Македонија
МОСТ досега нотирал низа нерегуларности во кампањата
Случаи на неодвојување на државата од партијата, притисоци врз јавните службеници и за осигурување гласачи, како и злоупотреба на јавните ресурси, се нерегуларностите кои во периодот од 15-ти октомври до 20-ти ноември, ги регистрирале активистите на Граѓанската асоцијација МОСТ ги набљудува изборите од самото нивно распишување, беше соопштено на прес-конференцијата во петокот.
Иницијативата МОСТ го следи изборниот процес со 80 долгорочни набљудувачи кои го распоредени во сите општини низ државата. Набљудувањето во овој период ги опфатило активностите на институциите на централно и локално ниво, активностите на политичките партии, како и работата на изборните органи.
Во споменатиот извештај биле добиени 2.025 извештаи, и притоа се забележани се нерегуларности, како непочитување на принципот на одвојување на државата од партијата, односно 43 случаи во 26 општини, односно присуство на функционери и вработени во јавниот сектор на партиски настани во работното време и промовирање на политичари или политички партии на настани организирани од јавни институции;
Натаму забележани се притисоци врз вработените во јавниот сектор да посетуваат партиски митинзи на владејачката партија, во 41 случај во 26 општини. Владејачка партија, притоа не беше прецизирано која, во извештајот е обвинета и дека врши притисоци за гласање или обезбедување гласачи во нејзина полза, седум случаи во пет општини.
Злоупотреба на јавни ресурси, пак, односно употреба на службени возила за партиски цели е регистрирано во седум случаи во шест општини.
„Исто така, загрижуваат случаите на противзаконито располагање со буџетски средства за време на избори. Имено, регистриран е случај на започнување со изградба на објект финансиран со јавни средства и девет случаи на одржување на јавни настани по повод започнување на изградба или пуштање во употреба на објекти финансирани со јавни средства. Според член 8-а од Изборниот законик, од денот на распишувањето на изборите до изборот на Владата на Република Македонија не може да се започне изградба на објекти финансирани со јавни средства кои не се предвидени со програма. Во периодот од 20 дена пред започнувањето на изборната кампања па до изборот на Владата на Република Македонија не може да се одржуваат јавни настани по повод започнувањето на изградба или пуштање во употреба на објекти финансирани со јавни средства“, рече Дарко Алексовски.
Притоа беше посочено дека овие случаи содржат индиции за сторени кривични дела и, доколку се докажат, според Кривичниот законик за нив е предвидена казна затвор во траење од 6 месеци до една година.
Сите јавно достапни докази кои Граѓанската асоцијација МОСТ ги поседува за овие случаи, по завршувањето на прес-конференцијата ќе бидат доставени до Комисијата за следење на изборни нерегуларности која беше формирана од страна на Јавното обвинителство на Република Македонија, за натамошно постапување, додаде Алексовски.
Претставниците на МОСТ рекоа дека тие не се против изградба на објекти и подобрување на животот на граѓаните, но силно се противат на прекршувањето на Изборниот законик и бара обезбедување на фер и рамноправни услови за сите учесници во изборниот процес.
Во продолжение беше посочено дека е забележан тренд на користење општински сали, домови за култура и други јавни установи за одржување на партиски состаноци и собири. Укажуваме дека доколку за оваа услуга не е испорачана фактура, тоа претставува прекршување на член 20 од Законот за финансирање на политички партии каде што експлицитно е наведено дека јавни установи не може да донираат за политички партии, а како донација се смета и бесплатното давање на услуги.
Што се однесува до работата на изборната администрација, МОСТ го набљудувал дополнувањето на составот на избирачките одбори од страна на општинските изборни комисии, при што кај 13 од 25 набљудувани комисии е забележано непочитување на принципот на случаен избор на членовите на Избирачките одбори. Притоа потсетија дека ваквата била регистрирани и на изборите во 2013 година. Исто така забележано е дека дел од Општинските изборни комисии не беа доволно обучени за начинот на избор на членовите на избирачките одбори, како и за ракување со софтверот.
На една од седниците на ДИК се расправаше за проблеми со изборниот материјал од претходните избори, односно отсуство на печати од одреден број избирачки места и општински изборни комисии. Дел од нив воопшто не ни биле предадени на ДИК.
