Македонија
Ресенци алармираа: Преспа годишно има по 250 новозаболени од карцином, се бори со стерилитет и со проблеми со тироидната жлезда, а тоне во ѓубре

На Преспа ѝ треба заедничка акција, која ќе тргне од граѓаните, а ќе ја продолжат институциите и од локаната и од централната власт за да се дојде до почиста животна средина, која значи здравје за целиот жив свет, е заклучокот од денешната панел-дискусија „Здрава средина, здрав живот“ во Ресен, организирана по повод Меѓународниот ден за животна средина и здравје – 26 Септември. Учесниците на дискусијата без задршки зборуваа за проблемите што ги предизвикува колективната негрижа за животната средина. Директорот на болницата за респираторни заболувања, Благоја Китановски, даде загрижувачки податоци за бројот на заболени од карцином во Преспа.
„Има благо зголемување на бројот на заболени од карцином, иако бројката на новозаболени од овој регион не го надминува просекот на ниво на Републиката. Ние имаме годишно 250 новозаболени од карцином. Таа бројка беше поголема во претходната година оти за време на ковид-кризата не се правеше дијагностика. За надминување на оваа состојба, ние правиме редовни скрининзи за рак на дојката и за колоректален карцином, кои се малигни заболувања карактеристични за овој регион“, рече директорот Китановски.

Ресенци без задршки зборуваа за проблемите
Неговиот став е дека вината за состојбата со заболувањата еднакво ја дели човечкиот фактор со негрижата за животната средина и климатските промени, кои го намалуваат водостојот на езерото, го менуваат живиот свет во него, а од таму и на луѓето.
Билјана Стојаноска, која учествуваше на панел-дискусијата како претставничка на аптекарите, го дополни директорот Китановски со уште позагрижувачки податоци.
„Имаме податоци што не смееме да ги игнорираме. Моето децениско аптекарско искуство покажува дека како никогаш досега во Ресен продаваме лекови за карцином, тироидна жлезда, за стерилитет, за алергии. Како фармацевти нема да останеме неми, ќе нудиме едукација и совети за секој што сака да живее поздраво“, рече Стојаноска.
Таа со личен пример потврди дека не е мала бројката на заболени од карцином во овој регион. Пред десет години ѝ бил дијагностициран рак на тироидната жлезда, го излекувала, а сега има рецидив – овој пат на дојката.
„До кога е молчиме за ова“, јавно праша Стојаноска на панел-дискусијата.
Давид Здравески во име на Институтот за јавно здравје најави редовен мониторинг на воздухот, водата, храната, почвата и на бучавата во Преспа.
„Наша должност и обврска е откога ќе ги добиеме потребните анализи, врз основа на годишните извештаи и епидемиолошките испитувања, да дадеме препораки, кои локалната самоуправа има обврска да ги спроведе. Тоа редовно го правиме, а така и ќе продолжиме, останува граѓаните да ги почитуваат“, рече Здравески.
Една од главните препораки за ресенци од Здравески е да носат респираторни маски не само кога одат во овоштарниците за прскање туку и кога го подготвуваат материјалот за прскање.
Орхидеја Тасевска, директорка на Хидробиолошкиот завод – Охрид, рече дека Преспанското Езеро забрзано старее во споредба со другите природни езера, што се гледа преку прекумерното цветање на алгите во езерото, процес за кој во голема мера придонесува прекумерната употреба на пестициди, кои преку реките и подземните води завршуваат во езерото.
„Промените што ги предизвикуваат се зголемена продукција на фитопланктон, цветање на алгите. Сериозно е тоа што многу често има токсични алги, кои го загрозуваат животот во езерото, но понатаму и на луѓето преку исхраната со риба“, рече директорката Тасевска.
На панел-дискусијата како претставник на Општината присуствуваше Ајман ал-Мала од секторот за животна средина. Тој за в година најави измена на низа закони за животната средина, но нагласи дека промената треба да почне од секој од нас.
„Доста веќе се организира чистење диви депонии. Тоа треба да се укине. Треба да тргне секој од себе, од дома, од семејството, па понатаму да дејствуваат и институциите“, рече Ал Мала.
Тој детаљно зборуваше за сите акции што Општина Ресен во моментот ги презема за расчистување на депониите, за селектирање на отпадот и за најавеното компостирање.
Панел-дискусијата ја организира Институтот за комуникациски студии во рамките на кампањата „Преспа? Разбуди се за чиста средина“, која е поддржана од Европската Унија во рамките на програмата „ЕУ за Преспа“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Филипче: Граѓаните се жртви на неспособноста на Мицкоски, народот брои денови до плата

