Македонија
Охридското eзеро пред еколошка катастрофа

Повеќе од 750 литри во секунда отпадни води од канализација се влеваат во Охридското eзеро, а уште 550 литри во секунда непречистени води во реката Црн Дрим.
Повеќе од 750 литри во секунда отпадни води од канализација се влеваат во Охридското eзеро, а уште 550 литри во секунда непречистени води во реката Црн Дрим.
Оваа еколошка закана е последица на зголемениот испуст на вода од Охридското eзеро во реката Дрим кај Струга, што доведува до прелевање на испустните цевки на Колекторскиот систем за заштита на Охридското eзеро, кои на одредени локации се наоѓаат на метар и половина под водостојот на Дрим.
Директорот на Колекторскиот систем, Ваид Ајро, денеска за медиумите рече дека ваквата ситуација трае веќе 60 дена, што е алармантно, ваква појава е дозволена најмногу до 15 дена во годината, што значи дека само во двата изминати месеци од оваа година во езерото завршиле непречистени води колку за изминатите четири години.
„Системот за пречистување не само што е излезен од функција заради покачениот водостој на Охридското eзеро, намерно или ненамерно тоа ќе се покаже, туку бевме приморани три пати да ја исклучиме целосно пречистителната станица во Враништа поради надојдените води од реката Дрим. Тоа не смее да се прави во никој случај бидејќи се пореметува системот за биолошко пречистување на отпадните води, процес за чие повторно обновување е потребен мошне долг временски период, така што пречистителната станица во моментов работи само со 30 отсто од капацитетот“, рече Ајро, кој предупреди дека доколку и натаму продолжи индиферентниот однос на државата кон Охридското Езеро се доведува во прашање функционалноста на овој скап инфраструктурен проект.
На прес конференцијата што по повод алармантната состојба со Охридското eзеро, се одржа денеска, беше посочено дека локалните самоуправи на Охрид и Струга и МЈП „Проаква“ четири години наназад предупредуваат на проблемите со кои се соочува Колекторскиот систем, а последниот повик до надлежните државни институции бил упатен неодамна преку допис до Владата од 19 февруари.
„Ова е сериозен проблем. Ние немаме начин како да алармираме за проблемот освен вака преку медиумите. Државата треба најсериозно да ги разбере нашите пораки, за да се седне на маса и да се најде долгорочно решение за проблемот со колекторот“, рече Петрески.
Тој објасни дека во насока на решавање на проблемот е изградба на нова пречистителна станица со зголемен капацитет, осовременување на целиот систем, набавка на нови пумпи за зголемување на капацитетот, како и преземање на дел од одговорноста за трошоците за тековно функционирање и одржување на Колекторскиот систем од страна на државата.
Локалните самоуправи на Охрид и Струга со забелешка на начинот на кој што централната власт се однесува кон Охридското Езеро како национално богатство заштитено со закон. Директорот на МЈП „Проаква“ Бранислав Трпчески, потсети на еколошката катастрофа со Дојранското Езеро кога државата презеде активности за негова ревитализација и заштита, таков е случајот со Преспанското Езеро и побара државата да нема дискриминаторски однос кон Охридското Езеро, односно сите државни ресурси да се вклучат во заштита на овој природен бисер.
Независно што овој апел доаѓа во време кога привршуваат подготовките за претстојната летна туристичка сезона, сепак мора да се води сметка дека евентуално неповолните економски последици мора да бидат во втор план кога е во прашање заштита на екосистемот на Охридското Езеро, за што треба да се мобилизират сите расположливи ресурси на сите нивоа./крај/охридњуз/гм/ин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Уставниот суд не поведе постапка по иницијативата на Левица, партијата ќе се жали во Стразбур

Уставниот суд ја одби Иницијативата на Левица за оценување на уставноста и законитоста против Упатството на ААВМУ што се однесува на радиодифузерите за поделба на времето за рекламен простор за учесниците на изборите. Од партијата велта дека случајот ќе го носат во Стразбур.
„Според ова контраверзно Упатство, иако е парламентарна партија, Левица не доби ниту една секунда простор за рекламирање на овие локални избори, а како политичка партија, Левица ни со сопствени средства, нема право на ниту една секунда – реклама, наспроти милионското расфрлање на пари од страна на ДПМНЕ и СДС. Уставниот суд одлучи да го разгледува ова на 3 дена пред изборите и тоа: не по службена должност, туку по поднесената Иницијатива од страна на Левица. Иако контраверзното Упатство, не е објавено во Службен весник, а по својата суштина претставува општ акт и согласно Устав мора да биде објавено за да произведува правно дејствие, ги повредува уставните начела на еднаквост и политички плурализам преку противуставната ЦЕНЗУРА, повредува меѓународни правни акти инкорпорирани во нашиот правен систем, со кои е гарантирано правото на политичко дејствување загарантирано со Европската конвенција за човекови права и со Уставот, сепак, за судиите од Уставен суд тоа не е нималку важно и штетно по уставниот поредок и „во согласност со закон“, настрана што и законот не е уставен – од причина што се работи за дискриминација на партија која е трн во око на олигархијата, нивните газди“, велат од Левица.
