Македонија
Бесими: Македонскиот јазик е службен во АРМ, но нема ограничувања за говорите

Македонскиот јазик, по закон, е службен во АРМ, но во однос на говорите нема ниту едно законско ограничување.
Ова во интервју за „Гласот на Америка“ на македонски јазик го вели министерот за одбрана Фатмир Бесими, прашан за неговиот настап на албански јазик пред кадетите на Воената академија во Скопје.
„Во законот е јасно дефинирано дека македонскиот јазик е службен. Во однос на командата, во армијата, во пишаните наредби, се на македонски јазик. Тоа што јас сум го кажал или направил е во однос како е во говорите, каде можам да го направам, исто така на нашата веб-страница, каде исто така тоа е регулирано, и во однос на Уставот, над 20 проценти од граѓаните кои го говорат јазикот можат да го користат својот јазик. Во АРМ, албанскиот се користи кога даваат заклетва, и тоа е и во пишан документ, покрај македонскиот, и на албански јазик да ја потпишат својата заклетва. Ова не е некоја работа што воопшто не треба да се дискутира. Тоа се отворени прашања, има различни практики. Сакам да кажам дека и тој момент, кој беше пренесен во јавноста, не беше ново, туку беше повеќе како сензација. Јас не чувствував за потреба тоа дополнително да го објаснам. Тоа е познато и функционира и немаше реакција внатре во институцијата“, вели Бесими.
Во однос на тоа дали постои ли јаз меѓу него и началникот на генералштабот на Армијата на Република Македонија, Бесими смета дека тоа било медиумска сензација.
„Не е прв пат јас да се обраќам на албански јазик. Уште од самото мое поставување, не само како министер за одбрана, туку и за економија, во моите говори, покрај македонскиот, без да се оди на класичен превод, делови од говорот или пораки, ги читам или говорам и на албански, и на англиски, зависно од аудиториумот. Меѓутоа, и во Уставот, тие прашања се регулирани. Сепак, кога станува збор за говор, нема ниту едно законско ограничување. Една од главните уставни одредби, покрај тоа што стои дека службен јазик покрај македонскиот е тој што го зборуваат над 20 проценти, односно албанскиот, е исто така службен, регулиран со законите. Меѓутоа, има уште една друга основна одредба во Уставот – се` што не е забрането е дозволено. Мислам дека тоа беше чисто некоја сензација кој некој го искористи да го коментира во оваа фаза, но не е ништо ново. Тие што се внатре во институцијата, тоа го знаат. Во однос на релациите, министер, претседател на држава и началник на Генералштаб, тие се јасно дефинирани во законот и мислам дека доколку се почитуваат тие одредби, ние функционираме најнормално во тој аспект“, додава Бесими.
На прашањето зошто „случајот Слупчане“ доби толкав публицитет, Бесими вели дека со тоа се отвори едно клучно прашање за соживотот во Македонија, за инклузивниот пристап во земјата, да биде модел за земја-членка на ЕУ и НАТО.
„Овие земји ги промовираат вредностите на инклузивност, почитување на различноста, меѓусебно разбирање и почитување, зајакнување на довербата. Тоа е прашање што овие 11 години по Охридскиот договор не е дискутирано во јавноста и политиката, а сепак е прашање што треба да се реши. Мислам дека тоа е главната тема што се покрена толкава дискусија во јавноста, и сметам дека е прашање за кое треба да се разговара и прашање за кое треба да се најде решение на балансиран начин. Значи, подеднакво да се почитуваат и да им се даде можноста да се интегрираат во општеството, без разлика на нивната етничка припадност. И, од конфликтот во 2001-ва, двете страни кои беа инволвирани, да имаат можност да се интегрираат во општеството, и тоа да биде еден начин да се гледа кон иднината“, вели Бесими.
Во однос на средбите со американските одбранбени преставници, Бесими вели дека ќе ги претстави сите чекори што македонската одбрана ги превзема во однос на евроатланската интеграција.
