Македонија
Само три жени во Владата на Мицкоски значат итна потреба од субвенции за повеќе сервиси за чистење, готвење и пеглање

Владата на Христијан Мицкоски, со само три министерки, ја врати земјата децении наназад во напорите за родово изедначување. Активистите за женски права и родова рамноправност овој чекор на премиерот го оценуваат како катастрофален и алармираат на итна потреба од отворање субвенционирани сервиси за чистење, готвење, перење, пеглање и сѐ што традиционално важи за примарна обврска на жената, квоти за учество на жените во влада и кампањи за разбивање на стереотипот дека водењето на државата е машка работа.
„Ова не е лошо, ова е катастрофа. Само три жени на министерски позиции сме имале пред две децении, а од тогаш досега водевме многу битки. Владата на Мицкоски значи назадување и уште повеќе значи итна потреба од отворање субвенционирани сервиси за сите работи дома, кои традиционално се сфаќаат како обврска на жената. Тука се чување деца, чистење, перење, пеглање, готвење… Треба жената да е растоварена од овие обврски за да може да се посвети на потенцијалот што го носи за понатаму оние што ќе се пронајдат себеси во политиката, да се охрабрат и да може неоптоварени да застанат на државнички позиции. Субвенции за вакви сервиси се повеќе од потребни. Ако една услуга, карикирам, чини 1.000 денари, државата да субвенционира 500 денари, на жените ќе им биде многу полесно да одвојат уште 500 од домашниот буџет и обврските да бидат завршени, а тие да се посветат на она што би сакале да го работат. Недозволиво е земја со 51 отсто од населението жени и повеќе високообразовани жени отколку мажи да има само три министерки“, вели Савка Тодоровска, претседателка на Националниот совет за родова рамноправност.
Од Националниот совет за родова рамноправност, пред изборите, на разговори и консултации ги повикале сите политички партии, но се одѕвала само ВМРО-ДПМНЕ. Добиле ветување од неколкумина претставници на партијата дека, доколку победат на изборите, нема да ја чепкаат Истанбулската конвенција, нема да го менуваат Законот за абортусот и ќе се залагаат за повеќе жени да влезат во извршната власт. Од тука, по назначувањето само три жени за министерки, Националниот совет за родова рамноправност испрати реакција до Владата, во која укажа на сериозната загриженост од недоволната вклученост на жените на сите нивоа на управување.
„Вознемирувачки е што исклучувањето на жените од извршната власт е силно евидентно во новоформираната влада. Претходната влада имаше скромни 25 % застапеност на жените во министерски улоги (5 од 16 министерства). Сепак, оваа бројка сега е намалена за половина, при што само 3 жени се на министерски позиции од вкупно 24 (или само 13 %). Овој регрес е особено алармантен со оглед на иницијативата на Комисијата за еднакви можности при Собранието на Северна Македонија од 2023 година, која имаше цел да воведе промени во Изборниот законик, кои подразбираа промена на постојните квоти за репрезентативни позиции (пристап 50-50, односно 50 % учество на жените во советите на локалните самоуправи и во Собранието), како и вклучување квоти за позициите со извршна и одлучувачка моќ (30 % за градоначалнички и 40 % за министерски позиции)“, стои во реакцијата на Националниот совет за родова рамноправност.
Во реакцијата Националниот совет укажува дека една од главните причини за недоволното учество на жените во политиката се токму недостигот на политичка волја и несоодветната поддршка од политичките партии за вклучување на жените што, пак, потекнува од родовите стереотипи.
ВМРО-ДПМНЕ молчи, во ЗНАМ немале соодветни жени за министерки, „Вреди“ ќе компензира на локалните избори
Иако поминаа речиси три недели од формирањето на новата Влада, и премиерот Христијан Мицкоски и партијата ВМРО-ДПМНЕ, како носител на победничката коалиција, молчат по реакцијата на Националниот совет за родова еднаквост. Претседателката на Националниот совет, Тодоровска, вели дека не добиле никаков повратен сигнал, ниту од власта ниту од опозицијата.
Христијан Мицкоски не даде никаков одговор ниту на прашањата од „Макфакс“ за недоволната застапеност на жените испратени и до Владата, и до партијата, и на социјалните мрежи.
