Македонија
Јаневска: Растат платите во образованието, инвестираме во инфраструктурата и во нови наставни програми и учебници

Образовниот систем создава кадар каков што му е потребен на македонското стопанство, на индустријата, економијата, трговијата, па и администрацијата. Но проблемот е друг, демографски. Лошите политики во изминатите години го намалија бројот на населението. За 7 години, бројот на ученици е намален за 17 илјади. Имаме 7 илјади студенти помалку. Не можат да се пополнат сите новосоздадени места или испразнети постојни. Ние како нова Влада се трудиме да го спречиме трендот на иселување и да го стимулираме наталитетот со квалитетни политики и мерки.
Ова го истакна министерката за образование и наука Весна Јаневска на панел дискусијата „Образование на иднината: градење лидери, мислители и иноватори“ во рамки на 14-от годишен Самит на Македонија 2025, одговарајќи на прашање дали образовниот систем продуцира кадар со потребни вештини и дали бизнис заедницата е доволно вклучена во образованието на младите.
„Особено ме радува што сé повеќе се зголемува општествената одговорност кај компаниите и тие сфаќаат дека се важна алка во образовниот систем и без нив, без нивно учество во едуцирањето на младите, државата не би можела да создаде работна сила каква што тие очекуваат. Успешен пример на соработка е дуалното образование. Над 550 компании примаат деца на практична обука и нудат можност за нивно вработување по стекнувањето на дипломата, се разбира доколку ученикот не изрази желба за понатамошна академска надградба“, рече Јаневска, потенцирајќи дека соработката меѓу образовните установи и компаниите е помалку изразена во високото образование и постои потенцијал за воспоставување нови релации.
Говорејќи за приоритетите на Владата кога е во прашање образованието, Јаневска рече дека три клучни столбови го детерминираат квалитетот на наставата: наставни програми и учебници, мотивиран наставен кадар и инфраструктура.
„Се трудиме постојано да ги зајакнуваме сите три столба. Заедно со Бирото за развој на образование изготвуваме нови наставни програми, со унапредена содржина која ги има интегрирано глобалните образовни трендови, нови достигнувања, факти и слично. Врз основа на тие наставни програми се изработуваат и нови учебници, без грешки и небулози кои ги имаше во минатото. По некои предмети воопшто немало учебници и децата немале од што да учат. На пример по цели шест години од септември ќе имаме учебници странски јазици“, рече Јаневска.
Потсети дека платите на наставниот кадар во два наврати за 10 месеци се зголемени вкупно за над 12%, додека согласно договорот со СОНК во текот на владиниот мандат ќе се зголемат до 60% во зависност од степенот на инфлација. Се воведуваат можности за кариерен развој и напредување во звања, како и за професионален развој преку повеќе обуки на различни теми. Платите во високото образование од јануари 2025 се зголемени за 14% на професорите и за 8% на административниот кадар.
„Третиот столб е инфраструктурата. Ќе споделам дека само во моментов имаме активни 30тина инвестиции во вкупна вредност од 32 милиони евра. Градиме 7 нови училишни објекти, 20тина реконструираме, градиме 4 спортски сали, реконструираме два студентски дома. Училиштата ги опремуваме со нови клупи, столчиња, нова ИТ технологија, интернет онаму каде за жал недостасувал досега“, додаде министерката.
Владата се труди да ги следи глобалните образовни трендови, повеќе да ги насочи младите кон етичка примена на вештачката интелигенција, развој на дигитални вештини, медиумска писменост, избор на СТЕМ области и слично.
Говорејќи за квалитетот во високото образование и науката, рече дека преку контроли на министерството и на Државниот просветен инспекторат биле затекнати фрапантни ситуации, поради кои 13 приватни научни институти се затворени, бидејќи во најголем дел не работеле по закон. Рече дека има приватни универзитети кои постојат како трговски претпријатија, штанцале дипломи години наназад и Владата им се спротивстави. Но, посочи и дека има приватни универзитети кои навистина добро работат.
„Не сум против отворање на приватни школи, универзитети и слично, но секој мора да го почитува законот и уште поважно, тие да не се отвораат исклучиво за бизнис цели, туку со мисија навистина да помогнат во подобрување на квалитетот на образованието во државата и да градат добро подготвени млади генерации. Мораме наместо кон квантитет, да се ориентираме кон квалитет“, заклучи Јаневска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Мисајловски – Пирс: Соработка на највисоко ниво, Обединетото Кралство останува наш силен сојузник

Денеска министерот за одбрана Владо Мисајловски се сретна со новата специјална претставничка на Обединетото Кралство за Западниот Балкан, Карен Пирс, на која и се заблагодари за континуираната поддршка од страна на Обединетото Кралство во развојот на капацитетите на македонската Армија.
„Нашите две држави имаат повеќедецениска интензивна одбранбена соработка која, особено по членството во НАТО го достигна сиот свој потенцијал“, рече Мисајловски и додаде дека сета оваа соработка значително ги зајакна врските помеѓу двете Армии и нивните припадници.
Министерот посочи дека одбраната и Армијата остануваат отворени за континуиран развој на соработката во секоја област – одбранбената политика, воената обука и едукација, јазичната обука и советодавната поддршка од Обединетото Кралство, досега реализирана во повеќе наврати.
„Ние ќе продолжиме да бидеме близок партнер и силен сојузник на Северна Македонија во НАТО. Обединетото Кралство останува целосно посветено на зајакнување на стабилноста, безбедноста и економската соработка во регионот“, изјави Пирс.
На средбата во Министерството за одбрана присуствуваа и амбасадорот на Обединетото Кралство, Метју Лосон и одбранбеното аташе, потполковникот Едвард Џон Грин.
Македонија
Лимани: Потребен е нов пакет-услуги за спрaвување со растечките стапки на детскаta сиромаштија

