Како контакт точка на Агенција за безбедност на храната на Европската унија (EFSA), Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) повторно е дел од кампања Safe2Eat насочена кон зголемување на довербата на потрошувачите за безбедноста на храната, во Европската унија (ЕУ) и кај нас. Во рамки на кампањата која EFSA ја реализира со земјите партнери од ЕУ, годинава со проширен опсег, продлабочувајќи ја поврзаноста со граѓаните, Агенцијата за храна и ветеринарство во оваа кампања акцент ќе стави на темите кои се однесуваат на додатоците во исхраната, безбедното ракување со храна, здравствените тврдења и влијанието на храната врз здравјето на граѓаните, соопштија од агенцијата.

Во петтата година од реализацијата, кампањата, EFSA, настојува на потрошувачите да им обезбеди јасни, научно поддржани факти за безбедноста на храната и совети, со цел да им помогне да прават избор на храна како информирани потрошувачи. Годинава означувајќи значајна пресвртница во нејзината мисија да им помогне на повеќе Eвропејци да ги прават своите избори на храна со доверба, во кампањата Safe2Eat 2025, учество земаат 23 земји (Албанија, Австрија, Белгија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Кипар, Чешка, Естонија, Финска, Грција, Унгарија, Ирска, Италија, Латвија, Луксембург, Црна Гора, Северна Македонија, Норвешка, Полска, Романија, Словачка, Шпанија и Турција).

Активностите поврзани со темите кои ги одбра АХВ во рамки на оваа кампања на EFSA, ќе се реализираат во соработка со операторите, науката, стопанските и независната Лекарска комора и со претставници од невладиниот сектор. Во соработка со граѓаните како потрошувачи, согласно Акцискиот план на кампањата, ќе бидат направени неколку јавни анкети поврзани со прашањата кои се однесуваат на додатоците во исхраната, здравствените тврдења, безбедното и правилно ракување со храната и за влијанието на храната врз здравјето на потрошувачите. Резултатите од анкетите АХВ ќе ги сподели со македонските граѓани и со Европската агенција за безбедност на храната ( EFSA) за понатамошна евалуација.

Како еден од најригорозните системи за безбедност на храна на глобално ниво, европскиот, поддржан од најсовремената наука, вклучува тесна соработка меѓу Европската агенција за безбедност на храната (EFSA) и националните власти за безбедност на храната низ Европа, вклучително и со Северна Македонија, при што, сите имаат клучна улога. Врвни научници од Европа прават проценка на безбедноста и хранливата вредност на храната и даваат совети, тесно соработувајќи со национални и меѓународни партнери, произведители, организации на потрошувачи и групи од граѓанското општество. Заедно, тие ја комбинираат експертизата на ЕУ и националната, обезбедувајќи примена на најновите докази и пристапи со цел обезбедување на безбедност на храната за европските и за македонските граѓани.

Мината година според оценките на EFSA, кампањата Safe2Eat достигнала рекордни нивоа на влијание допирајќи до 45 проценти од целната публика низ Европа, односно до повеќе од 50 милиони Европејци. Нагласувајќи ја важноста на безбедноста на храната во секојдневните одлуки и потврдувајќи го и влијанието врз донесувањето на одлуки од страна на потрошувачите, според резултатите од анкетата која ја спровела EFSA во декември минатата година, оние граѓани кои ја прифатиле кампањата, биле повнимателни при изборот на храна, водејќи сметка за нејзината безбедност.

Годинашнава кампања, изградена на постигнувањата на ланската, има за цел да го продлабочи своето влијание преку проширување на нејзината реализација вклучувајќи пет нови земји учеснички, да ги реши клучните грижи на потрошувачите за безбедноста на храната како што се улогата на науката за обезбедување безбедна храна, ставајќи акцент и на важноста на јасното означување на храната и придобивките од намалувањето на отпадот од храна. Зголемена ќе биде и достапноста на информациите за безбедноста на храна со нови, лесно разбирливи содржини, прилагодени на различни демографски и културни контексти.

Агенцијата за храна и ветеринарство ги повикува потрошувачите од Македонија да ја посетат официјалната интернет страна на кампањата (https://www.efsa.europa.eu/mk/safe2eat) да ги проучат едукативните материјали и да се поврзат со содржината на кампањата на социјалните мрежи користејќи го #Safe2EatEU.

На вчерашната седница на Собранието, покрај Предлог-законот на партијата Левица за зголемување на породилното отсуство од 9 на 18 месеци, којшто беше одбиен, на Дневен ред се најде и уште еден предлог на Левица – за исплата на платите до петти наместо до петнаести наредниот месец.

„Ако може за нас, пратениците, платата да се исплаќа до петти во месецот – тогаш треба и за сите останати кои нѐ избрале да им се исплаќа до петти“, потенцираше Јанчев од Левица во своето излагање.

„На банките не им е грижа дали луѓето кои отплаќаат рати за кредити земаат плата на 15-ти во месецот или подоцна – парите за рата мораат да легнат на банкарските сметки без разлика дали некој зел плата или не. Имајќи предвид дека во Македонија е тешко да се заштеди дел од претходната плата – граѓаните се ставаат во неповолна ситуација и неретко мораат да се задолжуваат“, образложи пратеникот.