„Ќе зборувам, конкретно за некои проекти кои се однесуваат на модернизацијата на АРМ, како и во делот на стратешките документи кои ги подготвува одбраната, како и за самата евроатланската интеграција, за да се држи темпото за овој процес кој е значаен за мирот и стабилноста на регионот; во тој контекст, и некои делови кои ги дискутиравме за „паметната одбрана“, како регионален концепт“, вели Бесими за „Глас на Америка“.
За прашањето за името Бесими вели дека е политичко, а во областа на одбраната, соработката со Пентагон се однесува на реформите.
„Секако, прашањето е предизвик, и ние сметаме што е можно побрзо да се реши. Ќе ја искористам можноста да укажам дека е многу важно процесот на евроатланска интеграција на Македонија и регионот во НАТО да се случи што побрзо, да се најде начин да се надминат отворените прашања, како што е прашањето за името меѓу Македонија и Грција, отворените прашања меѓу Косово и Србија и во Босна и Херцеговина. Ова се прашања што треба, и што е можно побрзо да се најде решение, со цел регионот да биде во одржлив мир и стабилност“, додава Бесими.
Според него не се истрошени аргументите за напредокот на Македонија на патот кон полноправно членство во НАТО, а Бесими смета дека секојдневно се зајакнуваат.
„Факт е дека Република Македонија останува посветена на овој процес; продолжува поддршката на граѓаните од 90 отсто и има политички консензус за ова прашање и покрај сите предизвици во сите овие години; Македонија е земја со најдолг процес на МАП – акционен план за членство. Поддршката од граѓаните стои и натаму и аргументите за членство јакнат и натаму. Нашиот придонес во НАТО со мисиите не престанува. Нашите реформи продолжуваат секојдневно“, вели Бесими. /крај/voa/ач
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Муцунски во посета на болницата во Стокхолм, каде беа хоспитализирани македонските пациенти повредени во пожарот во Кочани

Во рамки на дводневната работна посета на Шведска, министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, денеска ја посети универзитетската болница „Каролинска“ во Стокхолм, каде беа хоспитализирани четворица пациенти повредени во пожарот во Кочани.
Во текот на посетата, министерот оствари средба со раководството на болницата, при што беа презентирани капацитетите, ресурсите и експертизата со кои располага оваа реномирана здравствена установа, која во 2025 година беше рангирана како петта најдобра болница во светот.
Муцунски изрази искрена благодарност до целиот медицински персонал за солидарноста, високото ниво на грижа, стручност и професионалност.
„Имавме одлична можност прво да се заблагодариме на директорот на болницата, на докторите и медицинските сестри кои што работеле со нашите пациенти, но исто така да ја искористиме оваа посета за да извлечеме искуства и дополнителен мотив за соработка,“ изјави Муцунски.
Во рамки на разговорите се отвори и прашањето за можностите за воспоставување институционална соработка помеѓу македонското и шведското здравство, со акцент на размена на искуства, експертиза и поддршка.
„Разговаравме за понатамошна соработка помеѓу нашите медицински центри и нашите здравствени власти со Медицинскиот центар ‘Каролинска’, и тоа во многу конкретни области. Останува да ги пренесеме тие контакти и можности до институциите во Скопје и заедно со колегите да почнеме поактивно да ја развиваме таа соработка во делот на здравството,“ додаде министерот во својата изјава.
Македонија
Муцунски-Стенергард: потврдена поддршката за македонската интеграција

Во рамки на посетата на Стокхолм, министерот за надворешни работи Тимчо Муцунски оствари средба со својот домаќин, министерката за надворешни работи на Кралството Шведска, Мариа Малмер Стенергард.
На средбата се разговараше за повеќе теми, вклучително и билатералните односи и можностите за продлабочување на соработката во различни области, со акцент на трговската и економската соработка, евроинтегративниот процес на државата, како и за актуелни регионални, европски и глобални прашања. Муцунски го потврди силното партнерство и пријателските односи меѓу двете земји, изразувајќи благодарност што Шведска е силен политички и билатерален партнер. Тој упати искрена благодарност за поддршката во евроинтеграцискиот процес на државата, како и до државата и шведскиот народ за брзата и одлучна реакција по пожарот во Кочани, кога дел од пациентите беа лекувани во Стокхолм.
