Свет
Аналитичарите во страв од голема војна: „Буре барут на Блискиот Исток“
Конфликтот меѓу Хамас и Израел може да прерасне во регионална војна од големи размери. Западните влади сакаат да го спречат тоа, велат аналитичарите.
Хорор сценариото изгледа вака: израелската воена акција во Појасот Газа со копнени трупи предизвикува верижна реакција на немири и насилство во регионот. Како што напредува, се повеќе и повеќе групи и земји се вовлечени во спиралата на насилство, можеби дури и САД и Русија, стои во написите на медиумите во регионот.
Израелскиот министер за одбрана Јоав Галан изјави дека планираната копнена офанзива би можела да трае неколку месеци.
„И на крајот нема да има повеќе Хамас“, рече тој. Израелската влада реагираше на нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври, во кој беа убиени најмалку 1.400 луѓе, меѓу кои деца, жени и старци, а повеќе од 200 луѓе беа киднапирани и држени како заложници.
Од чисто воена перспектива, акцијата може да биде успешна, според експертот за Блискиот Исток Гидо Штајнберг од Фондацијата за наука и политика со седиште во Берлин.
Во емисија на ДВ тој рече: „Верувам дека израелската армија е способна да ги уништи структурите на Хамас во Појасот Газа“, но во секој случај многу цивили би загинале, без разлика колку внимателно дејствува израелската армија.
Ова би можело да биде пресметката на Хамас, според Ханс-Јакоб Шиндлер од меѓународната организација „Проект за борба против екстремизмот“: „Хамас е заинтересиран да прави ужасни слики од мртви палестински цивили и на тој начин да ги вовлече Иран и неговите сателити во тој конфликт“, вели Шиндлер за ДВ.
„Сателити“ – тоа се вооружени групи поддржани од Иран, кои дејствуваат во други земји во регионот, како Хезболах во Либан. Хезболах постојано истрела ракети врз Израел, но се воздржува од голема офанзива, дополнува тој.
Сè уште не е сигурно дека ќе дојде до израелска копнена офанзива, смета Шиндлер, но „ако дојде до ескалација, тогаш Хезболах би бил првиот што масовно го бомбардира северот на Израел. Втората фаза од ескалацијата би биле напади во Сирија на американските позиции, а третиот веројатно би биле шиитските милиции во Ирак, кои би нападнале американски или западни цели“.
Таква верижна реакција не треба ни да започне, додава тој.
Затоа американскиот претседател Џозеф Бајден направи две работи: испрати два носачи на авиони во источниот Медитеран како предупредување до Хезболах и Иран. И покрај неговото разбирање за одбраната на Израел, тој исто така повика на умереност во Појасот Газа.
Израел не треба да ги повторува „грешките“ на САД по исламистичките терористички напади на 11 септември 2001 година и да дозволи да биде „носен со својот гнев“, рече Бајден во Тел Авив.
Сега станува збор за „да му се покаже на Иран и неговите сателити дека ескалацијата на ситуацијата сигурно ќе доведе до значително слабеење на нивните структури“, вели Шиндлер.
Дополнително, додава тој, меѓународната заедница треба да се фокусира на подобрување на хуманитарната состојба на цивилите во Појасот Газа за конфликтот да не влијае на „погрешните луѓе“.
По телефонскиот разговор со лидерите на Германија, Франција, Велика Британија, Италија и Канада, Бајден се согласил со нив, да го поддржат Израел и да го почитуваат неговото право на самоодбрана. Во исто време тие повикаа на почитување на меѓународното хуманитарно право, што би значело дека Израел треба да го поштеди палестинското цивилно население.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Вучиќ: Нѐ очекува најдобрата година во историјата на Србија
Александар Вучиќ се обрати до јавноста и рече дека верува оти следната година ќе биде најдобра за Србија, како и дека „сè додека е тој на чело на земјата, речиси и да нема шанси да има воени конфликти“.
Во Националниот дневник, Вучиќ зборуваше за итните прашања, предизвици со кои се соочува Србија и можните решенија.
