Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека обидот на Русија да состави таканаречен „меморандум за прекин на огнот“, кој трае веќе една недела, претставува отворено исмејување на целиот свет. Во своето последно јавно обраќање, тој рече дека Украина и нејзините партнери сакаат вистинско примирје, но дека Москва продолжува да го блокира значителниот напредок.

„Потребен е прекин на огнот. Потребни се дипломатски чекори кон вистински мир. Потребна е нова и ефикасна безбедносна архитектура. Ги здружуваме нашите партнери околу ова. И секако е време да се изврши поголем притисок врз Русија, така што резултатот не е само еден исход, туку сè што е потребно“, рече Зеленски.

Тој особено остро го критикуваше фактот што руските власти веќе една недела работат на документ што го нарекуваат „меморандум“ за примирјето. „Кога Русите веќе една недела го составуваат таканаречениот меморандум што сакаат да го претстават како одговор на барањето за прекин на огнот – ова е јасно исмејување на целиот свет. Толку многу време! Секој ден во оваа војна значи губење на животи. Секако, во Русија не чувствуваат потреба да ги поштедат своите луѓе. Но, светот мора“, нагласи тој.

Зеленски уште еднаш ја повика меѓународната заедница да ги заостри санкциите против Русија и им се заблагодари на сите што го поддржуваат тоа. Тој го истакна почетокот на најголемата размена на воени заробеници досега како единствен конкретен развој во неодамнешните контакти со Москва. Сè друго, додаде тој, е систематски блокирано од руската страна.

Да потсетиме, рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров изјави дека Москва е во „напредна фаза“ на изготвување меморандум за прекин на огнот во Украина. Сепак, не е одреден рок за нова рунда преговори меѓу двете страни. Рускиот претседател Владимир Путин изјави дека Русија е подготвена да работи на документ што би вклучувал прекин на огнот во одреден временски рок, а исто така истакна дека е обновен контактот меѓу преговарачките тимови што се состанаа во Истанбул.

На 19 мај, Зеленски изјави дека Украина ќе чека на руската верзија на документот: „Доколку Русија предложи меморандум, ќе можеме да ја формулираме нашата визија“, рече тој тогаш.

Украински беспилотни летала извршија ноќен напад врз голема руска воена фабрика во градот Јелетс, предизвикувајќи пожар и запирање на работата на објект кој игра важна улога во воено-индустрискиот синџир на снабдување на Русија, објави „Киев пост“. Целта на нападот била фабриката „Енергија“ во регионот Липецк, потврдија локалните власти и украински извори. Објектот произведува батерии и енергетски системи што се користат во речиси сите гранки на руската одбранбена индустрија.

Руското Министерство за одбрана објави дека најмалку 112 украински беспилотни летала биле соборени во текот на третата ноќ по ред од нападите. Москва повторно беше меѓу целите, каде што нападите го нарушија работењето на неколку аеродроми.

Гувернерот на Липецк, Игор Артамонов, изјави дека остатоците од соборените беспилотни летала предизвикале пожар во индустриска зона и дека осум лица се повредени. Еден дрон удрил во покривот на станбена зграда и оштетил 20 станови. Немаше смртни случаи. Артамонов не ја именуваше фабриката, но ги негираше тврдењата дека имало истекување на опасни хемикалии.

Украинскиот центар за борба против дезинформации објави дека фабриката ги прекинала операциите по нападот.

„Фабриката е под санкции од Европската Унија, САД, Јапонија и други земји поради нејзината важност за рускиот воено-индустриски комплекс – но и покрај тоа таа продолжи да работи. Сега, по нападот, фабриката го прекинува производството“, рече Андриј Коваленко, раководител на Центарот.

Украина следната недела ќе побара од ЕУ да разгледа нови, построги мерки за изолирање на Москва, вклучително и запленување руски средства и воведување санкции врз некои купувачи на руска нафта откога американскиот претседател Доналд Трамп се откажа од заострување на санкциите, дознава „Ројтерс“.

Во претходно необјавен украински документ, кој треба да ѝ биде презентиран на ЕУ, од 27-члената Унија се бара да заземе поагресивен и понезависен став во врска со санкциите, со оглед на неизвесноста за идната улога на Вашингтон.

Меѓу 40-те страници со препораки е и повик за донесување закон за забрзување на запленувањето на имотот на санкционираните лица и нивното пренасочување кон Украина. Санкционираните потоа би можеле да бараат отштета од Русија.

ЕУ треба да разгледа низа мерки за посилно спроведување на санкциите надвор од сопствената територија, според Украина, вклучително и таргетирање странски компании што користат европска технологија за да ѝ помогнат на Русија, како и воведување секундарни санкции врз купувачите на руска нафта. Ваквите секундарни санкции, кои би можеле да ги погодат големите купувачи како Индија и Кина, би претставувале голем чекор, на кој Европа досега не беше подготвена.

Трамп јавно зборуваше за тоа пред да одлучи засега да не дејствува.

Во документот исто така се повикува ЕУ да размисли за почесто усвојување санкции со квалификувано мнозинство за да се спречат одделни членки да блокираат мерки за кои во моментот е потребна едногласност.

По разговорите со Путин во понеделникот, Трамп одлучи да не воведува нови санкции врз Русија разочарувајќи ги европските лидери и Киев, кои со недели лобираат за поголем притисок врз Москва. ЕУ и Велика Британија во вторникот воведоа дополнителни санкции врз Русија велејќи дека сè уште се надеваат оти Вашингтон ќе им се придружи, но европските лидери отворено разговараат за начини за одржување на притисокот врз Москва без американска поддршка.

Украина избегнува јавно да го критикува Вашингтон откога претседателот Володимир Зеленски беше критикуван од Трамп во Белата куќа во февруари.

Документот со санкциите ги истакнува невидените мерки преземени досега од ЕУ и го истакнува нивниот потенцијал за уште посилна акција. Исто така, дава остра оценка за досегашната посветеност на администрацијата на Трамп за координирање на овие напори наведувајќи дека Вашингтон во пракса престанал да учествува во речиси сите меѓувладини платформи за санкции и контрола на извозот, ја забавил работата на групите за следење и ги прераспределил експертите за санкции во други сектори.

Постојат предупредувања дека повлекувањето на САД од режимот на санкции би можело да предизвика двоумење и во ЕУ, каде што традиционално се бара консензус за донесување големи одлуки. „Повлекувањето на САД од режимот на санкции би бил огромен удар врз единството на ЕУ. Огромен“, изјави висок украински функционер за „Ројтерс“.

Иако ЕУ не може целосно да го замени американското влијание во економскиот притисок врз Русија, експертите истакнуваат дека одржувањето европските санкции, дури и без американски мерки, сепак би спречило поголемо враќање на странските инвестиции во Русија. „Европа има повеќе адути отколку што можеби мислите“, рече Крег Кенеди, експерт за руска енергетика на Универзитетот „Харвард“.