Свет
Денешниот состанок на НАТО во сенка на скандалозната изјава на Трамп
Членките на НАТО се состануваат денеска и утре во Брисел за да разговараат за поддршката на украинските воени напори и нивната обврска да издвојат 2 отсто од својот домашен бруто-производ за одбрана.
Денешниот состанок не е официјален настан на самиот на НАТО, туку собир на сојузниците што ја поддржуваат Украина, организиран од Соединетите Американски Држави. Вистинската средба на министрите на земјите членки на алијансата ќе биде утре.
Разговорите во седиштето на алијансата во Брисел беа засенети од поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој на своите приврзаници на предизборниот митинг во саботата им рече дека ќе ја охрабри Русија да им прави што сака на земјите членки на НАТО што не трошат доволно на одбраната.
Од 2006 година земјите членки се согласија да одвојат 2 отсто од својот БДП за одбраната, но само неколку го постигнаа тоа. Откако Русија ја прошири својата инвазија од Крим и Донбас на остатокот од украинската територија во февруари 2022 година, земјите членки на НАТО, најмногу Германија, ја потврдија својата посветеност за постигнување на целта од 2006 година.
Германскиот Бундестаг усвои државен буџет, со кој во 2024 година ќе се издвојат 2 отсто од БДП за одбраната. Целта на утрешните дебати е да се обидат да поттикнат повеќе сојузнички земји да ги исполнат своите обврски.
Тие ќе разговараат и за приемот на Шведска во алијансата, кој заглави откако унгарскиот парламент не ја ратификува одлуката за тоа и покрај ветувањето на владата на премиерот Виктор Орбан дека Унгарија нема да биде последната земја членка што ќе го ратификува членството на Шведска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Европските лидери ја зајакнуваат поддршката за Украина и покрај притисокот од САД
Се очекува европските лидери да ја потврдат силната поддршка за Украина во понеделник, која се соочува со притисок од Вашингтон брзо да прифати мировен договор постигнат со посредство на САД. Серијата состаноци меѓу европските и украинските претставници продолжува по разговорите во Берлин во неделата меѓу американските претставници и украинскиот претседател Володимир Зеленски, со цел да се обезбеди мир и безбедност на континентот во услови на сè поагресивна Русија, објавува АП.
Притисок од САД и пречки за мир
Зеленски се сретна со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, во канцеларијата на германскиот канцелар во неделата, надевајќи се дека ќе ја заврши речиси четиригодишната војна.
Вашингтон со месеци се обидува да ги помири барањата на двете страни, додека Трамп инсистира на брз крај на конфликтот и станува сè понетрпелив со одложувањата. Но, потрагата по компромис наиде на големи пречки, вклучително и прашањето за контролата врз источноукраинскиот регион Донецк, кој е во голема мера окупиран од руските сили.
Отстапки и безбедносни гаранции
Зеленски во недела изрази подготвеност да се откаже од кандидатурата на неговата земја за членство во НАТО доколку САД и другите западни земји му обезбедат на Киев безбедносни гаранции слични на оние што ги уживаат членовите на алијансата. И покрај ова, Украина продолжува да се спротивставува на американскиот притисок да отстапи територија на Русија.
Од друга страна, рускиот претседател Владимир Путин побара Украина да ги повлече своите сили од делот од регионот Донецк што е сè уште под нејзина контрола, како еден од клучните услови за мир. Путин, исто така, го прикажа кандидатурата на Украина за членство во НАТО како голема закана за безбедноста на Москва и изговор за започнување целосна инвазија во февруари 2022 година.
Кремљ бара Украина да се откаже од членството во алијансата како дел од каков било мировен договор. Зеленски нагласи дека сите западни безбедносни гаранции ќе мора да бидат правно обврзувачки и потврдени во Конгресот на САД.
Свет
(Видео) Смртоносни поплави го погодија Мароко по години суша
Најмалку 21 лице загина, а 32 се повредени во катастрофалните поплави што го погодија мароканскиот крајбрежен град Сафи во неделата.
Силната бура предизвика хаос на улиците, поплави домови и однесе автомобили, оставајќи трага од пустош, објавува DW.
