Македонија
МОСТ досега нотирал низа нерегуларности во кампањата
Случаи на неодвојување на државата од партијата, притисоци врз јавните службеници и за осигурување гласачи, како и злоупотреба на јавните ресурси, се нерегуларностите кои во периодот од 15-ти октомври до 20-ти ноември, ги регистрирале активистите на Граѓанската асоцијација МОСТ ги набљудува изборите од самото нивно распишување, беше соопштено на прес-конференцијата во петокот.
Иницијативата МОСТ го следи изборниот процес со 80 долгорочни набљудувачи кои го распоредени во сите општини низ државата. Набљудувањето во овој период ги опфатило активностите на институциите на централно и локално ниво, активностите на политичките партии, како и работата на изборните органи.
Во споменатиот извештај биле добиени 2.025 извештаи, и притоа се забележани се нерегуларности, како непочитување на принципот на одвојување на државата од партијата, односно 43 случаи во 26 општини, односно присуство на функционери и вработени во јавниот сектор на партиски настани во работното време и промовирање на политичари или политички партии на настани организирани од јавни институции;
Натаму забележани се притисоци врз вработените во јавниот сектор да посетуваат партиски митинзи на владејачката партија, во 41 случај во 26 општини. Владејачка партија, притоа не беше прецизирано која, во извештајот е обвинета и дека врши притисоци за гласање или обезбедување гласачи во нејзина полза, седум случаи во пет општини.
Злоупотреба на јавни ресурси, пак, односно употреба на службени возила за партиски цели е регистрирано во седум случаи во шест општини.
„Исто така, загрижуваат случаите на противзаконито располагање со буџетски средства за време на избори. Имено, регистриран е случај на започнување со изградба на објект финансиран со јавни средства и девет случаи на одржување на јавни настани по повод започнување на изградба или пуштање во употреба на објекти финансирани со јавни средства. Според член 8-а од Изборниот законик, од денот на распишувањето на изборите до изборот на Владата на Република Македонија не може да се започне изградба на објекти финансирани со јавни средства кои не се предвидени со програма. Во периодот од 20 дена пред започнувањето на изборната кампања па до изборот на Владата на Република Македонија не може да се одржуваат јавни настани по повод започнувањето на изградба или пуштање во употреба на објекти финансирани со јавни средства“, рече Дарко Алексовски.
Притоа беше посочено дека овие случаи содржат индиции за сторени кривични дела и, доколку се докажат, според Кривичниот законик за нив е предвидена казна затвор во траење од 6 месеци до една година.
Сите јавно достапни докази кои Граѓанската асоцијација МОСТ ги поседува за овие случаи, по завршувањето на прес-конференцијата ќе бидат доставени до Комисијата за следење на изборни нерегуларности која беше формирана од страна на Јавното обвинителство на Република Македонија, за натамошно постапување, додаде Алексовски.
Претставниците на МОСТ рекоа дека тие не се против изградба на објекти и подобрување на животот на граѓаните, но силно се противат на прекршувањето на Изборниот законик и бара обезбедување на фер и рамноправни услови за сите учесници во изборниот процес.
Во продолжение беше посочено дека е забележан тренд на користење општински сали, домови за култура и други јавни установи за одржување на партиски состаноци и собири. Укажуваме дека доколку за оваа услуга не е испорачана фактура, тоа претставува прекршување на член 20 од Законот за финансирање на политички партии каде што експлицитно е наведено дека јавни установи не може да донираат за политички партии, а како донација се смета и бесплатното давање на услуги.
Што се однесува до работата на изборната администрација, МОСТ го набљудувал дополнувањето на составот на избирачките одбори од страна на општинските изборни комисии, при што кај 13 од 25 набљудувани комисии е забележано непочитување на принципот на случаен избор на членовите на Избирачките одбори. Притоа потсетија дека ваквата била регистрирани и на изборите во 2013 година. Исто така забележано е дека дел од Општинските изборни комисии не беа доволно обучени за начинот на избор на членовите на избирачките одбори, како и за ракување со софтверот.
На една од седниците на ДИК се расправаше за проблеми со изборниот материјал од претходните избори, односно отсуство на печати од одреден број избирачки места и општински изборни комисии. Дел од нив воопшто не ни биле предадени на ДИК.
Во таа смисла, од МОСТ апелираа до ДИК добро да го истражи случајот и да утврди точно колку печати недостигаат и за кои избирачки места или општински изборни комисии се однесуваат. Потоа, да поведе соодветни постапки против лицата кои несоодветно го чувале изборниот материјал, особено имајќи предвид дека поради овој случај ДИК донесе одлука да набави нови печати за сите избирачки места.
Од оваа невладина организација, исто така, сметаат дека е позитивно е тоа што ДИК донесе ново Упатство за важечко и неважечко ливче, со кое само заокружувањето ќе се смета за важечки начин на обележување, а останатите начини на обележување ќе се сметаат за неважечки.
Како позитивно беше нотирано и тоа што ДИК објави податоци за Избирачкиот список пред, во текот и по завршувањето на јавниот увид, што овозможи да се следат промените на бројот на избирачи по општини. Дополнително, ДИК објавуваше податоци на дневна основа и за бројот на пријавени гласачи за гласањето во странство.
Во извештајот на МОСТ претставен во петокот се констатира и дека во Избирачкиот список не беа запишани 28.341 избирач со неконзистентни запис, што е првпат да се спроведе ваква постапка. Овие избирачи не го искористија периодот на јавен увид за да се пријават во подрачните канцеларии на ДИК.
Сепак, сé уште постојат неконзистентни записи во Избирачкиот список коишто се резултат на долгогодишните системски проблеми во водењето и ажурирањето на истиот. Фактот што околу 170.000 избирачи за кои ДИК претпоставува дека престојуваат во странство се префрлени на посебниот извод од Избирачкиот список со граѓани кои престојуваат во странство, сметат во МОСТ, ќе придонел кон поголема транспрентност и контрола на спроведувањето на гласањето.
На крајот, како што беше речено, како и на секои избори, така и на овие, има случаи на предвремено започнување на изборната кампања, што упатува на заклучокот дека по завршувањето на изборите сериозно треба да се разгледаат долгогодишните препораки на МОСТ за регулирање на ова прашање./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Општина Чаир: Утре ќе се одржи комеморативната седница посветена на пејачот Шпат Касапи
Комеморативната седница посветена на пејачот Шпат Касапи ќе се одржи во вторник, 2 Декември 2025 година, во 13:00 часот, во општина Чаир.
„Овој момент на сеќавање има за цел да го пренесе поширокото културно и институционално признание за неговото дело и за влијанието што го остави во албанската музичка уметност.
Паралелно, книгата за сочувство ќе биде поставена во просториите на Општината и ќе биде отворена од вторник до петок, за сите граѓани и претставници на уметничката заедница кои сакаат да го изразат своето сочувство“, велат од општина Чаир.
Македонија
Жан Митрев Клиника со признание за медицински туризам на Меѓународниот саем во Нови Сад
Клиничката болница Жан Митрев е добитник на признанието за „придонес кон иновации и професионален пристап на клиниката како водечка дестинација за медицински туризам“ на годинешниот 56 -ти Меѓународен саем за туризам во Нови Сад, што се одржа од 26 до 29 ноември.
Ова признание претставува силна потврда дека Жан Митрев Клиника се позиционира и е препознаена како реномирана дестинација за медицински туризам, со високи стандарди и иновативен пристап во државата, регионот, но и во светот.

