Контакт

Македонија

Ставрос Лигерос – “Во името на Македонија” (6)

Објавено пред

Фељтон:

dobivaj vesti na viber

Еден од водечките грчки аналитичари за македонското прашање, Ставрос Лигерос, дипломатски коментатор во Катимерини, неодамна ја објави книгата “Во името на Македонија” – дипломатската војна за името. Книгата детаљно ја опишува 18-годишната дипломатска битка меѓу Македонија и Грција за името и сите нејзини фази. Форум во неколку продолженија ќе го објави во целост 5-тото поглавје од книгата кое авторот го нарекува “Со ветото на маса” и се однесува од периодот кога САД ја признаа Македонија со уставното име, па сè до настаните во Букурешт. Текстот обилува со документи и факти, но истовремено е и приказ на тоа како грчките опинион мејкери гледаат на македонското прашање и неговото решавање, како и за фамозната грчка стратегија за решавање на спорот преку блокирање на македонските евроатлантски интеграции. Форум ќе го објави текстот во оригинал Четири плус едно имеОбидот на Нимиц да се испазари за видот на името за широка употреба конечно не се случи пред самитот во Букурешт (2.4.2008). За да го неутрализира маневарот на Нимиц, грчката страна побара поделба на преговорите на две фази: прво да се одлучи кое ќе биде сложеното име, па во продолжение да се разговара за опсегот на неговата употреба и за преостанатотоПрвата дама на Стејт-департментот Кондолиза Рајс имаше средба со нејзиниот славомакедонскиот соговорник Милошоски (12.2.2008) и два дена подоцна со Бакојани. И на двете средби се разговараше за начинот за надминување на безизлезната состојба. Американската страна се обиде да ги обврзе и двете страни со одредени потези, но не успеа да го премости јазот. Нимиц се појави овојпат со еден поконкретен текст (19.2.2008). Главните точки беа следните:

Уставното име на соседната држава останува “Република Македонија”. Тоа важи за внатрешна употреба.Ќе постои едно “службено меѓународно име кое ќе се употребува во странство”. Следните имиња се нудат како можни решенија за службено меѓународно име напишани на латинично писмо: Уставна Република Македонија, Демократска Република Македонија, Независна Република Македонија, Нова Република Македонија, Република Горна Македонија. Службеното меѓународно име ќе ја замени употребата на привременото БЈРМ во ОН и ќе се употребува во меѓународните организации, во договорите со другите држави и ќе биде запишано во пасошите. Исто така, се предлага тоа да биде во функција и за надворешна употреба и за меѓусебните службени односи при меѓународна употреба.

Зборот “Македонија” сам по себе не ќе биде во функција како службено име, формално или неформално на втората страна (БЈРМ) или како службено име на која било друга држава… Ниедна држава не ќе има ексклузивно право, политичко или трговско на името “Македонија” или “македонски” поединечно… Имињата “Македонија” и “македонски” може да се употребуваат за трговски цели и од двете страни и од граѓаните и организирани групи правно признати помеѓу двете страни, но само во согласност како предмет на ограничено меѓународно законодавство, во договори и во пракса кои се однесуваат за употреба на географски имиња за трговски или слични цели.

Првите од четирите предложени имиња беа описни одредници од видот на управување на државата, а не од името на државата. Не се допира суштината. Спротивно, петтото предложено име Република Горна Македонија ја рефлектира реалноста.

Нимиц остана во полето на двојно име. Ја прошири употребата на “службено меѓународно име”. Името не ќе биде само за меѓународните организации. Важен податок беше и барањето (со гласање на Советот на безбедност) и државите-членки на ОН да употребуваат “службено меѓународно име” и за другите “службени меѓународни употреби”, како и за “службена меѓусебна меѓународна употреба”, т.е. во меѓусебните односи на трети држави со Скопје. Нов податок беше исто така и предвидувањето запишување на “службеното меѓународно име” во пасошите на граѓаните од БЈРМ. Она за што се разговараше околу запишувањето на службеното име во пасошите беше тоа да биде запишано на некоја од внатрешните страни, додека на надворешната корица од пасошот да стои Република Македонија.