За разлика од ВМРО-ДПМНЕ, од Движењето ЗНАМ – За наша Македонија имаат објаснување зашто не предложиле барем една жена за двете министерства што ги добија.
„Се базираме исклучиво на квалитет и немавме соодветни жени, кои би ги предложиле на понудените министерски места. Сите наши членки, кои се во тесното раководство на партијата, добија функции, но кадровски не беа соодветни да ги предложиме за министерки“, вели портпаролот на ЗНАМ, Никола Мемов, за „Макфакс“.
За Тодоровска, немањето соодветен кадар не е оправдување.
„Сите партнери во владината коалиција ги навредија жените членки во партиите. Не им ги почитуваа професиите ниту, пак, им го препознаа и вреднуваа квалитетот. Во крајна линија, можеа да го следат примерот на ВМРО-ДПМНЕ, која за претседател поддржаа жена што не е нивен член. Сите можеа да го направат вакво нешто, а Мицкоски како мандатар можеше уште повеќе. Верувам дека можел да влијае кај коалициските партнери и да издејствува да предложат повеќе жени. Албанскиот партнер во владите неколку изборни циклуси наназад не предлага жени за министерки. Предлозите доаѓаат или од СДСМ или од ВМРО-ДПМНЕ во зависност од тоа кој е на власт, а тоа многу ни зборува за тоа каде треба се работи на разбивање на родовите стереотипи во следниот период“, вели Тодоровска.
Албанскиот партнер во Владата, коалицијата „Вреди“, најави дека сегашниот пропуст ќе го компензира на локалните избори в година со повеќе кандидатки за градоначалнички.
Волјата на партиите, која се наведува како еден од главните фактори за учество на жените во политиката, не е единственото нешто на кое треба да се работи. Анализата „Политичарките и медиумската пристрасност“ на Институтот за комуникациски студии ги отслика штетните родови наративи и родово базиран говор на омраза во онлајн-просторот насочени кон жените во политиката за време на претседателските и парламентарните избори годинава. Покажа дека речиси и да нема жени политичарки што се поштедени од навреди, сексизам, „ејџизам“, мизогинија, а на површина излегоа и традиционалните стереотипи, кои дополнително ги обесхрабруваат жените да се охрабрат да учествуваат во политиката.
„Преку онлајн-вознемирување, сексистички коментари и мизогини наративи жените во политиката често се изложени на понижувачко портретирање, кое ги зајакнува стереотипите за жените како слаби, емотивни или неспособни лидерки. Овие наративи не само што ги дискредитираат политичките достигнувања на жените туку ги обесхрабруваат и другите жени да влезат во политичката арена зацврстувајќи ја идејата дека нивното место не е во политиката. На овој начин дигиталниот простор служи како моќна алатка за перпетуирање на штетните стереотипи и инхибиција на целосното и еднакво учество на жените во политиката“, стои во анализата.
Од осамостојувањето до денес најмногу жени, шест, имаше во техничката влада на Оливер Спасовски од 2020 година
Од сите досегашни влади од осамостојувањето до денес жените биле најмногубројни во техничката влада предводена од Оливер Спасовски во 2020 година. Владата, заедно со премиерот, имаше вкупно 26 члена, а шест од нив беа жени, односно 23 отсто од членовите на тогашната влада беа жени. Радмила Шекеринска беше министерка за одбрана, Мила Царовска министерка без ресор, Нина Ангеловска беше министерка за финансии, Рената Дескоска раководеше со Министерството за правда, Рашела Мизрахи беше министерка за труд и социјала и Зорица Апостолска беше министерка без ресор задолжена за странски инвестиции. Оваа техничка влада, место 100 дена, имаше мандат од 3 јануари 2020 година до 31 август 2020 година оти ковид-кризата ги одложи изборите.
Нема ниедна жена само во првата експертска влада на Никола Кљусев од 1991 година. Веќе следната година, со изборот на првата политичка влада, во извршната власт влегуваат две жени. Сегашната претседателка Гордана Сиљановска-Давкова беше назначена за министерка без ресор, а Софија Тодорова за министерка за развој.
