Европа
Голем експеримент на Исланд: воведоа четиридневна работна недела, објавени резултатите
Економијата на Исланд расте побрзо од повеќето европски земји по воведувањето на пократка работна недела без намалување на платите, покажаа резултатите од истражувањето објавени во петокот. Според Си-ен-ен, помеѓу 2020 и 2022 година, 51% од работниците во земјата се согласиле да учествуваат во експеримент во кој работеле четири дена во неделата за иста плата.
Минатата година Исланд забележа побрз економски раст од повеќето европски земји, а стапката на невработеност е една од најниските во Европа, објавија Autonomy институтот со седиште во Велика Британија и Асоцијацијата за одржливост и демократија на Исланд (Алда). „Ова истражување покажува вистински пример за успех: пократкото работно време стана норма во Исланд, а економијата е силна според голем број индикатори“, вели Гудмундур Д. Харалдсон, истражувач во Алда.
Во двата претходни големи експерименти спроведени помеѓу 2015 и 2019 година, вработените во јавниот сектор во Исланд работеа 35-36 часа неделно, без намалување на платата. Многумина од нив работеа 40 часа неделно пред тоа.
Експериментите вклучија 2.500 луѓе – повеќе од 1% од работоспособното население на Исланд во тоа време – и беа насочени кон одржување или зголемување на продуктивноста, а истовремено подобрување на рамнотежата помеѓу работата и животот. Истражувачите откриле дека продуктивноста останала иста или подобрена на повеќето работни места, додека благосостојбата на работниците значително се зголемила во различни аспекти, вклучително и намалување на стресот и подобрување на здравјето и рамнотежата помеѓу работата и животот.
По експериментите, исландските синдикати преговараа за намалување на работното време за десетици илјади нивни членови низ целата земја.
Во 2023 година, економијата на Исланд порасна за 5%, што ја прави втора највисока стапка на раст меѓу богатите европски економии. Ова е значително повисока од просечната стапка на раст на земјата од речиси 2% во периодот помеѓу 2006 и 2015 година.
Сепак, ММФ предвидува значително побавен раст на Исланд оваа и следната година. „Се предвидува забавување на растот во 2024 година поради натамошното намалување на домашната побарувачка и забавување на растот на потрошувачката на туризмот“, наведува ММФ.
Ниската стапка на невработеност на Исланд е силен показател за економската виталност, додаваат од Институтот и Алда. Имаше бројни експерименти со четиридневната работна недела ширум светот, вклучително и успешен експеримент во 2022 година во 33 компании, главно од Соединетите Американски Држави и Ирска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Фицо: Сакаме НАТО да ја зајакне воздушната одбрана во Словачка
Словачка сака НАТО да ја зајакне воздушната одбрана во земјата што е дел од нејзиното источно крило, изјави словачкиот премиер Роберт Фицо по состанокот со генералниот секретар на воениот сојуз.
За време на разговорите во Братислава со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, Фицо, исто така, ги бранеше плановите на Словачка да одлучи за темпото и структурата на трошоците за одбрана во наредните години, додека повеќето членки на НАТО ги зголемуваат таквите инвестиции.
Словачка се спротивстави на политиката на Европската Унија да ѝ помогне на Украина да се одбрани од руска инвазија во 2022 година, а Фицо на состанокот со Руте повтори дека неговата влада нема директно да испраќа смртоносно оружје во Киев, но ќе дозволи комерцијални договори.
„За време на разговорот, тој, исто така, побара од генералниот секретар да ја зајакне воздушната одбрана во Словачка“, се вели во соопштението на словачката влада по синоќешниот состанок, без да даде дополнителни детали.
Словачка во последните години се обидува да ги зајакне своите капацитети за воздушна одбрана, набавувајќи системи за воздушна одбрана од Израел и купувајќи нови борбени авиони Ф-16. Тоа е една од земјите-членки на ЕУ на источниот брег што во септември се согласи да изгради „ѕид од беспилотни летала“ со напредна технологија за детекција.
фото: принтскрин
Европа
Го нарекуваат втор човек на Украина, за Зеленски е незаменлив: сега е во опасност да падне
Шефот на Кабинетот на украинскиот претседател, Андриј Јермак, близок соработник на Володимир Зеленски, во последниве години акумулираше моќ што ретко се гледа во модерна Украина.
