Македонија
Силјановска-Давкова по повод 75-годишнината од основањето на УКИМ: Образованието беше, е и мора да остане врвен приоритет на македонската држава

Претседателката Гордана Силјановска Давкова вчеравечер се обрати на свечената академија по повод 75-годишнината од основањето на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ и одбележувањето на патрониот ден на Универзитетот.
„Чест ми е што ова е едно од моите први обраќања по преземањето на претседателската функција. Се разбира моето место беше и остана меѓу вас. Овој универзитет е изворот на моето знаење, инспирација и мотивација. 75 години потоа мислам дека е време кога можеме да кажеме дека мудроста е со нас. Стекнував знаење од постарите почитувани професори и под нивното менторство како Телемах го засакав правото. Не само правото, туку и правдата. И ден денеска црпам инспирација од ценетите колешки и колеги со кои продолжив да соработувам. Се разбира, образованието беше и останува мојот дом. Најважно од сè, УКИМ е и ќе остане изворот на мотивацијата и на инспирацијата на нови генерации студенти.
Одбележуваме 75 години од формирањето на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, а прославуваме и 80 години асномска Македонија. Се разбира, од црковно-училишните општини до денеска учителите имале важно место во историјата на оваа држава. УКИМ е сраснат, УКИМ е во хармонија со македонската држава. Универзитетот беше и остана alma mater на генерации, генерации кои станаа со знаењето потолерантни, станаа компетитивни, оставија траги овде, а оставаат траги и по светот. Она што е економијата, науката, технологијата, културата и уметноста во голем степен е заслуга на вас. УКИМ не е оаза. УКИМ соработува и тоа плодно со бројни високообразовни институции и установи ширум Европа и светот, УКИМ овозможува да бидеме дел од единствениот образовен простор, од морето на знаење, да ги продлабочуваме знаењата и вештините на европските универзитети и посакувам студентите да се вратат овде и знаењето да го стават во функција на државата“, рече претседателката Гордана Силјановска Давкова.
„Судбина на нашата држава е да биде тесно поврзана со најстариот универзитет, со УКИМ. И обратно. УКИМ секогаш ги чувствува предизвиците низ кои минува нашата држава и се уште минува.
Веќе неколку години по ред, УКИМ е меѓу најдобрите 2.000 светски универзитети. Но беше и многу повисоко. Не можам, а да не кажам дека да се биде меѓу двеилјадитите е охрабрувачки, меѓутоа ако фрлиме поглед на регионалниот и европскиот контекст, ќе видиме дека состојбата не е многу сјајна. Затоа јас посакувам УКИМ да не биде само единствениот македонски универзитет на оваа ранг-листа, туку да се качи погоре на Шангајската листа.
Оваа состојба ме тера да се запрашам: Дали најстариот и најголемиот универзитет, чии кадри ја градеа оваа држава и се вградија во неа, има шанса да се качува погоре? Сигурна сум. Одговорна држава ќе вложи во образованието и во науката. Во образованието, науката и културата нема мали и големи држави. Да не си го дозволиме луксузот да бидеме на крајот од оваа листа. Мислам дека оваа дилема ја поставувам не само како претседателка, туку како професорка која не може да живее без образованието и науката, без правото и без правдата.
Причините за ваквите состојби се многу. Меѓутоа, мислам дека ни се потребни вистински реформи. Реформи што нема да завршат како слепи улици. Уште еднаш повторувам – одговорна власт ќе сфати дека нема подобра инвестиција од онаа во образованието и истражувањето. Развојот се темели и ќе остане да се темели на доброто образование. Јазот помеѓу образовните профили и реалните потреби на пазарот на трудот јасно ни е дека се зголемуваше. Некои научни области и многу од нив останаа запоставени. Но, треба да им обрнеме внимание.
За да ја смениме состојбата во којашто сме, треба да му обрнеме внимание на севкупното високо образование, да постигнеме добро обмислени и суштински реформи, како што нашите праучители тоа го правеа. Ние сме горди на нив, заслужуваме и ние, студентите да бидат горди на нас.
Потребно ни е да ја одбраниме слободата. Слобода нема без критичка мисла. Образованието е каналот, образованието е институцијата, образованието е домот во којшто идеалите ќе ги пренесуваме од една генерација на друга. Сите велиме дека училиштето и универзитетот се бедем на слободата и независноста. Нашите современи херои, вашите современи херои, драги студентки и студенти, треба да бидат учителите, наставниците, професорите. Тие имаат одговорност да создаваат генерации што ќе поставуваат прашања што ќе бидат критички, што ќе не критикуваат, што ќе бидат подобри од нас. А ние, заедно со нив, ќе нудиме одговори и решенија за предизвиците што ги носи иднината. Иднината, веќе ни се случува, таа е пред нашите очи“, рече Силјановска Давкова.