Додаваат дека апликацијата до Европскиот суд за човекови права е во подготовка, а после денешната одлука на Уставен, велат од Левица, убедени сме дека Република Македонија ќе загуби.
Претходно денеска, претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски, ги образложи причините за неповедување на постапка по поднесената иницијатива од Левица.
„Судот одлучи да не поведе постапка, едногласна беше одлуката. Три околности беа релевантни за Уставниот суд да ја донесе оваа одлука. Подносителот на иницијативата на 29 септември 2025 година го оспори Упатството за радиодифузерите за локалните избори 2025 година. Околност што ја ценеше Судот, беше тајмингот за одлучувањето по овој предмет и трета околност беше уставно-судската практика.
Во поглед на Упатството, тоа во хиерархијата на правните прописи е подзаконски акт. Подзаконските акти се потчинети на повисоките акти, односно на законските одредби. Ова Упатство не е ништо друго освен пресликување на законската одредба. Агенцијата за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги(АВМУ) доколку постапела како што предлага подносителот на иницијативата, односно минутажата да биде распределена на трите пратенички групи од власта и трите што се во опозиција, во тој случај Агенцијата би си ги пречекорила своите законски овластувања. АВМУ била должна да го донесе ова Упатство, тоа е втемелено на закон и во суштина само ја операционализира законската одредба од членот 75-ѓ од Изборниот законик. Тоа значи дека нема никаков проблем со законитоста ова Упатство. Уставноста на ова Упатство е сосема друго прашање и тука се земаат предвид другите две околности. Првото е уставно-судската пракса. Овој суд во 2022 година, постапувајќи по иницијатива ја има ценето уставноста на членот 75-ѓ и одлучил да не поведе постапка. Сега повторно истиот подносител на иницијативата, кој е одличен правник но некогаш за жал го злоупотребува доброто познавање на правото за политички цели, повторно го оспорува членот 75-ѓ. Јас сум еден од судиите кои не мислел така како мнозинството во 2022 година и за тоа имам издвоено мислење и не можам да прејудицирам каква ќе биде одлуката на Судот кога ќе постапува по втората иницијатива за оценка на членот 75-ѓ од Изборниот законик, а секако би бил среќен доколку моето издвоено мислење стане мнозинско мислење. Третата околност е што одлуката за Упатството кое беше оспорено ја носиме на два дена пред изборниот молк и Судот ги зема сите можни последици од одлучувањето. За волја на вистината, подносителот на иницијативата како добар познавач на правото имал четири години можност да иницира законодавна акција, тој е и пратеник, да предложи измени и дополнувања на ИЗ, да предложи како ќе се надополнува минутажата одредена со законот“, рече тој.
Костадиновски рече дека подносителот на иницијативата требало да покаже малку поголема и политичка и правна и академска култура.
„Сакам еден апел да упатам преку вас медиумите, бидејќи станува збор за подносител на иницијатива, пратеник, професор, сметам дека треба да покаже малку поголема и политичка и правна и академска култура. Тој често користи несоодветен и некоректен речник, квалификувајќи ги постапките на Уставниот суд. Некогаш кога е задоволен од одлуките е во ред, некогаш не е во ред, меѓутоа кога станува збор за професор, претеник треба да покаже едно повисоко ниво на една правна, политичка па и академска култура“, рече тој.
Костадиновски кажа дека со народни пари премногу се плаќаат политичарите и политичките кампањи.
„Она што можам да кажам е моето лично мислење, а тоа е дека изборното решение е проблематично и за тоа имам напишано издвоено мислење на околу 15- тина страници, тоа е и веќе објавено во Службен весник, и тоа не само во делот кои се критериумите за распределба туку и самата суштина, дали постои легитимна цел со буџетски пари да се финансира политичка кампања? Но тоа се прашања на кои во наредниот период Судот ќе мора повторно да се произнесе.