Иако никогаш не беше избран на функција и не ужива широка поддршка, неговите критичари тврдат дека тој ефикасно станал втор човек во земјата – а сега, по најголемиот корупциски скандал во мандатот на Зеленски, тој е под растечки притисок да се повлече, пишува „The Kiev Independent“.
Јермак влијае врз одлуките на парламентот, владата и клучните државни органи, го контролира пристапот до претседателот и е централна фигура во многу дипломатски процеси.
Украинските и западните претставници го опишуваат како личност која сака да има увид и влијание врз речиси секој голем процес во земјата, но во исто време ужива многу ниско ниво на јавна доверба и скептичен став од партнерите во Брисел и Вашингтон.
Најголемиот тест за неговата моќ дојде со неодамнешните истраги против корупција што влијаеја на внатрешниот круг околу Зеленски. Иако Јермак не е меѓу осомничените, повеќе извори тврдат дека неговото име се појавува во истрагата и дека е тешко да се замисли толку голема шема што функционира без негово знаење.
Националното биро за борба против корупцијата објави снимки на кои наводно се гледаат пријателите на претседателот и високите функционери како земаат мито и перат пари преку државни договори, во шема вредна повеќе од 100 милиони долари. Наводниот организатор е Тимур Миндич, долгогодишен партнер на Володимир Зеленски во продуцентската куќа „Квартал 95“, кој го нарекувал Јермак свој пријател. Миндич избегал од земјата пред неговото апсење.
Според извори од органите за спроведување на законот, дел од парите наводно биле искористени за изградба на четири луксузни вили во близина на Киев под надзор на поранешниот вицепремиер Олексиј Чернишов, при што една куќа, тврди изворот, била наменета за Јермак. Корупциски скандали ја следат неговата канцеларија со години: поранешниот заменик-премиер Андриј Смирнов е обвинет за нелегално богатење и поткуп, а други блиски соработници се испитуваат под сомнение за корупција.

За критичарите на Јермак, неподготвеноста на Кабинетот на претседателот да преземе решителни мерки против вмешаните функционери покажува барем толеранција кон корупцијата, а потенцијално и негова лична вмешаност во мрежи на влијание и фаворизирање.
Зошто Јермак е незаменлив за Зеленски
Подемот на Јермак е поврзан со личната доверба на претседателот. Поранешен адвокат и продуцент без политичко искуство, тој влезе во политиката благодарение на неговото познанство со Зеленски од 2010 година. Во Киев, тој е опишан како совршен извршител: некој што презема задачи надвор од неговиот формален опсег и обезбедува волјата на претседателот да се извршува без оспорувања.
Аналитичарите и поранешните вработени во Кабинетот на претседателот велат дека Јермак го изградил своето влијание со тоа што го држел Зеленски во „психолошки удобна“ средина – тој презема одговорност, ги ублажува критиките и ги отстранува луѓето што би можеле да му се спротивстават или да го засенат претседателот.
Во пракса, Зеленски поставува политички цели, додека Јермак управува со оперативните аспекти – од кадровски одлуки до преговори со меѓународни партнери. Неколку извори го опишуваат како „главно копче на далечинскиот управувач“ на претседателот и тврдат дека Јермак е де факто втор центар на моќ во земјата.
Во исто време, неговата лична непопуларност го прави зависен од Зеленски: анкетите покажуваат дека само околу 17 проценти од граѓаните му веруваат, додека повеќе од две третини не му веруваат.
фото: принтскрин
Европа
Напнато во Полска: подигнати борбените авиони поради руските напади врз западна Украина
Полски и сојузнички авиони полетаа рано утрово за да го обезбедат полскиот воздушен простор откако Русија изврши воздушни напади во западна Украина, во близина на полската граница, соопштија вооружените сили на членката на НАТО.
„Парови борбени авиони за брза реакција и авион за рано предупредување беа подигнати во воздух, додека системите за воздушна одбрана и радарска контрола беа ставени на највисоко ниво на готовност“, соопшти Оперативната команда во објава на социјалната мрежа Икс, објави Ројтерс.
Во 05:00 часот по централноевропско време, речиси целата територија на Украина беше под воздушна тревога откако украинските воздухопловни сили предупредија за нови руски ракетни и беспилотни летала напади.
фото: принтскрин