Според локалните власти, само еден час силен дожд бил доволен за да предизвика порој од каллива вода што навлезе во десетици домови и продавници. Водата однесе автомобили и блокираше многу патишта во овој град, кој се наоѓа околу 300 километри јужно од главниот град Рабат.
🚨 At least seven people dead and 20 injured after exceptional flooding left large parts of the city of Safi, Morocco, underwater today. pic.twitter.com/2331YzOhn9
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) December 14, 2025
Потврдено е дека најмалку 70 станбени и комерцијални згради во стариот град се поплавени. Повеќето од 32-те повредени лица се пуштени од болница по добивањето на лекарска помош. Спасувачките екипи се на терен и бараат можни нови жртви, иако нивото на водата се намали до недела навечер.
Додека градот се опоравува од последиците од поплавите, метеоролошката служба издаде ново предупредување. Во вторник се предвидуваат уште обилни дождови низ целата северноафриканска земја. Иронично, катастрофалните поплави доаѓаат по седум последователни години тешка суша што речиси исушија некои од главните резервоари за вода во земјата.
Свет
Израелскиот премиер до Сиднеј: Признавте палестинска држава, поттикнувате омраза кон Евреите
Светските лидери го изразија својот ужас од терористичкиот напад на плажата Бонди во Сиднеј, во кој вчера загинаа најмалку 15 лица. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху отиде чекор понатаму, директно обвинувајќи ја австралиската влада за неуспеси во борбата против антисемитизмот што, според него, довело до трагедијата, пишува The Guardian.
Сурови обвинувања од Нетанјаху
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека му пишал на својот австралиски колега Ентони Албанез во август, предупредувајќи дека одлуката на владата да признае палестинска држава „додава масло на огнот на антисемитизмот, ги охрабрува оние што им се закануваат на австралиските Евреи и ја разгорува омразата кон Евреите што сега се крие на вашите улици“. Тој тврдеше дека Албанез „ја заменил слабоста со слабост, а попуштањето со поголемо попуштање“.
„Вашата влада не направи ништо за да го спречи ширењето на антисемитизмот во Австралија. Не направивте ништо за да ги потиснете клетките на ракот што растеа во вашата земја. Не презедовте никакви мерки. Дозволивте болеста да се шири, а резултатот се ужасните напади врз Евреите што ги видовме денес“, рече Нетанјаху.
Нетанјаху, исто така, ги пофали постапките на еден очевидец кој грабна пиштол од еден од напаѓачите, велејќи дека му оддал почит на „храбриот муслиман“ кој ја спречил смртта на „невини Евреи“. „Но, во моментов сме загрижени за нашиот народ, нашата безбедност и нема да молчиме“, рече Нетанјаху. „Се бориме против оние кои се обидуваат да нè уништат“.
Осудување и пораки на сочувство од целиот свет
Израелскиот претседател Исак Херцог во видео порака рече дека „гнасните терористи намерно ги таргетирале невините еврејски семејства кои ја слават првата ноќ на Ханука“. Тој рече дека израелскиот народ стои со Австралија во ова тешко време.
Американскиот претседател Доналд Трамп рече дека тоа е „ужасен напад“ и „јасен антисемитски напад“. Државниот секретар Марко Рубио рече дека САД остро го осудуваат нападот, велејќи: „Антисемитизмот нема место на овој свет“. Поранешниот американски претседател Барак Обама рече дека тој и неговата сопруга Мишел се молат за семејствата на жртвите.
Британскиот премиер Кир Стармер ја нарече веста „длабоко вознемирувачка“. Кралот Чарлс рече дека тој и кралицата Камила се „згрозени и тажни од најстрашниот антисемитски терористички напад“.
Премиерот на Нов Зеланд, Кристофер Луксон, рече дека е шокиран од сцените од Бонди. „Австралија и Нов Зеланд се повеќе од пријатели, ние сме семејство“, додаде тој.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече: „Украина е во солидарност со Австралија во лицето на овој брутален терористички напад. Теророт и омразата никогаш не смеат да надвладеат“.
Генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш, напиша на Икс: „Згрозен сум и го осудувам денешниот гнасен смртоносен напад врз еврејските семејства собрани во Сиднеј за да ја прослават Ханука“.

