Македонија
Секој поединец заедно со институциите е важен во справувањето со климатските промени

Успешни практики од сите региони во земјата преку проекти во земјоделството, екологијата, шумарството, а кои се директно поврзани со климатските промени, беа споделени со јавноста денеска на првиот ден од одржувањето на Националната конференција за клима.
Конференцијата е дел до тригодишниот голем проект „Да зборуваме за климатските промени“, што го организираат „Екосвест“, CNVP и Движењето на екологистите на Македонија. На првиот ден беа споделени и искуствата на неколку здруженија како дел од потгрантовата шема на проектот и што тие сработиле и со што се соочиле во изминатите три години. Работа со деца и развој на свеста за климатските промени се забележува во речиси сите проекти затоа што науката докажува дека мора да се работи на развивање на свеста кај децата уште од мали.
На присутните им се обрати Штефен Худолин, раководител на секторот за операции на Делегацијата на ЕУ. Тој ги поздрави одлично сработениот проект и влогот особено во периодот на пандемијата и нагласи дека Европската Унија и во иднина ќе ја поддржува Северна Македонија во заедничката европска борба со климатските промени.
„Ги поздравуваме заложбата и работењето на закон за климатските промени и посакуваме да почне да се применува што е можно побргу“, истакна Худолин.
Ана Чоловиќ-Лешоска истакна дека од огромна важност е потребата граѓаните ефективно да се вклучат во процесите на донесување одлуки кога станува збор за климатските промени, но и решавање на локалните проблеми.
„Ќе продолжиме да го анимираме граѓанското општество. Оваа година е многу клучна за многу закани што ќе го постават патот на нашата држава кон позелено општество“, рече Чоловиќ-Лешоска.
Таа ги истакна целите на самиот проект и го сподели задоволството од реализацијата и од соработката со сите здруженија и учесници во проектот. Позитивните искуства на неколкуте партнери како дел од потгрантовата шема докажа дека проектот ги реализирал своите цели.
„Идејата беше да се зголемат капацитетот, транспарентноста и одржливоста на граѓанските организации од разни сектори во земјата преку формирање коалиција за климатски промени на национално ниво, со цел поголема вклученост во креирање на јавното мислење, како и зголемено влијание и учество во развојот на политиките на локално и национално ниво. Целта на проектот беше да се подигне свеста кај македонските граѓани за важноста на справување со климатските промени во сите сектори и на сите нивоа на одлучување како клучен придонес за постигнување успешен процес на пристапување кон ЕУ“, рече Чоловиќ-Лешоска.
Конференцијата ја поздрави и министерот за животна средина и просторно планирање, Насер Нуредини, кој го изрази задоволството што во наредните две недели ќе се зборува за напредокот и амбицијата што ги има постигнато нашата држава во рамките на климатските процеси и меѓународната акција, како и можностите за зајакната соработка и остварување на постигнатите цели и таргети.
„Зелената транзиција и климатската акција бараат интерсекторски ангажман и посветеност, високо ниво на соработка и креирање синергии во процесите од сите фактори во општеството. Ние како Министерство сме отворени и секогаш ги поддржуваме активностите на граѓанскиот сектор. Преку него ги слушаме барањата и очекувањата на граѓаните и ги вклучуваме во процесите на донесување одлуки, а од друга страна, како Министерство ги споделуваме нашите податоци, знаење и експертиза при спроведувањето на нивните проекти“, рече Нуредини.
Нехад Рамадани, претставникот на CNVP, ја истакна одличната соработка со „Екосвест“ и ДЕМ.
„Aктивностите на CNVP се тесно поврзани со користењето обновлива енергија, одржливо управување со шумите (каде што сме особено посветени бидејќи шумите се битен елемент за животна средина и особено за чиста клима). Во светот преовладува заеднички научен консензус, кој нагласува дека хуманите активности се главна причина за влошувањето на климата во светот. Овa покажува дека треба да се промени однесувањето на секој од нас, да се промениме како општество преку нашите активности во корист на ублажување на заканите од климатски промени“, истакна Рамадани.
