На Денот на победата над фашизмот во Втората светска војна, претседателот на Владата Зоран Заев, заедно со амбасадорката на САД во земјава Кејт Мери Брнз и претставници на Сојузот на борци се поклони пред споменикот подигнат во чест на петмина американски пилоти, во село Вратница, тетовско.

Двајца од нив ги загубија животите кога на 26 август 1944 година, нивниот авион беше соборен од окупаторските сили на територијата на тогашна Македонија. Останатите тројца членови на екипажот на американскиот бомбардер „Либератор Б-24 Г“, со кодно име „Наша Љубов“ кој бил погоден и паднал на падините на Шар Планина над селото Вратница, биле спасени и евакуирани на безбедно.

Како што истакна премиерот Заев, акцијата за нивно спасување од страната на населението од Вратница е еден редок и скапоцен настан кој на уште еден силен начин ја потврдува јасната и непоколеблива определба на македонскиот народ и на припадниците на сите други етнички заедници за време на Втората светска војна.

„ Застанати на страната на Сојузот на прогресивните антифашистички сили, не само што ставија крај на крвавата светска војна на бојните полиња, туку му ставија крај и на погромот на фашизмот заради кој беа погубени милиони недолжни цивили и луѓе во логорите на смртта. Сеќавањето и чествувањето на настанот од 1944 година во Вратница и поменот на петмина пилоти веќе е прифатен како еден од најсимболичните моменти од нашата заедничка соработка со САД“, рече Заев.

Осврнувајќи се на успешната соработка со САД, тој потсети на формалното сојузништво како членки во НАТО, и како уште едно признание за вредноста на Договорот за стратешко партнерство од 2008 година.

„Голема чест, а истовремено и гордост, како продолжувач на традициите, и како претседател на Владата на Република Северна Македонија, да се поклонам на борците кои се боревте и сé уште се борите против фашизмот. Се поклонувам на Вашето дело. И чест ми е да го продолжувам Вашето дело, кое за мене е аманет борбата против фашизмот никогаш да не запре“, истакна Заев.

Амбасадорката на САД, ја истакна важноста на денешниот настан и локацијата каде е подигната спомен плочата.

„ Ова е место каде што луѓето од обете наши земји можат да се соберат за да слават храброст пред опасностите и конфликтите. Токму на една планина во близина на 26 август 1944 година се урна американски бомбардер Б-24Д откако го погоди непријателски оган додека се враќаше во Италија од Романија. Селаните, изложени на голем личен ризик за себе и за своите семејства, им помогнале на тројцата преживеани по планината и извадиле тела на уште двајца и ги закопале. Тоа беше длабок чин на хуманост за кој мојата земја останува благодарна“, потсети Брнз.

Амбасадорката Брнз, се осврна и на предизвикот со кој целиот свет се соочува во изминатата година.

„Заедно ќе ги обновиме нашите економии, ќе ги заживееме нашите партнерства и ќе научиме од трагедијата, исто како што ги искористивме ужасите од Втората светска војна за да изградиме нов поредок од урнатините на Европа. Овој поредок служи како камен-темелник на стабилноста и просперитетот за овој континент, кој останува стабилен партнер за Соединетите држави. Што е најважно, се заснова на единство, соработка и взаемна доверба“, заклучи Брнз.

Директорот на Центарот за управување со кризи Стојанче Ангелов учествуваше во вежба за спасувачка акција „Мрежичко 2021“ и со јаже премина преку кањон. Тој рече дека тоа го направил за да им оддаде почит и да ја докаже неговата доверба во вештините и опремата кои ги поседуваат членовите на Спелеолошката федерација на Македонија.

Ангелов истакна дека се потребни системски реформи за овие лица да влезат во системот за кризен менаџмент.

„ Потребни се длабоки системски реформи за овие луѓе да бидат ставени во системот на државата, во системот за управување со кризен менаџмент за нивните вештини да бидат на располагање за сите граѓани на кои ќе им биде потребно спасување или извлекување од непристапни терени. Наша задача како ЦУК е длабоки реформи на целиот систем за да бидат отстранети сите недостатоци кои ќе ги детектираме или се детектирани до сега“, рече Ангелов.

Вежбата „Мрежичко 2021“ беше изведена во кавадаречкиот регион, а кањонот преку кој тој поминуваше е длабок околу 30 метри.

Денес сме тука во градот херој одбележувајќи го денот на победата над фашизмот и Денот на Европа, и не случајно Прилеп е местото каде го паметиме и благодариме на почетокот на народно ослободителното движење и народноослободителната борба, порача лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски.

„ И нашата борба за слобода не е никаков изолиран случај туку континуиран процес на неколку Илиндени. 9 мај немаше да се случи, ако претходно не беше 11 октомври неколку години порано, а денес седиме овде наспроти плочите каде се вклесани имињата на 462 партизани од НОБ од Прилеп и околината кои ги дале своите животи за нашата денешна слобода и држава. И имињата на овие луѓе не треба никогаш да заборавиме бидејќи буквите на нивните имиња се испишани со падната крв за нашата слобода и иднина. Ете толку е скапа нашата слобода и државата која што е спечалена со крв, пот и страдања. Ова не треба да се заборави никогаш и слава им на хероите. Треба секој од нас да е свесен дека единствен народ на Балканот кој своја државност стекнал преку НОБ без европски или светски спонзори е токму македонскиот народ и оваа држава која што ние ја живееме“ истакна Мицкоски.

Тој додаде дека како држава имаме легитимното право да се повикуваме на нашето наследство, но и придонес во градењето на слободарска Европа. Затоа што, како што вели, нивната слобода е и наша слобода, затоа што и нашата крв го полеваше темелот на заедничката слобода.

„ Нашите предци не` не посрамотија, и беа на вистинската страна, прашањето е дали денешната власт го чува тоа наследство и не ги посрамотува нашите предци? Одговорот го добиваме кога премиерот, во името на некакво пријателство, вели дека тука имало администрација, а не фашистички окупатор, што самото по себе е тешка небулоза и невистина. И тоа е дотолку страшно зошто се вика брутално, сурово убиство на вистината. Од друга страна премиерот на нашиот источен сосед, оној нели кој Заев го вика брат, ќе рече Делчев бил бугарски револуционер, а македонски војвода“ рече Мицкоски.

Според лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Европа се убавите згради во Берлин и Париз, но и стандардот во Брисел, економијата во Штудгарт и Минхен.

„ Мора да ги вратиме принципите и стандардите. Мора да има промена зошто Заев брутално паѓа а сака со него да не повлече сите нас. Е нема тоа да го дозволиме. Нема повеќе паѓање. Народот не смее да биде повеќе жртва на мафијата, мора да се ослободи бизнисот, криминалците да одговараат, а на луѓето да им се даде надеж и визија. Ќе се борам крвнички за секој еден од вас и заедно ќе градиме се што овие уништија. Македонија ќе го има својот 4 Илинден и ќе биде просперитетна држава, а ќе ја вратиме надежта дека може подобро“ порача Мицкоски.