„Дигиталната трансформација која беше зачната на некои од врвните универзитети, ги трансформира сите универзитети, и нашите. На врвот на Шангајската, па и на секоја друга ранг-листа ќе опстанат оние универзитети што најбрзо и најдобро ќе се приспособат на дигиталната доба.
Затоа, државата мора да усвои сеопфатен пристап кон дигиталната трансформација, преку имплементација на прецизна национална дигитална стратегија, се разбира, во согласност со дигиталната агенда на Европската Унија и со Целите за одржлив развој на Обединетите Нации. Нам ни треба дигитална писменост. Мора да ги подобриме вештините на граѓаните, мора да инвестираме во надградбата на дигиталната инфраструктура, мора да го развиваме иновативниот и претприемачкиот екосистем.
Образованието беше, е и мора да остане врвен приоритет на македонската држава. Во Европската Унија и во светот ќе нѐ почитуваат ако развиваме квалитетно, компетитивно образование и наука, ако ги негуваме, ако ги наградуваме најдобрите. Образованието мора да го осовремениме, мораме да го приспособиме на светските текови, мора да го димензионираме во согласност со реалните потреби на пазарот на трудот. Мора да зајакне врската меѓу образовните институции и компаниите. Мора да вложуваме во истражувањето и во развојот. Така ќе ја намалиме невработеноста, така ќе го запреме егзодусот на најумните, најпотребните.
Како ваша колешка свесна сум дека реформите бараат големи вложувања, бараат пожртвуваност, каква што впрочем демонстрираа патроните на нашиот универзитет – сесловенските и македонски просветители и светители, браќата Кирил и Методиј.
Историчарите се согласни дека солунските браќа имале јасни инструкции од Византиската држава да ги описменат словенските народи за истите да не подпаднат под влијанието. Со други зборови, ако во Византиската држава, образованието било средство за ширење на политичкото влијание ние знаеме дека писменоста, образованието ниту е, ниту смее да биде средство за политички цели. Образованието е највисока цел. За оваа цел, мора да бидеме свесни и веднаш да се зафатиме со нејзино остварување.
Реков дека е ова мое прво обраќање. Мојата прва посета во странство ќе биде поврзана со делото на Св. Кирил и Методиј. За три дена ќе ја имам честа да се поклонам пред гробот на Константин Филозоф – Кирил во базиликата Сан Клементе во Рим. Ако сакаме да бидеме доследни наследници на неговото дело, мора пожртвувано да го издигнеме македонското високо образование и да ја обезбедиме иднината на генерациите по нас.
Нека ни е честит големиот јубилеј и нека ни е вековен претстојниот празник на сесловенските просветители“, кажа претседателката Гордана Силјановска Давкова во своето обраќање.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Сиљановска-Давкова-Бирн: изразена надеж дека Ирска ќе продолжи да се залага за кредибилен процес на пристапување кон ЕУ

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска го прими Томас Бирн, државен министер за европски прашања и одбрана на Ирска.
На средбата беа разменети мислења за севкупните билатерални односи, како и за процесот на пристапување кон Европската Унија.
Претседателката оцени дека политичките односи се пријателски и без отворени прашања, но со скромна динамика и посочи на потребата од интензивирање на контактите на највисоко политичко ниво. Таа ја истакна потребата за поголема економска соработка и трговска размена меѓу двете држави.
Сиљановска-Давкова се заблагодари за принципиелната и континуирана поддршка од Ирска за нашите аспирации за членство во Европската Унија. Потсети дека и по 21 година од формалната апликација за членство за време на ирското претседателство во 2004 година, процесот е заглавен во лавиринт од двојни стандарди.
Барајќи фер шанса за земјата, таа изрази надеж дека Ирска, за време на нејзиното претседателство во втората половина на 2026 година, како поддржувач на политиката на проширување ќе продолжи да се залага за кредибилен процес на пристапување, базиран на заслуги.
Таа уште еднаш укажа на опасноста по процесот на проширување, од неговата билатерализација и оптовареност со идентитетски и историски прашања.
Македонија
Ганиу ќе ја тужи Арсовска: Моите адвокати спремаат тужби за невистините што ги зборува за мене чесната жена од Град Скопје

Во Чаир нема 150 згради дивоградби, нема дивоградби изградени на државно земјиште и нема темели за 50 нови дивоградби, кажа денес градоначалникот на Општина Чаир, Висар Ганиу. Најави тужба за градоначалничката на Скопје Данела Арсовска која два месеца шета по градилишта за дивоградби низ Чаир, го обвинува Ганиу за криминал, а минатата недела побара негово итно апсење.
„Моите адвокати работат на тужби за сите невистини за мене. Чесната жена од Градот Скопје манипулира со зборовите. Манипулира и со тоа што го кажа на прес-конференција. Во 2005 година кога стана градоначалник Изет Меџити имаше 13.000 дивоградби или над 75% од сите објекти во Општина Чаир беа дивоградби. Ние тоа го затекнавме, а таа често кажува дека 13.000 дивоградби се од мое време“, вели градоначалникот Ганиу.
