Европа
Ватикан активира специјален режим по смртта на папата
По смртта на папата Франциско во понеделникот, во Ватикан настапи седисваканција – период без папа.
Терминот седисваканција доаѓа од латинскиот „sede vacante“ (празна столица) и се однесува на период во кој епископското седиште е празно, во овој случај папската столица во базиликата Свети Јован Латерански, катедралната црква на римскиот бискуп и „мајката на сите цркви“.
За време на седисваканцијата, папските овластувања не се пренесуваат на никого. Со Црквата управува Кардиналски совет, но со многу ограничени овластувања пропишани со апостолскиот устав „Universi Dominici Gregis“ на папата Јован Павле II. од 1996 година.
Тројца клучни функционери
Со настапувањето на седисваканција, автоматски им престанува мандатот на сите функционери на ватиканската курија, освен на тројца. Кардиналот камерленго кој управува со државата и имотот на Ватикан во отсуство на Папата и всушност е најважниот ватикански достоинственик во овој преоден период, останува на функцијата (оваа позиција сега ја има ирскиот кардинал Кевин Фарел), по што следи римскиот викар кој во името на папата ја води римската бискупија (италијанскиот кардинал Балдасаре Реина) и Големиот пенитенцијар кој е задолжен за прашањата за простување на гревовите (италијански кардинал Анџело Де Донатис).
Избор на нов папа
Од 15 до 20 дена по смртта на папата се организира избор за нов папа, познат и како конклава.
Во Ватикан пристигнуваат кардинали од целиот свет и почнува еден од најтаинствените избори во светот. Кардиналите се заколнуваат на молк и таинственост.
Право на глас имаат само кардинали помлади од 80 години, а за да биде избран нов папа, треба да има две третини од гласовите.
Додека да не се избере нов папа кардиналите не смеат да ја напуштат конклавата и се практично изолирани од светот. Кардиналите гласаат и по неколкупати, сè додека еден од кандидатите не добие мнозинство од две третини.
По секое гласање, нивните гласачки ливчиња се горат во печка, а на оганот се додава супстанца која предизвикува бел или црн чад и така се известува јавноста дали е избран нов папа.
Доколу не е избран, чадот е црн, кога ќе се избере нов папа – чадот е бел.
По изборот, победникот треба да каже дали ја прифаќа да биде нов папа и кое име ќе го користи како папа.
Новиот папа се облекува во бела облека и излегува на балконот на базиликата Свети Петар каде е пречекан од верниците на плоштадот.
На крај, еден од кардиналите на латински вели „Habemus papam“, односно „Имаме папа“.
Погреб на папата Франциско
Телото на починатиот папа се облекува во бела облека и се носи во неговата приватна капела.
Во меѓувреме, камерлангото има неколку задачи – тој ја пишува посмртницата на папата, заедно со причината за смртта утврдена од лекар.
Треба и да го затвори апартманот во којшто живеел папата бидејќи внатре не смее да влезе никој.
На крај, камерлангото го уништува папскиот прстен со церемонијален чекан.
За погребот, папата се облекува во црвена раскошна облека.
Но Францискo, кој е познат по својата скромност, побара на неговиот погреб да се избегне непотребно трошење.
Уште од 13-тиот век, телото на почнатиот папа секогаш се изложувало на пиедестал во Ватикан за останатите кардинали, свештеници и членови на црковната хиерархија да можат да му додадат почит.
Но, Францискo не сакал да биде глорифициран по смртта, па неговото тело нема да стои на пиедестал пред да биде погребано. Наводно, папата побарал ковчегот да биде ставен во базиликата Свети Петар бидејќи сакал да покаже скромност.
Телото на папата ќе биде однесено до базиликата со поворка. Погребувањето на папата се случува од четири до шест дена по смртта.
Ковчегот се затвора ноќта пред погребот, а лицето на папата се покрива со бел свилен вел.
Во ковчегот се ставаат и монети, како и документ на кој се наведени детали од животот на папата.
Документот се чита на глас, пред да биде затворен во ковчегот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
ЕУ ѝ постави ултиматум на Украина
Киев мора да преземе решителни мерки за гонење на корумпирани политичари и бизнисмени ако Украина сака да се приклучи на Европската Унија, предупреди висок функционер во Брисел. Пораката доаѓа во време кога се зголемува притисокот врз украинскиот претседател Володимир Зеленски поради растечкиот број обвинувања за корупција што го потресоа неговиот најблизок круг, објавува Политико.