Атина го прифати веднаш текстот на Нимиц како основа за преговори. Во Скопје се одржа состанок на политичките лидери кои имаа очигледни внатрешни разлики (24.2.2008). Груевски зборуваше директно за еден лош предлог. Славомакедонците изјавија дека прифаќаат само две од петте предложени сложени имиња. Ја имаа оваа можност бидејќи не се разговараше за конкретен предлог, туку за рамката со алтернативни имиња. Секоја страна можеше да избере некој од предлозите. На овој начин избегнаа да се обврзат и да ја платат цената поради отфрлањето.

Предлогот на посредникот беше да се направи пазар за видот на сложеното име и со ширината на неговата употреба. Имено, за да го прифати Атина името по нејзина мерка (Горна Македонија), ќе треба да прифати дека ова име ќе се употребува само во меѓународни организации. Ако се усвои некој од предлозите од текстот на Нимиц за широка употреба, ќе се побара од Атина да даде мислење за видот на името, притоа треба да прифати едно безболно сложено име за славомакедонците. Претседателот на БЈРМ Црвенковски покажа веднаш дека имињата Независна Република Македонија и Демократска Република Македонија се прифатливи бидејќи не доаѓаат во спротивност со националниот идентитет на славомакедонците. Во реалноста истото важи и за имињата Уставна Република Македонија и Нова Република Македонија. Единственото име што го занемарува “македонизмот” е “Република Горна Македонија”. Обидот на Нимиц да се испазари за видот на името за широка употреба конечно не се случи пред самитот во Букурешт (2.4.2008). За да го неутрализира маневарот на Нимиц, грчката страна побара поделба на преговорите на две фази: прво да се одлучи кое ќе биде сложеното име, па во продолжение да се разговара за опсегот на неговата употреба и за преостанатото.РАЗМИСЛУВАЊА ЗА КОСОВОЕдностраното прогласување на независноста од страна на албанските косовари под американско водство го зголеми антагонизмот помеѓу Вашингтон-Москва на Балканот. Меѓународното признавање на Косово ги измени дипломатските односи. Овој случај влијаеше и врз спорот помеѓу Атина-Скопје. Соединетите Американски Држави побрзаа да го реализираат приемот на БЈРМ во НАТО за да ја изолираат областа од руско влијание и пробивање.

Од нивна страна, славомакедонците најдоа шанса повторно да ја сервираат нивната позната опасна теорија. Како што забележавме, тврдеа арогантно, дека ако го сменат името, нивната држава ќе се дестабилизира. Но, нивната нестабилност зависи од албанскиот фактор, а не од името. Никогаш не направиле напор да објаснат зошто ќе се дестабилизира нивната држава ако го сменат името од “Македонија” во Горна Македонија и ако се смени националноста од “македонска” во славомакедонска.

Како што веќе анализиравме, ставот на Соединетите Американски Држави е дека БЈРМ треба да остане суверена и целовита не оставајќи ì простор на албанската страна да ги изрази нејзините автономни претензии. Критично прашање во оваа фаза за албанската националност е признавањето на Косово. Во оваа рамка, албанските партии во Скопје почнаа да вршат притисок државата да го признае Косово. Демократската Партија на Албанците на Мендух Тачи ја напушти владата на Груевски, како резултат на тоа што Косово не е признато од страна на државата и дека не се применува Охридскиот договор за службена употреба на албанскиот јазик (13.3.2008). Ова резултираше да се создаде малцинска влада сè до конгресот во Букурешт и потоа да се закажат избори.