– Имам две мали, не се толку мали, но не се најзначајни, релативно добри вести за граѓаните на Србија. Лукоил доби продолжување на лиценцата до 26 април, што значи дека 112 пумпи во Србија, од кои 11 се во Белград, останатите се во други делови на Србија, ќе можат да функционираат со нафтени деривати увезени од странство, а не само од НИС. Другата вест е дека Србија нема да има проблеми со гасот, ние нема да имаме проблеми со гасот до летото, а тоа е добра вест за граѓаните.
– Тие очекуваат нашите банки целосно да ги следат и одржуваат трансакциите за плаќање, кои веќе ги држиме на сопствен ризик 55 дена и, како што реков, ќе ги држиме уште некое време.
– Американската логика е да го однесат своето до крај, без оглед на цената што ќе ја плати Србија, а руската логика е исто така да го однесат своето до крај.
Енергетска безбедност
– Ќе има безброј проблеми. Дали знаете кој прв ја прекина соработката со НИС кога беа воведени санкциите? Руската компанија Лукоил. Тие беа првите што ја прекинаа соработката со НИС и кинеската компанија. Но, добро, ние постојано разговараме со сите, и со едниот и со другиот.
– Со полесни или потешки решенија, Србија ќе мора да има целосна енергетска безбедност. Тука нема филозофија, затоа се обидуваме, се бориме и работиме. Чекаме да видиме, се надеваме дека ќе го финализираат тој договор со некои од потенцијалните купувачи.
Државата е секогаш виновна
– Горд сум на Србија. Во нашата земја, средното име за секоја пцовка е секогаш земјата, не сметајќи го она „Вучиќ“. Бидејќи секогаш е виновна државата, без разлика колку ни помага, обезбедува бесплатен или најевтин транспорт, сè што можете само да сонувате во други земји. 55 дена, ниту една капка нафта не стигна до нас преку цевководот. Горд сум на Србија. Кога сето тоа ќе се случи и сè уште немате никакви проблеми, бидејќи зборував за 1.000 технички проблеми, тогаш морам да бидам горд на мојата земја. Немаме проблеми со резервите, плативме сè, стотици милиони евра некој мораше да плати.
– Во најтешки услови, успеавме да ја намалиме инфлацијата, драматично да ги зголемиме пензиите, веќе од 1 декември, и сето тоа го направивме. Горд сум на земјата. Имаме многу проблеми, знам колку повеќе можам да работам, но ете.
Србија може да издржи до 15 март
– Им реков на граѓаните „Знам дека можеме да издржиме до 15 март“. Сигурен сум дека Русите ќе се договорат, бидејќи ми се чини дека би било нормално тие да ја разберат позицијата на Србија, ние не се придруживме на казнените мерки на никаков начин, ние сме единствените што не се придруживме. Очекуваме да го сторат тоа. Ако мислите дека можеме да живееме без нафта, тоа е невозможно.
– Морам да се однесувам одговорно кон сите во светот, но она за што луѓето не треба да се грижат, што ќе се случи е дека ако Србија има доволно нафта, бензин, дизел, керозин, мазут, доволно од сè, тоа сигурно ќе биде случај. Ние добиваме нафта од Медитеранот, но мора да знаете многу, државата не е играчка, мора да се справите со секој детаљ за да им ја кажете вистината на луѓето. Нашиот раст ќе забави и ќе има малку помали зголемувања на пензиите и платите ако не го решиме ова брзо, затоа рековме 15 март. Луѓето знаат дека никогаш не сум ги излажал и лажел. Верувам дека следната година ќе биде најдобрата година во нашата историја, што се однесува до промената на лицето на Србија, верувам дека ќе биде најдобрата во нашата историја. Но, мора да работиме напорно и да се бориме, ќе има многу тешки одлуки што ќе треба да ги донесеме, вели Вучиќ, според српските медиуми.
Фото: ЕПА
Свет
Путин: Русија ќе го окупира Донбас со сила ако Украина не се повлече
Рускиот претседател Владимир Путин денес изјави дека Русија „ќе го окупира целиот регион Донбас во Украина со сила, ако украинската армија не се повлече“.
„Или ќе ги земеме овие територии со сила, или украинската армија ќе си замине“, рече Путин во интервју за „Индија Тудеј“.