Лиле Симеоновска, претставничка на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, се осврна на приоритете на ова министерство. Факторот дека имаме голем процент деградирани шуми, неразвиената шумска инфраструктура, немањето систем за мониторинг на моментната состојба на шумските ресурси на национално ниво влијае врз потенцијалот за развој на шумарството, истакна таа.
„Шумите се најзначајниот понор што придонесувва за апсорпција на стакленичките гасови во нашата земја. Во таа насока, зајакнувањето на капацитетите со државно управување на шумските ресурси ќе биде прироритет на нашето министерство“, истакна Симоновска.
Климата е обврска на човештото – и оттука да размислвуаме глобално, да дејствуваме локално – се согласија учесниците.
„Справувањето со климатските промени треба да почне од секој од нас како граѓанин. Ние сме тие што треба да ги иницираме сите промени и да ја подигнеме свеста на локално ниво“, истакна Лилјана Јоноски, претставник на Североисточниот Плански Регион.
За тоа колку е важно да се јаде локалната храна, зборуваше Катерина Јордановска од „Слоу фуд Водно“.
„Ако секој од нас направи мала промена во личниот избор на храна што ја каде и избира да купи храна од локалните производители, ќе има огромно влијание врз климатските промени“, сподели Јордановска.
Проектот „Да зборуваме за климатските промени“ е финансиран од Европската Унија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Муртезани-Старовиќ: изразена подготвеност за заедничко делување кон целосна европска интеграција на двете земји

Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, денеска на маргините на Самитот посветен на Планот за раст на ЕУ што се одржува во Скопје, оствари билатерална средба со министерот за европски интеграции на Република Србија, Немања Старовиќ. Во оваа прилика, Муртезани му честиташе на министерот Старовиќ за неодамнешното именување на функцијата и изрази уверување дека заедничките напори ќе продолжат со нова динамика и проактивност во насока на унапредување на европската агенда на регионот.
Муртезани и Старовиќ разговараа за продлабочување на билатералната соработка, особено во контекст на спроведувањето на Планот за раст, кој претставува заедничка можност за засилување на регионалната економска поврзаност и приближување кон европските политики. Посебен акцент беше ставен на досегашната соработка врз основа на Меморандумот за разбирање меѓу двете министерства, како и на новите можности за иницијативи од заемен интерес, вклучително и прекуграничните програми за развој и инфраструктурно поврзување.
Министрите го нагласија значењето на доследна и координирана примена на европските реформи во регионот, како предуслов за реализација на економските и институционалните придобивки предвидени со новиот пристап на ЕУ. Во таа насока, беше изразена заедничка подготвеност за продолжување на блиската комуникација и заедничко делување кон целосна европска интеграција на двете земји.
Македонија
Мемов: СДСМ се во паника по конгресот на ЗНАМ, тие не знаат поинаку освен да служат на ДУИ, на бегалецот Груби и на двоецот Заев-Филипче

СДСМ денес, повторно и очајно, се обиде да ја маскира сопствената безидејност и внатрешна распаднатост со кукавички, плиток и патетичен напад врз претседателот на Движењето ЗНАМ, Максим Димитриевски, истакнува портпаролот на партијата Никола Мемов.
Според него, прес-конференцијата на нивниот гласноговорник, Мартин Костовски е неуспешен обид за дефокус по историскиот, силен и масовен Конгрес на Движењето ЗНАМ, кој испрати порака до сите: Македонија се буди, а народот веќе не се плаши!
„СДСМ не може ниту да замисли, а камо ли да организира Конгрес со над 420 делегати, со јасна национална визија и со масовна поддршка од народот. Нивниот “конгрес” би можел да се одржи во поширока канцеларија, затоа што вистинските социјалдемократи одамна ги нема, и народот ги напушта
засекогаш. Тие нè напаѓаат затоа што сме гласни, храбри и исправени. А тие не знаат поинаку освен да служат. На ДУИ. На бегалецот Артан Груби и Васко Ковачевски, на двоецот Заев-Филипче, дечките со златни визи, спремни за бегање“.