Натамошната блиска соработка помеѓу Груевски и Тачи делуваше против другата албанска партија која создаваше сомнеж. Славомакедонскиот премиер можеше да предизвика внатрешна политичка криза за да ги торпедира преговорите во последен момент. Премиерот и неговиот партнер Тачи одиграа една улога која ветуваше со сигурност дека ќе им донесе значајна корист од изборите, како што на крај и се случи.

Околу податокот дека меѓународното признавање на Косово претставува големо прашање не само за албанската страна, но и за Американците, Атина имаше едно дипломатско оружје. Без сомневање, арогантноста (без договор на Советот за безбедност) со признавање на независноста создаде опасна состојба, која може во иднина да се искористи за признавање на непостоечката држава на Турците во Кипар. Ако владата на Караманлис одлучеше да не го признае Косово, тоа ќе претставуваше правилен политички избор. Во согласност со сите индикации, ова нема да се случи. Едноставно, не сака да биде во првиот бран на оние кои извршиле признавање. Сака признавањето да го имаат направено многу држави пред да го признаат истото и тие самите. Меѓутоа, тактиката “ќе го признаеме подоцна и скришно” служи на играта на политичките импресии, а не на националните интереси. Причината којашто води кон оваа линија е стравот од политичката цена однатре, поконкретно едно глупаво разбирање на комуникацијата во користење на претпоставката.

Ако реално владата на Караманлис се одлучи конечно да го признае Косово во текот на преговорите за името, тоа ќе има значење и за Албанците и за Американците. Грчката страна може да побара од Приштина и од албанските партии во Македонија да се изјаснат јавно во нивна корист за договорот кој треба реално да биде направен и да побара од Вашингтон да изврши притисок на Скопје, како и да им стави јасно до знаење дека ако продолжат да имаат нетолерантен став, ќе останат надвор од евроатлантските институции. Зошто, меѓутоа Соединетите Американски Држави имаат различно мислење, кога оправдано со задоцнување Атина ќе го признае Косово? Ќе ја променат ли нивната политика и дали ќе дадат мислење само ако постои сомневање? Со други зборови, проблемот е во тоа што уште еднаш ќе ја гледаат Грција на спротивната страна, бидејќи истата им праќа лажни пораки.

(продолжува)



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија

Мрежата за заштита од дискриминација: Противуствен е предлог-законот за верски училишта

Објавено пред

Мрежата за заштита од дискриминација остро реагира против Предлог-законот за верски училишта објавен на Единствениот национален електронски регистар (ЕНЕР), сметајќи го за противуставен, правно неусогласен и опасен обид за поткопување на секуларниот карактер на државата и за институционализација на верското образование во системот на формално образование.

dobivaj vesti na viber

Предлогот, како што се вели во реакцијата, е спротивен на Уставот и на Законот за средно образование.

„Предлог-законот е во колизија со Уставот на Република Северна Македонија. Слободата на верските заедници да основаат верски училишта е загарантирана со чл. 19 од Уставот, но овие училишта можат да бидат исклучиво од верски карактер, а не од редовен гимназиски, стручен или уметнички тип. Дополнително, чл. 22 од Законот за правна положба на црква, верска заедница и религиозна група дозволува основање верски образовни установи од сите степени освен основното образование, исклучиво за школување на свештени лица и верски службеници. Овој закон претставува lex specialis и не може да биде дерогиран со нов закон. Оттаму, не може верските училишта да се третираат како редовни средни училишта со право за упис на секој факултет.

Одлуката на Уставниот суд У.бр. 182/2021 објавена на 29 мај 2024 година потврдува дека системот на верско образование мора да биде целосно одвоен од граѓанското образование и дека секој обид за нивно мешање претставува повреда на уставниот принцип на секуларност и одвоеност на државата и верата. Одлуката е достапна на следниот линк: https://ustavensud.mk/archives/33087.

Законот за средно образование (чл. 7) изречно забранува верско организирање и дејствување, организирање на верско образование, како и истакнување верски обележја во средните училишта. Законодавецот направил јасна разлика помеѓу редовни и специјализирани училишта, каде што вторите се наменети исклучиво за задоволување на внатрешни потреби на верските заедници.

