Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, денеска беше домаќин на Панелот 2 на Самитот на лидерите од Западен Балкан за Планот за раст, кој се одржува во Скопје. Панелот, со наслов „Фокусирање на столбовите од Планот за раст“, се одржа во присуство на министри за европски прашања од Западен Балкан, високи претставници на Европската комисија, како и претставници на регионалните организации и меѓународни финансиски институции.

Во своето воведно обраќање, Муртезани порача дека „иднината започнува со визија, се гради преку единство и расцутува во стабилност“. Потсетувајќи на зборовите на Мајка Тереза – „Не можам сама да го променам светот, ама можам да фрлам едно камче кое ќе направи многу бранови“ – тој истакна дека „најсоодветното место да зборуваме за раст е токму Скопје – градот каде мостовите ги поврзуваат не само бреговите, туку и генерациите“.

Министерот ја нагласи суштинската улога на Планот за раст како катализатор за реформи и европска интеграција, потенцирајќи дека „растот не го мериме во апстрактни бројки, туку во фактот дека стартапи остануваат тука, студентите се враќаат, а судството станува функционално“. Тој информираше дека Владата на Северна Македонија ја усвои Реформската агенда во август 2024 година, по што следуваше поддршка од Комитетот за ИПА и Европската комисија. Северна Македонија прва во регионот ги заврши законските процедури за Спогодбата за Инструментот и заемот, и доби претфинансирање од 52,4 милиони евра. Во март 2025 година, беше поднесено првото барање за средства со целосно реализирани пет реформски чекори – меѓу кои нов Закон за внатрешна финансиска контрола, подзаконски акти за буџетска транспарентност, измена на Законот за трговски друштва, дипломирање на 97 нови судии и обвинители, како и воспоставување структури за правична транзиција.

„Овие чекори не ги гледаме како задачи што треба да се исполнат, туку како усогласување со нашиот идентитет – идентитет кој цврсто припаѓа на европското семејство“, додаде Муртезани.

Панелот се фокусираше на две стратешки теми: спроведувањето на ефикасни реформски агенди и унапредувањето на Заедничкиот регионален пазар. Министерот подвлече дека „оваа дискусија е можност да споделиме иновативни решенија, заеднички иницијативи и трансформативни амбиции“ и порача: „Стабилност. Единство. Иднина. Ова не се само зборови, туку обврски што им ги должиме на нашите граѓани.“

Денеска директорот на Бирото за јавна безбедност Александар Јанев оствари конструктивна средба со генерал Арунас Паулаускас, генерален комесар на литванската полиција и Гинтаре Гајманаите, раководител на групата за меѓународна соработка, кои се дел од литванската делегација која е во посета на нашата земја. На средбата се разговараше за продлабочување на билатералната соработка, особено во насока заедничките безбедносни предизвици, како што се борбата против тероризмот, организираниот криминал и нелегалната миграција.

„Соработката со литванската полиција се заснова на постоечкиот билатерален договор, кој опфаќа широк спектар на области, меѓу кои спречување и борба против тероризам, трговија со дрога, кибер-криминал, перење пари, корупција, фалсификати, економски криминал, заштита на културно наследство и трговија со опасни супстанции. Посебен акцент ставивме на размена на информации, координација на полициски мерки, заштита на сведоци, размена на експертски знаења и можноста за испраќање офицери за врска, сè со цел ефикасно справување со прекуграничниот криминал“, истакна Јанев.

Во фокусот на средбата беше и размената на позитивни практики од процесот на дигитализација кој е од суштинско значење како алатка при извршување на секојдневните работни задачи.

Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, по средбата со еврокомесарката за проширување Марта Кос, изјави дека поддршката од Европската Унија за евроинтеграциите на Северна Македонија е силна и континуирана.

„Имавме одлична и многу конструктивна средба со еврокомесарката за проширување Марта Кос. Оваа средба е доказ за континуираната, искрена поддршка која ЕУ ѝ ја дава на земјата на патот кон конечната цел – членство во Унијата“, изјави Филипче.

Тој нагласи дека СДСМ останува целосно посветен на европскиот пат како единствена реална опција за развој на државата.

„Сметаме дека тоа е единствениот начин на кој земјата ќе ги зајакне капацитетите и институциите, граѓаните ќе имаат подобра економска положба, ќе има вистинска реформа на правниот систем, и младите ќе може да ја бараат својата иднина тука, затоа што ќе имаат многу повеќе можности од тоа што го имаат сега“, додаде тој.

Филипче изрази загриженост за стагнацијата во евроинтегративниот процес и недостатокот на политичка стратегија и дијалог во изминатата година.

„Жалам што има стагнација на тој пат – некако отсуствуваат и стратегија, и политички дијалог, и за жал се отвораат веќе затворени прашања. Во таа смисла, побарав поддршка од еврокомесарката, и од неа лично, и од сите европски партнери, да се откочи нашиот евроинтегративен пат“, нагласи Филипче.

Тој испрати јасна порака до сите политички чинители дека е време за единство околу стратешката цел – членство во ЕУ.

„Ова не е време ниту за калкулации, ниту за тесно и ситнопартиски интереси. Ова е време во кое секоја една партија треба да даде сѐ од себе за да продолжиме по патот на евроинтеграцијата, да се отворат поглавјата за преговорите, затоа што граѓаните тоа го очекуваат од нас“, порача Филипче.

„И јас лично, и СДСМ, остануваме силни промотори на европската идеја кај нас.“