„Граѓаните пред 4 години поверуваа во лажниот маркетинг за подобар живот. Очекуваа подобар живот, а добија влада што живее во луксуз и во лажен маркетинг, далеку од народот. “, рече вечерва од Чучер Сандево претседателот на СДСМ Венко Филипче.
Тој на граѓанската трибина „Се бориме за нашиот дом“ рече дека наместо граѓаните да имаат повисоки плати и повеќе удобности тие бројат денови до следната плата.
„Пензионерите ги излажаа со формули и ветувања, работниците ги оставија без покачувања на платите, земјоделците без поддршка. Сметките растат, цените дивеат, младите си заминуваат. Секој ден е потежок од претходниот. И додека народот брои денови до следната плата, тие се расфрлаат со државни пари, летаат со приватни авиони и купуваат вина по институции. Ова не е визија, ова е небрежност и неодговорност“, рече Филипче.
Претседателот на СДСМ пред граѓаните зборуваше и за т.н економски „успеси“ на власта кои според него, граѓаните во реалноста ниту ги гледаат, ниту ги чувствуваат. Но се осврна и на економската состојба за која рече дека е сериозно загрижувачка.
„Го слушате премиерот Мицкоски од митинг на митинг зборува за некакви си економски „успеси“, мислејќи дека граѓаните не ја чувствуваат и не ја гледаат реалноста. Буџетот на државата е загрижувачки, приходите се реализирани само 70,78% од планираното, а расходите веќе достигнаа 72,82%. Ова значи дека до крајот на годината ќе недостигаат околу 1,4 милијарди евра, што значи повторно задолжување, нови оптоварувања за граѓаните или кратење на јавни услуги. Капиталните инвестиции се историско најниска реализација од и ова ќе биде повторно изгубена година за проекти кои требаше да создаваат работни места и економски раст. Јавниот загрижувачки долг расте, веќе достигна 62,9% од БДП, и во последните 14 месеци државата се задолжи за над 1,86 милијарди евра. А меѓу овие задолжувања се и 950 милиони евра коишто треба да се земат“, истакна Филипче.
За него, реалноста на граѓаните е безидејна, благодарение, како што додаде, на неспособноста на Мицкоски и неговата влада.
„По тоа и ќе остане запаметен неговиот мандат, по заеми, високи цени, ниски плати, пензии и студентски оброк. Владата се фали со бројки и ПР, но реалниот живот за семејствата и бизнисите е поинаков“, рече Филипче во Чучер Сандево.
Филипче на трибината рече дека пензионерите се најголемата жртва на лагите на ВМРО-ДПМНЕ, исто како и земјоделците, лозарите, работниците.
„Предизборно ја направија најголемата измама. Ќе растеле платите, пензиите, ќе го врателе името, ќе репреговарале за подобри позиции во Преговарачката рамка. Ветија гордост и достоинственост, а донесоа беда, сиромаштија и ја вратија режимската матрица. Пензионерите се најголема жртва на ВМРО-ДПМНЕ. И тие како и работниците, земјоделците, лозарите се измамени. Овој месец на сметките им легна покачување од само 1000 денари, што значи дека дури 90% од сите пензионери не добија 2000 кои што требаше да ги добијат со нашиот систем на пресметка. Е тоа е ВМРО-ДПМНЕ, партија на манипулатори и ПР трикови. Земјоделците ги оставија без навремени субвенции, ги скратија субвенциите, каснат со исплати, откупните цени се ниски. Фирмите чекаат поврат на ДДВ, пари кои државата мора да им ги врати. Ова не е грижа за народот. Ова е приватизација на државата“, рече Филипче.
Македонија
Меџити: Чаир не е средство за враќање на власт на оние кои денес тагуваат во опозиција и мислат дека преку победа ќе се вратат во владата