Во интервју за порталот, европскиот комесар за правда, Мајкл Мекграт, изјави дека европските влади нема да поддржат земја-кандидат како Украина да се приклучи на блокот од 27 земји, освен ако не докаже дека има ефикасен систем за искоренување на криминалот во самиот врв на општеството.
Мекграт зборуваше одговарајќи на прашања за заговор за проневера на околу 100 милиони долари од енергетскиот сектор на Украина. Истрагата се проширува за да вклучи и високи функционери блиски до Зеленски и неговата влада. Кратко по изјавите на Мекграт, антикорупциските истражители ги претресоа и канцелариите на еден од најмоќните советници на Зеленски, Андриј Јермак, како дел од тековната истрага. Јермак потоа поднесе оставка.
Обвинувањата доаѓаат во особено чувствително време за Украина, бидејќи американскиот претседател Доналд Трамп врши притисок врз Зеленски да прифати мировен договор што би можел да бара од него да отстапи територија на Русија. Во исто време, напредокот на Украина на нејзиниот пат кон ЕУ е забавен од противењето на Унгарија.
Еднакви стандарди за сите
Комесарот Мекграт нагласи дека истите правила важат за сите оние кои сакаат да се приклучат кон Унијата. „Мора да постои робустен систем во секоја земја-кандидат за справување со наводни случаи на корупција на високо ниво“, рече тој. „Мора да имате робустен систем за истраги и на крајот за гонења и пресуди, а докажана евиденција во таа област е нешто што го бараме од сите наши земји-членки, а секако и од оние кои сакаат да се приклучат кон Европската Унија“.
Тој додаде дека „владеењето на правото и судските реформи се во срцето на процесот на пристапување“ и дека ЕУ имала „многу отворен и искрен однос со украинските власти“ во врска со поставените барања. Тој предупреди дека стандардите за владеење на правото мора да ги исполнат сите земји што се приклучуваат. „Ако не ги исполнат, тогаш нема да ја добиете поддршката од земјите-членки на Европската Унија за да продолжите напред по патот на пристапување“, беше јасен.
На прашањето дали Украина прави доволно, Мекграт рече дека верува оти Киев вложува „најдобри напори“ за борба против корупцијата. „Тоа е патување и ние внимателно ги следиме случувањата и остануваме во постојан контакт со украинските власти за прашања што ни доаѓаат до знаење или што се објавуваат јавно“, заклучи тој.
фото: ЕПА
Европа
Протече германски одбранбен план: Подготовка за можен конфликт со Русија
Германија се подготвува за можна војна со Русија со масивен одбранбен план кој предвидува движење на до 800.000 војници на НАТО низ нејзината територија, открива протечен документ на Бундесверот од 1.200 страници. До неодамна таен, таканаречениот Оперативен план на Германија (OPLAN DEU) сега јасно ја дефинира улогата на земјата како клучен центар за одбраната на НАТО во случај на вооружен конфликт, во пристап што потсетува на Студената војна, објавува Euronews.
Планот, изготвен пред околу две и пол години, сега се спроведува „со полна брзина“ поради предупредувањата од германските претставници дека Русија би можела да биде подготвена да нападне членка на НАТО уште во 2028 година. Целта е да се обезбеди брзо политичко донесување одлуки во кризни ситуации и да се овозможи координирано и ефикасно дејствување.
Холистички пристап и современи предизвици
Според документ на Бундесверот, OPLAN DEU е дизајниран да ги усогласи „способностите за ладен старт, борбената подготвеност и отпорноста“ на Германија со денешните безбедносни предизвици. Планот има „холистички пристап“, тесно поврзувајќи ги цивилните и воените функции.
Иако концептот потсетува на стратегиите од Студената војна, тој е ажуриран за да се справи со современите предизвици како што се застарената инфраструктура, бирократските пречки и недостигот на персонал. Имплементацијата на планот може да биде попречена од уривање на мостови, тесни тунели и пропаѓање на пристаништата, како и од ограничени воени капацитети и лоша координација со цивилните агенции.