Четири години подоцна, во 1998 година, Љубчо Георгиевски формира влада со четири жени. Меѓу нив е Мерие Рушани, првата жена Албанка која беше министерка за образование. Во оваа влада Милијана Даневска беше министерка за развој, а Доста Димовска и Радмила Кипријанова-Радовановиќ беа вицепремиерки.
Ако се исклучи првата влада, во која немаше жени, минимално е учеството на жените и во владата на Никола Груевски од 2014 година. Тогаш имаше две министерки, но владата броеше, дотогаш рекордни, 26 члена заедно со премиерот, па учеството на жените беше 8 отсто. Во оваа влада министерка за внатрешни работи беше Гордана Јанкулоска, а министерка за култура Елизабета Канческа-Милевска.
Во периодот што следува здруженијата за женски активизам најавуваат пожестока борба со која ќе се издејствуваат измени во Изборниот законик, а кои ќе предвидат квоти за учество на жените во секоја влада и задолжителен процент жени градоначалнички.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Ние што немаме златни визи и резервна држава, целта ни е да направиме направиме трајна и праведна реформа, реагира Филков на обвинувањата на СДСМ

СДСМ е последна партија што има право да зборува за реформи во правосудството. Од страна на СДСМ денес повторно слушнавме празна политичка реторика, препакувана во обвинувања кои немаат никаква врска со реалноста. Иронично е токму партијата која со децении го партизираше правосудството, и преку инсталирани кадри, и преку клиентелизам, и преку селективна правда, денес да се претставува како борец за реформи, реагира министерот за правда Игорн Филков на прес-конференцијата на СДСМ на која тие побараа Филков да не ги опструира работните групи и дека реформските закони за правосудството ги нема.
„Наводите за „доцнење“ се целосно неточни. Напротив, реформската агенда се реализира согласно планираната динамика, а дел од законите веќе се на ЕНЕР, во фаза на јавна консултација. Министерството за правда не носи закони набрзина во интерес на поединци, одредени фамилии или интересни групи ниту по налог на партиски штабови. Предлог законите се подготвуваа преку сериозна анализа, консултација со експерти и усогласување со меѓународните стандарди.
Министерството за правда, во координација со Владата, интензивно работи на имплементација на реформската агенда и стратегијата за правосудството (2024–2027). Сите реформски закони кои се подготвуваат се темелни, инклузивни и усогласени со препораките од ЕУ. Закони не се носат за ПР ефект, туку за системска промена, нешто што СДСМ очигледно не го научи иако имаше шанса“, вели Филков.
Во врска со законите за Јавното обвинителство, Судскиот совет, судската служба, платите на јавните обвинители, тие, според Филков, веќе се ставени на ЕНЕР, и истите се во финална процедура.
„Во план и подготовка се и: Предлог Законот за судски буџет. Предлог Законот за Советот на јавни обвинители. Предлог Законот за јавнообвинителска служба. Измени на Изборниот законик, со поддршка на ОДИХР.
Закони со кои се регулираат платите на судиите, јавните обвинители, и јавно обвинителската службаз, Закон за помилување, Закон за вештачење, Закон за нотаријат, Закон за извршување, Закон за пробација, Закон за извршување на санкции, Закон за конфискација на имот во граѓанска постапка, Закон за заштита на лични податоци.
Во однос на Изборниот законик Министерството за правда ги започна подготовките, но без поддршка од политичките чинители и без консензус, неговото донесување не може да се реализира. Ќе следат разговори на политичките субјекти“.
За првпат, како што информира имаат сериозен пристап во кој се вклучени сите чинители – експерти, меѓународни партнери и граѓанскиот сектор.
Што се однесува до наводната „конструктивност“ на СДСМ, според министерот, таа завршува онаму каде што почнува лицемерието. Ако навистина имаат конструктивни предлози, Филков вели дека ќе ги достават во време и со добра намера, а нема да ги користат како алатка за прес-конференциски спинови.
„Нам, што немаме резервна држава, ниту златни визи, целта ни е да направиме трајна и праведна реформа затоа што Македонија е се што имаме. Го повикувам СДСМ наместо со демагогија да се позанимаваат со давање на искрени одговори-како се набавуваат златни визи и колку истите чинат, рече Филков.