Во таа смисла, од МОСТ апелираа до ДИК добро да го истражи случајот и да утврди точно колку печати недостигаат и за кои избирачки места или општински изборни комисии се однесуваат. Потоа, да поведе соодветни постапки против лицата кои несоодветно го чувале изборниот материјал, особено имајќи предвид дека поради овој случај ДИК донесе одлука да набави нови печати за сите избирачки места.
Од оваа невладина организација, исто така, сметаат дека е позитивно е тоа што ДИК донесе ново Упатство за важечко и неважечко ливче, со кое само заокружувањето ќе се смета за важечки начин на обележување, а останатите начини на обележување ќе се сметаат за неважечки.
Како позитивно беше нотирано и тоа што ДИК објави податоци за Избирачкиот список пред, во текот и по завршувањето на јавниот увид, што овозможи да се следат промените на бројот на избирачи по општини. Дополнително, ДИК објавуваше податоци на дневна основа и за бројот на пријавени гласачи за гласањето во странство.
Во извештајот на МОСТ претставен во петокот се констатира и дека во Избирачкиот список не беа запишани 28.341 избирач со неконзистентни запис, што е првпат да се спроведе ваква постапка. Овие избирачи не го искористија периодот на јавен увид за да се пријават во подрачните канцеларии на ДИК.
Сепак, сé уште постојат неконзистентни записи во Избирачкиот список коишто се резултат на долгогодишните системски проблеми во водењето и ажурирањето на истиот. Фактот што околу 170.000 избирачи за кои ДИК претпоставува дека престојуваат во странство се префрлени на посебниот извод од Избирачкиот список со граѓани кои престојуваат во странство, сметат во МОСТ, ќе придонел кон поголема транспрентност и контрола на спроведувањето на гласањето.
На крајот, како што беше речено, како и на секои избори, така и на овие, има случаи на предвремено започнување на изборната кампања, што упатува на заклучокот дека по завршувањето на изборите сериозно треба да се разгледаат долгогодишните препораки на МОСТ за регулирање на ова прашање./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Општините го воспоставија Меѓуопштинскиот одбор за управување со отпад во Пелагонискиот и Југозападниот регион
Општините од Пелагонискиот и Југозападниот регион денес, во Скопје, одржаа конститутивна седница и официјално го формираа Меѓуопштинскиот одбор за управување со отпад (МОУО) – формален и функционален механизам што ги обединува двата региона во единствена структура за управување со отпад. Со ова, државата прави решителен чекор кон воведување модерен, координиран систем за управување со отпад по европски стандарди.
На настанот се обратија Златко Перински, министер за локална самоуправа, Ане Лашкоска, заменик-министерка за животна средина и просторно планирање, Душица Перишиќ, Извршна директорка на ЗЕЛС, Игор Никовски, директор на Управата за животна средина и Лена Фалкон, програмски директор во SALAR International.
Веднаш по поздравните обраќања, свечено се потпиша договорот за воспоставување на МОУО. Со воспоставувањето на МОУО, општините прават јасен премин од досегашните ад-хок и фрагментирани решенија кон стабилен, системски и одржлив пристап. Новиот регионален модел овозможува предвидливи процеси, јасни надлежности и координација помеѓу институциите, што резултира во подобра организација, поефикасно користење на ресурсите, поквалитетни услуги и поголема сигурност за граѓаните. Овој системски пристап е суштински за да се обезбеди конзистентно, транспарентно и професионално управување со отпадот, усогласено со домашното законодавство и европските стандарди.
Новоформираното тело ќе има обврска да: усвојува регионални планови за управување со отпад, ги одобрува клучните инвестиции во регионалната инфраструктура, координира активности за затворање на постојните депонии и надминување на проблемите со дивите депонии, го надгледува спроведувањето на Регионалниот систем за управување со отпад (РСУО), обезбедува транспарентност и активно вклучување на граѓаните во процесот.
Овој мандат на МОУО создава силна основа за стабилен, отчетен и долгорочно одржлив систем за управување со отпад на регионално ниво.
Со воспоставувањето на МОУО всушност започнува следната фаза од реформата за управување со отпад, која вклучува пред сѐ изработка на нов Регионален план за управување со отпад 2026–2032, финализирање на процесот за формирање на регионалното комунално претпријатие, координирање на работата на надлежните институции, но и засилен ангажман за целосно и навремено информирање на јавноста. Овие активности се суштински за воспоставување целосно оперативен РСУО.
