Европа
Ватикан активира специјален режим по смртта на папата
По смртта на папата Франциско во понеделникот, во Ватикан настапи седисваканција – период без папа.
Терминот седисваканција доаѓа од латинскиот „sede vacante“ (празна столица) и се однесува на период во кој епископското седиште е празно, во овој случај папската столица во базиликата Свети Јован Латерански, катедралната црква на римскиот бискуп и „мајката на сите цркви“.
За време на седисваканцијата, папските овластувања не се пренесуваат на никого. Со Црквата управува Кардиналски совет, но со многу ограничени овластувања пропишани со апостолскиот устав „Universi Dominici Gregis“ на папата Јован Павле II. од 1996 година.
Тројца клучни функционери
Со настапувањето на седисваканција, автоматски им престанува мандатот на сите функционери на ватиканската курија, освен на тројца. Кардиналот камерленго кој управува со државата и имотот на Ватикан во отсуство на Папата и всушност е најважниот ватикански достоинственик во овој преоден период, останува на функцијата (оваа позиција сега ја има ирскиот кардинал Кевин Фарел), по што следи римскиот викар кој во името на папата ја води римската бискупија (италијанскиот кардинал Балдасаре Реина) и Големиот пенитенцијар кој е задолжен за прашањата за простување на гревовите (италијански кардинал Анџело Де Донатис).
Избор на нов папа
Од 15 до 20 дена по смртта на папата се организира избор за нов папа, познат и како конклава.
Во Ватикан пристигнуваат кардинали од целиот свет и почнува еден од најтаинствените избори во светот. Кардиналите се заколнуваат на молк и таинственост.
Право на глас имаат само кардинали помлади од 80 години, а за да биде избран нов папа, треба да има две третини од гласовите.
Додека да не се избере нов папа кардиналите не смеат да ја напуштат конклавата и се практично изолирани од светот. Кардиналите гласаат и по неколкупати, сè додека еден од кандидатите не добие мнозинство од две третини.
По секое гласање, нивните гласачки ливчиња се горат во печка, а на оганот се додава супстанца која предизвикува бел или црн чад и така се известува јавноста дали е избран нов папа.
Доколу не е избран, чадот е црн, кога ќе се избере нов папа – чадот е бел.
По изборот, победникот треба да каже дали ја прифаќа да биде нов папа и кое име ќе го користи како папа.
Новиот папа се облекува во бела облека и излегува на балконот на базиликата Свети Петар каде е пречекан од верниците на плоштадот.
На крај, еден од кардиналите на латински вели „Habemus papam“, односно „Имаме папа“.
Погреб на папата Франциско
Телото на починатиот папа се облекува во бела облека и се носи во неговата приватна капела.
Во меѓувреме, камерлангото има неколку задачи – тој ја пишува посмртницата на папата, заедно со причината за смртта утврдена од лекар.
Треба и да го затвори апартманот во којшто живеел папата бидејќи внатре не смее да влезе никој.
На крај, камерлангото го уништува папскиот прстен со церемонијален чекан.
За погребот, папата се облекува во црвена раскошна облека.
Но Францискo, кој е познат по својата скромност, побара на неговиот погреб да се избегне непотребно трошење.
Уште од 13-тиот век, телото на почнатиот папа секогаш се изложувало на пиедестал во Ватикан за останатите кардинали, свештеници и членови на црковната хиерархија да можат да му додадат почит.
Но, Францискo не сакал да биде глорифициран по смртта, па неговото тело нема да стои на пиедестал пред да биде погребано. Наводно, папата побарал ковчегот да биде ставен во базиликата Свети Петар бидејќи сакал да покаже скромност.
Телото на папата ќе биде однесено до базиликата со поворка. Погребувањето на папата се случува од четири до шест дена по смртта.
Ковчегот се затвора ноќта пред погребот, а лицето на папата се покрива со бел свилен вел.
Во ковчегот се ставаат и монети, како и документ на кој се наведени детали од животот на папата.
Документот се чита на глас, пред да биде затворен во ковчегот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Експлозија на руски танкер во Црното Море: постои ризик од потонување
Рускиот танкер „Каирос“, кој е под санкции, беше оштетен во експлозија во близина на Босфорскиот теснец во Црното Море во петокот. Бродот е поврзан со таканаречената „флота во сенка“ на Москва, која се користи за избегнување на западните санкции врз рускиот извоз на енергија, објави Ројтерс.
Турското Министерство за транспорт и инфраструктура соопшти дека „Каирос“ пријавил „надворешен удар“ додека бил на пат кон руското пристаниште Новоросијск, 28 наутички милји од турскиот брег. Експлозијата предизвикала пожар во машинската просторија на бродот, а турските спасувачки служби започнале операција за евакуација на 25 членови на екипажот.
An explosion and fire broke out in the engine room of the Gambian-flagged tanker Kairos while it was sailing in ballast about 52 miles north of the Bosphorus in the Black Sea, shipping agency Tribeca said. pic.twitter.com/Hvp8Ov4j5r
— Levent Kemal (@leventkemaI) November 28, 2025
Според агенцијата за бродски превоз „Трибека“, „Каирос“ можеби удрил во мина и е во опасност да потоне. Спасувачки влекачи и крајбрежната стража беа испратени на местото на настанот за да обезбедат помош.
Извор за Ројтерс изјави дека друг танкер, „Вират“, исто така претрпел експлозија во Црното Море. И двата брода се на списокот на санкционирани бродови поврзани со руската „флота во сенка“.
Европа
(Видео) Украинците уништија руски систем за воздушна одбрана вреден 60 милиони долари
Украинските сили за беспилотни системи објавија дека уништиле три вредни руски противвоздушни системи со вкупна проценета вредност од околу 60 милиони долари – Бук-М1, Бук-М2 и Тор-М2 – за време на тридневен напад со беспилотни летала.
Во соопштение на социјалните мрежи, тие велат дека операторите од батаљонот Асгард на 412-та бригада Немезис, заедно со 12-от Центар за специјални намени и специјалната единица „Кабул 9“ на Воената разузнавачка служба (ХУР), погодиле три важни цели: системите Бук-М1, Бук-М2 и Тор-М2.
Уништените системи се меѓу највредната руска опрема на бојното поле.
Европа
(Видео) „Ризикуваме да изгубиме сè“: драматичен говор на Зеленски по падот на вториот човек на Украина
Украинскиот претседател Володимир Зеленски се огласи на Фејсбук за прв пат по оставката на Андриј Јермак, шефот на кабинетот на украинскиот лидер.
Како што нагласи на самиот почеток, „Русија едвај чека Украина да прави грешки“.
– Ние нема да ги правиме. Нашата работа продолжува. Нашата борба продолжува. Немаме право да не успееме, немаме право да се повлечеме или да се свртиме едни против други. Ако го изгубиме единството, ризикуваме да изгубиме сè – себеси, Украина и нашата иднина. Мора да стоиме заедно. Мора да издржиме. Нема друг избор. Никогаш нема да има друга Украина. Ние ја браниме Украина. Слава на Украина! – рече Зеленски.
Зеленски денес објави дека неговиот шеф на кабинетот, Андриј Јермак, поднел оставка.
– Прво: Канцеларијата на претседателот на Украина ќе назначи ново лице на чело – шефот на кабинетот, Андриј Јермак, ја потпиша својата оставка – рече Зеленски во своето вечерно обраќање, пренесува Интерфакс Украина.
Тој му се заблагодари на Јермак за неговата досегашна работа и рече дека утре ќе одржи консултации за тоа кој би можел да биде новиот шеф на неговиот кабинет, пренесува УНИАН.