Македонија
Мицкоски за кандидатите за гувернер, меѓу кои се Ставрески, Славевски и Бежовска: Сите се вонсериски

До крајот на неделата ќе биде јасно кој кандидат за гувернер ќе биде поддржан од ВМРО-ДПМНЕ. Од тројцата досега најсериозни кандидати, поранешните министри за финансии Зоран Ставрески и Трајко Славевски и актуелната гувернерка Анита Ангелова-Бежовска, која е првата жена гувернер, премиерот Христијан Мицкоски не издвои никого.
„Не е битно кој е мојот фаворит. Она што можам да го кажам како претседател на Владата е дека сите кандидати што се разгледуваат се вонсериски, искусни и кандидати за кои убеден сум дека ќе ја одржат макроекономската стабилност на Македонија“, рече премиерот Мицкоски одговарајќи на новинарски прашања по поставувањето на камен-темелникот за спортска сала во училиштето „Гоце Делчев“ во скопско Долно Лисиче.
Премиерот најави дека одлуката ќе ја донесат до крајот на неделата, а в понеделник ќе очекува да биде известено и Собранието.
„Веќе имавме разговори со претседателката во понеделникот на оваа тема. Тие разговори очекувам да ги продолжиме. До крајот на неделата ќе биде јасна позицијата. Очекувам в понеделник да биде информирано и Собранието. На 20 мај има седница, разговарав и со претседателот на Собранието за дополнување на дневниот ред тогаш, така што рокот ќе биде почитуван“, вели премиерот Мицкоски.
Седумгодишниот мандат на сегашната гувернерка Ангелова-Бежовска истекува на 21 мај и таа има право на реизбор.
Славевски, актуелен професор на Економскиот факултет и претседател на Советот на Град Скопје, беше министер за финансии во првата влада на Никола Груевски во 2006 година. Тој остана на функцијата министер за финансии до 2009 година кога на негово место дојде Ставрески.
И Ставрески е кадар од првата влада на Груевски. Во 2006 година беше назначен за вицепремиер за економски прашања, во 2009 стана и министер за финансии. Се повлече од функциите во 2016 година со објаснување дека тоа го прави од здравствени причини. Тогаш рече дека лекарите му советувале подолго лекување за да закрепне, но не сподели со јавноста за здравствената состојба. Неколку месеци пред да се повлече од функциите, тогаш опозицискиот СДСМ почна да ги објавува аудиоснимките, кои ги нарече бомби, а на голем дел од нив имаше разговори на Ставрески со тогашната министерка за внатрешни работи, Гордана Јанкулоска, но и со други владини членови. Тогаш јавноста од Ставрески слушна дека „немаме ни за леб, а трошиме за чоколади“.
Македонија
Мисајловски – Пирс: Соработка на највисоко ниво, Обединетото Кралство останува наш силен сојузник

Денеска министерот за одбрана Владо Мисајловски се сретна со новата специјална претставничка на Обединетото Кралство за Западниот Балкан, Карен Пирс, на која и се заблагодари за континуираната поддршка од страна на Обединетото Кралство во развојот на капацитетите на македонската Армија.
„Нашите две држави имаат повеќедецениска интензивна одбранбена соработка која, особено по членството во НАТО го достигна сиот свој потенцијал“, рече Мисајловски и додаде дека сета оваа соработка значително ги зајакна врските помеѓу двете Армии и нивните припадници.
Министерот посочи дека одбраната и Армијата остануваат отворени за континуиран развој на соработката во секоја област – одбранбената политика, воената обука и едукација, јазичната обука и советодавната поддршка од Обединетото Кралство, досега реализирана во повеќе наврати.
„Ние ќе продолжиме да бидеме близок партнер и силен сојузник на Северна Македонија во НАТО. Обединетото Кралство останува целосно посветено на зајакнување на стабилноста, безбедноста и економската соработка во регионот“, изјави Пирс.
На средбата во Министерството за одбрана присуствуваа и амбасадорот на Обединетото Кралство, Метју Лосон и одбранбеното аташе, потполковникот Едвард Џон Грин.