Што значи критериумот „резултат од претходните избори”? Што значи во период од 4 години може да се појават нови политички субјекти и некои да згаснат, а плурализмот налага фер и еднакви услови за сите. Со спортски термин да кажам, некои политички партии ја почнуваат утакмицата со 3-0 предност, а некои политички субјекти кои се создале во меѓувреме и уживаат поддршка кај граѓаните можеби не добиваат ништо. Тоа е едната страна и лично мое мислење како судија, мој личен став и така ве замолувам да пренесете. Јас мислам дека со народни пари премногу се плаќаат политичарите, им се плаќа политичката кампања со буџетски пари, со Законот за финансирање на политички партии откако ќе завршат изборите по број на освоени гласови повторно со буџетски пари се плаќа, тие што се власт, тие што се опозиција земаат плати трипати со буџетски пари и откако ќе заврши мандатот некои функционери имаат право на апанажа, тоа се четири пати. Јас од тој аспект како судија го имам проблематизирано прашањето дали постои легитимна цел, дали е оправдано, дали е нужно“, рече Костадиновски.
Македонија
Лабудовиќ: Во секое училиште и градинка ќе обезбедиме здрав, топол и квалитетен оброк за секое дете

Кандидатот за градоначалник на Општина Центар, Мирослав Лабудовиќ, најави една од, како што рече, најважните мерки во својата програма – воведување на здрав, топол и нутритивно избалансиран оброк за секое дете во сите градинки и училишта во Центар.
„Имаме јасна цел – секој оброк што ќе го добијат децата да биде свеж, квалитетен и приготвен со љубов и внимание. Менито ќе го подготвуваат професионални нутриционисти, кои ќе внимаваат да има баланс меѓу хранливите вредности и вкусот што децата го сакаат,“ изјави Лабудовиќ.
Целта на оваа мерка е здравата исхрана да биде темел на растот и развојот на децата. „Здравата храна не е луксуз, туку право на секое дете. Затоа оваа мерка не е само оброк – тоа е инвестиција во здравјето и иднината на најмладите,“ потенцираше Лабудовиќ.
Оброците ќе бидат подготвени од домашни и внимателно избрани намирници, со проверен квалитет. „Оброкот ќе биде навистина топол – подготвен со грижа, внимание и љубов. Сакам родителите да бидат спокојни дека нивните деца секој ден во училиштето и градинката го добиваат најдоброто,“ додаде тој.
Освен здравствената компонента, мерката има и економска и општествена димензија. Со неа ќе се поддржат локалните производители и ќе се подигне свеста за важноста на правилната исхрана уште од најмала возраст.
„Центар мора да биде пример – општина што се грижи и што покажува дека секое дете е подеднакво важно. Здравото дете е среќно дете, а среќното дете е иднината на Центар. Верувам дека токму со вакви мерки ја градиме основата за подобро утре – за општина во која нејзините најмлади жители ќе растат здрави и радосни,“ порача на крајот Мирослав Лабудовиќ.
Македонија
ВМРО-ДПМНЕ: ДУИ да престане да го брани Дехари, жртвите да добијат заштита

Не е етничко, туку морално и кривично прашање , ДУИ да престане да го брани Дехари, жртвите да добијат заштита, велат од ВМРО-ДПМНЕ за скандалот со Фатмир Дехари.
Според оваа партија, ДУИ се обидува скандалот со Фатмир Дехари да го претвори во етничка приказна.
„Тоа е евтин маневар. Ова не е Албанци против Македонци. Ова е злоупотребувач против жртви. Ова е прашање на достоинство, закон и одговорност, независно од етничката и верската припадност.
Јавноста слушна содржини кои будат сериозен сомнеж за сексуално вознемирување и притисоци во Општина Кичево. Наместо закрила на жртвите и отворање пат за истрага, ДУИ зборува за „подземје“ и „фабрикувани факти“. Тоа е класичен рецепт за одвлекување внимание од суштината и за заплашување на сведоци.
Нашите ставови се јасни:
1. Итна суспензија на Фатмир Дехари од сите јавни функции до завршување на постапките.
2. Независна форензичка проверка на аудио материјалите од вештаци што немаат допир со политиката. Се што е автентично – во обвинителство.
3. Заштита на пријавувачите и потенцијалните жртви согласно законот; отворање дискретни канали за пријава.
4. Внатрешна ревизија во Општина Кичево за работната средина и можни злоупотреби на службена положба.
5. Јавна осуда на секој обид за етничка манипулација. Достоинството на жените не е партиски штит“.
Кичево, според ВМРО-ДПМНЕ, не заслужува тишина и релативизација. Граѓаните, како што велат, се зрели и точно знаат дека клевета се крие зад оние што се плашат од вистината.
„Ќе инсистираме институциите да постапат професионално и непристрасно.
Во оваа држава правдата не смее да зависи од партиска книшка, етничка припадност или функција“.