Предлог-законот не содржи механизми за надзор, санкции или контрола. Не е утврдено кој ќе биде надлежен за негово спроведување, кој ќе следи дали се почитуваат предвидените одредби и кој ќе изрекува мерки во случаи на прекршувања. Дополнително, се отвора можност верските училишта да добиваат средства од државниот буџет, додека контролата на трошењето да ја имаат самите верски заедници.

Членот 4 од предлог-законот предвидува верските училишта сами да издаваат јавни исправи врз основа на свој статут, што е спротивно на постојните правила каде формата и содржината на свидетелствата се утврдени од Министерството за образование и наука. Прашањето за еквиваленција на таквите дипломи останува нерешено.

Законскиот текст се повикува на засебност и автономија на верските училишта, но паралелно бара нивно изедначување со државните училишта во однос на правата на учениците. Ваквиот пристап е контрадикторен и правно неизводлив.

Членот 6 став 2 не утврдува јасни критериуми за наставен кадар, туку остава правна празнина во однос на тоа кој може да предава религиозни содржини. Исто така, постои правна неусогласеност меѓу член 7 став 8 и став 11, што создава недефинирани односи помеѓу основачот и Министерството во однос на верификација на наставниот план. Членот 11 е особено спорен бидејќи овозможува државна матура како услов за упис на секој факултет, додека во исто време дозволува и запишување на верски факултети без положување на матура. Оваа двојна регулација отвора простор за злоупотреби, нерамноправност и институционална дискриминација“, велат од Мрежата  за заштита од дискриминација.

Бараат итно повлекување на Предлог-законот и ја повикуваат Владата да се придржува до уставниот принцип на секуларност. Усвојување на ваков закон, според нив, претставува сериозно отстапување од демократските и граѓански вредности и директна закана за правата на учениците и интегритетот на образовниот систем.

Прикажи повеќе...

Македонија

Не сакам да бидам маша во сценарио за изборен пораз – Костадинов нема да се кандидира како независен за Струмица

Објавено пред

Актуелниот градоначалник на Струмица, Костадин Костадинов нема да се кандидира како независен кандидат за Струмица. Ова тој го објави и на социјалните мрежи.

dobivaj vesti na viber

Некогаш, за да си ги видиш луѓето околу себе, не треба повеќе од една реченица. Толку е доволно да го прочиташ пулсот. Да видиш кој што мисли, кој мисли како тебе, кој не мисли воопшто.
Да видиш која е вистинската состојба на партијата – има ли таму уште искрени луѓе или само спакувани кариери со фолија за замрзнување.
Кога споменав можност за независна кандидатура, без воопшто да одлучам, мислев дека ќе треба барем две недели за да се охрабрат и најголемите глумци да го покажат лицето.
Не. Не им требаа две недели. Им требаа помалку од 24 часа“, вели тој.

Секоја чест на исклучоците, додава Костадинов.

„На вистинските другари, чесните, лојалните, тие што навистина сакаат СДСМ да си го врати достоинството. А раководството? Раководството си донесе одлука и покрај мое убедливо водство на сите анкети. Но, во обид да го убијат разумот, почнаа да пуштаат анкети на фејсбук, со лајкови по групи, затоа што веќе не веруваат ни во анкетите што самите ги платиле.
Епа, жално.
Со такво раководство, многу е и една општина да се победи. Не, јас не одам како кандидат.
Јас се повлекувам во тишина, за да создадам нова визија за СДСМ – партија со авторитет, со план, со луѓе кои разбираат стратегија и знаат дека партијата е жив организам, а не штаб за оговарање.
И да не се лажеме не сум политички наивен.
Не сакам да бидам маша во сценарио за изборен пораз.
Брзо го загризаа тој наратив, но уште побрзо ќе го голтнат поразот.
Мојата стратегија ќе биде јасна – и ќе биде поделена во два дела:
Првиот – во септември. Вториот – по завршување на локалните избори.
До тогаш, правете си анкети по Фејсбук групи.
Дури и тоа нека помогне да се победи барем во една општина.
Јас ќе останам член со замрзнат статус – додека не ги видам резултатите.
После – ќе биде друга песна.
На првиот тест – паднавте.
Во октомври – играјте повнимателно.
Народот не е повеќе глупав.
Политиката е игра на мудрите, изгледа и мудрост и фали на партијата.
Со почит,
Костадин Костадинов
Политичар кој нема изгубено избори и знае кога е време да се повлече еден чекор, за да се врати достоинството на СДСМ“, порачува во напишаното Костадинов.

