Македонија
„Северна Македонија нема пат кон назад“, пишува „Бгнес“
Пред почетокот на 123. седница на Собранието, на која единствена точка на дневен ред е предлогот за пристапување кон измена на Уставот на Република Северна Македонија, бугарската новинска агенција „Бгнес“ објави анализа за патот на РС Македонија кон ЕУ.
Во текстот се посочува дека Македонија е на прагот на еден од најважните настани во модерната историја на државата, да ја почне својата интеграција во ЕУ или, како што пишува „Бгнес“, да остане во изолација. Тие заклучуваат дека „Северна Македонија нема пат кон назад“ во смисла на тоа дека или ќе почне преговори со ЕУ или ќе биде изолирана.
Пренесуваме дел од анализата:
„Дали е можно донесувањето измени во Устав да стане процес што трае повеќе од една генерација?
Македонија е на прагот на еден од најважните настани во нејзината модерна историја – заедно со Албанија да ја почне својата интеграција во Европската Унија, и генерацијата ново одложување и потрага по непостојни непријатели, каде што ги нема, во најмала рака е штетна за самата млада Република Северна Македонија.
Македонија измина долг пат кон ЕУ. Почна со деценискиот спор со Грција за името Македонија.
Вистинскиот пробив и отстранувањето на меѓународната изолација се случи благодарение на договорот за пријателство и добрососедство, кој го потпишаа Бојко Борисов и Зоран Заев на 1 август 2017 година. Ефектот од тоа беше впечатлив.
Грција беше првата што ја сфати длабоката промена. На брегот на Преспанското Езеро, на 17 јули 2018 година, Зоран Заев и Алексис Ципрас потпишаа договор за промена на името од Република Македонија во Република Северна Македонија. Тогаш грчкиот премиер Алексис Ципрас рече: „Денес, во Преспа почнуваме да пишуваме нова среќна песна. Договорот е патриотски!“ и ги повика граѓаните на двете земји да го прифатат без предрасуди.
Со активната улога на Софија, РСМ многу бргу стана членка на НАТО. Ова членство, очигледно на странските сили, се сметало за доволно да предизвика властите во Скопје да почнат со саботирање на спроведувањето на договорот со Бугарија.
Следните недели се одлучувачки за иднината на РСМ, што може да се покаже како вистинска пресвртница за Република Северна Македонија, која со крената глава ќе излезе од процесот и заедно со Албанија ќе ги отвори преговорите за приклучување кон европското семејство или, за странски геополитички интереси, да остане во изолација.
18 август 2023 година ќе биде историски датум за Република Северна Македонија, кој ќе означи исклучително важен момент за земјата. На 18.8.2023 година – предлогот со уставни измени, кој е услов за отворање на преговорите со ЕУ, влегува во македонскиот парламент.
Како што изјави премиерот на РСМ, Димитар Ковачевски: „Ако досега ветото на Северна Македонија за евро-атлантските интеграции доаѓаше однадвор, денес првпат ветото може да дојде однатре. Од политичките партии, кои наводно велат дека се за интеграција, но историски докажале дека се против“.
Но, овој пат нема време за политиканство и политички шегобијки бидејќи до втората меѓувладина конференција на ЕУ има неполни 2 месеца. Ќе се решава дали Македонија ќе влезе во преговори заедно со Албанија или не!
За да се случи тоа на 18 август, Собранието на РСМ најпрво треба да го изгласа дневниот ред со една точка – „Предлог да се пристапи кон измена на Уставот на Република Северна Македонија“, за што се потребни 61 глас.
Потоа почнува дискусијата за предлогот. Како што е наведено во член 196 став 1 од Деловникот, предлогот да се пристапи кон измена на Уставот ќе се расправа на седница на Собранието, која може да трае најмногу десет работни дена.
Интервенциите во Уставот се однесуваат на додавање делови од народи во преамбулата и членовите 49 и 78 од Уставот кога се наведува бројот на народи во државата.
Во формулацијата: „Граѓаните на Република Северна Македонија, македонскиот народ, дел од албанскиот народ, турскиот народ, влашкиот народ, српскиот народ, ромскиот народ, босанскиот народ и други“ се става запирка по зборот босански народ и се додаваат: „бугарскиот народ, хрватскиот народ, црногорскиот народ, словенечкиот народ, еврејскиот народ и египетскиот народ“.
Ако Бугарите не бидат прифатени во Уставот, Македонија отпаѓа и преговорите ќе се отворат само со Албанија.