Градоначалникот Ганиу тврди дека не е точна бројката од 150 дивоградби во Чаир што ја кажува градоначалничката Арсовска, ниту пак дека има дивоградби на државно земјиште.
„Не е вистина дека тие објекти што се изградени се на земјиште на РМ бидејќи Чаир е три квадратни километри и се е сопственост на некого, нема РМ земјиште, многу малку има. 150 згради што таа ги објавува се невистина и тоа може да се потврди. Најновата лага што ја кажува е 50 нови темели се отворени по Чаир. И тоа е лага“, рече градоначалникот Ганиу.
Лажните тврдења, Ганиу вели дека имаат цел да го дискредитираат него. Последниве денови Ганиу смета дека обвинувањата намалиле по објавите дека тој нема да биде кандидат за градоначалник на Чаир.
„Целата оваа афера што таа ја направи со дивоградбите во Чаир покажа дека само требаше да биде мегафон на ДУИ. Инструкциите ги добиваше од ДУИ“, обвини Ганиу.
За да го поткрепи ова тврдење, Ганиу кажа дека Општина Чаир не е прва по број на дивоградби ниту во земјава, ниту пак е на прво место по број на дивоградби во Скопје.
„Имаме записници во ЗЕЛС во кои стои изјава на министер за транспорт и врски дека во земјава од 2011 година кога истече рокот за легализација па наваму се изградени 130.000 дивоградби. Тогаш беше оваа полемика кога се даваше новиот закон за легализација. Од целава држава значи ние сме над дваесетто место по број на дивоградби, а во градот Скопје сме шести. Пет општини се пред нас. Со ниедна општина не се занимаваше госпоѓа Арсовска чесната жена од Градот Скопје, ова го велам бидејќи така ја знаат граѓаниве во Скопје. Се занимаваше само со Чаир бидејќи тоа им беше мета и тоа им беше работа што им ја даваше ДУИ“, вели градоначалникот Ганиу.
Категорично тврди дека не издавал одобренија за градење згради на деца,како што тврди Арсовска, а дали издадените одобренија понатака на нотар некој со наследни решенија ги ставил на име на деца вели дека не е негова работа да проверува.
Градоначалничката Арсовска, пак, за утре најави дека пред медиумите ќе ги покаже сите досега утврдени незаконитости поврзани со нелегалните и небезбедни градби откриени во Чаир.
Македонија
Таблетарната онколошка терапија од 4 август ќе може да се подигнува директно во аптеките

Денес, во рамките на континуираните активности за унапредување на здравствените услуги, генералните директори на Фондот за здравствено осигурување, Сашо Клековски и Бранко Аџигогов, заедно со заменик-министерот за здравство, Јовица Андовски, остварија работна посета на ЈЗУ Општа болница Велес.
Во фокусот на посетата беа состојбите со здравствените услуги на регионално ниво, унапредувањето на соработката помеѓу болницата и Фондот, како и презентирањето на новите мерки за подобрување на достапноста до онколошката терапија за пациентите.
Од 4 август 2025 година, пациентите кои се лекуваат со таблетарна онколошка терапија – анастрозол и летрозол, ќе можат својата терапија да ја подигнуваат директно во аптеките, на товар на Фондот.
„Со оваа мерка, пристапот до терапијата значително се олеснува, а пациентите ќе имаат поедноставена процедура. Потребно е само да добијат извештај од својот онколог, да земат рецепт од матичен лекар и со тоа да ја подигнат терапијата во аптека. Партиципацијата ќе изнесува околу 50 денари“, истакнаа генералните директори.
Во текот на посетата, беше најавена и набавка на нова медицинска опрема за потребите на болницата.
„Велешка Општа болница ќе набавува медицинска опрема за Интерно, за Очно, Детско и за Одделението за неврологија и психијатрија. Набавката е обезбедена од вкупно издвоените 40 милиони денари фондовски средства, од кои поголемиот дел се за подмирување на долгот на установата, а дел за плати на нововработените и за нова опрема,“ нагласи Клековски.
„Ќе се набавува медицинска опрема за повеќе одделенија. Ќе ја потенцирам најзначајната – за Одделението за офталмологија, каде веќе е набавен вакум апарат, а сега ќе се набави и микроскоп, со што ќе се комплетира опремата за редовна работа. Тоа значи дека во Велес ќе можат да се изведуваат и хируршки зафати на очи“, додаде Клековски.
Работната посета на Велешката болница е дел од пошироките активности на Фондот за приближување на здравствените услуги до граѓаните и воспоставување одржлив модел на лекување кој ги става пациентите во центарот на вниманието, велат надлежните.