Култура
„Простор“ – самостојна изложба на Владимир Паун-Врапциу, Романија, во „Остен“

Од 6.2. до 18.2.2024 во галерија ОСТЕН е поставена самостојна изложба на романскиот уметник Владимир ПАУН – Врапциу со наслов „Простор“. Отворањето ќе се одржи утре, 6 февруари во 19ч. во галерија ОСТЕН. На отворањето ќе се обрати амбасадорката на Романија госпоѓа Моника Аксинте.
„Простор“ претставува проект во развој кој постојано добива нови форми и димензии, како што всушност се случува и во просторот околу нас. Еден постојан, неограничен развој. Со истата изложба Врапциу има гостувано во галеријата „Сафира и Вентура“ (Saphira&Ventura Gallery) во Њујорк во период од 01.03 до10.03.2022 година.
За изложбата
Зачекорете во царството каде што етеричното се среќава со опипливото, каде што безграничното пространство на универзумот се испреплетува со сложената работа на човечкиот ум. Добредојдовте во „Простор“, изложба замислена од длабочините на имагинацијата и родена како светилиште за човечката душа. Во оваа збирка на создадени форми, визијата на уметникот ја надминува физикалноста, нудејќи прибежиште за духот да шета слободно среде непознатите територии на постоењето.
Од најраните епохи на човештвото до денес, привлечноста на универзумот ја плени човечката психа, повикувајќи ги истражувачите да излезат надвор од границите на Земјата. Сепак, суштината на универзумот останува загадочна, нејзините својства подлежат на одливот и протокот на знаењето што се развива низ цивилизациите.
Но, „Простор“ е повеќе од едноставно истражување на космичките мистерии; тоа е храбар напор да се соочиме со егзистенцијалните стравови што ја зафаќаат нашата колективна свест. Среде глобалната пандемија и безбројните грижи што ја придружуваат, оваа изложба се појавува како фројдовска катарза, терапевтско патување низ уметноста за да се помириме со нашите најдлабоки стравови. Овде, среде курираните форми, лежи доказ за издржливоста, потсетник дека и покрај неизвесноста, уметноста служи како светилник на утеха и исцелување. Бидејќи во прегратката на креативноста, наоѓаме не само светилиште, туку и сила да ги надминеме неволјите. Добредојдовте во „Простор“, каде уметноста станува сад за патување навнатре, кон разбирање, прифаќање и на крајот ослободување.
„Во просторот дефиниран од Владимир Паун Врапциу, тој парадоксално ја претставува – слободата, која постои и покрај клаустрофобичната форма на живеалиштата на луѓето“.
Александру Ангел, Романија
Кустос и музеолог
„Импресивната количина на дела не му дозволува на уметникот да биде педантен или стабилен во групирањето или реконфигурирањето. Тој не преговара за идејата што доминира со него и не верува во еластичноста на емоциите. Како борец од прва линија, тој го лепи знамето на својата личност на местото избрано за освојување. Затоа неговата визија е полна со искреност, со јасен вкус“.
д-р Јон Ангел
Универзитетски предавач
За уметникот
Владимир Паун-Врапциу, современ романски уметник, го започнаува своето уметничко патување со завршувањето на средното уметничко училиште во Бузау со фокус на декорација од 1991 до 1995 година. Неговите академски определби продолжуваат и тој дипломира Архитектура и урбанизам на Факултетот за архитектура и урбанизам во Букурешт помеѓу 1996 и 2003 година. Воден од страста за уметничко истражување, Владимир дополнително ги усовршува своите вештини со магистерски студии по уметност на Националниот универзитет за уметност во Букурешт од 2019 до 2021 година.
Како успешен уметник, Владимир Паун-Врапциу се здобива со меѓународно признание. Со гордост го претставува галеријата „Сонија Монти“ во Париз, Франција, означувајќи го неговото присуство на европската уметничка сцена. Дополнително, тој е поврзан со галеријата Сафира и Вентура во Њујорк, САД, каде го покажува глобалниот досег на неговото уметничко влијание.
Владимир е активен член на различни ценети организации, вклучувајќи го Редот на архитекти во Романија, Унијата на архитекти од Романија и Унијата на визуелни уметници во Романија. Неговата посветеност на овие професионални здруженија ја одразува неговата посветеност на уметничката заедница.
Признанијата на уметникот ја вклучуваат престижната ОСТЕН НАГРАДА на Остен биеналето на цртеж во Скопје, Северна Македонија, во 2020 година. „НАГРАДА ЗА НАЈДОБАР УМЕТНИК“ од Биеналето во Фиренца и WAVA (Светска асоцијација за визуелни уметности) и „Награда на жирито“ на Биеналето во Фиренца.