„Исто така, сопствениците на становите, при наплата на кирии, не ги интересира дали платата се исплаќа на 15 или 20 во месецот. Дополнително, и роковите на некои месечни сметки за тековни трошоци не се поклопуваат со земањето на платата доцна во месецот, па така, неретко на сметките се појавува и заостанат долг и се засметува камата на истиот“, истакна Јанчев.

Ниту овој предлог на пратеничката група на Левица владејачкото мнозинство предводено од ВМРО-ДПМНЕ не го гласаше и истиот не помина, велат од партијата Левица.

Проектот Македонска Бесконечна Трансверзала, познат и под уметничкото име Sammiana се развива со брзо темпо и веќе оваа година се очекуваат и првите странски планинари.

Целото источно крило во должина од 1166км е веќе дигитално мапирано со сите потребни информации за трасата на оваа наша мега планинарска патека.

Она што е можеби најважно е сепак тоа дека четири секции од источното крило веќе се дел од светската Open Street Map, односно истите веќе се наоѓаат на сите популарни апликации кои ги користат планинарите од целиот свет. Со ова Македонија се вброи на списокот на земји со понуда за долгометражно пешачење и планинарење, односно конечно почнува да се искористува потенцијалот на она што Македонија може да го понуди.

Во југоисточниот регион низ кој поминуваат втората, третата и четвртата секција од источното крило веќе се и теренски маркирани скоро 300км од трансверзалата, додека во останатиот дел од источното крило има маркирани околу 80км од патеката. Со зголемување на температурите ќе се зголеми и темпото на маркирање и целта е до крајот на оваа година целото источно крило освен дигитално да биде маркирано и теренски – ни изјави Гоце Монев, координатор на југоисточниот реон на Асоцијацијата Македонска Бесконечна Трансверзала која го развива овој проект.

Најголемиот предизвик при маркирањето со кој се соочува асоцијацијата е како што се очекуваше – дивата, а на некои места и легалната сеча на шумите, што води кон уништување не само на маркациите туку и на самата патека.

Се очекува до крајот на оваа година да биде комплетирано и дигитално мапирано и целото западно крило во должина од 870км, со што ќе се комплетира целата трансверзала со вкупна должина од 2070км, најдолга на балканот и една од најдолгите во Европа и светот.

Секоја секција по една трансверзала

Секоја секција од Македонската Бесконечна Трансверзала е воедно и посебна трансверзала сама по себе, па така на светската Open Street мапа веќе се трансверзалите I1- Партизанска, I2 – Јужна Македонска , I3 – Спили и водопади и I4 – Источна Македонска во вкупна должина од 708км. Во следниве месеци на OSM мапите ќе бидат мапирани и I5-Осоговска, I6 – Славишка и I7 – Историска трансверзала.

Европски патеки

Европските патеки Е1 – Е12 се мрежа на долги пешачки патеки кои поминуваат на територијата на цела Европа

Со самото комплетирање се создаваат услови еден огранок од трансверзалата да стане дел од официјалните европски патеки, поточно дел од рутата Е7 која започнува од Португалија и води преку Шпанија, Франција, Италија, Словенија, Унгарија и во моментов завршува во Србија поточно на нашата северна граница . Дополнително, во иднина ќе може многу лесно, преку кратки странични патеки да се поврземе и со европските патеки Е4 која поминува низ Бугарија и Е6 во северна Грција.

Голем бенефит за руралниот туризам

Со овој проект Македонија ќе стане примамлива дестинација за сите планинари од целиот свет кои се љубители на трансверзалното планинарење, каде планинарите поминуваат од неколку дена до неколку месеци поминувајќи одредена подолга патека.

Овој тип на туристи се задржуваат многу подолго , што значи голем бенефит за македонскиот туризам и економија, а посебно за развој на средините низ кои поминува трансверзалата. Земајќи во обзир дека посетителите се движат пред се во руралните предели на земјата, каде ги вршат своите набавки и ги користат услугите на локалната заедница, повеќе од очигледни се придобивките за овие подрачја и нивниот развој.

Што е всушност Македонска Бесконечна Трансверзала?

Македонска Бесконечна Трансферзала ( кодно/уметничко име Sammiana ) е мега кружна трансверзала – непрекината планинарска патека која поминува низ поголемиот дел на територијата на Македонија, поминувајќи директно или во непосредна близина на огромен број природни убавини, историски локалитети и други знаменитости. Проектот се реализира од страна на асоцијацијата Македонска Бесконечна Трансверзала и досега се трасирани и дигитално мапирани над 90% од трасата а јавно од неодамна е достапно целото источно крило во должина од 1166км.

Се работи за огромен и импозантен проект, не само поради импресивната должина , туку и поради тоа што поголемиот дел од трансверзалата, односно околу 1500км се нови патеки кои наменски се трасираат за оваа намена.. Дополнително, со трасата се промовираат и многу предели кои се помалку познати за планинарската заедница и на некој начин се неправедно запоставени и покрај својата убавина.

Повеќе информации за новата македонска мега трансверзала може да се најдат на веб страната www.sammiana.com

ПР