Кандидатот на коалицијата ВЛЕН за градоначалник на општина Чаир, Изет Меџити, вечерва на централниот митинг во Чаир им се заблагодари на сите активисти и граѓани за нивната постојана поддршка за време на целата изборна кампања.
„Вечерва не сум тука ниту да зборувам за нашите проекти во Чаир, затоа што, каде и да се движите низ Чаир, зборува нашата работа, зборуваат машините кои работат во нашиот Чаир. Затоа, сè што би рекол за тоа што правиме за нашиот Чаир би било помалку од она што реално се случува како промена денес во Чаир.
Вечерва на завршницата на оваа кампања, сум овде за да ви кажам дека оваа битка ги надмина димензиите на една обична локална изборна трка. Нашите политички противници сакаа да нè предизвикаат во Чаир, да нè поразат во Чаир, мислејќи дека ќе се повлечеме. Иако имавме многу момци и девојки кои ќе ја водеа оваа битка со успех, како и секогаш, јас ја прифатив оваа одговорност и побарав разбирање од пријателите во ВЛЕН за да се кандидирам лично.
Сакав честа на Чаир да ја преземам врз себе и да им покажеме на сите дека Чаир не е трамполина за спас на политичките кариери на истрошените политичари од Зајас. Чаир не е ниту средство за враќање на власт на оние кои денес тагуваат во опозиција и мислат дека преку победа во Чаир ќе се вратат во владата“
На 19 октомври, порача Меџити, некои од нив ќе бидат испратени во политичка пензија, а некои во историјата.
„Нашата победа во Чаир има врска со честа на Чаир. Затоа што јас не сум во трка со Бујар
Османи, туку со Али Ахмети од Зајас.
Втората работа што сакам да ви ја кажам е дека се вратив да се кандидирам во Чаир за да ја претворам нивната замисла за Чаир како запоставена гето општина, во Чаир од нашите соништа. Во изминатите 15 месеци во извршната власт, владата ВЛЕН насочи кон Чаир десетици проекти и околу 100 милиони евра инвестиции, со што Чаир од периферија го претвораме во центар на градот.
Битката во Чаир не е само борба за тоа кој ќе ја управува оваа општина во следните четири години. Оваа битка ќе ја одреди и политичката иднина на Албанците: дали ќе се вратат оние што владееја со ароганција и завршија на црните листи или ќе продолжиме ние да владееме со елеганција и да бидеме на светлите страници на нашата историја“, кажа Меџити.
Во Чаир, како што истакна, се води битка за сите населени места, од Липково до Струга.
„Затоа оваа кампања ја водев внимателно, со идеи и програма, а не со навреди и омаловажувања. Ја прифатив улогата на слуга на народот и подготвен сум до крај да работиме“.
Македонија
Марковски: Можеме да ставиме крај на хаосот, партизацијата, безредието и апатијата во Скопје

„Диши, диши – јавно здравје во хаотичен град“ беше последното предавање во рамки на кампањата за овие локални избори на Горан Марковски, независен кандидат за градоначалник на Скопје, поддржан од граѓанската платформа „Независни заедно“.
На овој час се дискутираше за аерозагадувањето како еден од најгорливите проблеми во Скопје.
Ирина Ангеловска, специјалист пулмолог, се осврна на причините за аерозагадувањето и последиците по општото здравје. Таа ја истакна и потребата од преземање на континуирани мерки од институциите, но и од секој поединец: носење маски, намалена употреба на штетни возила, да не се гори отпад, контрола на квалитетот на воздухот, доследно спроведување на законските решенија.
Марковски ги претстави дел од мерките за справување со овој проблем. Според него, аерозагадувањето не може да се реши преку ноќ, но можеме да преземеме мерки и политики кои ќе ни помогнат во негово намалување.
– Скопје мора да стимулира алтернативен превоз, а не возење на автомобили. Планираме воведување и набавка на еко – автобуси и такси возила. Исто така, по одредени студии имаме околу 80.000 домаќинства кои се греат на горива кои загадуваат. Овие граѓани, домаќинства мора да ги поддржиме во промената на начинот на греење, но да не ги заборавиме и другите загадувачи: индустрија, возила и сл.
Вера Јовановска Типко, специјалист психијатар се осврна на менталното здравје во еден хаотичен град. Таа истакна дека сообраќајниот хаос е еден од главните стресогени фактори и затоа е потребно дестимулирање на возењето автомобили на дневно ниво.
– Хаос, катастрофа, лудило, немир, недоверба, гнев, страв, нема спас се само дел од зборовите и фразите кои ги користат граѓаните на дневно ниво за да го опишат своето живеење во Скопје, посочи Јовановска Типко.
„Во недела можеме да ставиме крај на хаосот, партизацијата, безредието и апатијата. Гласај за 128 за градоначалник на Скопје – Горан Марковски и 35 за советничката листа за Скопје предводена од Јана Белчева Андреевска“.