Тој информираше и за реформските процеси во земјата, со посебен акцент на Планот за раст, реформата на правосудниот систем и имплементацијата на европските стандарди. Од страна на министерката Стенергард беше потврдена поддршката за македонската интеграција и принципиелната определба на Шведска за континуитет во политиката на проширување.
Министрите разменија мислења и за актуелните геополитички состојби во Европа и регионот на Западен Балкан. Во оваа насока, Муцунски нагласи дека Република Северна Македонија ќе продолжи да биде фактор што промовира добронамерен ангажман, стабилност, добрососедски односи, отворен дијалог и активна регионална соработка.
Во рамки на посетата, Муцунски оствари и средба со вториот заменик-претседател на шведскиот парламент – Риксдаг, Јулија Кронлиф. На средбата присуствуваше и Јусуф Ајдин, член на Комисијата за надворешни работи. Се разговараше за улогата на парламентарната дипломатија и беше изразено заедничко задоволство од од парламентарната соработка во повеќе области, како и од успешната реализација на проектот за демократски развој меѓу парламентите, кој веќе четири години придонесува за унапредување на соработката и размена на добри практики.
Министерот ги информираше соговорниците за најновите аспекти од евроинтегративниот процес и ја истакна важната улога на Шведска како принципиелен поддржувач на проширувањето на ЕУ. Се разговараше и за безбедносната ситуација во Европа, при што беше подвлечена потребата од понатамошна поддршка за Украина и напори за постигнување траен и праведен мир.
Македонија
Сиљановска-Давкова со претставници на македонската дијаспора: Во процес е формирање на Совет за дијаспората како институционален облик на соработка

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова го врачи признанието, кое во соработка со Македонија 2025, се доделува на истакнати личности од дијаспората за нивниот придонес во економскиот развој, здравството, социјалната сфера, образованието, науката, културата и во други области.
Оценувајќи ја работата на Македонија 2025 како обединувачка, плодна, успешна и корисна, таа информираше за процесот на формирање Совет за дијаспора како институционален облик на соработка и постојана комуникација со дијаспората, којашто ќе овозможи нејзина интеграција во македонските работи.
За исклучителна научна работа признание доби Светлана Мојсов, светски позната професорка на Универзитетот Рокфелер во Њујорк, која остави длабок и траен белег врз модерната медицина.
Признание за извонредната поддршка и медицинска помош доби Хуманитарното здружение „ЛецКер а.с,б.л.“ (LetzCare a.s.b.l) од Луксембург, а наградата ја прими неговиот претседател Сафет Алили.
За претседателката хуманоста и солидарноста се вградени во нашиот код и крунисани со животната приказна и дело на Мајка Тереза. Очекува, како што рече, „ова признание да инспирира и многу други нашинци на правење хумани дела, особено важни за најранливите сограѓани“.
Сиљановска-Давкова истакна дека давањето признание на личности и организации од дијаспората е етички и морален чин на вреднување на добрите дела и докажување на нераскинливото заедништво со нив.
На средбата со Бордот на директори, по успешните, но и емотивни приказни на врвни бизнисмени и истакнати претставници на дијаспората се потенцираше важноста на негувањето и пренесувањето на чувството на припадност од генерација на генерација, како неопходно во зачувувањето на националниот идентитет.
Таа истакна дека со „Македонија 2025“ споделуваме иста визија: да станеме компетитивен регионален економски играч, да имаме енергетска сигурност, да бидеме држава со успешен образовен и научен систем, поврзан со вештачката интелигенција и дигитализацијата, да градиме еколошка и правна држава, со силно граѓанско општество и демократска јавност.
Укажувајќи на светскиот и европскиот амбиент на неизвесност од секаков тип, од мировен до еколошки, таа ја нагласи потребата од соработка, единство и зацврстување на односите со дијаспората во сите сфери, интегрирајќи ја во македонското општество.