Прикажи повеќе...

Македонија

Наместо политика за развој на културата, Љутков води партиска пропаганда, велат од СДСМ

Објавено пред

Според СДСМ, денешната прес-конференција на министерот за култура Зоран Љутков е уште еден обид да се замаскира годишното фијаско на ВМРО-ДПМНЕ во културата. Наместо отчет, јавноста доби низа лаги, манипулации и самопофалби без основа.

dobivaj vesti na viber

„Нема „успешна година“ кога институциите немаат средства, проектите стојат, а вработените во Министерството за култура се сегрегирани по партиска припадност и без законски исплатената плата согласно со колективните договори.

Министерот премолчи и дека не се почитува Колективниот договор и се манипулира со културните работници, кои се под постојана закана и притисок.

Љутков не кажа ништо за запирањето на сите активности во заштитата на културното наследство, за нефункционалните конкурси, за партиските поставувања и за скандалите во кабинетот – кои не се „успех“, туку пораз на институцијата“, велат од СДСМ.

Додаваат дека на денешниот прес министерот за култура Љутков ја излажал јавноста дека за првпат по 8 години е распишан конкурс за креативни индустрии.

„СДСМ го потсетува Љутков дека во 2024 година беше распишан и спроведен Конкурс за креативни индустрии, кој ги содржеше во винстинска смисла на зборот креативните индустрии, а не како годинешниот конкурс на Љутков скроен по мерка за лукративни и корумптивни проекти што би требало на ВМРО-ДПМНЕ да му донесат повеќе гласови на претстојните локални избори.

Наместо културна дипломатија – само патувања без ефект и без отчет. Еве сега прашуваме што конкретно донесе за културата неговото последно патување во Америка и во крајна линија за туризмот? Наместо инвестиции – кратења од буџетот. Наместо визија – политичка пропаганда“.

Остро реагираат како што велат на обидите да се прикаже неработата како резултат.

Прикажи повеќе...

Најново

Спорт14 минути

Тенис на Вимблдон или трки на коњи во Аскот

Танталови маки за англиската аристократија Од специјалниот известувач од Вимблдон Во Велика Британија временските прилики се најчесто неприлики доколку планирате...

Македонија13 часа

Османи: Владата направи огромна грешка што го постави јазикот како алатка за популистичка егзибиција, време е да се престане со националистичко родео

Владата направи огромна грешка што го постави јазикот како алатка за дневна политика и популистичка егзибиција. Со тоа тие ја...

Топ14 часа

Претходно осудувано лице: скопјанецот кој го усмрти пешакот со мотоцикл, немал возачка дозвола

Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против 25-годишен скопјанец, осомничен за -Тешки дела против безбедноста на...

Топ14 часа

МНР со детали за несреќата во Србија: загинатиот Македонец има 39 години, тешко повреден е уште еден македонски државјанин

МНР соопшти дека до Амбасадата на Република Северна Македонија во Белград е доставена информација за сообраќајна незгода. Според соопштението несреќата...

Македонија15 часа

МВР со апел до граѓаните: да не отвораат линкови од СМС пораки, можат да бидат цел на криминални групи

Секторот за компјутерски криминал при Министерството за внатрешни работи, ги информира граѓаните дека во изминатиот период се забележани зголемен број...