Никој нема право да преговара за македонскиот идентитет, вели тој.
Подвлече дека јазикот, историјата, културата и самобитноста на македонскиот народ не се предмет на преговори.
„Македонија ќе биде членка на ЕУ – но не како народ без име, туку како Македонци со гордост, идентитет и достоинство. Нашиот пат е европски, но нашата душа е македонска.
Човекот што денес зборува од име на СДСМ беше директор на Службен весник кога без потпис и спротивно на Уставот и законите го објави Законот за употреба на јазиците, со што изврши тешко кривично дело – Злосторничко здружување и уривање на уставниот поредок, потсетува Мемов.
Додава дека Костовски без потпис од Претседателот на државата, го објави законот за ратификација на конечната спогодба т.н. Преспански договор.
„Тоа е вистинското лице на овој “патриот” кој тивко, тајно, зад грбот на народот, ги распродаде националните интереси. И за тоа ќе одговара. Ние од Движењето ЗНАМ за Наша Македонија не бегаме од вистината, туку се бориме за неа“.
Им порача на СДСМ: „Колку и да бегате од предавничката аура, предавничката кожа не се
соблекува“.
Македонија
Реформите и заедничкиот пазар се наш компас кон стабилност, единство и иднина, порача Муртезани од самитот на лидерите за Западен Балкан

Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, денеска беше домаќин на Панелот 2 на Самитот на лидерите од Западен Балкан за Планот за раст, кој се одржува во Скопје. Панелот, со наслов „Фокусирање на столбовите од Планот за раст“, се одржа во присуство на министри за европски прашања од Западен Балкан, високи претставници на Европската комисија, како и претставници на регионалните организации и меѓународни финансиски институции.
Во своето воведно обраќање, Муртезани порача дека „иднината започнува со визија, се гради преку единство и расцутува во стабилност“. Потсетувајќи на зборовите на Мајка Тереза – „Не можам сама да го променам светот, ама можам да фрлам едно камче кое ќе направи многу бранови“ – тој истакна дека „најсоодветното место да зборуваме за раст е токму Скопје – градот каде мостовите ги поврзуваат не само бреговите, туку и генерациите“.
Министерот ја нагласи суштинската улога на Планот за раст како катализатор за реформи и европска интеграција, потенцирајќи дека „растот не го мериме во апстрактни бројки, туку во фактот дека стартапи остануваат тука, студентите се враќаат, а судството станува функционално“. Тој информираше дека Владата на Северна Македонија ја усвои Реформската агенда во август 2024 година, по што следуваше поддршка од Комитетот за ИПА и Европската комисија. Северна Македонија прва во регионот ги заврши законските процедури за Спогодбата за Инструментот и заемот, и доби претфинансирање од 52,4 милиони евра. Во март 2025 година, беше поднесено првото барање за средства со целосно реализирани пет реформски чекори – меѓу кои нов Закон за внатрешна финансиска контрола, подзаконски акти за буџетска транспарентност, измена на Законот за трговски друштва, дипломирање на 97 нови судии и обвинители, како и воспоставување структури за правична транзиција.
„Овие чекори не ги гледаме како задачи што треба да се исполнат, туку како усогласување со нашиот идентитет – идентитет кој цврсто припаѓа на европското семејство“, додаде Муртезани.
Панелот се фокусираше на две стратешки теми: спроведувањето на ефикасни реформски агенди и унапредувањето на Заедничкиот регионален пазар. Министерот подвлече дека „оваа дискусија е можност да споделиме иновативни решенија, заеднички иницијативи и трансформативни амбиции“ и порача: „Стабилност. Единство. Иднина. Ова не се само зборови, туку обврски што им ги должиме на нашите граѓани.“