Покрај неговите достигнувања во светот на уметноста, Владимир Паун-Врапциу има успешна кариера во архитектурата, особено познат по неговата експертиза во минимализмот. Неговиот архитектонски пристап се фокусира на есенцијализирање на волумените и одржување на чистотата на линиите додека ја зачувува приватноста и човечката топлина. Имено, во 2002/2003 година, тој се појавува како победник на архитектонски натпревар организиран од Фондацијата OAT FARM, спонзориран од принцот Чарлс, каде самиот принц Чарлс е претседател на жирито.
Среде предизвиците на светот, Владимир Паун-Врапциу вешто се движи низ неизвесностите, насочувајќи го своето внимание кон длабокото проучување на сликарството. Како одговор на збунувачката реалност обликувана од психолошките, социјалните и економските предизвици што го зафатија светот, тој бара одговори преку неговите амбициозни сликовни платна, создавајќи визуелен дневник на тековната пандемија. Уметничките потфати на Владимир стојат како доказ за неговата издржливост, приспособливост и длабок увид во светот околу него.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Недела на италијанскиот филм од 9 јуни во Кинотека

Од 9 до 14 јуни 2025 година ќе се одржи XXV издание на „Неделата на италијанскиот филм – ITALIAN SCREENS“.
Организиран од италијанската амбасада во Скопје, во соработка со Италијанскиот културен институт во Белград и Кинотеката на Република Северна Македонија, фестивалот е под покровителство на проектот ITALIAN SCREENS, проект за поддршка на интернационализацијата на италијанскиот аудиовизуелен сектор, чија цел е промовирањето на најдоброто од италијанската филмска продукција во странство и вклучува и алатки за поддршка на италијанската кинематографија како што се даночни кредити и средства за дистрибуција и копродукции.
На овогодишното издание ќе бидат прикажани шест од најуспешните филмски остварувања на современата италијанска кинематографија. Филмовите, сите дистрибуирани помеѓу 2024 година и првите месеци на 2025 година, се учесници на престижни меѓународни фестивали и добитници на значајни награди и признанија од критиката и јавноста.
Темата што совршено ги обединува насловите во програма е патувањето: интерпретирано во буквална смисла со значење на пат кон родната земја или далеку од неа – но исто така и како визуелно, внатрешно, егзистенцијално, временско или емоционално патување.
Во понеделник, 9 јуни, фестивалот ќе го отвори „Партенопе“ (2024), најновото ремек-дело на наградуваниот Паоло Сорентино: филм кој претставува единствен склоп на поезија, носталгија и љубов кон Неапол, родниот град на режисерот. Во центарот на наративот се наоѓа Партенопе, независна и антиконформистична жена, со магнетна убавина и вечен порив по знаење. Нејзиното егзистенцијално и симболично патување, обележано со значајни средби, љубови, пријателства и разочарувања, кое е длабоко испреплетено со она на Неапол, прекрасен и декадентен град, колку убав толку и проклет, кој во филмот станува своевиден лик, жив и неуморен.
Фестивалот ќе се затвори во сабота, на 14 јуни, со филмот „Дијаманти“ (2024), новиот кинематографски успех на Ферзан Озпетек, кој ја освои наградата „Давид Ди Донатело од гледачите“ оваа година. Сместен во римска кројачка работилница во 1974 година, филмот ја раскажува приказната за човечките и работните односи на група жени вклучени во кроењето филмски костими. Преку овој микрокосмос, Озпетек истражува универзални теми како што се борбата против патријархатот, потрагата по идентитет, љубовта и пријателството. Резултатот е хармонично и полицентрично дело кое го слави женското соучесништво и отпорност.
Сите филмови ќе се прикажуваат на оригинален јазик со титлови на македонски и на англиски јазик. Проекциите ќе се одржат во историската Кинотека на Република Северна Македонија и ќе започнуваат во 20:00 часот.
Култура
„Кратка меморија“ – нова книга од Милица Димитријовска-Радевска

Книгоиздавателството „Панили“ ја објави поетската книга „Кратка меморија“ пд поетесата Милица Димитријовска-Радевска.
Како што истакнува Весна Мундишевска-Велјановска, оваа книга е мемориски регистар на складирани податоци, настани, случки, размислувања, укажувања… сместени во ќелиите на меморијата на една временска рамка која, и покрај активното темпо на збиднувањата, сѐ повеќе ја губи суштинската комплексност, и бледнее присвојувајќи еднозначни карактеристики.
Во едноличноста на бинарното постоење, оваа меморија тежнее да ги заштити вредностите од нивната маргинализација, да го реституира и она малку човечко што останало во нежната душа на човекот, всушност – да го сочува сопствениот капацитет, дури и да се надгради себеси елиминирајќи ја опасноста од предзнакот „кратка“, нагласено е во рецензијата.