„Бгнес“ потсетува дека во време кога сите заборавија на тоа, Бугарија ја стави интеграцијата на Западен Балкан во фокусот на своето претседавање со ЕУ – тоа беше поддршка од наша страна за влез на РСМ во ЕУ.
Исто така, соодветно е накратко да се потсетиме на некои значајни настани кои ја одредуваат важноста на тоа што ќе одлучи Северна Македонија на 18 август.
Спор на Бугарија со РСМ
Што заклучува? Прво, нефер пристапот на РСМ кон Бугарија, иако Бугарија беше првата земја што ја призна независноста на Македонија. Благодарение на Софија, Македонија беше призната од клучните земји во светот, како Турција, Русија и САД. Бугарија ја спаси Македонија за време на грчкото ембарго. Властите во Софија ги поништија плановите на српскиот диктатор Милошевиќ за нејзина поделба.
Француски предлог
Кога беше усвоен францускиот предлог, многу спорови меѓу партиите во Република Северна Македонија излегоа не само од контрола, туку и од општоприфатениот добар тон во меѓудржавните и меѓуинституционалните односи. Покрај споровите, националистичката хистерија во РСМ доведе до тоа претседателката на ЕК, Урсула фон дер Лајен, да се нарече „кучка“, а францускиот претседател Емануел Макрон – „фашист“.
Вклучувањето на Бугарите во Уставот е најважниот дел од преговарачката рамка, а тоа не треба да го заборават партиите и парламентот во РСМ.
Од РСМ постојано тврдат дека се загрозени нивниот национален идентитет и јазик. Интересно – од што, имајќи предвид дека додавањето на делови од народи во преамбулата и членовите 49 и 78 од Уставот ги опфаќа, покрај „бугарскиот народ“ и „хрватскиот народ, црногорскиот народ, словенечкиот народ, еврејскиот народот и египетскиот народ“?
Недостиг на комуникација
Зошто властите во РСМ не бараа разбирање со пратениците за да ги добијат потребните гласови за уставните измени, туку се фокусираа на спорот со ВМРО-ДПМНЕ, чиј лидер отворено ги брани не националните, туку странските интереси?
Елегија за Македонија
До кога Македонија ќе покажува слабост кон таканаречената „длабока држава“, до кога ќе се блокира и до кога ќе бара изговори и ќе се правда дека нејзиниот идентитет и јазик се загрозени наместо да ги прифаќа европските и ЕУ-вредностите? До кога ќе биде слепа пред фактот дека во лицето на Бугарија отсекогаш имала пријател и поддржувач, а не непријател? Сето тоа зависи исклучиво од волјата и храброста на локалните политичари.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
(Видео) Кузеска: Не може да има 6 милијарди евра Буџет а да нема пари за поголеми плати на работниците
Власта има рекорден Буџет од 6 милијарди евра за оваа година, а вели дека нема пари за зголемување на платите на работниците, изјави на прес-конференција портпаролката на СДСМ, Богданк Кузеска.
Како што рече, уште кога беше во фаза на предлог Буџетот за 2025 година, СДСМ предупреди дека ова ќе биде најгломазниот и најраспинички буџет во историјата во кој ќе нема пари за работниците и поголеми плати за граѓаните. И тоа се покажало како точно.
„Ова е недопустливо и покажува целосно непочитување на трудот македонските работници и неспособност на власта да одговори на економските потреби на граѓаните. Дополнително, власта товари нови долгови на грбот на граѓаните и граба пари за себе воопшто не водејќи сметка за потребите на граѓаните и на работниците. Покрај задолжувањето од 500 милиони евра од Унгарија, власта во изминатите 3 месеци се задолжи со 128 милиони евра преку државни записи и обврзници, и 73,7 милиони евра кај домашните кредитори. Тоа се нови, над 200 милиони евра долгови врз грбот на граѓаните кои ќе ги плаќаат идните генерации. А платите стагнираат, животниот стандард и куповната моќ на народот опаѓа. Последните податоци од Државниот завод за статистика покажуваат зголемени трошоци за живот за 4,4 отсто и зголемени цените на основните производи за 4,3 проценти“, реч Кузеска.
Додаде дека со власта на Мицкоски и ДПМНЕ граѓаните имаат помалку пари во џебовите а работниците живеат се потешко.
