За пожарот којшто во неделата околу пладне изби покрај магистралниот пат кој од Скопје води кон граничниот премин Блаце, се појавуваат нови индиции дека е подметнат, вели директорот на Дирекцијата за заштита и спасување, Стојанче Ангелов.

„Најпрво, на местото на избувнувањето на овој пожар можев да видам дека линијата на огнот е многу широка како за пожар кој би се појавил од фрлен отпушок од цигара. Денеска утрово, додека пожарникарите работеа на негово догаснување, најдоа на неколку места дрвени палети, претходно најверојатно намачкани или прелиени со бензин и фрлени во смреки. Некој намерно утрово се обидуваше да го реактивира овој пожар, којшто е под контрола“, кажа Ангелов.

Тој апелираше до граѓаните доколку забележат сомнително однесување веднаш да пријават на бројот 112.

Ангелов кажа дека ниту еден манастир или црква не биле во непосредна опасност во вчерашниот пожар, ниту пак дека изгореле три куќи од село Чучер.

Премиерот Христијан Мицкоски, во обраќање посветено на локалниот развој истакна дека иднината на земјата започнува од силните локални заедници.

„Живееме во свет што станува се подинамичен, понекогаш непредвидлив, исполнет со глобални предизвици, но и со големи можности. Во таков свет, секоја држава мора да го постави својот модел на развој. А најсилни ќе бидат оние што ќе изградат силни локални заедници“ рече Мицкоски.

Тој потенцира дека Владата обезбедила 250 милиони евра за капитални проекти во општините, со што се поддржуваат 829 локални проекти со вкупна вредност од речиси 14 милијарди денари. Проектите опфаќаат инфраструктура, транспорт, животна средина и енергетска ефикасност.

„Иднината, почитувани, не започнува глобално и централно, Иднината започнува локално. Започнува со изградена улица во едно село. Со нова водоводна мрежа. Со реновирано училиште во рурална општина. Со локална економија што добива ветер во грб. Тоа се темелите на стабилна и успешна држава“, порача Мицкоски.

Изрази благодарност до меѓународните партнери, меѓу кои Европската Унија, Обединетите Нации и Светската банка, за нивната поддршка која ја оценува како клучна во изработката на локални стратегии и развој.

„Државата не се гради од центарот кон периферијата, туку од темелите нагоре, а тие темели се во секоја општина и локална заедница, во секој дом“ заклучи Мицкоски.

Државниот завод за ревизија објави дека 23 програми за здравствена заштита во 2023 година се реализирале со недоволни средства, што резултирало со нарушена ликвидност на јавните здравствени установи, недостиг на лекови и слабости во контролите.

Дополнително, капиталните проекти, вклучувајќи ја изградбата на нови клинички центри, се соочиле со долгорочни застои и финансиски импликации кои влијаат на квалитетот и достапноста на здравствените услуги за граѓаните.

За овие утврдени состојби, неправилности и неусогласености, Државниот завод за ревизија издаде неповолно мислење за реалноста и објективноста на финансиските извештаи, како и за усогласеноста со законската регулатива, упатства и политики.

Во 2023 година, за 23 здравствени програми биле обезбедени 5,3 милијарди денари, што не било доволно за навремено подмирување на обврските кон јавните здравствени установи. Притоа се евидентирани:

Во Програмата за лекување ретки болести, биле обезбедени лекови за околу 235 пациенти со трошок од 878 милиони денари, но не е спроведена евалуација на ефектот од терапиите, а недостигот од ажурирани податоци довел до слаба контрола на дистрибуцијата.

За инсулин и медицински помагала за пациенти со дијабетес биле потрошени 917 милиони денари, но не се реализирале предвидените превентивни активности, а податоците од „Мој термин“ не биле усогласени со извештаите од установите.

Програмата за рано откривање на малигни заболувања во 2023 година реализирала 22,9 милиони денари, но без јасно дефинирани индикатори, со низок опфат и доцнење во резултатите од скринингот.

За задолжително здравствено осигурување биле планирани 3,1 милијарда денари, но не се исплатени 1,5 милијарди денари за последните пет месеци, поради недоволен буџет и пораст на платите. Ова ја нарушило исплатата кон јавните здравствени установи.

Во Програмата за заштита од ХИВ биле потрошени 89,3 милиони денари, од кои 17 милиони за ангажирање здруженија, но без утврдени критериуми за избор и со слаба поврзаност меѓу мерките и буџетот.

Во делот на капиталните инвестиции, ревизијата нотира:

Проектот за изградба на Општа болница Кичево се соочил со долгорочни одложувања, значителни трошоци и ризик од дополнителни трошоци поради судска постапка во тек.

Проектите за нови клинички центри во Скопје и Штип, започнати во 2015 година со заем од CEB, сè уште не се завршени. Компонентата за Скопје е откажана, а за Штип договорот е раскинат, по што се покренати арбитражни постапки за отштетни побарувања во вредност од 45 милиони евра. Од заемот од 97 милиони евра, неповратно се повлечени 83,4 милиони евра.

Ревизијата дополнително укажува:

Градежните работи на ЈЗУ „Св. Еразмо“ – Охрид и Градска болница Струмица, започнати во 2015 и 2016, се завршени над 90%, но објектите сè уште не се во функција, поради пролонгирани рокови, анекси на договори, поскапувања и судски постапки. Одложувањето достигнува речиси 10 години.

Опфатот со вакцинација на населението е од 56,3% до 87,7%, со намалување по 2020 година, поради недоверба во вакцините и одложувања.

Во рамки на клучните ревизорски прашања, анализиран е и статусот, кадровската екипираност и финансирањето на Единицата за имплементација на проектот за нов клинички центар.

На проектната сметка остануваат неискористени средства од 8,4 милиони евра, од кои 6,01 милиони се од наплатени банкарски гаранции, а 2,4 милиони се повлечени, но неискористени средства од кредитот. Се укажува и на неизвесност околу идните трошоци кои ќе треба да се покријат од овие средства.

Дадени се препораки до надлежните институции за преземање на мерки за подобрување на состојбите.