“ ќе се одржи на 19 ноември, обвинети се 34 физички и три правни лица, кои се товарат за кривичното дело тешки дела против општата сигурност. Како што информираа од Кривичниот суд Скопје, рочиштето ќе се одржи во судницата во КПУ Идризово, а предметот според Акмис системот е распределен кај судијката Диана Груевска-Илиевска.
Во пожарот во дискотеката во Кочани што се случи на 16 март, годинава, загинаа 63 лица, а повеќе од 200 беа повредени.
Македонија
Продолжува генералката во Скопје, денес на ред е реката Вардар
Од ЈП „Улици и патишта”- Скопје информираат дека продолжуваат активностите со машинско и рачно чистење на коритото и косините на река Вардар.
-Екипи на ЈП „Улици и патишта”- Скопје и денес се активни со машинско чистење на коритото и рачното чистење на косините на река Вардар. Рачно се отстранува насобраната пластична амбалажа и смет од косините на реката, а со багери и останата механизација машински се чисти кабаст и земјан материјал кој е насобран во централниот дел на кејот, информираат од ЈП „Улици и патишта”- Скопје во објава на Фејсбук.
Посочуваат дека во акцијата за чистење од Град Скопје се вклучени сите екипи на ЈП „Улици и патишта”-Скопје со целата расположлива механизација и работен капацитет. Потенцираат дека тие деновиве ќе работат до целосно расчистување на кејот на реката Вардар.
Македонија
Алиу: Примената на вештачката интелигенција во медицината помага за подобрување на дијагностиката
Применаата на вештачка интелигенција има голем потенцијал да ја подобри дијагностиката, персонализираната медицина, откривањето нови лекови и молекули кои ќе овозможат одредени болести многу подобро да се лекуваат со помалку нус појави. Исто така, таа ќе помага во намалувањето на времето коешто лекарите и медицинскиот персонал го трошат на административно работење. Ова се дел од заклучоците од овогодишното издание на „HEALTH INNOVATION EXPO 2025“ – најсовремениот Саем за медицина, стоматологија и фармација, кој денеска и утре се одржува во Скопје.
На Саемот беше посочено дека вештачката интелигенција треба да биде интегрирана заедно со медицинскиот персонал со лекарите и таа ќе даде дополнителна вредност, односно дополнителна способност и вештина на медицинските лица во обезбедување подобра здравствена заштита на самите пациенти, а не нивна замена.
Министерот за здравство, Азир Алиу истакна дека дигиталната трансформација во здравствениот систем не е едноставна, бидејќи, како што рече, еко-системот во секоја земја е комплициран.
-Ценам дека чекалните со пациенти кои имаат папки и ќесиња со документи треба да биде минато, историја. Знаете дека еден од клучните пет столба кои ги имаме како Министерство е дигиталната трансформација. Дигиталната трансформација во здравствениот систем не е едноставна, бидејќи еко-систем како во секоја земја е комплициран. А кога се прави свичување од еден во друг процес, дигитализирање на процесите, тогаш треба и обуки и заеднички пристап и на приватните и државните институции со цел таа дигитална трансформација да не биде скенирање и дигитализација на документи, туку да донесе автоматизирани и дигитализирани процеси во здравството, рече тој.
Министерот нагласи дека за да имаме алгоритми што обработуваат и алармираат за некој процес во здравството, вие морате да имате интегриран систем кој што црпи податоци од секоја здравствена институција во државата.
-Првиот наш чекор беше тоа – мапирање на здравствените институции и од аспект инфраструктура, човечки капацитети и сервиси коишто ги нудат. Еден од податоците веќе е јавно достапен на нашата веб-страна и веќе имате податоци за здравствени институции обработени од нашиот систем. Многу скоро, најверојатно за недела-две ќе имаме прес-конференција за човечките капацитети во државата кои ги кластериравме на доктори, медицински сестри, технички персонал. Врз основа на тие податоци на човечки ресурси, ние ќе треба да дефинираме и мапираме кој тип на протоколи ќе ги дефинирани, а поврзани со дигиталните процеси во здравството. И понатаму сите алгоритми поврзани со вештачката интелигенција ќе бидат алатки коишто ќе помагаат на дневна основа и за медицинскиот персонал и за докторите, но и за пациентите. Тие се алатки коишто постигнуваат интеракција помеѓу здравствениот систем и пациентот и целта на тие алатки не е да се менува доктор со машина или алгоритам, туку тие да бидат алатки што ќе помагаат и ќе носат здравствени услуги кои ќе бидат во реално време, попрецизни и достапни од секоја точка. Фактички, здравството да биде поблиску до граѓаните, а не граѓанинот да трча по здравствени институции, рече тој.
Алиу информира дека веќе работат на пилот проект во два града – во Дебар и во Делчево за теле-медицина. Потенцира дека работат и на измени на 12 закони кои се однесуваат на здравствената заштита.
-Ќе имаме центар за теле-медицина, кој во првата фаза ќе почнеме и веќе е при крај проектот за консултации помеѓу специјалисти и пациенти во овие два града и понатаму ќе се развие тој протокол за да може да биде дел од здравствената инфраструктура и теле-медицината. Во моментот работиме на промена на 12 закони – во Законот за здравствена заштита ќе има поглавје за дигитална трансформација на здравството, бидејќи во моментот немаме дефинирани протоколи за нудење на здравствени услуги преку теле-медицина или преку дигитални алатки. Сите здравствени институции се известени од страна на Министерството за здравство. Технички гејтот е отворен, значи имаме двојна комуникација помеѓу нашиот систем и здравствени систем. Идејата е дека државата треба да креира протоколи и правила, додека сите здравствени институции во државата треба да ги следат и да се адаптираат на тие протоколи и правила и тоа ние го направивме – креиравме стандарди и протоколи за комуникација помеѓу институциите и тоа е во согласност со европските стандарди. Ние мора да креираме здравствен систем кој ќе биде централизиран и за кој ќе имаме јасна здравствена слика за секој наш граѓанин, без разлика дали тој црпи здравствени услуги од приватна или државна здравствена институција, рече министерот Алиу.
Алиу истакна дека лекарите не треба да се плашат дека вештачката интелигенција ќе им го заземе местото во здравствените установи.
-Не треба да се плашат. Мојот докторат е поврзан со медицина. Јас пред околу 15 години имав докторат кој се поврзува со дигитализација и детектирање на мирко-фалсификати во радиологија. Тогаш беа првите почетоци на тоа како треба технологијата да биде дел од здравствениот систем. И тогаш имаше вакви прашања – дали вашите софтвери ќе не менуваат нас како доктори? За наша среќа, денеска технологијата е дел од нивниот секојдневен живот и тие гледаат реално спас во дигиталните содржини и таа технологија е вклучена во нивниот секојдневен живот. Ние веќе имаме дигитални решенија кои се препознатливи не само кај нас, туку и надвор од државата. Како што е Мој термин, кој е функционален, функционира и е една добра база за дигитализација. Дигитална трансформација на здравството веќе постои кај нас, само треба да се надополни со други компоненти и елементи и да имаме здравствен систем во кој секој од нас папката за нашата здравствена картичка ќе ја имаме на нашиот мобилен телефон, а не да трчаме со папки и ќесиња пред доктор. Треба да креираме здравство во кое податоците ќе ги следат пациентите, а не пациентите да трчаат по податоци, рече Алиу и најави дека за брзо време ќе имаат прес-конференција на која ќе биде претставено логото – една ќесе и црта, со кое кесата веќе не треба да се носи и да биде дел од нас.

