Свет
Американец осум месеци се криел во Херсон: „Живеев како пустиник, бев параноичен“
Тимоти Моралес, 56-годишен професор по англиски јазик од САД, поминал осум месеци криејќи се во Херсон од руските сили.
За да не биде забележан од руски патроли, тој останал во својот стан и гледал филмови на својот лаптоп. Секогаш кога било сончево, тој се шетал низ малите дворови со ѕидови. Внимателно ѕиркал низ прозорците, во страв да не го видат руските војници кои се вселиле во зградата спроти него.
Живеел во страв затоа што мислел дека поради неговата националност Русите може да го гледаат како мета. Успешно се криел осум месеци, а во јавноста се појави дури откако Украинците влегоа во градот на југот на земјата минатата недела по повлекувањето на Русите.
„ Имаше моменти кога бев очаен“ изјави Моралес за „Њујорк тајмс“.
Timothy Morales, an American teacher, hid from the Russian military through the entire eight-month occupation of Kherson in Ukraine. He rarely ventured out, switched apartments and pretended to be Irish, afraid that his nationality had made him a target. https://t.co/pGn28yO7u1
— The New York Times (@nytimes) November 16, 2022
Иако е слободен, Херсон се уште е во темнина. Нема струја, вода, ниту парно. Повеќето негови жители побегнала пред неколку месеци, а Русите при нивното повлекување одзеле се што можеле. Оние жители на Херсон кои останаа стоеја во ред секое утро за леб и вода. Првите хуманитарни конвои во градот пристигнаа дури во вторникот, носејќи брашно, сапун, марамчиња и слатки.
Пред Русија да ја нападне Украина на крајот на февруари, Моралес отворил училиште за англиски јазик во Херсон.
Во првите неколку дена од војната во Украина, тој бил заглавен на руската страна на фронтот. Еднаш се обидел да побегне преку автопатот што води кон северна Украина, но се вратил во градот веднаш штом видел руски тенкови како тргнале на тој пат. Тој се грижел за својата 10-годишна ќерка, која го напуштила градот заедно со поранешната сопруга, а тој не можел да замине.
„ Не сакав да го ризикувам мојот пасош“ рече тој.
Роднините на неговата поранешна сопруга, Украинка, му носеле храна, а понекогаш тој одел во продавница каде работела тинејџерка на која и верувал. Бидејќи таа имала проукраински ставови, се надевал дека нема да го предаде на окупаторите. Но, таквите патувања до продавницата биле исклучок и тој главно живеел како пустиник.
Во септември, излегол во дворот и видел руски војници како ги туркаат пушките низ порозна метална ограда. Веднаш се вратил во станот и ја заклучил вратата. Набргу потоа пристигнала руска патрола. Соседката му рекла дека нема избор и дека мора да им ја отвори вратата.
Кога отворил, се нашол лице в лице со офицер на ФСБ. Моралес зборува руски, но не доволно за да глуми локалец. Така, тој му рекол на агентот дека е Ирец и дека се вика Тимоти Џозеф. Рекол дека е професор по англиски јазик и дека го изгубил пасошот. Агентот потоа заминал. Соседката му рекла на агентот на ФСБ дека „Џозеф“ не е сомнително лице.
„ Тоа ми ја промени перспективата. Предходно бев претпазлив, а потоа станав параноичен“ – раскажува Моралес.
Додека бил во некој вид на заробеништво, Американецот успеал со помош на соседите да стапи во контакт со своите ученици и да им предава англиски јазик преку интернетот на соседот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