„Во силно апострофираната конкретност на живеењето опеана во стиховите од „Кратка(та) меморија“ зјаат бројни празнини на помнењето. Боли отсуството на топлина, неодлучноста, недовербата, суетата, вришти заборавеноста, живи рани отвора обезвреднувањето – „животот вреди 10 грама чоколадо“ („Вредност“)… Во време на дигитализација и актуелната електронска комуникација, се чини како човекот да се подзагубил, како попатно да си го загинал идентитетот, како да молкнал сред преплетените фрекфенции на празните муабети, како да го закочил срцето во пребрзото темпо на стрелките од часовникот виснат на ѕидовите од галеријата на новото време. Како да му се подизгребало огледалото на средбите, па сега двонасочноста на изустената срдечност се извиличила во бесрамна себичност на збунето човече кое станува „вретено без предено, чепорошка на исколвана суета“, нагласува Мундишевска-Велјановска во рецензијата за новата книга на Димитријовска-Радевска.
Инаку, во песните од „Кратка меморија“ има и зајадливи нискости, вулгарности, пцости и гадости, подводаџии, есапџии, фалбаџии, расколници, луѓе со камења во срцата но и луѓе засегнати од сиот тој метеж кои во својата збунетост се повлекуваат во својата корупка барајќи го островот на својот спокој.
– Се чини дека стиховите на „Кратка меморија“, поотворено и погласно од претходните книги на поетесата, укажуваат на опасноста од жонглирањето на човекот по работ на амбисот и предупредуваат дека лесно може да нѐ проголта заборавот. Наместо разновидни прашања за егзистенцијалноста, овие стихови носат констатации со бројни извичници кои ја соголуваат лажната слика на среќно живеење сред пустината на духот, подвлечено е во првиот критички одглас за книгата.
Милица Димитријовска-Радевска е авторка на неколку поетски книги. Членува во Друштвото на писателите на Македонија и во Македонското научно друштво од Битола. Својот научен и истраќувачки труд го има реализирано и како коавторка на наставното помагало ,,Јазикот и графиката“. Има учествувено на голем број книжевни манифестации. Нејзината поезија е преведена на српски, англиски, романски јазик. Авторка е и на критички огледи, записи и рецензии за дела на повеќе современи македонски автори.
Поетската книга „Кратка меморија“ е достапна во книжарниците на „Матица македонска“.
Култура
Започнува 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ во Прилеп

Со претставата „12“, во режија на Синиша Евтимов, на Македонскиот народен театар, вечерва во 20 часот во големата сала на Центарот за културата „Марко Цепенков“ во Прилеп ќе биде отворено 59. издание на Македонскиот театарски фестивал „Војдан Чернодрински“.
Организаторите велат дека голем интерес за фестивалот покажува прилепската публика и годинава, што се докажува и со фактот дека неколку претстави и пред почетокот на фестивалот се веќе распродадени.
На изведбата на актерите од МНТ, ќе претходи доделување на наградите за животно дело Соња Михајлова, Снежана Коневски-Руси и Гоце Тодоровски. На свеченото отворање ќе се обратат Ана Стојаноска, уметнички директор и селектор на програмата, министерот за култура и туризам Зоран Љутков и прилепскиот градоначалник Борче Јовчески.
Девет претстави во официјална селекција, четири во независна програма и една во придружна се селектирани за програмата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“, што ќе трае до 13 јуни под мотото „Смеј се и осмели се“.
„59.издание на фестивалот е спремно, внимателно спакувано, прецизно креирано со огромна љубов и почит кон сите учесници и гости. Во духот на мотото на фестивалот и се смеевме и осмелувавме низ предизвиците во текот на оваа година, но како тим покажавме и покажуваме, заедно со градот и целата поддршка од Министерството за култура и туризам и општествено-одговорните компании, дека Прилеп е единственото место за достојно да се слави театарската уметност. Посебна љубов кон целата публика која постојано покажува зошто е тоа така“, изјави Стојаноска.
За фестивалските награди и годинава ќе одлучува меѓународно жири, во состав: Нела Оташевиќ, продуцентка од Црногорско народно позориште, Иван Меденица, театролог и професор од Белград и Лилиа Абаџиева, театарска режисерка од Бугарија.
На програмата повторно ќе бидат детската зона, промоции на книги, разговори на тркалезна маса. Годинава, наместо досегашната платформа „Автор во фокус“ во која се славеше опусот на еден значаен автор за македонскиот театар, годинава ќе биде ставен фокусот на тројца мошне значајни театарски дејци од Прилеп. Тоа се: актерот и долгогодишен директор на нашиот фестивал Кирил Ристоски, актерот Благоја Спиркоски Џумерко и драмскиот автор и писател Благоја Ристески Платнар.
Новина е програмата „Драмолетање“, односно пичинг на кој неколкумина драмски автори ќе ги претстават своите дела. На тој начин фестивалот се труди да го поттикне домашното драмско творештво, но и поставување на истото на театарските сцени.
Фестивалот ќе биде затворен на 13 јуни со „Вистината“ на Театар Комедија.