Во последниве 25 години, во Клиниката Жан Митрев остварени се 1,1 милиони посети од повеќе од 400 000 пациенти од Македонија, Косово, Албанија, Хрватска, Швајцарија, Англија, Либија и многу други држави, а извршени се повеќе од 45 000 оперативни зафати. Ова е доволен показател за највисоките стандарди што ги применува Жан Митрев Клиника од аспект на квалитетот на здравствените услуги и грижата за безбедноста на пациентите, за што впрочем говори и последното признание за медицински туризам на саемот за туризам во Нови Сад.
На меѓународниот настан учествуваа околу 250 изложувачи од 10 држави, а Македонија беше држава партнер. Македонското Министерство за култура и туризам предводено од министерот Зоран Љутков ја претстави својата туристичка понуда пред бројните посетители
Учеството на Саемот претставува значајна можност за меѓусекторско поврзување на приватниот и јавниот сектор, преку граѓански организации кои придонесуваат за развој, како и туристички агенции, угостители и хотелиери.

Жан Митрев Клиника изразува благодарност за признанието, кое претставува потврда дека континуираната посветеност, врвната експертиза и довербата што ја ужива меѓу пациентите од Балканот и пошироко, ја прават вистински амбасадор на македонското здравство на меѓународната сцена.
ПР
Македонија
Сиљановска-Давкова: Системските недостатоци во имплементацијата на Истанбулската конвенција, бараат системски пристап во нивото отстранување
Покрај формалната, нужна е реална заштита на жените од насилство, порача претседателката Гордана Сиљановска-Давкова на јавната расправа за имплементацијата на Истанбулската конвенција, што ја одржа собраниската Комисија за еднакви можности на жените и мажите.
Според неа, Извештајот на Државниот завод за ревизија дава прецизна дијагноза на реалните состојби и открива системски недостатоци во имплементацијата на Истанбулската конвенција.
Нејзини клучни препораки се: итно донесување на Националната стратегија 2026 – 2033; проширување на мрежата на засолништа; обезбедување долгорочна финансиска поддршка на жртвите; воведување стандарди во давањето на услугите од страна на социјалните центри; вработување на соодветен, стручен кадар и негова континуирана обука како и побрзо лиценцирање на СОС линиите. Според неа, програми за психосоцијален третман, треба да се спроведуваат не само со жртвите, туку и со сторителите.

Таа смета дека програмите за психосоцијален третман се потребни не само за жртвите, туку и за сторителите.
Претседателката укажа на потребата од јасни критериуми при распределбата на финансиите, врз основа на претходна анализа на трошоците.
Мора да се заостри казнената политика во однос на семејното насилство и фемицидот, истакна таа.
Сиљановска-Давкова предупреди дека жените остануваат незаштитени во критички момент како резултат на дисфункционалноста и некоординираноста на институциите. Заради тоа, фемицид расте, институционалната недоверба се продлабочува и се нарушува нашиот кредибилитет во исполнувањето на меѓународните обврски.

Укажувајќи на поразителната статистика на МВР за бројот на жртвите, учесниците во јавната расправа се заложија за системски промени насочени кон превенција на семејното насилство, како и соодветен одговор на кривичните дела врзани за насилството.
На седницата се обратија претседателката на Комисијата, Жаклина Пешевска, потпретседателката на Собранието, Весна Бендевска, заменик-министерот за социјална политика, демографија и млади, Ѓоко Велковски и помошничката на главниот државен ревизор, Катерина Чалоска Алексовска.
Во дискусијата учествуваа претставници од државните институции на национално и локално ниво, на граѓанскиот сектор и меѓународните организации.

