Македонија
„Фајненшл тајмс“: Кревката иднина на Балканот зависи од македонскиот договор
Ако дефиниција за напредок е дека земјата повеќе не го нарекува аеродромот на својот главен град по воинот кој загинал пред 2 300 години во Вавилон, тогаш сигурно има надеж за Балканот – извор на повеќето конфликти во модерна Европа. Во февруари македонското реформско лидерство го смени претходниот бомбастичен владин национализам и го промени името на аеродромот од „Александар Велики“ во Меѓународен аеродром – Скопје. Мразот почна да се топи во еден од потешките спорови во постокомунистичка Европа, пишува Тони Барбер во колумна за „Фајненшл тајмс“.
„На автопатот кон Скопје, престолнина на поранешната југословенска република, големите зелени табли покажуваат уште поголеми промени. Автопатот повеќе не го носи името на Александар, туку се нарекува ‘Пријателство’. Македонските лидери сметаат дека овие промени не се козметички, туку вистински што ги прават кон Грција. Во овие 27 години Атина го обвинуваше својот северен сосед за присвојување на дел од грчката територија, за културното наследство и идентитетот, употребувајќи го името Македонија и Александар Велики како државни симболи.
Преговорите што имаат за цел да се најде компромис за името на Македонија веќе се ближат кон кулминација. Шефовите на дипломатиите на Грција и на Македонија се сретнаа 20 пати. Ако се постигне договор, ќе се испрати редок сигнал до другите балкански држави и заедници кои имат конфликт – на пример Србија и Косово, или муслиманите, Хрватите и Србите во Босна и Херцеговина – дека дури и најболните историски рани заздравуваат доколку се третираат.
Уште повеќе, договорот може да ги отвори вратите на ЕУ и НАТО за македонското членство, блокирано со вето од страна на Атина. Ова може да ја извади Македонија од состојба на неизвесност во геополитичката нестабилност во која западна по дезинтеграцијата на комунистичка Југославија. Toa ќе биде и спротивставување на проширеното влијание на Русија, Турција, Кина, Саудиска Арабија и другите заливски земји врз Балканот. Ќе го намали и ризикот дека Македонија може да стане плен на насилен внатрешен конфликт, дестабилизирајќи го остатокот од регионот.
Во 2001 година изби конфликт меѓу етничкото албанско малцинство во Македонија, кое брои околу една четвртина од двомилионското население. Според Али Ахмети, поранешен командант, постоел ризик конфликтот да биде поразорувачки од војната во Босна, во која загинаа над 100 000 борци и цивили. На крајот, НАТО издејствува договор по добро изведена интервенција.
Ахмети сега ја предводи албанската етничка партија која е во коалиција со социјалдеморкатите на Зоран Заев, енергичен млад премиер кој ги предводи напорите за помирување со Грција. Во Скопје неодамна слушнав дека Ахмети предупредил дека сè што е постигнато во 2001 би било залудно доколку Македонија не обезбеди членство во ЕУ и НАТО. Тоа дава кредибилитет на визијата на Заев за западноориентирана Македонија.
Перспективите за грчко-македонски договор, сепак, не се сигурни. Преговарачите го стеснија изборот за името на Северна, Горна или Вардарска Македонија – последното инспирирано од најдолгата река во Македонија. Едно од овие ќе биде името на Македонија на меѓународната сцена. За домашна употреба Заев сака да се употребува „Република Македонија“. Ова не е доволно добро за Грција, која во ова препознава претензии за северниот грчки регион Македонија. Атина притиска и за промена на македонскиот Устав, што би елиминирал ваква закана.
Заев е отворен кон оваа идеја, но какви било промени треба двапати да се ратификуваат од страна на македонскиот Парламент. Освен тоа, тој сака да ја зајакне легитимноста на договорот со Грција, поднесувајќи ги на референдум евентуалните уставни измени. Надминувањето на овие три пречки нема да биде лесно. Ниту, пак, одобрувањето на Грција нема да биде земено здраво за готово. Алексис Ципрас, левоориентиран премиер, гледа шанса за победа. Но неговите коалициски партнери, грчката конзервативна опозиција и Православна црква се гласни критичари на неговата дипломатија. Со изборите наредната година Ципрас може да наиде на зовриена политичка атмосфера дома, со што разговорите со Скопје може да станат потешки за справување.
На крајот, сите влади во ЕУ не сaкаат да отворат преговори со Македонија. Во НАТО не го гледаат сите на членството на Македонија како приоритет. Работите повеќе ќе се разјаснат на самитот на ЕУ во јуни и на самитот на НАТО во јули. Двата настани доаѓаат многу брзо за договор меѓу Македонија и Грција. Доколку е така, ЕУ и НАТО треба да одолеат на искушението да го искористат неуспехот како изговор за занемарување на македонското прашање. Балканот денес е премногу кревок за да си дозволи такво задоволство“, заклучува во колумната за „Фајненшл тајмс“, авторот Тони Барбер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Наизменично се пропуштаат возила од и кон граничниот премин Блаце