На настан посветен на справување со детската сиромаштија и социјалната исклученост, Министерството за социјална политика, демографија и млади, со поддршка од УНИЦЕФ, ги претстави резултатите од анализата и препораките за политики за сеопфатен пакет на услуги кои треба да се разгледаат во рамки на Европската гаранција за децата во Северна Македонија.
Дијалогот за новиот пакет на услуги доаѓа во критичен момент: според најновите достапни податоци, децата во Северна Македонија се изложени на значително повисок ризик од сиромаштија од возрасните, при што 32% живеат под националниот праг на сиромаштија, а 40% се соочуваат со мултидимензионална сиромаштија, според најново достапните податоци.
Предложениот пакет на услуги за гаранција за деца има за цел да обезбеди секое дете, особено најранливитe, да има загарантиран пристап до здравствена заштита, образование, социјална заштита и грижа преку координирана, мултисекторска поддршка.
„И покрај достапноста на основни услуги како здравствената и социјална заштита и образование, децата што се соочуваат со сиромаштија и исклученост наидуваат на поголеми пречки поради тоа што системите не се прилагодени на нивните потреби. За да ги надминеме спомнатите предизвици, Владата на Северна Македонија со поддршка од ЕУ и УНИЦЕФ изработи Национален акциски план за правата на децата 2025-2029, кој е во завршна фаза на усвојување. Еден од приоритетите на Планот е намалувањето на детската сиромаштија, вклучително и со воведување на Европската детска гаранција, како и зголемување од 15% на паричните додатоци наменети за децата,“ изјави Фатмир Лимани, министер за социјална политика, демографија и млади.
Тој информираше дека Министерството за социјална политика, демографија и млади ќе ја предводи координацијата со другите владини институции за развивање на план за имплементација на Гаранцијата за деца.
Препораките за политиките се насочени кон најризичните категории деца, вклучувајќи ги децата Роми, децата со попреченост, децата без родителска грижа, децата во судир со законот и други. Пакетот вклучува повеќе услуги, како проширена парична помош, зголемен пристап до предучилишно образование, инклузивно образование, универзален пристап до здравствена заштита, бесплатни оброци во училиштата и други услуги.
„Децата кои растат во сиромаштија имаат поголема веројатност да останат сиромашни и како возрасни, продолжувајќи го циклусот на нееднаквост,“ рече Лесли Милер, претставничка на УНИЦЕФ. „Гаранцијата за децата се покажува дека е докажан механизам за борба против овие алармантни трендови и обезбедува да не биде запоставено ниту едно дете.“ Препораките се насочени кон решавање на причините за детската сиромаштија, како што се финансиски тешкотии на домаќинствата, ограничен пристап до квалитетни услуги и системски бариери како стигматизација, слаба координација меѓу институциите и географски нееднаквости. Пристапот ја нагласува интегрираната испорака на услуги, проактивна теренска работа со семејствата и мерки прилагодени на вистинските потреби на децата и нивните семејства.
Националниот акциски план за Гаранцијата за децата, предвидува зајакнување на испораката на услуги и мобилизирање средства преку националниот и општинските буџети за негова реализација. При што веќе се планираат до 3 милиони евра за воведување услуги фокусирани на децата. Модифицираните модели на услуги ќе бидат пилотирани во избрани општини за да се обезбедат податоци за нивно пошироко национално имплементирање.
Македонија
(Видео) Спасовски: ВМРО-ДПМНЕ не го поддржа нашиот предлог за помош на жртвите од трагедијата во Кочани

Пратениците на ВМРО ДПМНЕ не гласаа и не го поддржаа предлогот на СДСМ на дневен ред да се стави Законот за помош на семејствата на загинатите и повредените од Кочани, соопштија од СДСМ.
„Го предложивме ова законско решение затоа што не станува збор за обичен законски текст, туку за морална, институционална и човечка обврска на сите нас. Тој произлезе од големата трагедија што ни се случи во Кочани, каде што животот го загубија 62 лица, а уште 250 беа повредени. Со донесувањето на овој закон ја преземаме нашата должност како држава – да не дозволиме страдањата на граѓаните да бидат игнорирани или потиснати“, рече пратеникот Оливер Спасовски.
Со тоа, додаде тој, институциите конечно ќе застанат зад народот по оваа трагедија. Според Спасовски, потребна е помош и во деновите што следат, во процесот на закрепнување, со солидарност и одговорност.
„Поддршката преку овој закон опфаќа обештетување за сите семејства што загубиле член – по 80.000 евра во денарска противвредност. Помош ќе добијат и оние кои имаат инвалидитет“, рече пратеникот на СДСМ, Оливер Спасовски денес во Собранието.
Тој потенцираше дека со законот се предвидува добивање приоритетен пристап до здравствени услуги – како за лекување, така и за рехабилитација – при што сите услуги ќе бидат покриени од државата, како во земјата, така и во странство. Исто така, се предвидуваат и измени во трудовото право: секој родител што има повредено дете да има право на неплатено отсуство.