Според Кузеска, власта целосно го напуштила системот за зголемување на платите воспоставен од СДСМ што резултирало со влошување на животниот стандард на работниците. Упорно го игнорираат и нивниот предлог за минимална плата од 500 евра, која, како што додаде Кузеска, е неопходна за да се одговори на растот на трошоците за живот.
Македонија
Муртезани во Киев потпиша Меморандум за соработка со Украина
Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, денеска во Киев оствари средба со заменик претседателката на Владата на Украина, задолжена за европски и евроатлантски интеграции, министерка за правда и главен преговарач за членство на Украина во ЕУ, Олга Стефанишина. Во фокусот на средбата беше потпишувањето на Меморандум за соработка меѓу Северна Македонија и Украина за прашања поврзани со интеграцијата во Европската Унија, за што назначени како потписници во името на Владите на двете земји се нивните главни преговарачи со ЕУ, Муртезани и Стефанишина.
На средбата беше потенцирана важноста на европската интеграција како стратешки приоритет за двете земји. Министерот Муртезани потенцираше дека процесот на проширување мора да остане кредибилен и базиран на заслуги, за да обезбеди стабилност и напредок.
„Северна Македонија ја поддржува Украина на нејзиниот пат кон Европската Унија, а оваа посета го потврдува нашиот заеднички стремеж кон европските вредности. Процесот на пристапување кон Европската Унија не треба да биде исклучив, туку инклузивен и базиран на заслуги, овозможувајќи и на Украина и на земјите од Западен Балкан правична шанса за напредок. Единството и солидарноста меѓу нашите народи се клучни за градење силна и обединета Европа,“ – истакна МЕП Муртезани.
Соговорниците констатираа дека Меморандумот за разбирање е значаен чекор во градењето на поблиска соработка меѓу двете земји, со цел размена на знаење и искуства кои ќе придонесат за поуспешно остварување на заедничките цели за членство во Европската Унија. Министерот Муртезани изрази подготвеност Северна Македонија да го сподели своето искуство од пристапниот процес со Украина, нагласувајќи дека размената на добри практики ќе биде од исклучително значење. Меморандумот опфаќа размена на искуства и знаења во различни области, вклучувајќи законодавство, судски реформи, борба против корупција и организиран криминал, како и промоција на европските вредности. Страните се обврзуваат да соработуваат во унапредување на институционалните капацитети, како и да разменуваат експертиза за исполнување на критериумите за членство во ЕУ. Меморандумот исто така предвидува организирање на заеднички настани, обуки и иницијативи за поддршка на европската интеграција на Украина и Северна Македонија.
Заменик-претседателката на Владата на Украина, Стефанишина, изрази благодарност за континуираната поддршка од Северна Македонија, посочувајќи дека заемната соработка е од суштинска важност за европската перспектива на двете земји. Таа истакна дека Украина гледа на Северна Македонија како партнер и пријател во евроинтегративниот процес.
На средбата се разгледаа и можностите за продлабочување на регионалната соработка преку заеднички проекти и иницијативи, особено во области каде преку тесна соработка би можеле да се зајакнат напорите на двете земји за пристапување во Унијата. Муртезани и Стефанишина се согласија дека унисониот пристап во решавањето на заедничките предизвици и искористувањето на можностите што ги нуди процесот на интеграција во ЕУ, се од круцијална вредност како за Украина, така и за Северна Македонија. Тие ја подвлекоа заемната посветеност за координирано делување во унапредувањето на стабилноста, растот и европските вредности во регионот.
Македонија
(Видео) СДСM останаа последното упориште на Артан Груби, вели Петрушевски
Само СДСМ не се отргна од Груби и еден месец молчи за него, изјави пратеникот од ВМРО-ДПМНЕ, Бране Петрушевски.
Како што рече, Груби направил милионски криминал во време кога МВР го водеше Оливер Спасовски, премиери беа Заев и Ковачевски, а судството и обвинителството беа под целосен притисок од нив, а во таква ситуација Социјалдемократскиоит сојуз не може да каже дека не знаеле што прави Артан Груби.
„Дополнително за Груби и неговото криминално однесување гласно зборуваше и ВМРО-ДПМНЕ и медиумите. СДС мора да собере храброст и да се извини за Артан Груби. Се додека не се извинат за криминалите на Груби се дотогаш не можат да кажат дека се отргнале од него и од ДУИ. Само целосно соочување со реалноста и извинување за Груби ќе значат за СДС нов лист. Се додека не го направат тоа, тие покажуваат дека се истата партија која беше коалиција со Груби додека тој крадеше“, додаде Петрушевски.