Министерството за внатрешни работи известува дека почна наизменично пропуштање на возила на патниот правец Стенковец-ГП Блаце, во едниот, па во другиот правец.
Од таму апелираат до граѓаните, доколку тоа не е неопходно, да не тргнуваат кон ГП Блаце, се до целосно нормализирање на сообраќајот, односно целосно гасење на пожарот во близина на патот.
Македонија
Чад се шири од неколку места во подножјето на Скопска Црна Гора, Ангелов смирува: Нема опасност за куќите во Чучер

Големи облаци чад се шират од неколку места во подножјето на Скопска Црна Гора. Забележливи се и од градските улици во Скопје, но сосема јасно се гледа каде чади од скопската обиколница, посебно од делот кај Волково.
Освен пожарот кој избувна синоќа над магистралниот пат кон Блаце во близина на Скопје, чад се крева од повисоки делови.
Директорот на Дирекцијата за заштита и спасување (ДЗС), Стојаче Ангелов, попладневно од Чучер-Сандево испрати видеопорака во која вели дека нема опасност за куќите.
„Се наоѓаме веднаш над селото Чучер кое што е делумно загрозено од пожарот што избувна вчера во попладневните часови, но во овој момент, од она што можам да го видам нема реална опасност по околните куќи иако има неколку куќи кои се буквално во шума. Благодарение на храбрите локални жители и благодарение на две екипи на скопската Бригада за противпожарна заштита и една екипа на Национални шуми, во овој момент нема опасност за селото и нема потреба за ширење паника. Паниката не ни помага“, рече директорот Англеов.
Тој се заблагодари на локалното население кое активно се вклучило во гасењето на пожарот покрај пожарникарите. Кажа дека манастирот Св. Никита, за кој на социјалните медиуми се ширеа вести дека е загрозен, е далеку од огнот. Ангелов вели дека дури и да почне да се шири огнот натака, ќе му требаат неколку часа за да стигне до манастирот, а на терен има и пожарникари и локално население.
„Пред малку беше ужасно, сега моментално е малку смирено. Моментално нема опасност за селото. Опасно беше над манастирот и во регионот каде што се викендиците“, вели локалецот Љубиша Стојковски кој го гаснел пожарот.
Додека тие зборуваа се слушнаа неколку експлозии за кои Стојковски објасни дека доаѓаат од сртот на планината каде што е забрането да одат луѓе.
Се уште се шири и пожарот кај Блаце кој избувна вчера, а попладнево Министерството за внатрешни работи целосно го сопре сообраќајот во делот Стенковец – граничен премин Блаце и го затвори граничниот премин.
Македонија
Сиљановска-Давкова на средба со независни советници: реафирмирана потребата од постигнување широк консензус за измените на Изборниот законик

Независните советници сметаат дека со актуелните измени на Изборниот законик коишто предвидуваат обврска за собирање повеќе од 1% потписи од електоратот за поднесување независни кандидатски листи во некои општини, се доведуваат во нерамноправна положба во изборниот процес.
За нив, горенаведените измени се противуставни како од процедурален заради скратената постапка, така и од материјален аспект заради дискриминацијата.
Тие очекуваат од пратениците законско решение што ќе води сметка за уставно загарантираната еднаквост на пасивното и активното избирачко право на секој граѓанин, поттикнување на политичкиот плурализам и овозможување фер и демократски избори.
Претседателката ја реафирмираше потребата од инклузивна постапка во функција на постигнување широк консензус за измените на Изборниот законик, почитување на меѓународните изборни принципи, правила и добри практики, како и водење сметка за одлуките на Уставниот суд.