Градоначалниците од двата региона преку колективна одлука, покажаа дека регионалната соработка е клучна за развојот и квалитетот на живот на граѓаните.
Шведска и Швајцарија, како долгорочни партнери даваат поддршка во процесот, обезбедувајќи стабилност, експертиза и кредибилитет во секоја фаза од реформата.
Активностите се спроведени во рамки на проектот „Одржливо управување со отпад на локално ниво”, поддржан од Шведска, имплементиран од SALAR International.
Македонија
Собраниска делегација на трансатлантскиот парламентарен форум во САД
Во рамките на годишните активности на Парламентарното Собрание на НАТО (НАТО ПА), на 25. годишниот Трансатлантски парламентарен форум, што се одржа од 8 до 10 декември 2025 година во Вашингтон, САД, учествуваше делегација на Собранието на Република Северна Македонија, составена од: Драган Ковачки, шеф на делегацијата; Илир Хасани, член на делегацијата; Славјанка Петровска, член на делегацијата.
На почетокот на Форумот се обратија: Мајкл Р. Тарнер, шеф на делегацијата на САД во НАТО ПА; Маркош Перестрело, претседател на НАТО ПА; и д-р Бенедета Берти, генерален секретар на НАТО ПА.
Настанот собра голем број парламентарци од земјите членки на НАТО, како и конгресмени, претставници на Атлантскиот совет.
Форумот претставуваше најголемиот годишен собир на европски и северноамерикански пратеници. Оваа година ги обедини над 130 избрани претставници од сите 32 сојузнички земји на НАТО. Во текот на овие три дена, тој ги собра сојузничките пратеници, високи претставници на САД и НАТО, како и водечки експерти, за дискусии посветени на заедничките трансатлантски безбедносни приоритети.
Во фокус на Форумот беа клучни приоритети за трансатлантската заедница од зајакнување на нашата одбранбена индустриска база до поддршка на Украина и продлабочување на глобалните партнерства .
Учесниците дискутираа за глобални предизвици, меѓу кои:
· „Одбранбен арсенал на иднината и зајакнување на одбранбената индустриска база“;
· „Овозможување квантен искорак во колективната одбрана заштита на стратешките ресурси, вклучително и демократските системи, од хибридни закани и принуда“;
· „Овозможување квантен искорак во колективната одбрана – одбранбена индустрија“; и
· „Инвестирање во партнерства и допирање до јавноста во нашето сооседство и понатаму“.
Меѓу обраќањата и предавањата на Формумот, свој говор имаше и Радмила Шекеринска, заменик-генерална секретарка на НАТО, со осврт на современите предизвици и перспективите на трансатлантската безбедност.
На Форумот беа истакнати важноста на кохезивните и координирани акции на НАТО, вложувањата во одбраната и иновативните технологии, како и партнерската политика со региони од посебен интерес за Алијансата.
Учеството на собраниската делегација придонесе кон зајакнување на парламентарната дипломатија и продлабочување на соработката со партнерите во рамките на НАТО ПА, како и кон подобро разбирање на глобалните безбедносни предизвици и стратешките приоритети на Алијансата.
Македонија
Kривична пријава против Оливер Спасовски: како министер за внатрешни работи ја злоупотребил положбата и овластувањата
Вчера Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал до ОЈО Скопје поднесе кривична пријава против О.С. (49) од Куманово, поради постоење на основано сомнение за сторено кривично дело „злоупотреба на службена положба и овластување“ по чл.353 ст.4 во врска со ст.1 од КЗ, информираат од МВР.
О.С. додека ја извршувал функцијата министер за внатрешни работи, односно во текот на 2021 година, искористувајќи ја својата службена положба и овластување овозможил на правен субјект- технички преглед во општина Сарај да се стекне со противправна имотна корист во износ од 5.565.927 денари.
О.С. делото го сторил на начин што во законски предвидениот рок не донел решение за одземање на овластување за технички преглед врз основа на предлог, доставен од надлежна организациска единица за граѓански работи. Истиот, иако знаел дека рокот за донесување решение за одземање на овластувањето е најдоцна до 15 дена од денот на доставување на предметот, не ја извршил својата службена должност согласно чл.65 ст.3 од Законот за возила и чл.5 од Правилникот за начинот и постапката за донесување и одземање на решението за овластување на правното лице за технички преглед на возила и за категории на возила за кои се издава овластување за технички преглед на возила, соопшти министерството.