Вежба „Red Storm Bravo“
Кон крајот на септември, командата на Хамбург ја спроведе вежбата „Red Storm Bravo“ за да ги тестира распоредувањата на трупите. Портпаролот рече дека вежбата вклучувала симулирано пристигнување на силите на НАТО кои се движеле кон исток во колона.
Сепак, конвојот, кој требало да патува без запирање, бил забавен од долги празнини помеѓу возилата, симулиран напад со беспилотни летала и организиран протест, поминувајќи помалку од десет километри за два часа. Протечениот оперативен план забележува дека ваквите вежби покажуваат како дури и основните операции можат да застојат во вистинска криза.
Вклучување на приватниот сектор
За да ги надмине овие предизвици, OPLAN DEU во голема мера се потпира на приватни компании. На пример, Rheinmetall е задолжен за обезбедување привремени кампови, снабдување војници и поставување клучна инфраструктура како што се тушеви, бензински пумпи и теренски кујни. Планот, исто така, ја наведува саботажата на критичната инфраструктура како што се железниците и патиштата како една од најголемите закани.
Затоа, се бара употреба на беспилотни летала за рано откривање и справување со вакви закани. Пол Штробел, портпарол на германската компанија за беспилотни летала Quantum Systems, рече дека беспилотните летала што се продаваат на Бундесверот не смеат да летаат над населени области и мора да бидат законски опремени со позициони светла, што укажува на технички и правни предизвици што сè уште постојат.
Последното лето на мирот?
Германските власти предупредија дека Русија би можела да биде подготвена да нападне членка на НАТО уште во 2029 година, а актите на саботажа и шпионажа се сметаат за можни предупредувачки знаци. Германскиот министер за одбрана Борис Писториус неодамна изјави за Frankfurter Allgemeine Zeitung дека Русија „брзо ги гради своите арсенали и покрај војната во Украина“.
Писториус, исто така, ја посочи можноста дека нападот врз алијансата би можел да се случи порано. „Воените експерти и разузнавачките служби можат грубо да проценат кога Русија ќе ги обнови своите вооружени сили доволно за да нападне членка на НАТО на исток“, рече тој. „Секогаш сме велеле дека тоа би можело да биде од 2029 година. Сега некои сугерираат дека тоа би можело да се случи уште во 2028 година, а неколку воени историчари дури тврдат дека минатото лето можеби било последното лето на мир“.
фото: ЕПА
Европа
Мерц и Голоб бесни на Орбан: „Тој долго време не игра за европскиот тим“
Германскиот канцелар Фридрих Мерц го критикуваше патувањето на унгарскиот премиер Виктор Орбан во Москва денес по средбата со словенечкиот премиер Роберт Голоб во Берлин.
„Орбан отпатува во Москва веднаш откако Унгарија го презеде претседателството со ЕУ, и да се потсетиме дека неколку дена подоцна, следеа најтешките руски напади врз Украина. Да се надеваме дека тоа нема да се случи овој пат“, рече Мерц на заедничката прес-конференција по средбата со словенечкиот премиер Роберт Голоб.
Мерц рече дека Орбан отпатувал во Москва „без европски мандат“ и не „се договорил со нас“.
Голоб рече дека „Орбан одамна веќе не игра во европскиот тим“. „Не очекуваме никаква корист или предност од ова патување. Орбан дејствува во свои интереси“, рече Голоб.
И Мерц и Голоб ја нагласија потребата од брз договор за замрзнатите руски средства во Европската Унија како еден од механизмите за запирање на војната во Украина.
„Мораме да направиме сè што е во наша моќ за да ја запреме оваа војна. А за да го постигнеме тоа, употребата на руски средства е, според мене, соодветен и правилен инструмент“, рече Мерц.
Тој нагласи дека ги разбира резервите на Белгија, каде што се наоѓа компанијата „Еуроклир“ која ги контролира замрзнатите средства на Русија, но нагласи дека решението е сè поитно.
„Аргументите на Белгија ми се јасни, но имаме и добри аргументи“, рече Мерц во врска со разговорите што ги имал со белгискиот премиер Барт де Вевер. Белгија се плаши од одмазда од Москва во случај на употреба на замрзнати руски средства.
фото: ЕПА