Македонија17 часа

Јаневска: Во изминатите седум години имаме 17.000 ученици и 7.000 студенти помалку, се празнат училниците

Во седум изминати години имаме 17.000 ученици и 7.000 студенти помалку. Училниците и амфитеатрите се празнат. Ако тоа не се...

Македонија17 часа

Предлогот на Мицкоски за даночење на самците кореспондира со идеите од авторитарни режими, реагира Мрежата за заштита од дискриминација

За време на настанот „Демографски трендови, предизвици и можни решенија – Развој на стратешки документи за демографска отпорност“, претседателот на...

Топ18 часа

Драма во Шуто Оризари – насилници со палки, боксови и со клоци претепале вработен во „Водовод“

Тројца насилници со железни и дрвени палки, клоци и боксови претепале вработен во „Водовод“ пред пунктот на претпријатието во Шуто...

Македонија20 часа

Поднесено обвинение против директорот на болницата за геријатрија за примање поткуп од 20.000 евра

Обвинителството поднесе обвинение против директорот на ЈЗУ Специјализирана болница за геријатриска и палијативна медицина во Скопје, Мухсин Арифи, и уште за...

Македонија20 часа

Владата размислува да ги даночи немажените и неженетите, рече Мицкоски

Владата размислува за дополнителни даноци за немажени и за неженети, соопшти премиерот Христијан Мицкоски говорејќи дека е време за држава во...

Македонија22 часа

Од денеска до вторник топлотен бран во Македонија, се активираат препораките за заштита на населението

Министерството за здравство ја информира јавноста дека во согласност со прогнозите од УХМР и врз основа на акцискиот план за...

Топ22 часа

Уапсен 42-годишник од Радовишко, силувал 77-годишна жена

На втори јули, во 17 часот полициски службеници од СВР Струмица- ОВР Радовиш го лишиле од слобода 42-годишниот А.С. од...

Топ23 часа

39-годишен Македонец е загинатиот во несреќата во Србија

Во сообраќајна несреќа што се случи рано утрово на автопатот Нови Сад – Суботица загина македонски државјанин, додека друг се...

Македонија23 часа

Најголем интересот за студии по медицина и социјална заштита, порасна бројот на запишани студенти за една година

Во академската 2024/2025 година се запишале 53.535 студенти, што претставува зголемување од 2,3 процента во однос на претходната година. Според...

Регион23 часа

(Видео) Студенти уапсени на ливада пред Факултетот за драмски уметности во Белград

Белград, Нови Сад и Ниш денес ќе бидат целосно блокирани, најавија студентите на големите собири синоќа. Žandarmerija u Cvijićevoj. pic.twitter.com/IEpLk4p9d8...

Свет1 ден

(Видео) Трамп: Не постигнав никаков напредок во разговорот со Путин

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера им изјави на новинарите дека не постигнал никаков напредок во врска со завршувањето на војната...

Европа1 ден

(Видео) Брутален руски напад врз Киев по разговорите Путин – Трамп

Руските сили започнаа повеќечасовен ракетен и беспилотен напад врз украинскиот главен град Киев во текот на ноќта, насочен кон станбени...

Регион1 ден

(Видео) Студентите: Тотална блокада на Србија наутро; Вучиќ: Ве молам, вразумете се

Белград, Нови Сад и Ниш денес ќе бидат целосно блокирани. Студентите го најавија ова на големите собири синоќа. Тие најавија...

Македонија1 ден

Приближно половина час се чека на Богородица и на Табановце

Сообраќајот на државните патишта се одвива непречено, по суви коловози, извести АМСМ. Интензитетот на сообраќај на патните правци надвор од...

Македонија1 ден

Сончево и многу топло, температурата денеска до 40 степени

Времето денеска ќе биде претежно сончево и многу топло со слаб до умерен ветер од јужен правец. Минималната температура ќе...