Украина објави дека „нема да ѝ даде дел од својата територија на Русија“, а претседателот на Украина Володимир Зеленски додаде дека „Москва не треба да биде наградена за војната што ја започна“, објави Ројтерс.
Русија моментално контролира над 19 проценти од територијата на Украина, а во преговорите со САД за крајот на војната, Москва нагласи дека сака да го контролира целиот Донбас, дел од Украина што се состои од два региона, Донецк и Луганск, според написите.
Во 2022 година, Кремљ објави дека украинските територии Луганск, Донецк, Херсон и Запорожје сега ѝ припаѓаат на Русија, но повеќето земји сè уште ги сметаат овие региони за дел од Украина.
Во вторникот, Путин разговараше и со претставниците на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф и Џаред Кушнер, и изјави дека Русија „прифатила некои американски предлози“, но дека преговорите продолжуваат.
Фото: ЕПА
Свет
Истражување: Половина од Европејците го гледаат Трамп како непријател на Европа
Речиси половина од Европејците го гледаат американскиот претседател Доналд Трамп како „непријател на Европа“, малку повеќе го оценуваат ризикот од војна со Русија како висок, додека повеќе од две третини веруваат дека нивната земја нема да може да се одбрани во случај на таква војна, покажа ново истражување.
Анкета спроведена во девет земји-членки на ЕУ за платформата за европска дебата за европски прашања, Гран Континент, со седиште во Париз, исто така покажа дека речиси три четвртини од испитаниците сакаат нивните земји да останат во ЕУ. Речиси ист број сметаат дека напуштањето на Унијата ѝ наштетило на Велика Британија, објави британски „Гардијан“.
Основачот на агенцијата Кластер17, која го спроведе истражувањето, Жан-Ив Дормажан, рече дека Европа не само што се соочува со растечки ризици, туку е во процес на трансформација на својата историска, геополитичка и политичка средина.
„Целокупната слика (на истражувањето) ја покажува Европа како загрижена, длабоко свесна за своите ранливости, борејќи се позитивно да ја проектира својата иднина“, рече Дормажан.
Во девет земји, во просек 48 проценти од испитаниците го гледаат Трамп како отворен непријател, најмногу во Белгија (62 проценти) и Франција (57), а најмалку во Полска (19) и Хрватска (37).
„Низ целиот континент, „трампизмот“ јасно се смета за непријателска сила“, рече Дормажан, додавајќи дека денес помалку луѓе го опишуваат Трамп како „ниту пријател ниту непријател“ отколку пред една година, а повеќе како непријателски.
Сепак, Европејците сè уште ги сметаат односите со САД за стратешки важни, а кога беа прашани каков став треба да заземе ЕУ кон американската влада, речиси половина од нив рекоа дека се за компромис.
Анкета за ставовите на граѓаните на Франција, Италија, Шпанија, Германија, Полска, Португалија, Хрватска, Белгија и Холандија покажа дека 51 процент го гледаат ризикот од војна со Русија во наредните години како висок, а 18 проценти сметаат дека е многу висок.
Дормажан рече дека таков резултат „би бил незамислив пред само неколку години и дека тоа сигнализира пресврт на европското јавно мислење како нов геополитички режим во кој можноста за директен конфликт на континентот е широко прифатена“, објави Гардијан.
77 проценти од испитаниците во Полска, 54 проценти во Франција, 51 процент во Германија, 39 проценти во Португалија и 34 проценти во Италија веруваат дека опасноста од војна е голема.
Во исто време, довербата во националните воени капацитети е ниска во сите земји и 69 проценти во просек во девет земји сметаат дека нивната земја „не е многу“ или „воопшто не“ способна да се одбрани од руската агресија.
Анкетата, исто така, покажа дека испитаниците во сите земји вклучени во анкетата го поддржуваат членството на нивната земја во ЕУ, со највисок во Португалија (90 проценти) и најнизок во Франција (61).
Кога станува збор за Брегзит, 63 проценти од анкетираните сметаат дека тој имал негативен ефект врз Велика Британија, а само 19 проценти дека бил позитивен, според истражувањето.
Фото: ЕПА

